12 Ağustos 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

r Hayat Ansiklopedisi Büyük bir kütübhaneyi bir arada evinize getiren en faydalı eserdir. Her evde bir tane bnlunmak lâzımdır. jnoo İSTANBUL . CAĞALOĞLU Pfl7Qrtooi 19 Afilictn^ 1QVt S3yi' 4U«JÖ Telgraf ve mektup adresi: Cumlıurlyet, Istanbul . Posta kutusu: tstanbul, No. 248 ratailCul \L HyUOluo I3JJ Teıelon: Başmuharrir re evl: 22368, Tahrlr ivyetl: 24298, İdare vo matbaa tasmile Matbaacılık ve Neşrlyat şiıketı, 24299 24290. umhuriyet ııapuım Ansiklopetiîs! inci cüzü çıktı 85 Milletler Cemiyetinin Geçirmekte olduğu Büyük tehlike MARİYENBAD: 8 AĞUSTOS iz bu tehlikenin bu defa gerçekleşemiyerek yenileceğıni ve müspct bir muvaffakiyetle atlatılacağım sanıyoruz. Fakat bir an için ters ihtimali de düşünebıliriz. O da İtalyanın biitün ricalara ve tehdıdlere kulak asmıyarak Habeşıstana saldırmak fikrinde dayatıp kalması ve nıhayet savaşa başlayıp kan ddkmeğe koyulmasıdır. Arkalarında biitün dünya kamoyu (efkân umumiyesi) bulunan İngiltere ile Fransanın böyle bir durum karşısında Milletler Cemiyeti andının hükümlerini yerine getirememeleri, bu kurumu artık bu defa yıkıp batırmağa yetebilir. Büyük tehlike diye ileri sürdüğümüz ihti mal, işte bu haldir, ki hiç şüphesiz Habeş meselesinin kendisinden yüz kere ve bin kere daha önemlidir. Habeş muharibleri yurdun müdafaasına hazırlanıyorlar Ingiltere Sudandaki kuvvetlerini artırdı, Ingiliz talebeleri de Habeş ordusuna gönüllü yazıhyor Habeş süel kuvvetleri müteaddid ordulara ayrılmîş, her ordunun kamutanlığma İmparatorun en yakın adamlan tayin edilmiştir Atatürk, dün öğleden sonra Floryaya gitmişler, orada yapılmakta olan tesisah gözden geçirmişler ve banyo yapmıslardır. Başbakan lsmet Inönü ile Dış İşleri Bakanı Tevfik Rüştü Aras ve İç İşleri Bakanı Şükrü Kaya da beraber bulunuyorlardı. Atatürk akşam geç vakit Dolmabahçe sarayına dönmüşlerdir. Cumhur Başkanile Başbakanın Ankaraya dönüş günleri henüz belli değildir. Resmimiz, Atatürkü Floryadaki tesisatı gözden geçirirken göstermektedir. i Zengin bir spor giinü Milletler Cemiyetinin kuruluşu sebebi milletler arasındaki anlaşmazlıklann arsıulusal yüksek bir hak fikri adına banş temelinde usullerle kotanlmasından ve bu gibi durumlarda asla silâha el ablmamasından ibaretti. Ikide bir bu işleri böyle görmek için Milletler Cemiyetinin topu tüfeği mi var diye soruluyor. Bu işleri böyle yürütmek için Milletler Cemiyetinin pekâlâ hem topu vardır, hem tüfeği Ne hacet, bu cemiyete girmiş bütün mil letlerin toplan ve tüfekleri icabında cemi Habeşistamn yetin hizmetine koşulacaktır. Bu kadar Londra 11 (Özel) <Deyli Telgraf> toplu silâh dünyanın hangi memleketinde gazetesi Eritrede İtalyanın 250 bin asbulunabilir? keri olduğunu bildırerek, Habeş İmpaFilhakika milletten millete anlaşmaz lık halinde mesele herhangi bir suretle ratorunun bunlara karşı 630 bin kişi çıcemiyetın önüne getırilır. Cemiyetin bu karabileceğmi yazmaktadır. anlaşmazlığı ele almasından itibaren belli usullerle yapacağı bir takım işler vardır. Herhalde cemıyet meseleyi