11 Ağustos 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 7

11 Âgusfos 1935 "CÜMHURÎTET Asker kaçakları Şöhreti bütün dünyaya yayılan Samsun tütünleri • Jj talyan ordusunda kaçak çoğalıyorne hile karıştırmamak ve cînslerîni muhafaza II muş. Habeşistandaki hailede rol Eski yandan çarklı almak üzere gemiye yüklenme sıstmek için önemli tedbirler alınıyor rasının yaklaştığını anlıyan senyör vapurlar yüzen villâ er Tirol yolile soluğu Avusturya veya Isviçrede alıyorlarmış. Ro şekline sokuluyor Samsunda açılan tütün tohum istasyonu ALMANYADA DENİZ SEVGİSİ Tayfaları kadınlardan mürekkeb gemiler İBİPFIUPA Boş semer Eski zamanda hekimlik özel bilgîye bağlı bir zenaat değildi. Her köşebaşmdaki aktar, sırasma göre hekimlik ederdi. Bu yolda iş gören bir aktar, herhangi bir hastaya çağınlsa, muhakkak, çırağmı da beraber götürürmüş. Bir gün, gene çırak yanında olduğu halde bir hastaya gitmiş. Hastanm nabzmı ele aldıktan sonra, kansına ve ço luk çocuğuna dönmüş: Siz buna lâhana yedirmişsiniz.. demiş. Önce inkâr etmişlerse de, hekimin ısrarlan üzerine nihayet itirafa mecbur olmuşlar. Dışanya çıktıkları zaman, çırak ustasına sormuş: Hastaya lâhana yedirmiş oldukl. nnı nereden anladınız? Hekim: Bir hastanm evine gıdıldiğı zaman, etrafa göz gezdirmeli. Meydanda yiye ceğe aid birşey bulunup bulunmadığına dikkat etmeli. Bu, bir kaidedir. İşte ben de evden içeri girerken, etrafıma baktım: Ortada lâhana kabukları gördüm. Anladım ki hastaya lâhana yedirmişler. Zira İstanbulda âdettir: Evde ne pişirilirse «şifa niyetine» diyerek, mutlaka hastaya yedirirler.. demiş. Gel zaman, git zaman, aktan gcne bir hastaya götürmeğe gelmişler. Aktar dijkkânda yokmuş. Çırak ta fırsatı kaçır mak istememiş; «ben de hekimlik bıli rim», diyerek kalkmış kendi gitmiş. Tam evden içeri girip te bir kere dikkatle etrafmı gözden geçirince orada, avluda bir boş semer görmüş. Yukarıya çıkmışlar; çırak hastanm nabzmı ele alır almaz: Siz buna eşek yedirmişsiniz!. demiş. Hastanm etrafındakiler, hayretle: Aman, hiç öyle şey mi olur? Diyince: Ya, yedirmediniz de, avluda o boş semerin ne işi var?! diye çıkışmış. ÖTÜKÇÜ İUET2GÜN ma bu haberi yalanlıyor (tekzib ediyor) aksine inanacak değıliz tabiî.. Almanlar sporu çok severler. tstisnaYalnız vak'a, bana eski bir hikâyeyi hasız her türlüsünü... Fakat bilhassa detırlattı: Musevisi bol bir memlekette, taniz sporuna karşı büyük zâfları vardır. mamen Yahudilerden mürekkeb bir ordu teşkil edilmiş. Sılâhlan, teçhizatları Soğuk iklimin insanlan olduklan için verilmiş ve büyük törenle (merasimle) sıcağa pek tahammülleri yoktur, yaz ocepheye yollanmış. Ordunun dağlara lup ta havalar ısınınca müthiş bir ıstısardığı ilk geçidde meğer beş kişilik bir rab duyarlar. Maddî iktidarları olan çete pusu kurmuşmuş. Yahudi ordusuna lar yazı geçirmek üzere deniz kıyıla «Eller yukan!» emrini vermişler ve teperma koşarlar. Gıdemiyenler de büyük den'tırnağa hepsini soymuşlar! Ordunun şehirlerin civarmdaki göllere giderek hareket ettiği payitathtta bırkaç saat dehşetli bir panik kopmuş: Musevi kıtaatı deniz ihtiyacını tatmin ederler. bozgun halde dönüyor! Spora düşkün oldukları için denize Yahudi general, hemen kumandanı aid