7 Ekim 1934 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

7 leşrinievvel 34 •Cumhariy* TELGRAF MABERLERİ Memlekette intihabat Belediye seçimi bazı yerlerde yeni başladı, bazı yerlerde de C H. Fırkası namzetlerinin muvaffakiyetile ikmal olundu Izmir 6 (A.A.) Belediye seçimi elanca hararetüe devam ediyor. Diin seçbnin dördüncü günü idi. Bütün halk medeni hakkmı kullanmak içia sandık başlarında heyecan gösteriyordu. DLn akşama kadar atılan reylerin miktan on beş b'ml aşmtth. Bütün ha'k nrylerini Cumhuriyet Halk Fırkası namzetlerine vcrmektedir. Bugün cuma olmak münasebetile büvük intihap tezahüratı yapılmaktadır. Halk tarafmdan kiralanan otobüsler bayraklarla süslenmiş olduğu halde bütün şehri dolaşmskta, rey sandıklannm bulunduğu yeri ziyaret ede • rek sevinçlerini izhar eylemektedir. Bugün ahlacak reylerin on binlere yara • eağı nmulmaktadır. Bütün sinemalarda ha'km medent hakkinı lmllanman ve reyinî atması Jçm filhn aralarmda rek • lamlar yapılmaktadır. Reyl«rî atanla • ra intihap encümeni tarafmdan fizerinde Cumhuriyet Halk Fırkası bayrağı bulunan rozetler •eribnektedir. Bövle • ce rozet takan ber vatandas reyini kul lanmaktan doğan bir iftihar hissetmektedir. Gazi, yaşasın Türk milleti» sesleri yükseliyordu. Rey atma işinin çabuk ol • ması ve rey atanlaruı çok bekleme • ; mesi iç n salona iki rey sandığı ve bir çok yazı masalan koulmustu. Rey atma isı çok muntazam bir surette ve hararetle devam ediyor. Sabahm »e kizmden on ikiye kadar atılan reylerin adedi üç bini geçmiştir. Bu rakam fev kalâde mübimd'r. Evvelki inühapta bi/kaç günde atılam rey adedi ancak bu kadardı. Ha'km bu icten gelen essiz tezabürü çok sayan< dikkat ve çok >e vmdiricidir. Şimdiye kadar bfitun müntehipler reylerini tamamen ve miittefi • kan Cumhuriyet Halk Fırkası namzet lerine vermişierdir. Yayan gidenlere ders vrupa gazetelerinde okudum: Versay muahedesinin doğurduğu yeni simal memleketlerinden birinde, hangisi olduğu aklımda kalmadı sokaklardan yayan geçen halka, yürümesini öğretmek için, kalabahk yerlere, hususî memurlar ikame edil • mit. tsitfa'ğüniz anda bize gülünç ve saçma gibi gelecek olan bu tedbirin, nekadar yerinde ,ne derece liirumlu ve faydalı olduğunu insan, düfündükçe takdir ediyor. Vatmandan, şoförden, arabacıdan ehliyetname arayan bir cemiyetin, yayan yürüyenlerden de böyle bir ehli • yetname araması kadar manbkî bir hareket olamaz. lyi muhakeme edecek, msafumza göre ve hakkaniyet dairesinde hükraedecek olursak, hergün, her tarafta vukua gelen yürekler kanaba kazalann yüzde elliden fazla müsebbip • leri o vatmanlar, soförîer, arabacılar değil, bizzat o kazalara kurban gidenlerdir. t Hiç şiiphe yok ki, bizler, sokakta yürümesini bilmiyoruz. Hatta yürümesini değil de, içimizde sokak kelimesinin manasını, medlulünü, ifade ettiği hak • lan ve vazifeleri, felsefesini, yayan gi • den adamuı riyatele mükellef olduğu kavaidi bilen bin kişi ya vardır, ya yoktur. Bunun için, ben de, yeni seçilecek şehir meclisi azalarından, onlann müntehiplerinden biri