ele araıirtan sonra aralannda anlaşmazlık olan mılletlerin ödevi, cemiyetin vereceği kararlan beklemek olacaktır. Yoksa cemiyeti hiçe sayarak silâha başvurmak ve uluorta hasmına saldırmak değil. Şayed bir millet cemiyetin kararını beklemiyerek veya onu hiçe sayarak kan ddkmeğe kalkışırsa o vakit cemiyetin diğer üyeleri bu saldırışı yapan millete karşı ekonomik ve fınansal tedbirlerden başhyan bir sıra karşıhklarla durumu düzeltmeğe koyularak nihayet bütün kuvvetlerile saldıncı milletin hakkmdan gelmeğe kadar ileri gidebılirler. Eğer bu tedbirlerin yapılacağma inanılsa hiçbir millet diğer bir millete saldırmak düşüncesini ortaya koymak şöyle dursun, onu hatırından bile geçiremezdi. Diyorlar ki cemiyet savaşa mâni olmak için kendisi savaş mı açsm? Bunun başka çaresi yoktur. Cemiyet, cemiyet olabilmek için ömründe bir kere şıddetli ve belki savaşlı bir hareket yapacaktır. Göstermek için ki cemiyetin kararlannı hiçe saymak şakası, çok tehlikeli bir şakadır. Bu şakayı smamaya kalkışanlar hafifliklerinin cezasını çok acı ve çok ağır öderler. Filhakika nekadar kuvvetli olursa olsun hiçbir millet, cemiyetin toplu surette girişeceği karşıtlıkla boğuşmağı göze alamaz. Alsa başa çıkamaz, mahvolur. Milletler, uluorta saldıncılık yapan bir milletle her türlü ilgiyi keserek onu aforoz etseler bu bile o milleti yıkmağa yeter. Böyle bir aforoz ister istemez gider savaşa dayanır. Bütün dünyaya meydan okumak ve bütün dunya ile başa çıkmaksa hiçbir milletin kârı değıldir. Mületler Cemiyetinin zayıflığı da, kuvvetIiliği de işte buradadır. Cemiyetin ana kanununda böyle yazılı olduğu halde şimdiye kadar cemiyet bunun harfi harfine böyle yapılması tarafını her nasılsa bir türlü tutamadı. Onun içindir ki canı sıkılan cemiyete bir tekme vurup ondan çıkmakta ve kendi başına istediğini yapmakta beis görmedi. Cemiyet öyle bir tutumla yürüyecektir ki canı istiyenin onu bırakıp gitmesi değil, oradan koğulması bir mesele teşkil edecektir. Bu da Covenant hükümlerinin hakkile yerine getirilmesile olabilir. Italyan Habeş anlaşmazhğmda ce miyetin varlığı son berzahta son sınamasile karşı karşıya bulunuyor. Milletler Cemiyetinin zaten birşeye yarar bir kunwn olmadığını çoktan söyliyegelen M. Musolini Habeş işinde cemiyeti hiçe saymakta ısrar edip gidiyor. Biz bu tutumun ciddî olmadığına kaniiz. Faşist idaresini bu kadar akılsız saymağa yer yoktur. Fakat Italyanm haklı olduğu bir Dün kayık yarışları, a koşuları, yüzme ve güreşj müsabakaları yapıldı modern askerlerile kabile silâhforlart bir arada Salâhiyettar mehafilde söylendiğine ta olduğunu söylemiştir. göre, bu kuvvetler İtalya ile Habeşistan Habeş ordusuna gönüllü yazılan arasında harb çıktığı takdirde İngıliz îngilizler müstemlekelerinin bitaraflığını temin Brüksel 11 (Özel) 28 tngiliz teba etmeğe memur edilecektir. ası, Habeş ordularında gönüllü yazıl mak üzere düa feondradan Habeşıstana Seferberlik haberleri yalan Kahıre 11 (Ozel) Habeş Dış İşler gıtmiştir. Yapılan müsabakaların hepsi de güzel ve heyecanlı oldu, iyi dereceler alındı lngilizler Sudandaki