8 Şubat 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

193 5 Cumhuriyet Almanağî Şimdiye kadar bir tane almadınızsa acele ediniz. Sonra bulamıyacaksınız. Her kitabcıda ve gazete bayiinde bulunur. u mh u ri yet : tstanbul No. S4« Clima 8 Şllfaat 1935 NO. 3 8 5 6 Teürraf ve mektup adresl Cumhurlyet Istantral . Posta Telefon. Başmuüarrlr ve evl: 22368, Tahrlr heyeü: 24298, fdare ve matbaa bsmlle Matbaacılık: , ve Neşriyat Şirkeü 24299 24290 Kınltlık, n*xl«, boş ve diş oğ* nlan için «n faydalı ilâcdır. Lutfen İsmine ve markası* na dikkat. ALGOPAN ıınmnrmmnn ıtiMiııııııııtıımıiuıtıııııiMiınıınınm Barış yanına ( ) Yeni bir savaş Biçimi: Boykot I • ^f • nııtıııtıııııııııııııınınnınmııııııııınnımnıııınmıınııııııııııııiHiıııııııııııı l Türk Ulusu Bugün Reyini Veriyor Ikinci seçiciler bugün yurdun Pariste evvelki gece her yanında saylav seçecekler 1200 kişi tevkif edildi 6 şubat hâdiselerinin yıldonümü »• * arısı tutmak ve ailâhlan azaltmak için Uluslar Derneğini uluslar arasında söz dinlenir bir kurum haline sokmak gerektir. Bunu yapacak olanlar da Dernek içinde bulunan uluslardır, ve bunların barışı seven ve istiyen bölüğü. Japonyanın hiçbir fenalık görmiyeceğinden kuşkusuz Derneği bırakıp gitmesi ve ondan sonra Derneğin kendisine karşı aldığı bdğlantıya (karara) dık olarak Çini ezmeğe kalkışmış olması Uluslar Derneğinin göğsünde açılmış bir yaradır ki, nekadar sarılmış olursa olsun, şimdi bile kanlan akmaktadır. Sonra Almanya bu örneğe uyarak Derneği bırakıp gitmekte kendı sayımına hiçbir kötulük görmedi. Diyelim ki Derneğin o vakitlere kadarki kurumu bu türlü davranışlara karşı koyacak bir düzende değildi. Ancak şimdi barışın bozulmasma yer vermiyecek yollar arandığına göre işi ta temelinden almak, giderılecek eksikliğin öz kurumda bulunduğunu anlamak gerekiyor. Çara, Uluslar Derneğini şimdiye kadar olduğundan daha çok güclü kılmaktır. Bunu da Dernek içinde bulunan barışsever uluslar olagan (mümkün) kılabilirler Ötedenberi herkesin bildiği genel kural (umumî kaide) şudur: Barışı bozulmadan korumak için savaşı göze alacak kadar güclü olmak gerektir. Barışı tutmak sayımma Uluslar Derneğini güclentfîrmelrişm bu peSfTSeîfi guîhel kuralı Uluslar Derneğine de maletmekten başka yapılacak birşey yoktur. İşin böyle söyleniverdıği kadar kolay olmadığını bilmez değiliz. Çünkü savaş ağır bır yüktür. Her ulus, Uluslar Derneği sayımına da olsa, bu yola kolayca sürüklenivermeden çok ince eleyip sık dbkur. Fakat bizim gördüğümüze gore Uluslar Derneğindeki üyeler bu işi savaşa kadar gitmeğe yer olmaksızm da başarabilirler: Derneğin bağlantısma karşı koyacak ulusu veya ulusları boykot cezasına uğratmakla. Bu ateşsiz bir savaştır, ki daha artığına yer olmaksızın yoldan çıkmış ulusları yola getirmeğe yetebilır. Uluslar Derneğinin bütün hakları gözönünde tutan ve hepsinin başında barışa çok değer veren herhangi bir bağlantısma boyun iğmiyen ulusa yapılacak bu boykot cezası, o ulusla olan bağları kesip atıvermekle yürütülür. Dernekte olan ulusların, Derneğin