bulunmak sıfatile şunu dileyeceğim: Belki, e simal memle « ketinde olduğu gibi sokak baslannda birer yürüme muallimi bulunduramayız. Fakat hiç olmazsa, göze görünebflecek gibi yerlere bazı levhalar asarak, yayan gidenleri ikaz etsinler. Meselâ: cYaya kaldıranı birimizin değil, hepimizindir!» »Yaya kaldımm durmak için değil, yürümek içindir!» «Hemseri! Senin isin olmıyabüir. Fakat arkandan gelenlerin belki acele iş • leti vardır. Sallanma!» «Vapura girerken, uzunesek oynu • yormus gibi, iskelenin üzerinde birden» brre durmayuuz. Arkamzdakilere yolo kapatmak onlara tecavüzdür!» «Vapur kamarasınm kapısında durup ifiertde ahbap arastomak lâübaliliktir ve ay.pbr!» «V^landas! Yol ortasında sohbete dalıp izdihamı arbrma!» «H:zl: geçiniz! Sokak dardır ve bu radan tramvay geçer.» «Otomobü koma çaldı mı, dönüp bakma, kenara çekill»... Benim şimdiuk habrladığım bunlardır. Azayi kiram efendilerimiz daha da bunun gibi birçok haklı ve faydah ih • tarlar bulabilirler kanaatindeyim. Ne yapalım? Kannca kadermce.. Çocuk lanmıza hoca tutanuyouz, bari nasihat verelim!» ERCÜMENT EKREM tranlı muallim Necefzade Yakup Beyefendiye: Firdevsi hakkında geçende yazmıs olduğum yazıda büyük şairin Gazneü Sultan Mahmuda karsı nankörlük ettiğini söylediğimden dolayı bana sitem edıyorsunuz. Fakat bu haklı iddiamı c^rhetmek isterken teyit etmifsiniz. ffBcnce Firdevsiyi Firdevsi yapan Mahmuttur. Lâkin bu hükümdar sözünde durmadı: Altın dinan gümüs dirheme çevirdi. Firdevsi, evvelce Şehnamesini Sultan Mt.hmudu sena ve temcitle başlamısb. Bu muamele üzerine gene onu hicivle bitirdi!» diyorsunuz. Ben hiç olmazsa evvelce de vâkıf olduğumbu ahsverişi yazmamıştım. Zira maddi n>enfaatin haleldar olmasile irtikâp edilen hareketler daha çirkin tesirler ya • par. Maamafih, Tuslu dahinin bu hareketi onun dünyayi dolduracak kadar azametli olan eserine halel getirmiş değildir. Saygilanmı sunarun, efendim. E. E. Intihaba iştirak bir müsabaka şeklini aldı HFM NALINA MIHINA Yunan zenginleri omşularımızın bizden, bizim komşularunudan ibret alaca • ğımız noklalar vardır. Yunan zenginleri muhakkek ki yainız bizim değil bütün d"r ya zenginlerine nümu • ne olacak kadar yüksek memleket aş • kı ve vatanperrerlik göstermiş insan • lardu*. Meşrutiyetten sonra Osmanh donanması kuvvetlenmeğe başlaymca bir Yunan zengini, Averof ç:kmış ve 9 0 0 bin lngiliz lirası vererek Balkan harbinin Yunanistan ve müttefikleri tarafmdan kazanılmasını ternin eden Averof zırhlı kruvazörünü Yunan donanmasına hediye etmiştir. O zaman Donanma Cemiyetine hizmet eden bizim zenginler arasında 900,000 değil; 9000 lira verenini hatırlanuyorum. Fakat Averof, yainız Averof zırhlıstnı yaptırmakla balmnrmy, Atinanm meşhur stadyorounu da o yaptırmışhr. Yunanistana teberrü ettiği para yüz milyon altın frangı geçmiştir. Hayır ve vatan isleri için böyle mühim teberrüatta bulunan Yunan zen • ginleri yalnız Averoftan ibaret değil dir. Işte bunlann en meşhurlanndan bir kaç tanesinin isimleri: Sinat Atina Akademisî ile Po» liteknik mektebini