kuvvetlerini artır^ılar Londra 11 (Ozel) SomaliyeSudan îıududlanndakl Ingîliz kuvvetlerine 5 piyade taburu daha ilâve edilerektir. Yeni takvıye kuvvetleri ay başında Mısırdan yola çıkacaklardır. Italyan gazeteleri îngütereye Bakanlığı, Habeşistanda seferberlık ilân çatıyorlar edildığine dair verlien haberleri tekzib Roma 11 (A A.) Giornale Ditalya etmiştir. Habeş Dış Bakanı, Habeşistanm hakem komisyonunun vereceği ka gazetesi tüze maskesi altmda Ingiltereran beklıverek tedafüî tedbirler almak(Arkası S inci sahifede) Filomuzun manevraları Donanmamızın her yaz olduğu gibi bu sene de manevralar yapması mukarrerdir Hava manevraları 180 İtalyan uçağı manevra yaptı M. Musolininin huzurunda yapılan manevralarm mahiyeti gizli tutuluyor Roma 11 (A.A.) Venedik ve Padova bölgelerinde, 8 ve 9 ağustosta hava manevrE^an yapılmıştır. Bu ma nevralara seksen tayyare iştirak etmiştir. Manevralann esası, kuzey hava li manlanndan gelip sının, Yukan Adij bölgesinden aşarak geçen bombardıman uçaklarile Milanoya hücum etmekti. Milano ve Brescia uçak meydanlanndan havalanacak olan iki avcı uçağı grupu, bu hücumu karşıhyacaklardı. Dünkü kayık yartşlannda tek çifte Dün şehrimizde çok zengin bir spor hareketi vardı. Sabahtan başhyan ve akşama kadar süren bu çeşidli spor hare ketleri çok zevkli ve heyecanlı olmuştur. Ahırkapı sahıllerinde kayık yarışlan, Modada yüzme yarışlan, Vliefendide at yarışlan, Taksimde de alaturka güreşler yapılmıştır. fıtalar 400 metro özgür bayanlar: Beykozdan Krisanti birinci 8,18,8. 2 0 0 X 4 bayrak: Günün en heyecanlı müsabakalarm • dan biri olan bu yarış, beklenilmiyen bir şekilde geçti. Geçen seçmelerde mühim bir fark kazanan Beykoz takımı, yü •* zücülerinden Safvanm birdenbire hasta olduğunu bıldirerek gelmemesi yüzünden Yüzme yarışlan Istanbul mıntakası yüzme birincilik zayıf düştü ve birinciliği Galatasaray elerine bugün de Moda jyüzme havuzun kibine bırakü. Galatasaray 11,42,1 ile Haydarpaşa Kadıköy açıklarında yatan donanmamızın Amiral gemisi sevgili Yavuzumuz kruvazörile Hamidiye ve Mecıdiye kruvazörleri, Zafer, Tınaztepe, Adatepe. Kocatepe muhriblerile Sakarya, Dumlupmar, Birinci ve ikinci İnönü, yeni a(Arkası 7 nci sahifede) IIMIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIMIMIMIIIIIII Donanmamız, her yaz olduğu gibi bu sene de manevralar yapacaktır. Fılo, manevra hazırlıklarını ikmal için Haydarpaşa Kadıköy açıklarına gelmiştjr Deniz manevralarma, Yavuz muharebe nokta vardır: îtalya, kendisinin Habeşistana saldırışma karşı cemiyetin dokunaklı bir tedbir ve hareket yapıp yapamıyacağı şıklarından ikincisini daha ihtımallı sanıyor. O ne yaparsa kendi yanına kâr kalır inanında bulunuyor. Bunun için imkânı olabildıği kadar fazla koparmak üzere kafa tutan bir yola dökülmüştür. Hakikaten öyle mi? Eğer öyle ;se cemiyet kendi varlığının son kozunu oynuyor demektir. Eğer cemiyet İtalya aleyhinde hareket edeceği meylıni gösterirse italya hemen cemiyeti bıraîtıp gitmek istiyormuş. Eğer İtalya tek cemiyeti bırakıp gitmesin diye .onun Habeşistana gelişigüzel saldırmasına göz