sporların hepsini yaparlar, kürek, Samsun tütün tarlalartnda çalısan işçiler na gidıp olup biteni rapor etmis. Başku yelken, motör sporlarından hıçbirini ihSamsun (Özel) Tütün, Samsuna en tuncüluk biraz daha savsa edilseydi bu mandan «bu rezalet nasıl olur?» diye termal etmezler. çok para getiren bir üründür. Samsun hrac metaımızı da ciddî surette dar ter tepinirken Yahudr: beliyecekti. Yaz günleri, deniz kıyıları. göllerin tütünleri ötedenberi dünyada güzel ko Gayet basit kumandanım, demiş, Tekitler yönetkesinin bu vaziyetm yüzü yüzen insandan, küçük sandaldan kusu, iyi yanması, gözalıcı rengi, ve çok yanımıza muhafız vermediniz ki? Bu kaönüne geçmek için 932 senesinde açtığı sigara vrmesi gibi değerli vasıflarile tadar can, binlerce vatandaş, yapayalnız dalgalan atlıya, atlıya koşan seri mo istasyon tam yerinde ve zamanında oltörlerden görünmez... Bu sene bu detehlikeli dağlara nasıl salınıverilirdi? nınmıştır. Fakat gerek toprak ve gerek muştur. Samsun tütün tohumlan yal Hâdiselerin gidışine bakılırsa Italya niz sevgisinin en kuvvetli şeklinı Al iklim itibarile elverişli şartları haiz onız oymak itibarile değil, tip itibarile Başkumanı da, Afrikaya gidecek her ne manyanın tanınmış kotracılarından doklan Samsunda tütüncülüğe lâzım gelen de karışmış ve melezleşmiştir. Tohum. ferin arkasına iki muhafız takmağa mec tor Curry göstermiştir. önem verilmemekte ve gelişi güzel tüları yeğritmek yükünü üzrime aldığım bur olacak galiba? Hiç fena değil tabıî! tün yetiştirilmektedir. Tütünün iyi olDoktor Curry Ammersee üzerinde esgündenberi geceli gündüzlü çalıştım. Daha kalabahk olmalarına da yarar! ması, yalnız toprağa ve iklime bağlı deki bir gemiyi yat şekline sokmuştur. Bu Meded ! Nıhayet maksada irişmiş bulunuyoruz. ğildir; tütün tarlalarmın olgun şart yat ayni zamanda bütün modern konTohumlar kısmen yeğrıtilmiştir. Şım işantaşı, Te§vikiyede mülekaid lar altında hazırlanması, fidelerin tam forları havi bir villâdır. Geminın uzundiye kadar ayırtmaya konulan Samsubiyade yarbayı Ahmed Demirvaktinde yetiştirilmesi ve büyümeğe luğu 28 metrodur. el şu mektubu yollamış: nun «Dere», «Maden», «Evkaf», «Ca başlıyan tütün fıdan köklerinin çapa Sahilden yüz metro uzakta bir şa «Evvelki gece tatlı tatlı uyurken; günik», «Karagöl» oymaklarma mensub lanması lâzımdır. Bundan sonra oîgun. diye m^ndıraya bağlıdır. Yat şeklindeki viltütünler olduğu gıbi «Bafra», «Trab rültü ile uyandım. «Ne oluyor?» laşan tütün yapraklarının el el ve vakpenceremi açtım. Komşular da benim zon» ve «Rus» tütünleri de vardır. Is tinde kırılması ve iplere gene el el digibi uyanıp pencereye çıkmışlar. Meğer tasyonda bu saydığım oymaklardan yirbir akşam gazetesi ikinci tabi çıkarmış: zilmesi, kurumasına dıkkat edılmesi ve mi yedi cins üzerine çalıştık. «MadenGiridde isyan varmış ta ondan!... kuruyan yapraklarm cinsi cinsine dede», «Hacıİsmail», ve «Sinemataş», «DeGazete satıcılarının bağıra bağıra, tıermet veya pastal yapılması, ürünün karede», «Sündüzler», «Evkafta», «Gerç kesi uykudan uyandıra uyandıra gece rışık olmamasını temin edeceğinden, me» ve «Kertme», «Karasamsun» köy yarısı gazete satmaları, Urayın (belediçok lüzumludur. Bunlardan başka