yaptırmış, birçok başka teberrüatta bulunmuştur. Verdiği paralann yekunu yüz milyon altın frank kadardır. Singros Sakızh bir Rum olan Singros, tramvay geçmemek sartile Atinadan Faleyrona kadar inen geniş asfalt bir yol yaptırmış, diğer teberrüatta bulunmuştur. Teberruahnın yekunu 50 milyon altın franktır. Valyanot Atkıanm meşhur kütüphanesini yapbnnış ve milyon lara baliğ olan teberrüatta bulunmuş • tur. Varvanit Atina ve Yunanis • tanda birçok mektep yaptırmış ve te • berraah milyonlan geçmiştir. Artakit Atinada, Universite caddesindeki büyük kız mektebini ve daha birçok mektepler yapbrmısür. Zappat Atinadaki Zapyon sergisi sara* i ı ve birçok mektepleri yaphrdığı g.i Beyoğlundaki Zapyon mektebini de yaptırmış ve ba mekteple» rin masraflannı da temin etmiştir. Teberruatmm miktan yüz milyon altm franktan fazladm Memleket isleri için teberrüatta ba • hınan daha birçok hatta pek çok Ya • nan zengininin isimlerini sıralamak mümkündür. Fakat ba yazı vatanla • nna hizmet için keselerinin ağzını açan Yunan zenginlerinin taro bir Kstesini çncarmak için yıtzılmamışhr. Son def a Atinaya uğrayışımda ba hâyirkâr ve vatanperver Yunan zenginle • rinin bolluğunu işittiğim zaman kendi kendime sormuştum: Acaba bizim memlekette hiç zengin mi kalmadı, yoksa bizim zenginlerimiz yalnız kendi ne • fislerinin ve ailelerinin rerahmı nn düşünüyorlar? Bu soalin cevabmı verebiiecek vaziyette değilim. Eskiden cami, mesçit, çeşme, sebil, hastane, kütüphane, mektep, imaret, köprü yaphran hayirkâr ecdadımız nerde, biz nerdeyiz? Bugün, bütün memurların rey verebilmeleri için hükumet ve belediye daireleri tatildir Kastamonnda Kastamonn 6 (A.A.) Vilâyet ! çinde Belediye seçimi yoklamalan ya • pılmış ve Fırka namzetleri bugün Uân edi'rrriştir. Merkez namzetlerini, bir hanım, bir doktor, bir bukukçu, iki eczacı, iki dişçi, üç askerî müekait artanı da ticaret • le uğrasanlar teşkO etmektedir. Kaduılarumztn intihabata alâkant Kazguncukta bir hanım ktz reyinî kullantrken... Şehrimizde intihap faaliyeti bütün hararetile devam etmektedir. Dün tstanbulun kurtuluş bayranu tezahüratına bir de intihap coşkunluğu ilâve edilmiştin Esaret günlerini hatırlıyan ve kurtuluşu gözönüne getiren Istanbullular kurtu luşla beraber kendisine verilen intihap hakkmı istimal için rey sandıklarına koşmuştuT. Dün her ka • zada sandık haşlanna halkın te • hacüraü diğer günlerle kıyaa ka • bul etmiyecek kadar fazla idi. Bilhassa hanımlarm intihaba karşı olan alâkalan erkeklerden çok fazladır. Üskudar kazasmda rey atanların yüzde 85 ini ve Fatihte yüzde 70 şini hanımlar teşkil etmektedir. Gayrimüslim vatandaşların da hemen hepsi reylerini istimal etmek • tedir. Dün bayram da olduğundan bütün intihap yerlerinde büyük bir coş • kunluk göze çarp^yordu. Hemen intfhap sandıklannm hepsinin ya • mnda davul, zurna, çifte nara, bando ve kıcesaz vardı. Halk bu suretle bayram eğlencelerini sandık başlannda yapıyordu. Birçok kazalarda sandıklar gece saat 21 e kadar açık bırakılmış ve sandık etrafında fener alaylan