10 Eylül 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 7

10 Eylul 1935 CUMHURİYET BİDflkRA BAHİSLERİ Stüdyolarda gece faaliyeti Yıldızlar beyaz ve pufla yataklarında mışıl mışıl uyurlarken stüdyolardaki gece işçileri harıl harıl çalışırlar Hesab Ismi lâzım değil, eski muharrir arkadaşlardan bıri, borc ödemek hususunda biraz mübalâtsızlığile meşhurdu. Babıali caddesinde, çalışmakta oldu ğu gazete idarehanesinin kapısını, Tan rının günü sürü ile alacaklılar gelip aşındınrlar, o da onları muntazaman atla tırdı. Bir gün, bu arkadaş, mühimce bir kabahat işliyen küçük oğlunu, evden çıkarken, azarlıyarak: Seninle, akşama hesab görürüz! demişti. Akşamüstü, işinden döner dönmez, çocuğu yakaladı, bir kenara çekti; elini kaldırdı. Çocuk, dirseğile siper alarak: Ne o, baba? Beni dövecek misi niz? diye sordu. Elbet döveceğim. Ben sana, bu sabah, hesab görürüz demedim mi? Çocuk: Dedin amma, baba.. dedi. Ben, her zaman bakkala, kasaba yaptığın gibi, mahsustan söylüyorsun zannettiydim!. ÖTÜKÇÜ Istiklâl Harbinde Yunan ordusunun imhasındaki sebeblere bir bakış En mühimmi, Türk ordusunun sevk ve idarede Yunanhlardan üstün olmasıdır DENIZ İŞLERİ Liman amelesinin kazancı Ekonomi Bakanlığının yeni li man tarifesinde bılhassa amelenin az para aldığı gözönünde tutularak yükleme ve boşaltma işlerile uğraşan bu amelenin tecimenler ve halka yük olmadan daha fazla kazanabilmeleri için yeni formüller bulunmaktadır. Yoksa yazıldığı gibi liman tarifesinde indirme yoktur. .iman amelesi arasında yeni amelenin isteği üzerine işe yaramaz, ihtiyar ve hasta olanların tasfiyesi de mevzuu bahistir. 2. OROÜ 1. OPDü * . VUNAN Richard Tavberln tngifterede çevtrmiş olduğu «Şubertin aşkı» filminden bir sahne Holivud, eylul (Ozel) Buradaki sinema artist ve yıldızlan kesin (kat'î) bir mecburiyet olmadıkça gece çalışmazlar. Birçok defa yazdığım ve artık bütün sinema merakhlarının bildıği veçbile sinema artistliği vücud kadar asabı ve kafayı da yoran bir meslektir. Böyle sinir yıpratıcı bir işte sabahtan akşama kadar maddî ve manevî kuvvet tükettikten sonra, bir de geceleri çalışmak hiç şüphe yok ki insanı harab eder ve birkaç < e e >n içinde kadro dışında kalmasına sebebiyet verir. Onun için Amerikan yıldızlan ancak her hangi elde olmıyan bir engel (mâni) dolayısile teahhura uğramış kurdelâları zamanında yetiştirmek icab ettiği takdirde gece mesaisi yaparlar. Kalan zamanlarda ertesi gün sabah karanlığı tekrar stüdyoda işe başlıyabilmek için erkenden yatıp uyurlar. Fakat yıldızlar ve artistler, kar gibi beyaz, pufla kabarık yataklarında mışıl mışıl uyurlarken stüdyolardaki faaliyet durur sanmayın. Bilâkis orada diğer hummalı bir çalışma başlar. Yıldız ve artistlerin son kafilesi de slüdyonun demirparmaklıkh kapısmdan çıkıp uzaklaştı mı oradaki gece işçileri kolları sıvayıp faaliyete girişirler, ve bu faaliyet zannetmeyin ki gündüzkü çalış malardan daha az Önemli, daha az gözü çekicidir. Bilâkis.. Ertesi gün çevrilecek sahnelerin dekorları geceden kurulur, ertesi gün için icab Pierre Richard Vilm ve Natali