bağlantısma boyun iğmiyen ulusla konuşma, gidip gelme, alışveriş etme gibi bağların hepsini birden kesip attıklarmı düşünün bir kere. O ulus Derneğe gelip anlaşmadıkça bu kırılan bağların bağlanmıyacağı kesenkes kuşkusuz olursa bu düzenin nekadar dokunaklı (müessir) olacağı kendiliğinden anlaşılır. Derneğin bağlantısını onaylamamış (kabul etmemiş) olan ulus dikkafalığında sürüp giderse? Denilebilir. Sürüp gidemez. Olsa olsa bu ulus savaşı gözüne alabi lir. Böyle bir savaşı göze almaksa bile bile, göre göre ölümü göze almak demektir. Bu kadar delilik edecek bir ulus yoktur. Varsa göreceği de vardır, İ£İ o çok fenadır. Belli olan şey böyle bir ulusun savaşı göfcüne almı^açağı, ve başka dünya ölkelerile bütün bağlan kopuk ya|ıyamiyarak ergec Öerneğe döneceği ve onunla anlaşmağa bakacağıdır. Biz bu düşünceyi uzak doğuda Japonyanın Derneği hiçe saydığı zamanlarda da belirtmiştik. Jeografik durum bakımmdan en elve rişli bir yerde bulunmasile birlikte Japonyanın dahi böyle bir boykota dayanamıyacajhna o vakit ol(1) yan ^leh). karşı (aleiyh) anlamlarındadır. komünistler, tstanbul halkı, seçim münasebetile büyük tezahü Silâhlarla mücehhez yıldönümünde geçen seneki kanlı hâdiselerin nümayişler rat yaparak duycîuğu sevinc ve kıvancı gösterecek yapmak istediler, fakat tnuvaffak olamadılar Bugün iilketnizîn her yanmda, her hucağmda, besind Millet Meclisi için saylav seçbnî yapihyor. tkinci *eçici • ler, yer yer ve sira üe sandık baslarina giderek ulusun vekflleri olmağa yakisir gördükleri kinuelere rey vere • ceklerdir. Medenî uluslarin hayatmda saylav seçimi en birinci derecede ehemmiveti olan bir hâdisedir. Demokrasinin hâ • kim bulunduğu ülkelerde, medenî haklarin varlığinı gosteren en büyük te zahür bodur. Onun içindir ki, bövle günlerde, yurddaslar sevinir, şenlik yaDarlar. Bizlerin bu yilki senliğimiz katmerli oluyor. Çünkü bütün medeni acun içerisinde, birçok ulusları geride biraka rak, Türk kadmı da »eçmek ve seçfl • mek hakkını elde etmistir. Ve bugün seçim sandığina atılacak reylerle, sa . yin kizkardeslerimizden bazilarmı Millet Meclismin yüce kürsüsüne çıkaracaİ«. Türk camiasi onun için »evinc ve kıvanç içmdedir. Hak mütavatı karfismda, kadin, erkek, bütün ulusun gözleri, su anda minnet yaşlarfle dolu olarak Kamâl Atatürke çevrflmistir. Zira, kendisine bu büyük sevinci sağl'yan gene odur. Memleketi nasil kurtarip yükselt • dise, kadtni da kurtartp yüeeleten Ula Knrtaricmın verdiği öğud dairesinde, vazifesini bugün seve seve ve sevine sevine goren ulusun ne mutlu olduğunu anlamak için, onun seçim iılerin • de gösterdiği tehalüke bakmak kâfî • dir. tkinci seçicilerm tam bir itimadina mazhar olan C. H. F. namzedlerinin kazanacaklarmdan bütün yurddaslar emindir. Yalniz muhtelif secim dairelerinden çikacak 17 müstakil saylav hk için namzedliklerini koymus olanlardan kimlerin kazanacaklari merak • la beklenmektedir. » g&r» bugün saat v« tigekferle susfenmîf bir kamyon rey sandığmı taksim meydanma getîrecek ve merasim bu suretle bas . lamif olacaktir. Sandık meydana gelince orada toplanmis olan heyetler ve halk tarafindan büyük tezahüratla karşilanacak ve burada Şehir Meclisi a • zasindan yeni saylav namzedi Nakiye ve gene Şehir Meclisi azasmdan Refîk Ahmed tarafindan beser dakika de • vam edecek birer nutuk söyleencek • tir. Bu nutuklardan sonra tstiklâl mar. sı çalinacak ve abideye sehir namJna bir çelenk konulacaktir. Bundan sonra alay şu tertible bareket edecektir: Başta yürüyüs halinde sehir bando* su, arkasinda rey sandığmı hâmil kamlArkast altınct sahifede] Sovyet Rusyada verilen Amerika) Rusyadaki kon miihim kararlar solosluklarını lâgvediyor Vasington ? (A.A) Amerikanın, Mosko vada ve Sovyet Rusyanm daha bazı yerlerlndeki konsolosluk lan lâğvedile cektir. Bu haberi veren Hariciye Nezareti, bu ilga keyfiyetinin iki memleket ara Amerika D Işlert Bakam M Hul sindaki diplomatik münas«betlerde herhangi bir değisikliğin vukuuna atfedilmemek lâztm geldiğini ilâve ediyor. Bununla beraber, borçlar ve krediler hakkında Amerika ile Sovyet(Arkası dorduncü sahtfede^ Sovyet Amerika münasebatmda gerginlik ~ Paris 7 (A.A.) Dün akşam, saat 22 ye dogru, çoğu komünist olan bir alay nOmayisçi, trenler, o* tobüsler ve tramvaylarla, civardan Parise akın ederek, Konkord meydanına dogru yürüyüs yapnoışlar • dir. Sen Lazar istasyonunda ve Konkord meydanı civarında 565 kişi tevkif olunmustur. Nihnayisçilerin bir çogunun ü • zerinde silâh, lobut ve benzinli paçavralar buluntnuştur. Madlen meydanı civarında nümay] çîler zabitamn üzerine ates ctmisler, bir kşiyi yaralamıslardır. Elize saraymın yakininde de bazıları rövolver ve hançer tasıyan (Arkası be?inci sahifede) Frannz rettamlanmn, geçen aenenin 6 fubatmda Paritte vuku bulan kanlt hâditeleri canlandtrmah uzere yaptıklan renmlerden ikisi Bugünkü seçim alayt M. Molotof «Avrupa faşistliğe doğru giderken biz ; parkmantarizme doğru ilerliyoruz» diyor Moskova 7 (Hususî muhabirimiz ' den, telsizle) Sovyet kongresi son celsesind'e, basta Kalinin Yol das olmak üzere 755 kisiden mürek* keb bir merkezî icra basarma ko mitesi s«çmiştir. Seçilenler arasında, bütün aza sile hükumet, ulusal Sovyetlerin da j imî mümessilleri ve aralannda Ka I rahan Yoldaş ta bulunan bazı büyük «1çiler vardır. Sabık sağ muhalefetin liderlerinden Rikof, Buharin, Tomsky de seçilenler arasındadır. Son Leningrad vak'aları dolayı sile son muhaliflerden kimse seçil[Arkası altmct sahifede] Bugün tstanbul halkinm intihab dolayisüe yapacağt alayin tam bir inti • zamla cereyanim temin için yapilan M. Moîotot Grip salgini mnıııtııııiııııiııııııııııııııııııııııııııııııııtııiMinııııııııiHMiiMiııııııııııiııııııtmııııiıııııııııııııııınııııııııııııniMiıııııııınıtıııiMiiHiıı C. H. Ftrkanmn îttanbul taylavlıklart için gösterdiği namzedler bir ara&a ınııııııııııuııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııtıııııniHiıııııııııııııııııııtııııııııııııııııııııiıııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııiıııiM! mıııııırı duğu gibi şimdi de inanımız vardır. Diğer