yapılmıştır. rikasına da bir sandık gonderilerek amelenin reyleri toplanmıştır. i Cumhuriyet meydantnda intihap Taksim ve eivanndak! mahallelerin intihabı dün Taksim Cumhu riyet meydanındaki camlı kahvede yapılmıştır. Buranm merkezî vaziyette bulunuşu bu sandık etrafma büyük bir kalabahk toplamıştı. Bir aralık sandık etrafındaki halk kütlesi o kadar büyümüştür ki yeni tertibat almak zarureti hasıl olmuştur. Edirnede Edirne i (A.A.) Edhnede Be'ediye seçhni bugün başlamışhr. Seçim hararetle devam ediyor. Usanlcöprü • de yarm Keşanda pazar gunu, tpsala ve Kavakbda çarşamba günfi başhya • cktır. Rizede Rize 6 (A.A.) Merkez ve kazaIarda intihap dün ak*am geç vakte kadar devam etmiş ve Artvin, Pazar, Hopa, Şavsat, Borçka kazalarmda sandıklar açılarak reylerin tasnifi net*cesinde Fırka namzetler$nin kazandıkJtan an • laşrfmıştır. Merkezle Mapavri nahiyesfnde ekseriyet hâsıl olmadığmdan rey toplama müddeti bir hafta t"<»tılmıstır. Diğer yerlerde Eminönü kazasınm intihabı dün Lângada yapılmıştır. Şehrin Mar • mara sahilindeki mahalleleri bu sandığa reylerini atmışlardır. Beşiktaş kazası sandığı dün de gene Ortaköye konulmuştur. Sandık Ortaköyde bugün de duracaktır. tntihap faaliyeti bh* taraftan yer yer nahiyelerde devam ederken diğer taraftan her kaymakamlık ve belediye dairesinde de esas sandıklard a devam etmektedir. Adanada Adana 6 (A.A.) Şehrimiz Be • led'ye intihabma dün sabah saat sekizde Belediye talonunda başlanmıştır. Dün goe sabaha kadar şehir elektrik ziyası içinde idi. Bu sabah halk coş • kun bir halde ve bir mahşer kalabalı • ğı fle sokaldan doldurmoş, daha rey atma saati başlamadan Belediyenin o • nC geçflmiyecek bir hale gelnusti. Şehrin muhtelif yerlerinde kurulan Irursu • lerde hatipler canlı ve heyecanlı nutuklar soylüyor, her tarafta «Yaşasm Ulu Çankında ÇanHn 6 (A.A.) Yarm baslı yacak olan Belediye intihabı için şeh rin her tarafı bayraklarla donatıldı. Geee!er! şehir nur yıgraı halinde taraf at raf tezahfirat yapılmaktadır. Bu gece Halk Fırkası salonunda yüzlerce Çankınlı toplandı, seçim ve Fırkanın emelleri hakkmda konoşuldu. Bugünka intihap tatili Bugün bütün devlet ve bslediye daireleri saat 12 den itibaren ta • tildir. Bütün devlet öğleden sonra memurlanna haklannı raedenî Amavutluktaki Yunanblar Ârttırma ve~ eksiltme kanunu Tevkîfler Yunanlılarî Maliye Vekâleti yeni bir heyecana düşürdü talimatname hazırladı Atma 6 (A.A.) Atina Ajan • bildiriyor: ı Tirandan buraya gelen haberlere göre, Arnavutluk makamab, yunancanin öğretilmesini hemen hemen tamamile kaldırmışlardı. Yunan e • kalliyetinin Milletler Cemiyetine şikâyetl üzerine Yunan eşrafı ve muallimleri arasında birçok tevkifat yapılmıshr. Bu haberler Yunan efk&ri umu • miyesinde şiddetli bir heyecan uyandırmıstır. Ankara 6 (Telefonla) Maliye Vekâletmce ârttırma ve eksiltme kanunu hakkmda yeni bir talimatname hazır lanmısbr. Buna göre müteahhitlerin tatbikatta riayete roecbur olduklan e • saslar çok basit bir sekle sokulmuştur. Yeni talimatname müteahhitlere daha çok rağbet