15 Eylül 1934 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 4

'CamhuriyH, »ayzer Vilbelm •kinci Nikola Anlatan: Fransanın sabık Petersburg sefiri Moris Paleolog Turkçeye çevıren: Salih Mahmut 24 saat içinde Altı seyrüsefer kazası oldı yirnâ dört saat zarfında ahı tane kaza obnuştur. Sırasüe şunlardort 1 Şofor Halîl Efcsndînin idare sindeki otobüs Aksaray caddesmden geçerken on bir yaşlarmda Hasene isminde bir kız cpcuğuna çarparak yaraIamıstır. 2 Onnik îsminde bir genç moto sikletle Yedflculeden geçerken on yaş larmda Artrâ isminde bir çoeuga çar parak yaralamıstn*. 3 Şoför Sülryman Kfendinin idaresindeki otomobil Edırnekapı cadde sinden geçerken Osman isminde biri • ne çarpmış, yaralaımşhr. 4 Şoför ömer Efendinin idare sindeki otomobil Beyoglımda Tarlabasmdan geçerken Artin isminde birine çarpmış, ynralannştır. 5 Omberto ismindte biri moto • sikletle Osmanbeyden grçerken Dimitri natnmda birine çarparak yaralamış • tır. 6 Şofor Cevat Efendinin idare • sindeki otomobille AHcsandr Efendinin hususî otomobili Taksimde çarpısıms, her ikisinm de ön tarafı parçalan • mısiır. Kazalara sebebiyet verenler hakkmda takibat yapıknaktfcdır. • ve Adanada pamuk vaziyeti Bu seneki pamuk rekoltesi havaların müsaade sîzligine rağmen geçen seneden % 130 fazladır Geçenlerde bu sütunlarda yaptığırnu bir tahlilde Adana ve havalüinın bu seneki pamuk rekoltesinin 31 bin tona, asağı yukarı 153,000 balyaya baliğ olacağmı Adana Ticaret ve Sanayi Odasuun birinci tahmin raporuna istinaden yazmiftık. Oda nm bu def a gelen ikinci tahmin ra poıure nazaran son zamanlarda havalann biraz müsaadesizliği karsı stnda rekoltenkı evvelki tahminden daha az olacagı anlasılmaktadır. 30 ağustos 1934 tarihinde intaç edilen Çukurova mıntakasının ikinci kat'î pamuk tahmin raporuna göre mmtakanın pamuk haailâtı 27400 ton veyahut 137,000 balya yani birinci tahminden takriben %11,6 derecesinde noksandır. Geçen se neki ikinci tahmin raporuncfa mm • takanm pamuk btihsalâtı 60100 balya (beher balya 200 kilodur) olarak tespit edilmisti ki; bu seneki rekolte bir *yü evveHcindea % 1 3 0 daha fazladır. Bu seneki 137 bin balya rekoltenin 86,135 balyası yerli, 50,055 balyası iane eiupre* ve 810 balyası memleketimizde yeni yetistirilmeğe baflıyan uzun elyafh Klevlant cinsi Amerikan pamuğudur. Geçen ve bu seneki rekoltenin cinslerine göre mukayeseli vaziyeti şöyledir: 200 klloluk balya olarak Bu Oeçea Bu seneki seneki seneki fazi&lık Yerll 86,135 49,12* 37,009 c 15 Eylul 1934 İktisat İşleri j RADYO g.tk.samki prosgram J tSTANBUL: 9 Yedinci Edvardın ölüsü bana canlı olduğum halde galebe etti ki onlann 24 saatten çok daha Fakat hadisat »eyrini takip ediuzun olduklarını bilirler. Evet bu yordu. 28 temmuz 1914 te yapılan iki gün zarfında Vilhelm iki kcli • bütün vesayaya rağmen Viyana kame Ue teklif olunan tavassutu ka • binesi Sırbistana harp ilân etti. Ve bul ettiğini bildirerek dünyanın ertesi günü Belgradı Avusturya • üstüne çöken korkunç kâbusun hiç Macaristan ordulan bombardımana olmazsa gelişini olsun bir müd • basladılar... Fakat yap • Nikola hemen Vilhelme şu tel • det tehir edebilirdi. tnadı... grafi çekti: Bu büyük yangını belki söndü • < Bu tehlikeli ve tarihî saatte recek olan bu mühim teklife o ce • bana yardımını talep ediyonıtn. Zavap bile vermeğe tenezzül etmedi. yıf bir memlekete haksız bir harp Zaten pek iyi biliriz ki 1898 seilân edildi. Rus milleti buna tahamnesinde Lâhey sulh mahkemesi tamiil edemiyecek bir haldedir. Ben rafmdan sadir olan bir hüküm hakde tabiî ona iştirak ediyorum. Bükında Kayzer aynen fu sözleri söyyük bir felâketin önünü almak leınutti. vv