yumulursa o zaman haysiyetli milletlerin boş yere masraflarla böyle bir kurumda kalmalan abes olur. O zaman da bunların cemiyeti bırakıp gitmeleri tabiî görülmelidir. Doğru olan fıkri ortaya atılmış olduktan sonra artık dünyada böyle bir cemiyet olacaktır. Bu cemiyet değilse başka IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIllllllllllllllllllllllllllllllllHlllllllllllllllllllllllMIIIIIIIIIIMII bir cemiyeti daha temelli olarak başka milletler kurabilirler. Ancak bu cemiyet hak esasını mutlaka belırtecek olan bir cemiyet olacaktır. Ingiltere ile Fransa Habeşistan meselesinde hakkı tutmağa karar vermiş görünüyorlar. Bızce bunun boyle yapılması zaruridır, eğer cemiyetin ayakta kalması isteniliyorsa. italya durumun ciddilığini görür görmez elbet anlaşmağa yanasacaktır. Nıtekim biz bu işin böyle biteceğine kuvvetle inanıyoruz. Bunun ters ihtimali ise cemiyetin artık bu defa şüphesiz olarak yıkılıp batması sonuncunda karar kılar. Böyle bir ihtımalin tehl'kesi artık açıktan açığa görülmektedir. Beraberinde taşıdığı hak"fıkrini de sürüküyerek cemiyet batarsa bunun bazı milletIere ve insanlığa çok pahahya mal olacağı şüphesizdir. Hakikatte hakkı batırmak imkânı yoktur da onun için. Sonra o ortaya daha kuv\etli ve daha şiddetlüolarak çıkar da onun icin. YUNUS NADl Yayılan bildiriğ, manevralann, uçakçılığa ve hususile, Mılanoyu, modern gereçle hava hücumlanna karşı gerçekten müdafaa etmek imkânlarına aid birçok meseleler ortaya attığı bildırılmektedir. Uçaklar, yüksek dağlarda, bulutla rın ve kuvvetli hava cereyanlannın birikmesi dolayısile müsaid olmıyan hava şart!an içinde vasatî beş bin metro yüksek ten uçacaklardır. (Arkası 8 inci sahifede) Atinada bir hâdise Venizelist bir gazete idarehanesi basıldı, muharrirler dövüldü Atina 11 (Telefonla) Bugün akşama doğru ahaliden bir küme koyu Venızelıst Patris gazetesi idaresini basmış ve ellerine geçen kalem, hokka ve saıreyi kırmış ve camları indirmişler, orada bu lunan muharrirleri döğmüşlerdir. Polıs yetişinciye kadar bir hayli hasar yapan mütecavizler polis gelir gelmez sıvısmış lardır. Içlerinden bazıları yakalanmıstır. Gazete muharrirlerinden üç kişi atılan hokkalardan yaralanmışlardır. Yaraları ağır değildir. Beykoz tahımım yenen Galatasaray da devam edildi ve sonuclandınldı. Alman teknik dereceler şunlardır: 400 metro özgür (serbest) erkekler: Galatasaraydan Halil Birinci 5,44,2, bu yeni Türkiye rekorudur, Galatasaraydan Orhan ikinci, Beykozdan Fuad ü çüncü. 200 metro özgür Bayanlar Beykozdan Krisanti birinci 3,51,8, İstanbul Su Sporlan kulübünden Leylâ ikinci. 200 metro kurbağalama erkekler Beykozdan Ömer birinci 3,58,8, Beykozdan İzzet ikinci, Beykozdan Toma üçüncü. Sutopu taktmı birinci, Beykoz ikinci. î. S. K. üçüncS geldiler. 1500 metro özgür erkekler: Gaîata saraydan Halil 23,59,5 birinci, Beyko2 dan Fuad ikinci, Galatasaraydan Cihac uçuncu. Tramplenden atlama Beykozdaıj Fahri 110,70 puvan birinci, Beykozda Şeref ikinci. Kuleden atlayış Beykozdan Haki kı 108 puvan birinci. Tramplenden atlayış Beykozda (Arkası 7 nci aahifede)\