Paley «Aşfc ve Taht* filminde eden levazım geceden hazırlanır. Ekseri stüdyoların marangozhaneleri akşamın saat altısından sabahın saat altısına kadar çalışır. Tavandan akseden büyük lâmbaların ziyaları ortahğı tıpkı gündüze çevirmiştir. Kesilmiş, bic'mış, boyanmış yüzlerce tahta parçası ve keresAmerikan Foks kumpanyasının bir kisBu sene «Sümer» sinemasında gösteteler birçok filimlerde gördüçümüz ıç mı Amerikada ve bir kısmı Avrupada rilecek fransızca ve almanca filimler: sahneler dekorlarını teşkil etmek üzere çevrilmiş olup by sene şehrimizde muhTarass Boulba, artistleri: Harry Baur. stüdyo salonlarına çakılır ve yapılır. telıf sinemalarda gösterilecek filimleri: Aşk Uğrunda Katil, artistleri: AnnaBeride bakarsınız, bir kısım amele 18 Dantenin Cehennemi, artistleri: Claire bello, Fernand Gavey, Jean Gabin. inci asra aid bir salonu hazırlamakla meş Trevor, Spencer Tracy. Şubertin Aşkı, artistleri: Richard Taugulken, öte taraftaki dığer isçi grupu bir Küçük Şirley, artistleri: Shirley ber. gemi güvertesini kurmak için uğrasırlar. Temple. Volga Mahkumu, artistleri: Hans Derken stüdyonun bir kenarına sahili Şirley Tayyareci, artistleri: Shirley Schletoww, Raquel Torres. canlandırmak için kamyonlarla kum dö Temple. Siyah Gözler, artistleri: Harry Baur, külür. Asıl sahne kısmını teşkil eden sa Simone Sımone. Küçük Albay, artistleri: Shirley lonlarda bu işler yapılırken şubeler de Temple, Lyonel Barrymore. Mozartın Hayatı, artistleri: Liane boş durmaz. Lâboratuarlarda bmlerce Pampa Geceleri, artistleri: Warner Haid, John Loder. metro fılim develope edılir, kesılir, yepış Baxter, Ketti Gallian. Büyük İhtilâl, artistleri: Annabella, tırılır. Mari Galant, artistleri: Spencer Tracy, Jean Gabın. Stüdyolann boş salonlarında da gece Ketti Gallian. Bağdad Yolu, artistleri: Ka'te de bekçileri mütemadiyen dolaşırlarken, süAşk ve Taht, artistleri Pierre Rich. Nagy, Pierre R. Wıllm, Jacque Catepürücüler kirlilıkleri temizlerler. Wıllim, Nath. Palley. lain. Aşk Susmaz, artistleri: Alice Field, Tam on ikide gece işçilerinin bir saatKemanlar Çalarken, artistleri: Gustav lik istirahat zamanları gelmiştir. Ekseri Jean Toulout, Andre Burgere. Fröhlich, Sybılle Schmidt. Şubertin Aşkı, artistleri: Nils Asther, sinin karınları da acıkmıştır. O sırada Kadın ne yapsın?, artistleri: Jean yıldızların localarını temizlemekle meş Pat Paterson. Galland, Jeanne Boitel. Prensesin Emrine, artistleri: Henri gul olanlardaki saadeti düsünün! SözgeAşkım Senindir, artistleri: Louis Gralimi basit bir amele Greta Garbonun, ya Garat, Janet Gaynor. veure, Camilla Horn, Theo Lingen. Sönen Işık, artistleri: Clive Brook, hud Marlene Dietrichin tuvalet iskem Ask Rüyası, artistleri: Olga TchekoAnn Hardıng. lesine kurularak sandviçini ısırıp parala va, Franz Herterich. Kanath Aşk, artistleri: Jose Mojica, makla meşgul olur.. Viyana Geceleri, artistleri: Paul HörRosita Moreno. Geceyarısından sonraki faaliyet te abiger, Hermann Thimig. Kralm Sevgilisi, artistleri: Liane Haid. şağı yukarı evvelki çalışmanın aynıdir. Aşk