işin bir Avrupa harbine varma • < Ben bu saçma sapan seylere ması için bütün eski dostluğumuz ehemmiyet vermeraı. Her zaman namına sana yalvanyorum. MütteAllaha ve kılıcima güvenirim. Lâfiklcıinin işi daha ileri götürme hey protokoh^ıun üstüne... yapa • me'eri için elinden gelen herseyi rımü» * yap... Bonu senden bekliyorum.» Vilhelmin cevbı: < Telgrafım aldım. Ben de senin gibi sulhun mubafazası taraf tarıyım. Fakat Sırbistana karşı A • vusturyanın hareketini senin gibi naksız bulmuyorunı.» Ve Avusturya Macaristan ordularının Svp toprağına girmelerini sırpların aşikâr olan suiniyetlerine lcarsı bir tcmkıat olmak üzere za • rurî addettiğini, ve Rusyanın bu mücadele karsısında bir seyirci vaziyetinde kalması lâzım geldiğini, ileri sürüyordu. Bu telgrafın kat'î ve sert yazıhsına rağmen Nikola ümit ve cesretini kaybetmiyerek yeni bir telgraf daba gönderdi. « Kan akmasma mâni olmak için AvusturyaMacaristan Sırp ihtilifmı Lâney sulh mahkemesine tevdi etmelidir. Bunun teminini senin dostluk ve muhabbetinden bekliyorum.» ,• *. Bu son telgrafm tarihme iyice dikkat ediniz. (29 temmuz 1914) o gün daha Rus seferberliği kararlasmamısh. Umumî seferberliğin emri ancak (31 temmuz 1914) günii sabah saat altida verildi. Ve Nikola hemen Vilhelme aşağideki telgrafi çekti. « Benim askerî hazırlıklanm Avusturya Macaristan seferber • liğine zarurî bir mukabeledir. Viyana kabinesî nazarında ihtilâf mevzuu Sırp meselesi olarak kal dıkça askerlerim hiçbir tecavüzi harekete gecmiyeceklerdir. Bunu sana namus ve tnukaddesatim namına temin ederim. Umumî sulhun muhafazasi için Viyana kabinesi nezdinde icap eden teşebbüsatta bulunacağına emînim.» 29 temmuz sabahmdan, 30 temmuz akşamına kadar geçen bu iki günü yaşıyanlar sizî temin ederim 1 agustos 1914 cumartesi günü akşamı saat yedide Senpetersburgdaki Almanya sefiri kont (Paurta • Ias) Çarın Hariciye Nazın Sazanofa ilânı harp notasuu tevdi etmiştL 3 ağustos 1914 te Fransa hüku • metine de ayni nota verilmîsti. Hemen Çar beni Peterhofa çağırdı. Her iki memleketin Alman harbine karsı alacaklan askerî ve siyasî tedbirler hakkmda bir saatten fazla görüstük. Diyordu ki: , « tyi hissediyorum,, bu harp çok uzun, sert, ve yıkicı olacak, kendimizi cesaret ve sabırla iyi techiz etmeliyiz. Bana gelince ben nihaî zafere irişmek için son askerime ve son rubleme kadar sarfe decetim. Rus veyahut Fransiz top,ragında bir tek düsman neferi bulundukça kat'iyyen sulhu rmzala • tnıyacagım.» .'+9> . . ^ J L . Kırklareline iltica eden Bulgar (Birinci tahifeden mabat) Fakat mSIteci çok yorgun ve bitkin vaziyettedir ve ifade vefememektedir. Bn itibarla agzından birfcy ahnarrta • makla beraber huviyetini saklamak is • tediği de anlasılıyor. Maahaza mülte • cinin tabiî halini bularak ifadesini vermftîne intizaren icap eden tahkikata devam ohmmaktadır. Tahkikatı idare ^hnek ozere arkadaşlan vak'a raahalline yoüadjm.» Maarif Vekâletînden: 18,30 Iransızca d€« . 19 plak nesjlyatı19,30 Turk musiki nesrlyatı: (Fahlre, Sa; flye Hanımlar ve Reflk, Flkret Beyler) ' 21 Eşref Şeflk Bey tarafından konferan* 21,30 Stüdyo caz ve tango orkestrası. İane ekspres 50,055 10,972 39,083 VİYANA: Klevlant 810 yoktur 810 17,40 konser 18,10 iklndl konserl 20.0S Yekun 137,000 60,098 76,902 «Manon> cperası, Viyana opera blnasın» Göcülüyor ki; nuntakanın bu se dan naklen . 23,25 gece konserl . 24,05 neki pamuk istihsalâtı geçen yıl • dans havaları. dan 77,000 balya daha ziyadedir. BUDAPEŞTE: Fazlalık bkinci derecede iade eks19,40 Macar şarkılan 20,55 üç perdellfi pres cinsindendir. Geçen sene iade komedl . 23 plyano konseri . 