temin edecek mahiyettedir. Ayni zamanda devlet dairelerinin muftelif ihtiysçlan daha çabuk ve daha kolay bir sekOde temin edilecektir. Bilhassa teminat esaslan taahhüt mik. tan çoğald.kca nisbeti azalmak suretile bir formüle bağlanacaktır. Küçük sermayelerin büyük islere istiraki bu suretle temin edOmis olacak • br. Danslı intihap! Dün yapılan Kuzguncuk mtihabı şekil itibarile, şimdiye kadar yapılan intihaplarm en enteresanı ol • muştur. Kuzguncuk belediye he • kimliğmde yapılan bu intihapta bir bando sabahtan gece geç vakte kadar çalmıştır. Burada gece sandık etrafında danslar yapılmıştır. Kuzguncuktaki intihapta o ha valide bulunan kiliselerin papazla • n da reylerini vermişlerdir kullanabilmek için meznniyet ve • rilmiştir. Bugün her memur ailesi efradile beraber en yakin sandığa giderek reyini istimal edecektir. Müessif bir vak'a Dün intihap münasebetile Fatih daireolduğu sinde müessif bir hâdise ohnuştur. Maarif ve tnhisarlar rüesasmdan kumet otoritesine dokunur anlaşılan 3ci zatm seçim dolayBÜe hüvaziyetleri nazan dikkati celbetmş ve kaymakam Haluk Bey tarafmdan mesele zabıta ya havale edilmişür. Fatih polis mer kezi icap eden tahkikata rine müracaat edilnr'ştir. başlamıştır. Mevzuubahs zevatm merkezce ifadele Bafat intihabt Dünkü intihap; şimdiye kadarkilerin en şayanı dikkati olmuştur. Dün akşama kadar altı bine yakın rey toplanmıştır. O civardaki bü • tün Musevi vatandaşlar rey atmak için büyük bir tehalük görteriyorlardı. Rey sandığının bulunduğu Ferruh camisine giden sokaklar geçilemiyecek kadar kalabahktı. Bu vaziyette intizamı temin için mevcut polis kuvvetinin kâfi olmadığı görülerek yeni kuvvet getirilmis ve tehacüme mâni olmak için sandık etrafındaki kordon takviye olun muştur. Haliç şirketi kaptan, menmr ve müstahdemini de vapurlann pay dosu esnasında dün bu sandığa reylerini atmışlardnr. Buradaki san • dıktan baska dün Süreyyapasa fab Reisicumhur Hz. nin tebrik telgraflan ve Bulgar Kralı Hz. nin Bugünkü intihap yerleri Bugün intihap yapılacak yerler şunlardnr: Eminönü Yavuzsinanda Mihraplı camisinde, Fatih san • dığı Cibali polis mevkünde, Uskü dar sandığı Fıstıkağacında eski bando birliği binasmda, Beykoz sandığı ömerli nahiyesinde, Kadıköy sandığı ZühtüPaşada ilmektepte, Beşiktaş sandığı Ortaköyde, Beyoğlu sandığı Firuzağa camisinde, Sarıyer sandığı öğleden evvel Emir gânda öğleden sonra Ayazağa köyünde, Adalar sandığı Kınalıadada, Bakırköy sandığı Mahmutbey na hiyesinde ve köylerde. cevapları Aalcara 6 (A.A.) Bulgar Krab Oçancu Boris Hazretlerinin cülusu yıl • dtinümü münasebetile Reisicumhur Hazretleri afağıdaki tebrik telgrafmı gdn • dermişlerdir: Haşmetlu Uçuncü Borit Hazretleri Bulgarittan Kralı Sofya Zan haşemtanelermin cüluslannın yıldönümü münasebetile sanr'mî tebrik» lerhnle beraber şahsî saadetleri ve Bulgaristanm refahı hakkındaki temennflernnâ beyana müsaraat eylerim. Gazi M. Kemal Bulgar Kralı Hazretleri aşağıdaki te • sekkür telgrafını gBndermislerdir: Reisicumhur Gazi Mustafa Kemal Hazretleri Ankara 2Jah