denk lerini nümune köyü olarak seçtik ve yenin) gürültü ile mücadele eden işyarlerin de cinsi cinsine ve temiz olarak ayırd ettiğimiz tohumlardan dağıttık. larını (memurlannı) yerinden kımıldatabağlanması en önemli şartlardan biri Bu saydığım köylerin bu yıl yabancı cak bir durum olduğu gibi bu gazetenin dir. Samsun usulü denklerin yapılış tsr tohum ekmelerine müsaade etmiyerek Yunan hükumetini ilgılendiren bir zabızı birçok hilelere yol açacak şekılde tâmamen bizim töhumlârımın'ekttrdik. ta vak'asından bturü gece vakti Istanbul olduğundan bu cihetleri nazarı ıtibara Bu yıl bu köylerde yetişecek tütiînler halkını heyecana düşürmesi ve hiç yoktan halkın kesesine el uzatması, çirkin bir alan Tekıtler yönetkesinin teşebbüsle nefast itibarile çok yüksek randıman harekettir. Geçenlerde bir sabah gazetesi rile çıkarılan kanunlar ve Tekıtler Eks vereceği gibi, her oymağm kendine de bir kulubün yıldönümü münasebetile perlerinin dıkkatleri, denklerin mum mahsus tipinin meydana gelmesine de ikinci tabı neşretmiş ve geceyarısı ortalıkün mertebe temiz işlenmesine yardım çok yardım edecektir. Öyle umarın: ki ğı gürültüye boğmuştu. etmektedir. Ürünlerimiz temiz oldukça yakın bir zamanda acemi ellerde karışFilân gazete fazla satış yapıp para ecnebi alıcılarm Türk tütünlerini tercih tırılmış ve melezleşmiş tohumlar orta kazanacak diye halkın rahatını bozanlar edeceklerine hiç şüphe yoktur. dan kalkacak, yerine her oymağın ken hakkında da Zabıtai belediye nızamnamesini tatbık etmek lâzım gelmez mi?» Samsun tütünleri oymak itibarile tür di tohumu geçecektir.» 'Kadınlar gemisinde ders Evvelâ meslek onurunu korumak üzeAyırtmak işinde takib edilen usuller lü kısımlara ayrılır. Her oymağın kenre o gazetenin avukatlığını yaparak, dün lânın odaları pek geniştir. Şommeleı disine mahsus bir tohumu vardır. Sam tamamen fennidir. İstasyondaki inti yanm her tarafında gazetelerin ikinci, vardır. Musluklarda ve banyo dairesinsunda en kıymetli tütün oymakları bi zamlı çalışmalar, her işin fen ile ilgili beşinci tabı yaptıklarını söylemeliyiz; rinci derecede «Maden», «Dere», ikinci olduğunu göstermektedir. Her aileye önemli ve en son vak'aları halka hemen de daima sıcak su bulunmaktadır. Vilderecede cCanik», üçüncü derecede mensub tütünün bir dosyası vardır. Bu bildirmek gazetelerin vazıfesidir, bunda lânın telefonu, radyosu ve elektrik ten«Eminlik», dördüncü derecede «Evkaf», dosyalarda gözüme ilişen bazı hususlar ölçü işin sadece tecimsel tarafı olmama viratı mevcuddur. Hulâsa karadaki vil«Karagöl» oymaklarıdır. Bunların içinhakkında aldığım izahata göre, seneden lıdır. Ancak okuyucumuz bizde akşam lâda ne bulunursa hepsi vardır. Villâ den «Maden» ve «Dere» de yetişen tuseneye seçılecek tohumlar için şu esas gazetelerinin ya sabaha karşı, yahud ge harekete geçtığı zaman karaya bağlı otünlerin kıymetleri çok yüksektir. Bu ceyarısı çıktığınm farkında değildir. lan elektrik tertibatı çözülür ve tabıî tipin gördüğü rağbetı gözönüne alan di lar üzerinde durulmaktadır: Hatta bahsettiği refikimiz bir zamanlar Her aileye mensub her ferdin sak ilk baskıya dahi lüzum görmez ve işe motörün hareketinden istifade edilir. ğer oymak tutüncüleri «Maden» ve «DeYat sahibi doktor Curry yalnız iyi bir re» den aldıkları tohumlan dığer oy mesahası ukde sayısı ekspritizi tesbit ikinci tabıdan başlardı! Binaenaleyh o maklarda yetıştirmekte ve bu suretle edilmekte ve bunlar üzerinde çok esas telâkkiye göre zamanın bir değeri yok yelkenci değil, Almanyanın kış sporcu«Maden» ve «Dere» nin tanmmış vasıf h bir surette durulmaktadır. Haricî te tur! ları içinde de en meşhurlarından birilarını karıştırmaktadırlar. Gene bu fe sirler altmda tohumların aşılanmasına Ta Giriddeki bir grev için ikinci tabı dir. Bunun için her sabah suyun üstünna gidişin doğuracağı zararları evvelmâni olmak için fidanların çiçeklerine yapıp sabaha karşı îstanbulu ayaklan de gerilmiş bir ip üzerinde yürüme taden gören Tekitler yönetkesi Samsun takılan torbaların büyük bir emek ve dırmağa gelince; bunu biz de çok düşün liırn ^apmaktadır. Bunun patinaj için tütün tohumlarını yeğritmek ve her oydük. Acaba Allah vermesin, bir harb çımağın kendine hâs tipinin yalnız men sabır işi olduğu ilk görüşte anlaşılmakkıp ta, biz de girmiş olsak ne yapacak sub olduğu oymakta yetiştırilmesini el tadır. lar? Artık bu kıyasa göre 118 inci tabı İstasyondaki fidelıklerin ve kuutma de etmek için üç yıl önce Samsunda bir yerlerınin intizamı tütüncüluk için tam hazırlayıp bin beş yüz kırk sekiz punto tohum ayırtmak istasyonu açmıştı. Bu ile dizilmis bir tek kelimeden ibaret çı istasyonda ne şekılde çalışıldığını anla bir örnektir. Bu istasyonun sessiz sa kacaklar: Meded! ınak ve şimdiye kadar yapılan çahşnıa dasız çalışarak memlekete kazandırdıFERİDUN OSMAN larm sonuclarını öğrenmek maksadıle ğı faydalar ise çok büyüktür. Üç dört senedenberi çok durgun olan Cmekoğlu köyündeki deneme istasyo Otel, kazino ve kahvelerin Samsun tütün piyasasında 934 rekoltes: nuna gitmeği faydalı gördüm. tarifeleri İstasyon şefi Said Coşkun, tohumlan gibi yuksek fiatlerle tütün satılmamıştı. Lonkanta, otel, kazino, pansiyon ve yeğirtmek işi hakkında şu izahatı ver Bu sene havalarm çok kurak yüzünden mahsulün, geçen seneye gcre kahve gibi halkın yaz münasebetile fazla di: temas etmeğe mecbur olduğu yerlerin ta« Samsun tütünü karmakarışık el yarı yarıya az olacağı anlaşılmaktadır. Tütün alıcıları şimdiden tütün almağa riflerini inceleyen Uray tasdik ettirmeleri lerde değer ve rağbetini muvakkat bir için 10 ağustosa kadar mühlet vermişti. zaman için kaybetmişti. Samsunun bi başlamışlardır. Bu müddet dün bitmiştir. Buna rağmen HAMDt SAL1H ricik kazanc kaynağmı teşkil eden tü birçok lokanta, kazino, otel ve sair yerler henüz tarifelerini tasdik ettirmemiş lerdir. Bunun için dün zabıtai belediye merkezlerine, tarifelerin tasdiki için verilmiş olan müddetin bitmiş olduğu ve bu gibi yerlerde sıkı kontrol yapılarak tarifesini tasdik ettirmiyenlerden para cezası ahnması bildırılmiştir. Ayrıca esnaf, mensub oldukları ku rumlara baş vurarak Urayın kendi tarifelerinden fazla tenzilât yaptığını ve bu tenzilâtla zarar edeceklerini, tarifelerin yükseltilmesi için Uray yanında tesebbüste bulunulmasını istemışlerdır. Halbuki kurumların yaptıkları inceleme sonucunda şıkâyette bulunan yerlerin hiç bınsının tarifesinde tenzilât yapılmadığı görül