Kadrilli, artistleri: Magda Schnei Aşk Asosu, artistleri: Paul Hörbiger, Böylelikle sabah olur ve amele nasi! der, Theo Lingen, Wolf Albach Retly yıldızlarla artistler kapıdan çıkarlarken Jenny Jugo. Para Kralı, artistleri: Georges Mıl Maskeli Haydud, artistleri: Georgc içeri girmişlerse, bu sefer onların gel ton. meğe basladıklan andan itibaren işlerin O'Brien. Michel Strogoff, artistleri: Adol Sahrada Bir Facia, artistleri: Victor den uzaklasırlar, onlarm çalışma saati Wohlburck. Jory, Loretta Young. nin geldıği bu anda, berikiler müthiş bir Daktilonun Aşkı, artistleri: Mari< Gangsterler Peşinde, artistleri: Georyorgunluk neticesi vücudlerini kaplıyan Glory. ge O'Brien. rahat uykuya mevcudiyetlerini memnu Juanita, artistleri: Rode Sandor, E Göklerde Cehennem, artistleri: Warniyetle teslim ederler. son Orchestre. ner Baxter, Conchita Montenegro. P.N. Bu sene göreceğimiz filimler Foks filimleri « Sümer » in filmleri 30 ağustostan sonra hasım çrdusunun nasıl sıkı bir takibe uğradığını gösterir kroki A Maneviyat bozukluğu: nun, her hatırlandıkça göz yaşartacak Sebeblerı: kadar ulvî olan manevî varlığı da başYelkenciierin yeni şilepi geldi l Parti kavgalan, türlü propagan başa yürümüştür. Yelkencilerin Ingiltereden aldığı 4200 dalar. O devirleri yaşıyan nesil gibi, yaşı tonluk Tan şilepi dün limanımıza gel 2 Memleketin orduya karşı alâ anlardan ve dinliyenlerden işiterek öğmiştir. casınm azalması. enecek olan nesillerin gözleri önünde bu Yelkenciler idaresi eger anlaşabilir3 Ordunun siyasete âlet ve müte rdunun, Inönlerinde, Kütahya ve Af » lerse yeni bir şilep daha alacak ve önü ddid zümrelere mensub olması. on dağlannda sağdan sola, kanadlan* müzdeki ilkbaharda Avrupaya şilep pos4 Kumandanların birbirini sevmi mışçasına koşan kıt'alannm şu ibret vetalan tertib edecektir. Tan şilepi şimdi yen, çekemiyen yısanlardan oluşlan. ici, adeta efsaneye benziyen manzarası lik karasularımızda çalışacaktır. 5 Sakarya mağlubiyeti ve Türk aima canlanacaktır. Denize dökülen mazut meselesi jrdusunun kuvvetlenmesi neticesinde do Beyaz amerikanbezinden yapılmış Liman reisliğine, bütün Marmarayı ve an ümidsizlik ve gevşeklik. sker don ve gömlekleri ceviz ve nar kaB Sevkulcey? hatalan: limanı pisleten mazutlar hakkında şikâ ıuğile boyanarak çıplak sırtlara elbise 1 Yunanlılar bidayette Anadolu yetler devam etmektedir. Şıkâyetçilere iye geçirilmişti. Her biri başka bir rnozarar ve ziyanlan için mahkemeye müra ieferine az kuvvetle giriştiler. iel ve cinsten olan tüfeklerde bezden ascaat ederek delil tesbit ettirmeleri tavsiye 2 1 inci Inönü muharebesini elle• lcayıslan vardı. Kasatura ve sünKÜİfj, inde fazla kuvvet varken az kuvvetle ılunmaktadır. ellere sokulmuştu. Çarık, her ayağa Ehli vukufun geçen gün yaptığı keşif r'aptılar. olayca nasib olmıyan bir nesne idi. 3 2 nci Inönü Bursa ve Afyon ten sonra dedikodusu günlerdenberi deürk süvarilerinde kılıç, atlannda nal gruplannı birbirlerinden çok uzak kul vam eden bu hâdise duruşma safhasına ile yoktu. Geceleri Türk askerinin ör ;irmiş bulunmaktadır. Muhakemede liman andılar. 