devletlerinin temenni ve teb • riklerinden fevkalâde mütebassis ola • rak en saroimî teşekkürlerimi arzede • rnn. Borit Dil Cemiyetinin matbuata teşekkürü Ankara 6 (A.A.) Türk Dfli Tetkik Cemiyeti Umumî Kâtipliği matbuat nrrmrn müdürlüğüne şu mektubu gön dermiştir: « Dil bayranu günü matbuat, ajan< ve radyolar tarafmdan gösterilen bü yük ve içten çalışmadan dolayı bu işi benimsiyerek candan uğrasan yüksek makamınızla bütün gazetelere, Anadolq Ajansına Ankara ve îstanbul radyola rma karşı duyduğumuz teşekkürlerin ib> lâğını diler, saygılarmn sımanm efen dim.» Fahrettin Paşa Adanada Adana 6 (A.A.) Ordu müfettişi Fahrettin Pasa Hazretleri ve yanlannda bulunan zevat dün şehrimize gelmisler» dir. Çin askerî heyeti Ankarada Ankara 6 (Hususî) Çin askerî heyeti bugrünkü tren'e şehrimize gelmis, istasyonda Büyük Erkânıharbiye ikincî reisi Asrnı Paşa tarafmdan karşılanmışfar. Heyıet Erkânıharbiyeyi, Mellî Müdafaavı gezmiştir. Eytam Bankası Umumî Müdürlüğü Ankara 6 {Tefefonla) Münhal bulunan Eytam bankası umum müdürlüğüne Merkez Bankası umum müdür rouavini Cevdet Beyin tayini tasdiki âliye iktiran etmiştir. îktısat Vekili Adanadan Elâzize gitmek üzere hareket etti Mrrsin 6 (Hususî) Alanyadan şehrimize gelen Îktısat Vekili Ce lâl Bey bugün saat 14,30 da Ada naya hareket ediyor. Adanadan hareketini müteakip Malatyada kal • dıktan sonra Elâzize doğıu yoluna devam edecektir. Adana 6 tktısat Vekili Celâl Bey yanlanndaki zevatla birlikte Mersindan şehrimize gelmif, istasyonda Vali, Belediye ve C. H. Fır kası reisi ve birçok zevat tarafın • dan karsılanmıstır. Maarif Vekili İzmire gitti Ankara 6 Maarif Vekili Zeynel abidin Bey dün izmire hareket etmiştîr. Vekil Bey Afyon ve Balıkesir n>aar:f müesseselerini tetkikten sonra Izm" 'gidecek ve dönüşte tstanbula uğrıyac tur. Tramvay şirketi dava açtı! Ankara 6 (Hususî) Trarovay sirketi Devlet Şurasma dava ikame etmis* tir. Evrak Birind Deavi Dairesine havale olunmustur. Baytar ve orman memurlarının harcırahları Ankara 6 (Telefonla) Baytar ların ve orman memurlannın harcirah • lan hakkında Devlet Şurası heyeti umumiyesince yeni bir karar ittihaz edilmiştir. Bu karara göre bundan sonra bay tariara ve orman memurlanna verile • cek harciah kilometre üzerinden değil, hakikî masraflan üzerinden verecekle • ri beyannamtj e göre tediye edilecek • tir. Belediye ve Vilâyette yeni memuriyetler Ankara 6 (Telefonla) Vekiller He;etince îstanbul Vilâyeti hususî idaresile belediyesi taadül cetvellerinde bazı memuriyetler için kabul edilmiş oîan maaş dereceleri bu idarelerin bir leşmesinden sonraki vazifelerin ehem mıyet ve şümulüne göre az bulunmuş, muamelâtuı genişlemüş ve çoğalmış ol ma:mdan dolayı yeniden bazı memu riyetler ihdası kararlaşbnbruştır. Bunun için bir cetvel tabettirilmekledir JEfgan Kralının bir çocugu oldu Kâbfl 6 (AJ^.) Kral Alâhazreti hümayun Mehmet Zahir Şahın 2 3 / 7 / 934 te bir erkek çocuğu dünyaya gelroi» ve i«mi Ahmet Şah konmustur. Kuzguncuk intihabatından diğer bir manzara: . Kadınlarımızın sandığa hücumu!