Kadınlar gemisinde b'ğle müştür. Tohum istasyonühun fidelikleri Kadınlar gemisinde dümencı çok faydalı olduğunu kendısi soylemektedir. Yaz olunca Madam Curry, tıpkı sayfiyesi olan kadınlar gibi yatında da vetler yapmakta ve davethlerini gün lerce misafır edebilmektedir. Almanyanın tanınmış sporcuları doktorun yüzen villâsını pek sevmektedirler. Birçok maruf simaları orada gör mek imkânı vardır. îşin garib taraflarından biri de bir postacınm her gün müntazam surette bu villâya mektub ve gazete getirmesidir. Anker gölünde 55 sene işlemiş olan vandan çarklı bir vapurken, böyle gü. POL/STE Bir amele yaralandı Feriköyünde çamaşır fabrikasında ateşçi Orner, dün fabrikanın ütü makinelerini temizlerken sol elmi makineye kaphrmış ve ağnr surette yaralanmıştır. Bir çocuk tramvay altında • yaralandı Yedikule Sirkeci arasında işliyen 681 sayılı vatmanın idaresindeki tram vay arabası dü^edikuleye gitmekte iken, Samatyaii Ağahamamı caddesinr'en geçerken tramvayın arkasına Ava disin oğlu 4 yaşında Mihran atlamak istemiştir. Küçük çocuk koşmuş ve tam tramvayın basamağına ayağmı koymak ıstemışse de ayağı basamağa çarpmış ve hızla yere yuvarlanmıştır. Mihran yere yuvarlanır yuvarlanmaz tramvay durdurulmuş ve Mihranı kan lar içinde Yedikule Ermeni hastanesine kaldırmışlardır. Yapılan tahkikat sonunda vatmanın ve biletçinin kazadan hiçbir suçlan olmadığı anlaşılmıştır. Doktor Curry yatında talim ' yapıyor zel bir villâ halme gelmiş olan vapurun talihini, bizim yandan çarklı Ada vapurlarına da temenni ederız *** Almanyada bu sene denizde bir ye nılık daha yapılmıştır. Tayfaları yalnız kadınlardan mürekkeb olan ıki yelkenli gemi denizlerde dolaşmaktadırlar. Bir spor kulübü azası olan yirmi Alman kızı yelkenli gemide tayfalık öğrensmler diye ikı yelkenli gmi tutmuştur. Bu gemilerin yalnız dümencileri ve bir de kaptanları erkektir. Diğer butün hizmetleri kadınlar görmektedirler *** Afyon satışları Evvelce Uyuşturucu Maddeler lnhi * sarıle Türk afyonu almak için müzakeratta bulunan fakat uyuşamıyan kartel fabrıkalarından bazıları nihayet gene İnhisara baş vurmağa başlamışlardır. Kartel fabrikalarından biri Inhisardan önemli bir parti afyon almışhr. Çocuk Esirgeme Kurumu Çocuk Bakıcı Okulu Çocuk Esirgeme Kurumunun Ankaradaki (Çocuk Bakıcı Okuluna) öğrenici yazılmasına devam edılmektedir. 20 ağustosta kayıd kapanacaktır. Çocuk bakıcı okulu yatılıdır. Ve parasızdır. 18 den 25 yaşma kadar evlenmemiş bayanlar alınır. Öğretimi iki yıldır. Dersler hem nazarî ve hem pratıktir. Okulu başarıkla bitirerek diploma alanlar hastanelerde hastabakıcı, aileler yanında çocuk bakıcı ve Çocuk Esirgeme Kurumlarına atanırlar. Okula yazılma ve alınma şartları şunlardır: 1 18 yaşından aşağı, 25 yaşmdan yukarı olmamak, 2 İlk okuldan diploma almış ol mak, orta okulu ve lıseyi bitirenler tercih edilir. 3 Hüsnühal sahibi ve sağlıklı ol ; mak. Okula yazılmak istiyenler Ankarada Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Mer 1 kezi Başkanlığına yazı ile başvurmalı •*$ dır. Yazılma için gerekli olan belgeler: Okul diploması, nüfus kâğıdı, hüsnühal kâğıdı, sağlık ve aşı kâğıdı, üç fotoğral Yazma işi 20 ağustosta bitecektir. yemeğinden sonra istirahat