4 Kütahya Eskişehir ve Sakarya üsü kâh yıldızlı, kâh yagmurlu ve fırsosyetesile Sokoni Vakum kumpanyası nalı sema idi. Ne bir kaput, ne bir batarşılaşacaktır. Hangi taraf mahkum o muharebeleri için geç kaldılar. Türk aniye... ursa genel zarar ve ziyanı o taraf ödı rdusuna, kuvvetlenmek için, k^fi za Sakarya meydan muharebesi cereyan man bıraktılar. 'ecektir. derken; o mevsimde bile haylice serin C Teşkilât hctaları: Geçen günkü keşif esnasında denize da1 1 1 2 bin kişilık fırkalar Anadolu lan gecelerde sırtımın örtüsü, hayvam lan dalgıçlann ifadelerine göre batan Auygun mın çulu, başımın yastığı da ortası çu ziz motöründen hâlâ tedricen mazut çık muharebelerinin hususiyetlerine :elmemiştir. Buna mukabıl 5 6 bin urca bir taştı ve ben de, bu şartlaı al maktadır. mevcudlü Türk fırkalan birlıklerin ında, kumandanım gibi, yedi gecede Limanlarımızın durumu ancak üç buçuk saat uyuyabilmiştim. Deniz Tecim Direktörii Müfid Nec parçalanmasma lüzum kalmadan mü Ertesi günü, düşmanın henüz terkettiği, gösterdiler det İzmir limanının bugünkü durumu kemmel manevra kabiliyeti Duatepenin eteğindeki Çekirdeksiz kö hakkında Ekonomi Bakanlığına bir rapor (Bılhassa Sakaryada ve son taarruzda). üne girerken 25 santimetro genişliğin Halbuki Yunanlılar meselâ Afyon ermeğe memur edilmiştir. Müfid Necdet mıntakasında bir tek fırkaya 40 45 ki deki bir hendeği aşmak kudretini bile yerinde incelemelerde bulunmak üzere ometro cephe vermişler; sonra bu fırka gösteremiyen bacaklarımız, ihtiyarımı bugün Izmire gidecektir. zın haricinde, kıvrılmış ve bizi, Hran, Geçenlerde Karadeniz limanlarır.da nın emrine baska bir fırka tevdi etmek arşıkarşıya yere çöktürmüştü. Sanki bir da ayni suretle incelemelerde bulunan ve gibi hatalara düşmeğe, tâli mıntaka isim suç işlemiş gibi önümüze iğilen bakısla Bakanlığa ayrı ayrı raporlar veren De erile ayrı ayrı gruplar vücude getirme rımız tekrar karşılaştığı zaman gözle niz Tecim Direktörünün îzmir limanın ğe mecbur kalmışlardır ki bütün bunlar rimizde birbirimizi ayıbhyan bir mâna dan sonra Mersin limanını da incelemesi emir, kumanda ve irtibat islerine aykırı vardı: Vücudlerimizin bu kadarcık bir di. Daha küçük fırkalar daha iyi iş muhtemeldir. evşeklik göstermeğe bile hakları yok görebilirlerdi. ADLtYEDE D Sevk ve i([are noksanhğı: tu. Çünkü Istiklâl Savaşı henüz sona erMezuniyetleri biten Müddeiu Türk ordusu her türlü muharebe şek memişti ve hiçbirimiz istirahate geçemezlinde Yunanhlardan üstün olduğunu dik; yarı aç midelerile, yanmış bağırlamumî muavinleri rile durmadan, dinlenmeden, 21 gvln 21 Bir müddettenberi mezun olan göstermişti. Meselâ: 1 1 inci Inönü, dahilî hatlardan gece muharebe eden Mehmedcikler hemüddeiumumî muavinlerinden Ekrem • nüz soluk almağa vakit bulmamışıardı, le Muhlisin mezuniyetleri bitmiş istifadeye; biz bozgunculuk edemezdik... 