13 Eylul 1935 ^g^M^»^ CTJMHTJRİYET Arsıulusal pedagoji kongresi Brukselde yapılan son önemli toplanlı «Büiün vatan çocuklarını, bütün tahsil dereccîeıine yükseltmek imkânmı temin eden tek mekteb tahakkuk ettirilmelidir!» Bursada açılan hayvan sergisi Sergiye gelenlere 2,000 lira mükââfat verildi Güniin bulmacası 1 1 1 1 !• 1 1 !• !• I IB| • !• 1 1 •1 • I • 1•• • r 1 , |B J•1 • 1 1 |B 1 8 •1 •l S > !• 1 1 •I • " ı 1 1 I o JBİ 1 1 4 1 2 3 4 5 7 8 9 Futbol okulu Rasingkulübün okulunda 600 çocuk var 1218 yaşında olan bu çocuklar arasında yapılan tetkike göre futbol terbiyesi için en müsaid yaş 12 dir 3 4 Bursa (Özel) İlbaylık Baytar direktörlüğü tarafından burada bir hayvan sergisi açılmıştır. Serginin açıl ma töreninde Ilbayımız Şefik Ersoyla birçok davetli bulunmuş; sergide teşhir 1 olunan atlar ve sığırlar birer birer görül\Erük?el şehrinde tnplannn . . halde tedris islerinde kavnakları kuyu müştür. Sergi bir baytarın söylevile açılkongresi direktörlüğünün daveti Soldan sağa: uze lara tercih ettiğini sövledi: mış, buna Ilbayımız cevab vererek hayrine kongre memisine faal bir sureH». 1 Öz türkçe «müştak olmak>. 2 «Mekteb, malumatın kafalara vığıldı vancılığın hazer ve seferdki lüzum ve eiştirak eden, Yuksek MuaUim mektcbi ğı bir yer değildir. Zekâların fışkırtıl hemmiyetinden ve hükumetin bu işe ver Ezilmiş, haç, göze görünmiyen üçüncü pedagoji muallimi Sadrettin Celâl şeh dığı ve bilgilerin meydana çıkartıldığı diği önemden bahsettikten sonra ezcüm şahıs. 3 îki kere beş. 4 Bir göz rengi, rimize avdet etmiştir. bir ver olmahdır. ona bakmca içinde kendinizi görürsü le demiştir ki: Sadrettin CelnUn kongreye dair ivtiMekteb neş'eli olmahdır. Üç avdan nüz. 5 îngiliz alfabesinde bir harfin obalarını aşaqıya koyuyoruz.] « Arkadaşlar! Bursalılar! Cok ve kunuşu, kısa zaman. 6 Emniyetli, kenberi birçok mektebler gezdim. Hüzünlü Bu sene Brüksel şehrinde, sergi do ve neş'eli mektebler gördüm. Neş'eli Hmli bir muhitte yasıyorsunuz. Ben bu disinden yağ çıkarılan nebatlardan biri. lansile muhtelif mesleklpre aid vüzîpr mektebler ekseriya «Lige de l'Enseigtörene gelirken çok büyük bir kalaba'.ık 7 Atın ayakkabısı, «ile» nin kısaltıl ce kongre toplanmıştır. Bunlardan binement» in tesiri altında kalan mektebkarşısında kalacağımı umuyordum. Bu mışı, etrafı su ile çevrilmiş kara. 8 ri de «Ligue Belge de l'Enseignement» lerdi.» rada 200 kişi değil 5000 kişi görmek is Şehir çinde buralardan geçerek yürü tarafından tertib edılen «Congres InterVekil, sözlerini bitirirken, mürebbi national de l'Enseignement» dir. Konterdim. Bursa ve mülhakatı çok güzel rüz. 9 Anadolunun garbindeki deniz. nin yuksek vazifesinden hararetle bah10 Öz türkçe «ıddia», insan elüe açı gre direktörlüğünün hususî daveti üzeri setti. Çok alkışlandı. Sonra, kongre re hayvan yetiştirir. Binaenaleyh gönül is lan boğaz. ne delege olarak bu kongreve gittım. Me terdi ki bu sergiye 136 hayvan değil 336 saisine faal bir surette iştirak ettım. isi, bu içtimada kültür meselesi üzerınYukarıdan aşağıya. Maksadım, hem muhtelif memleketlp de bir nutuk söyliyeceğini vadeden hayvan iştirak ettirilmiş olsun. Maama 1 Öz Türkçe «muvakkat», öz türkrin pedagoü âlimlerile temas temin et Collcge de France profesörlerinden bü fih gördüğümüz hayvanlar, kendilerine çe «akıl». 