uluslarla bağı kesilen bir ulus bugün yerinden kımıldıyamıyacak kadar sıkıhr, bunalır ve boğulur. Bütün dünyaya karşı savaşa çıkmaksa hiçbir ulusun harcı değildir. , •""' Dçdiğimiz Uluslararası türesinin'bilinen bir kuralıdır: Savaşa girifcmeksiziıv savaş halinin belirtılmesi. Biz savaş halini belirtmeğ: yeter bularak savaşa girişmek ağır yükünü karşımızdakine bırakırız. Bunu gözüne alabilecek ulus yoktur. Bu hale uğramış her ulus, Derneğe gelerek işini düzeltmeğe çalışacaktır. İşte barışı ayakta tutabilmek için yapılacak iş budur. Ancak bu iş tam olmak için Derneğin konuşmalannda ve bağlannda çok doğru olması gerek tir. Derneğin kurumu ve temel yasası bu bakımdan olaganlığınm son sekisine kadar düzeltilmelidir. tstanbul Sıhhat İşleri müdürü Ali Riza grip salgini hakkında dün bize Bu yolda yapılacak işlerden olaşunları söylemiştir: rak her ulus kendisince haklı ol « tstanbulda grip vardır ve sal duğunu oranladığı her dava içm, 'gjn haÇndedir. Ancak vahîm bir s« tıpkı bir mahkeme^e gîde|' gîbi, ^ • Derneğe baçvufcrabitmelir t e bu fla kUde degildir. Biz mekteb'eri «alsjm va Dernek kurumlarında tıpkı Slr , vahim bir haMe oldu*u için değil, ih mahkeme işi gibi görülebilmelidır. *,tîyatî bir tedbir olmak ü*er* kapattık. Universiteye gelince, Universipejn ta Lâhey Adalet Di\anının yeterlik[Arkası altmcı sahıfede] leri (salâhiyetleri) çoğaltılmah, orada, hatta andlarm değiştirilmeMusiki işi si iddialarının bile muhakemesine Vstad Halid Ziya Uşaklıgilin bakılabilmelidir. Amma bir kere makalesi yarınki sayımızda herhangi bir iş bir bağlantıya bağlanırsa artık herkes ona uymahdır. Bugfin Uymıyana yapılacak ilk iş boy9 öncü sahiCedc Ifiistakil saylav'ık kot cezasıdır. Bu ceza her ulusun meseles!. >azan : Afaoğlu Ahr td. aklını çabuk başına getirecek kaS fncl tahl(ef!e Avuturyarm vazlfesi dar dokunaklı bir yasa olacaktir. Yazan Ben to Muss Inl. Slnema. Sıhhat İşleri Müdürü «has talık korkulacak vazi Yeni şekil tramvay kapılannın tecrübeleri iyi netice yette degildir» diyor verdi, kapılar araba yürürken kilidli duracak Grip salgini şehirde siddetini artir . Çocukları Esirgeme Ku mistir. Birçok semtlerde hastası olmiyan ev hemen yok gibi dir. rumunun tesebbüsleri Yürüyen tramvay arabalarina bin « mek ve arabalardan atlamak yüzün • den vukua gelen ve bazan ayda yir • miyi geçen kazaları önlemek üzere tramvay arabalarinın kapi ve basa . maklartnda yapdan değişikliklerin teerübelerj iyi neticeler vermiş, ise en uygun sekil seçilmiştir. Bu sekü, şimdiki yayh kapilarin a • şağı doğru uzatılarak gene açılır ka • panir olmcJt üzere basamakları tîmimen örtmesi. fazla olarak ta içeriden kilitlenmesinden ibarettir. Tramvay sirketmin ŞWı atelyesinde bazı arabalarin kapiları bu yeni tekle sokulmustur. Yakinda bu suretle ha zırlanan îki araba tecrübe için sefere çikanlacak, m»ksada nytrtm oluo ol • madığı ion defa olmak üzere arastı rilacaktir. (Arkası uçuncu sahifede) Tramvay kazaları r YUNUS NAD1 t,u±unkü tramvay arablarmda nk nk görülen manzaralardan biri