2 Kütahya Eskişehir muharebedünden itibaren işe başlamışlardır İşte bize ve tarihe İnönlerini, Sakar Yalnız; ikinci hukuk mahkemesi leri, sıyrılma muharebeyi kesme ve çeyaları hediye eden büyük efsane ordu î kilmeğe; azasından iken müddeiumumilik sasunun giyiniş, kuşanış ve silâhlanış va3 Sakarya, müdafaaya; iâhiyetile muavinlikte çalışmakta olan 4 26 ağustos taarruzu baskma ziyeti bu idi. Onun cepanesini Türk kaEkrem, bu sefer de dördüncü hukuk mahdını sırtında taşıyordu; kâfi arabası ve merkezi sıklet teskiline ve yarmaya; kemesi azalığına nakledilmiştir. mekkârisi bile yoktu. Fakat bütün bu 5 Imhayı doğuran süratii ve sid Karmakarışık bir adam detli harekât ise takibe en güzel bire noksanlıklar ve yokluklar; onun dünyaYanmda çalıştığı Davud isminde birimisaldir. Binaenaleyh Yunan ordusu nın en kuvvetli savaşçısı olmasına mâni ne aid bir bonoyu kırdırmak ve daha batı olamamıştı. Çünkü onda sarsılmaz bir sevk ve idarece hasmından zayıftı. yolsuzluklarda bulunmakla suçlu bir ad iman, yenilmez bir ruh; sanki bütün bir E Düşmam küçük görme: Antuvan; öteki adı Kleman Mışel olan milletin çarpan bir tek kalbi, işliyen bir Düşmanın işlediği sevkülceyş hatala bir genc yakalanarak adliyeye verilmiş; tek dimağı vardı. Bizim ve genclığın en dün Sultanahmed birinci sulh ceza malv rının, bilhassa az kuvvetle işe girişmcsi büyük ödevimiz (vazifemiz) bu birliği, kemesinde sorgusu yapılmıştır. Klemar nin mühım sebeblerınden biri de budur. bu ruh ve imanı ebediyyen yaşatmaVtır. F Millî seâyeler ve harb gaye. Mişel adını taşımakla beraber asıl ism Bizde bu ruh ve iman yaşadıkca, Antuvan olan bu adama mahkemede ba leri: Türklük bu birliğe sahib oldukca TürHaddi zatinde pek güzel döğüşmü basının ismi sorulduğu zaman Ohanneı kün öz yurdu ve aziz benliği her türlü olduğunu söylemiştır. Halbuki elde mev olan Yunan ordusu, bir istılâ ordusu idi tecavüzden uzak kalacak ve yakın bir parlak propagandalar, cud nüfus tezkeresine göre babasınm ad binaenaleyh, mazinin yarı aç ve çıplak, teçhizats:?, siAtam; anasının adı da Havva olduğu rağmen, esaslı bir gayeye sahib değil lâhı noksan; mevcudu mahdud Türk görülmektedır. Suçlu buna karşı da ken di. Halbuki, muharebe kudretini bütü ordusile bugünkü muntazam ve modern disinin küçük yaşta Darülâcezeye veril dünyanın tanıdığı, Türk ordusu is Türk ordusunu; demiryollan, nakıl va miş olduğunu; Atam tarafından oradaı «Ya şerefle ölmek, yahud da Millî Iî sıtaları, fabrikalarile beraber tekâmül alınarak evlâd edınildığini; yoksa ası liklâd ve namusu kurlarmak» ülküsil yolundaki Türk endüstrisini muka babasınm ismi Ohannes olduğunu sö/l< çarpışıyordu. Kadını, erkeği, çoluğu, ço yese mecburiyetinde olan fırsat kollayıcuğu bu ülküyp candan bağlanmıştı. miştir. cı gözlere bu manzaranın telkin edece • Okuma; yazma bilip bilmediği sualıği şey ancak «savgı» olacaktır. ne karşı da altı lısan bildıği cevabını verTürk Istiklâl ordusunun se\k ve idar «Son sozy> mıştir. Sorgu sonunda muhakemesine ser hususundaki büyük talıhi ile; belki^ bu Dünün çocuğu, bugünün genci ve yabest devam edilmesine ve sabıkalı OIUD gün mensublarından birçoğu hayata gö(Lutfen sahifeyi çeviriniz) olmadığmın sorulmasma karar venlmi§tır. zünü yummuş olan bu kahrîıman ordu