2 Öz türkçe «hulâsa», gemiyük âlim Paul Longevin'in sıhhî vazimek, hem de cumhurivet maarifini taçok iyi bakıldığını ve yetiştiricilerimizin lerin sığındığı yer. 3 Yalvarma, öz nıtmak ve Atatürk Turkiyesinin de yeti Paristen Brüksele kadar gelme çok çalıştıklarını gösteriyor. Hepir.izi türkçe «vilâyet , ikametgâh. 4 Bir kuarsıulusal maarif ailesinde mühim bir sine müsaade etmedığınden itizar ey lediğini ve kongre namına kendisine tebrik ederim.» maşa sonradan ilâve olunan parça, öz yeri olduğunu göstermekti. sıhhat temennilerinde bulunduğunu Sergiye 29 kısrak, 59 tay, 25 inek, 23 türkçe «adam», eskiden köy eşrafına ve28 temmuz pazar sabahı «Palais des söyledi. boğa iştirak etmiştir. Bunlardan kaza rılen isim. 5 Vücudümüzde dolaşan Academies» de mesaisine başlıyan konEn nihayet kongrenin genel rapor nanlara hükumet 2000 lıra mükâfat da kırmızı su. 6 Sicim, sada. 7 Musevigre 4 ağustos pazar günü öğlevin fa alıvetine nihayet vermiştir. Kongreye törü M. F r e ^ , büroya gelen 150 rapo ğıtmıştır. lerin peygamberi, evin taksimatından 25 millete mensub 650 kişi iştirak et run tetkikinden çıkan ve komisyon ıç biri. 8 Vücudün yumşak kısmı, mem miştir. Kongre, Belçika umumî müfet timalarında tetkik ve münakaşa edilecek olan umumî temayülleri gösterdi. Bursa Halkevi için büyük bir nuiyet. 9 Dokuzdan sonra gelen ra , tişlerinden «Lige Belge de l'Enseigne Bd kam, Akdeniz kenarında bir vilâyeti binaya ihtiyac var met reisi Mösyö Smelten» in bir nutku Bundan sonra kongre azası, talebe e serlerinin teşhir edildiği Ernest Allard ile açılmıştır. miz. 10 İmar etmek. Bursa (Öze!) Bursa Halkevi sokağındaki ortamektebde j • jılan serMösyö Smelten bu nutkunda kongreEvvelki bulmacanın yurdda en verimli bir çalışma sistemile giyi gezdiler. Burada Brüksel şehrinin ye iştirak eden Kültür Bakam Mösyö resmî ve hususî muhtelif mektebleri yürüyen bir kuruldur. Bunu zaman zahalledilmi; şekli Bovesse'le kongre azasına, ecnebi delene aid sergilerle beraber diğer bazı man Parti Genel Sekreterliğile Halk 1 2 3 4 S « 7 S 9 lft gelerine teşekkür ettikten sonra Belçikada en muhım bir terbiyevî teşekkül memleketlerin mekteblerine aid sergi evleri Genel Merkezi de beyan ve tak1 0 N ÜIRİDIEI3 B U S 1 olan «Lige Belge de l'Enseignement» in ler de vardı. Bunların arasında Fran dır etmektedirler. Fakat Halkevimiz büsada (mektebde matbaa) cereyanını i2 "DI U|R'A|BIR|A K S B küçük bir tarıhçesini yaparak prensipleri süren tamnmış terbiyecilerden M. yük bir binaya çok muhtac bulunmaktalerini anlattı: EİH|E|M|M|I|Y|E|T B Freinet'nin tertib ettiği sergi ile benim dır. Dar bir salonile küçük ve mütevazı Rasingkulübün açtığt futbol mehtebinde talebelerin nasıl « Âlimler, mütefekkirler, hukuk a yaptığım sergi de bulunuyordu. Bun V|BİMİAI«IMİA|L|A|K birkaç odasından başka çalışma yeri budamları 1846 da bu cemiyeti kurmuşlar lardan başka mekteb levazımı ve tedris yetiştirildiğini gösteren birkaç resim • |B|E|Z|I1|E|N|İ B|O ve vazıfesini tesbit etmişlerdir. Bunu materyelleri yapan ticaret evleri de: lunmıyan Halkevimizde bu yüzden halBir Fransız gazetesi bir zaman îstan erbiyesini de futbol derslerile bir arada ÇİAİK|A|LlB|B|M UİM yaparken hatırasını burada saygı ile Yeni mekteb plânları, resimleri, ma kın ve komitelerin sık sık toplanması biraz bula gelmiş olan Fransızların meşhur r'ürütmek lâzımdır. Zira, adalesiz bir vüÖİCİBİNİAİBİLİE • U anmıva mecbur olduğumuz bir insan ketleri, sıralar ve masalar, projeksiyonRacingkulübünün açtığı futbol mektebi udda en mükemmel teknik evsafın hiçdan mülhem olmuşlardır. Bu, Brüksel lar, sinema aletleri, tenvir vasıtalan, güç olmaktadır. Bursa gibi kalabalık bir ZİAİRİBİBİRİAİB A|T ir işe yaramasına imân yoktur. Bu ha hakkında şu yazıyı yazıyor: şehir için büyük bir konferans salonunu Şehremini ve sonra Maarif müdürü obir takım didaktik materiyeller gibi şey E|K|B|A|L|E|M|B|D|A kıkati, on iki yaşında bir çocuğa anlat lan Charles Buls'dur. «Fransanın Racingkulübünün yerleş ve toplanma odalarını ihtiva eden bir ler teşhir etmişlerdir. 10 L|BlA|N|t|B|A|L|A|N miş olduğu Colombesin bilincn tarafı sa mak kolay iş değildir. Bu sebeble, isteGemiyetin yaptığı en iyi iş 1875 te Kongrenin iki nevi faaliyeti olmuş Halkevi binasına ihtiyac vardır. dece masmavi ve altın sansı stadıdır. nilen neticeyi vermekle beraber, çocuk iBrukselde «Model Mekteb» i açmasıdır. tur. Bıri komisyonlar faaliyeti, digeri in ayni zamanda bir eğlence yerine geBu esere büyük bir pedagog olan M. umumî celseler. Terbiye ve tedrisin hindedırler ve beden terbiyesi mual hisli ve şefkatli muallimlere ihtiyac Seyirciler, bundan on yıl Indar evvel, ecek şekilde hareketler arayıp bulmak Alexis Slıuys tarafından devam edilnriş muhtelif sahalarına aid meseleleri tet limlerınin vazifeleri için iyi hazırlan vardır. Muallim meljteblerine giriş ge olempik oyunların yapıldığı bu saha etcab etmiştir. Buna aylarca vakit sarferafına, her büyük spor toplantısında, tave sonra Brüksel Muallim mektebine kik etmek üzere on iki komisyon ay madıklarından şikâyet ediyorlar. ciktirilmelidir ve namzedler, zekâ ve bur tabur hücum ederler. Kırk, elli, alt dildi. Eski koşu şampiyonu Megrot bu teşmil edılmiştir. İlmi, heyecanı ve ya rılmıstı. Kongre azası, bilhassa meşgul Çok yüklü ve insicamsız program kabiliyetlerini ve bilgilerini meydana mış bin futbol müptelâsının hatta bir gün, na muvaffak oldu ve onun sayesinde, ratıcı kabihyetile 70 sene çalısan M. ve alâkadar oldukları, rapor ve kommüların can sıkıntısı ve hareketsizlik tev çıkaran sıkı bir müsabaka ile seçilmeSluys'u saygıyla selâmlarım. (Şiddetli nikasyon hazırladıkları meselelerin mayetmiş bine yakın seyircinin geldiğı söy utbol okulu, çocuklar için, çok tath "lidirler. ence halıne geldi. * *» ^" alkışlar) hiyetlerine göre bu komisyonlarda ça lid ettiğini söylüyorlar. leniyor. Z 'inî yorgunluğu yapan ve hased «Kalabalık sımflarda kabili tatbik lışmışlardır. Komisyonlar şunlardır: Cemiyetin 1 inci arsıulusal kongresini Genc sporcu, evvelâ durdugu yerde» Fakat bu, cephe tarafıdır. Bunur ar1880 de Brukselde vapmıştır. Ayni se Kültür, beden terbiyesi, ahlâk terbi hislerini uyandıran bugünkü imtihan bir tedris tekniği» meydana getiren kasmda, daha mütevazı sahalar, futboi onra faaliyet halinde topü turmaK prennede Belçika hukumetinin (Model yesi, bediî terbiye, el terbiyesi, çocu ların aleyhindedirler. Mektebde kaza Türk delegesi Sadrettin Celâl'in fıkir culuk mesleki, henüz hayal halinde o iplerini kavradığı ve kendi bildigi gibi Mekteb) de hâkim olan terbiye pren ğun tetkiki, yeni terbiye ve tedris me nılan bilgilerin bilgi teşlerıle kontrol leri çok doğrudur. Kuvvetli genel bir jynamak suretile ögrendıği yanlış üsul * siplerinin bütün devlet mekteblerinde todları, geri ve anormal çocukların ter edilmesini ve çocukların, ayarlanmış kültür ve meslekî teşekkül almıyan lanlan kucağında toplar. Fakat, bunlar eri düzelttiği zaman, bilhassa onun için tatbikına karar verdiğini görmek şeref biyesi, muallimlerin yetiştirilmesi, mek zekâ, teessüriyet ve hareket tesetleri muallimlerin yeni tedris tekniklerini nekadar da cok yarabbi, nekadar çok! vücude getirilmiş olan bir sahaya göndeGencliğin futbola karsı olan iştiyakı ve saadetini duymuştur.» teb sinema ve radyosu, mekteb binala le daha iyi tanınmasını istiyorlar. Zi tatbik etmelerinde büyük tehlike varrilir. Çocuk, orada, eğlenerek tekemmüra, serbest müşahede kâfi değildir. Her dır. Danimarka delegesi Rasmussen de günden güne artıyor. Faaliyetlerinın bü üne yanyacak her türlü oyunu bulur. Bundan sonra M. Smelten bütün dün rı, didaktik materiyel. yük bir kısmını, müptedi oyunculara hasyaca tamnmış olan ve iki sene «vvel öKongrenin son. celsesinde genel ra mekteb, mütevazı bir psiko pedago ayni fıkirdedir. Ayak tenisi, baş ve ayak oyunlanna len büyük pedagog Decroly'nin hatı portör, on iki komisyon faaliyetinin ne jik araştırma laboratuarı olmahdır. Ahlâk terbiyesi cihetinden mektebde retmek istiyen kulübler, dolııp taşıyor. mahsus asılı top, topu geri atan duvar ticeleri, bir buçuk saat süren nutkunda Malul ve anormal çocuklara gelince, «Selfgovernement» in tatbikına lüzum meselâ Racingin muhtelif şubrlerincie ve daha bin türlü eğlence. rasını heyecanla anmıştır. M. Smlten nutkunu şu sözlerle bitir ortaya koydu. Bundan bazı parçaları malullük ve anormallık daha vazıh ve vardır. Mektebde sulh fikrini de kuv yazılı, on iki yaşından on sekiz yaşuıa Şimdi birkaç ay ileri atlıyahm. naklediyorum: di: sarih bir surette tarif edilmelidir ve vetlendirmelidir. lyilik, güzellik ve ne kadar olan bin beşyüz gencin altı yüz Artık çocuk ilk defa olarak bir faa« Esaslı mevzulanndan biri kültür «... Bütün kongre mesaisinde, genel bu vaziyette olan bütün çocuklar i zaket hislerinin inkişafına yarıyan te den fazlası futbola çalışıyor. meselesi olan kongre avni zamanda ya kültüre bağlılık, metodlann ıslahına iti çin ayni kurtuluş metodları kullanıl teşekküllere de mekteb hayatında yer Bu hareketi uyandıran çok degerli ad ça girmiştir. Maç kısa sürecektir ve bunpıcı ve koruyucu iş görmek mecburiye mad endişesi hâkim olmuştur. Genel mamalıdır. vermelidir. liyeci Levadaux gününün birkaç saatmı dan istifade edilerek, çocuğun tavırları tindedir. Zira bugün fıkir ve hürriyet kültür, bilgi, hassasiyet ve faaliyet işikabil olduğu kadar yakından telkik ediBütün vatan çocuklannın istidad ve Ligue de l'Enseignementin, sıhhî ve buraya hasreder. Bu, zaruridir. Fakat, her zamandan ziyade korunmıya muh dir. Çocuk, bedenî, ahlâkî ve bediî terterbiyevî mekteb binaları yapılması i sporcuların, dünyanm dört bucağmda lir. Fakat bunda da çocuğu daima diktacdırlar. Mesaimizi, çocuğun haklarını biye almamışsa havata tam olarak ha gayretlerine göre bütün tahsil derecekatli bulundurmak icab eder. Bu sebebve beşeriyetin yuksek fıkrî menfaatle zırlanmamaşıtır. Beden terbiyesi, M. lerine yükselmek imkâmnı •emin eden çin mimarlara faydalı direktifler ver methettikleri doktor Gauillardın büyük le, her takımdan on bir yerine on iki obir bilgiyle temin ettiği tıbbî servisten rini koruvan ve kardeşlık hislerinin ın Demoor'un dediği gibi, şahsiyetin esası tek mekteb tahakkuk ettirilmelidir. mesi şayanı takdirdir. başlıyarak başantrenör Macar Lotkaya yuncu alınır. On ikinci «taç» da kalır. En nihayet, muhtelif dissiplerinin kişafını temin eden terbiyenin inkişa dır. O, bütün kudretin ve bütün itima Diğer cihetten Duhamel'in fikirlerinin Oyunculardan biri topu elden çıkarmakaksine olarak yeni hayatm felsefesi kıymeti hakkında tecrübî araştırmalar ve, on yedi menecere varıncıya kadar, fına hizmet edecektir.» dın membaıdır. M. Devogel'in bütün fietrafındakilerin hepsinden büyük bir yaı ta gecikir, yahud herhangi bir yanlışlık Uzun alkışlar bu mantığa cevab ver kirlerine iştirak etmemekle beraber de meydana çıkanlmalıdır. Zira, bazan yapılmasmı dilerim.» yaparsa «hapse» konulur, onun yerine Genel raportör M. Frere nutkunu bi dım görmektedir. Üi. Sonra Belçika Maarif Vekıli M. nilebilir ki elişleri, imkân ve imkânsız makinenin kurbanı olan insan, kendi on ikinci oyuncu geçirilir. Futbol, tekniğinin mütaleasında en Bovesse söz aldı. Nutkunun bazı parça lık fikrini vermeğe muktedirdir ve bi yarattığı makineye hâkim olmahdır ve tirdikten sonra kongre reisi M. Smel Bu suretle, ihtısasa j ^ r verilmez. Bir larını asağıya kavdediyorum: naenaleyh tam bir terbiye için elzem bunu kendi saadeti için kullanmalıdır. ten, kendisine ve bütün kongreyi ha büyük faaliyet gösterilmesi icab eden O, bunu yapabilir. zırlıyanlara ve ona iştirak edenlere te bir spordur. Bir çocuğa futbol terbiyesi oyuncu talebe, muayyen bir yer tutmağa < Mösyö Sluys gibi yuksek bir şah dir. siyetin ve diğer âlimlerin ve pedagog Mektebden sinema ve T. S. F. me şekkür ettikten sonra kongreyi şu söz vermek için en muvafık yaş on ikıdir. Ve istekliyse, sadece vazifelerinin ne oldu Bediî kültüre gelince, o, güzellik hislarm arasında bulunmak benim için bü sini ve bütün hatları kendınde taşır; selesinde fazla mübalâğa etmemelidir. lerle kapamıştır: istidadı olduğu takdirde, temayüz etmesi ğunu bilmeğe değil, gayretlerini, arka yük bir şereftir. Vazifemde onların fi ahlâkiyetin ve içtimailiğin membaıdır. Bunlarda terbiye ve tedrisatta sade «Kongre devam ediyor. Herbirimiz, için beş sene gerektir. Bu rakamlan ha daşlarının gayretlerine daha iyi uydur kir ve faaliyetlerinden mülhem olmak buradaki faaliyetimize hâkim olan ide tırda tutmak faydalı olur. Filhakika; an mak için onlann âdetlerinin ne olduğu Kongrenin komisyonları genel ter yardımcı olarak istifade edilebilir. istiyorum. Bütün komisyonlarınızın fabiyede bilginin tebahhura doğru çok Muallimlerin yetiştirilmesi işine ge al heyecanmı saklıyarak, mütesanid bir trenörün derslerini sebatla takib edecek nu da bilmek mecburiyetindedir. şte aliyetlerini takib etmek için gönderdisurette, genc nesli, yarın yaşıyacak o olan bu yaşta yüz çocuğun arasından, «hapıs» burada rol oynar. Çocuk «hapğim güzide memıırlar bana raporlar ve mütemayil ve çok dağınık olduğuna lince: Muallimler meslekî teşekkül alse» konulmamak için, iyi çahşmağa uğ receklerdir. İcraatımda bu raporlardan müteessiftirler. Bu vaziyet hakikatte, madan evvel muhakkak' surette çok lan insanları, daha kuvvetli, daha iyi kaçının gölgeden sıyrılabileceğini (yani raşır. Netice, her zaman parlak olmazsa göz boyamaktan ve cehaleti gizlemek Inıvvetli ve geniş bir umumî kültür ve daha mes'ud olarak yetiştirmeğe ça futbolcu olacağını) tahmin edersiniz? büyük mikyasta istifade edeceğim.» da, hüsnüniyetin mevcudiyeti kâfidir. kazanmalıdırlar. Küçük saflara doğru lı§mahyız.» Maarif Vekili bir pedagoji tezi ileri ten başka birşeye yaramıyor. Pek azı... Bu yüz çocuğun içinden Antrenörün aradığı da asıl budur. T e * SADRETTİN C.EI.ÂL eurmek iddiasında olmadığım bildirdiği Ayni zamanda sporda ifratın aley indikçe, çok iyi hazırlanmış, anlayışlı, on ikisi faydalı bir rol oynamağa muvaf kemmül bundan sonra gelir. fak olursa. antrenör kendini bahtiyar saKendine mevdu altı yüz gencin isimyar, gayesine ermiş olur ve bir «as» çıkalerini ayrı ayrı bilen M. Levadous ge rabilirse büyük bir haz duyar. Bu cıhz neticeye şaşmamalıdır. Çün çenlerde şöyle diyordu: « Birkaç sene içinde, Racing. g e i o kü bunda, Fransız hoppalığının %e her lerin yetiştirilmesi için şimdi yapılan fetürlü teknik çahşmağa aleyhtar yaratılıdakârlıkların faydasını görecektir. Bu düşın tesiri vardır. şünce bizi nasıl olur da üraidle doldur • Çocuk kulübe yazılırken, spor işle maz ?» rinden, tamamile bigânedir. Ona cğretmek lâzımdır. Halbuki, girer gin.«e? ilk suali nedir biliyor musunuz? Daha ku lübe geleli on dakika olmadan <'pazara hangi takımlar çarpışacak?» diye sorar. Dahiliye mütehassısi Kendisini hangi profesörün enıri altma fazarden başka günlerde öğiedea vereceklerini asla sormaz. »onra saat (2J tan 6 ya) kadar lstanlşte çocuğun, kulübe girer girmez dii bulda Divanyolunda (118) numaraJl şündüğü şey budur. Ssasen daha uzun bususî kabinesinde hastalarini kabul zamanlar bunu düşünecektır, cünkü, aneder. Muaypnehane ve ev telefoni 'Bürksel peuagoji kongresi azasi bir arada (Bu resim, fotograf san'atında yeni bir muvaffakiyeti ispat etmektedir. Fotoğraf cak iki üç sene çalıstıktan sonra maça gir 22398. Yazlık telefoa: Kandilli 38, mesine müsaade edilecektir. yakından alındığı ve bütün eşhas resme sığdırıldığt halde adese hepsini bir camda tesbite muvaffak olmuştur. Beylerbeyi 48. Fakat iş bununla da bitmez. Beden Resim; adese ayni saniyedz döndürülerek alınmıstır.) Dr. Hafız Cemal