23,45 polls ekspres pamuk hasilâtı 10972 balmemurlarından murekkep orkestranm ya olduğu halde; bu seneki istih • konserl. salât % 3 5 5 fazlasile 50 bin balyayı MÜNİH: mütecavizdir. Geçen sene yerli cins 17,05 İklndl konserl . 18,35 Alman raiistihsalâtı 49126 balya iken bu sene zahına dair bir musahabe 18,55 ev mu%7S,S fazlasile 86135 balyadır. slklsl . 19.15 gençliğln zamanı. 19,25 hafPamuğun vaziyeti tanın altı kltabı . 20,05 eski dans havaÇukurova mmtakalarmda sıcak lan 21,05 haberler . 21,15 musiki ve konferanslar 23,05 haberler . 24,05 gece mu. dalgası pamuk hasilâtımn ilk tah slkisl. minden aşağı düfmesini mucip ol mustur. Mıntakada iade pamuğu PRAG. toplanmağa baslamıssa da, amele 16,20 askerî bando . 17.45 Brunden na. azlığından dolayı toplama işleri bikll . 18,50 gramfon 18,55 zirai musaharaz yavaş gidiyor. Çjrçır fabrika • be 19 gramofon . 19.05 ameleye alt neçları faaliyete geçmi* ve pamuk pi • riyat 19,15 gramofon . 19,20 almanca neşrıyat . • 19,30 piyano konseri . 19,45 yasasında alışveriş kızışmıstır. Payazmanın çeküleri muklar yağmur görmediği için par musahabe: Tarih 20,35 gençlik ve tiyatro . 21,50 agızdan lak renktedir. Toplama ameliyesi üfleme aJetler orkestrasının konseri ikmal edilinciye kadar havalar ya22,35 gramcfonla dans havaları . 23.05 ğıssız giderse yukanki tahminlerin haberler 23,20 gramofon . 23,35 karışık aynen tahakkukuna intizar edebi eğlencell program. liriz. Klevlant cinsi pamuklar bu ŞTUTGART: seneden itibaren Adana merkez ka18,35 konser: Asri hazır musiklşlnas • zasında yetiftirilmektedir. Bunua larnıdan parçalar . 19,05 Frankfurttan için geçen seneki »tihsal rakamları naklen konser . 19,25 dans havaları arasında bu cins oamuk mevcut 20,05 plyes . 21,05 haberler . 21,20 Eslln. degildir. genden naklen eğlencell karısık prog . ram 23,35 Alman kürek sporculannın FERtT zamanı 24,05 Münihten naklen musiki. 1,05 Frankfurttan naklen musiki. VARŞOVA: 16,50 gramofon 1735 plyes . 18,05 o. da musikisi . 18,55 ev ve aile 19,05 zirat neşrlyat . 19,20 eğlencell neşriyat 19,50 Röportaj . 20,05 asrî caz dansı 20,25 Lembergden nakil . 20,35 gramofonla ke. man konseri 21,35 şarküar 21,50 ha . berler 22,05 piyano konseri 22,50 UmU' ml Harbe dair hatıralar . 23,05 konser • 23,20 dans havaları . 24,10 piyes . 24.40 gramofonla haflf musiki ve dans hava. ları 1,05 dans havaları. TULUZ: 20,55 konferans 21,20 harp musOdftr letile konser 21,35 şarkılar . 22,05 piyes: Dubarry . 23.05 filim musikisi 23,20 ha. berler 23,35 Viyana crkestrası 24,05 konser . 24,20 havalyen gltar 24,35 fron. ser 1,05 haberler . 2,20 operet parçalan. Bulgar konsolom net diyor? tstanbuldald Bulgar konsoloslugu, dün gazetecfl^rin nmracaatlerine cevafcen, mesbur Bulgar komitacınnm hu du^u geçtiğine dair henib resmi malu • mat gelmtdiğinî bfldirmistir. tvan Mihaüaf, Makodo.tya komita • »tnın eski reui ve tanmmss komitacı • lardan olan Tcodor Akkşjmdrm hale fidir. Bu büyük teminatı bana verîrken gayet sade ve sakin bir tarzda konusuyordu. Zaten bunu müteakıp günlerde de ciddiyet ve kararlanndaki kat'iyeti daima boyle süku • netle muhafaza ettiğini görmüş • tüm. , f Bu esnada Vilhelm ne yapıyordu? Bütün Almanyada seneler denberi beklenen bu • taze ve mes'ut tecavuz baslarken bir de onun haleti ruhiyesini tahlil ede lim. , Harp başlayınca Almanlar ta • rafmdan (Lriegsherr) denilen ve Kayzerin de pek hosuna giden sıfatı alarak alnı açık, gözleri par lak, natıka kuvvet ve kabiliyeti galeyanda, eli kılıcının kabzesinde kendisinden beklendiği gibi ordu larınm kumandasını ele almıs mıydı?... Kak'iyyen hayır... (Mabaii var) Siyasî sözler düellosu (Birinci sahifeden mabait) kansık muabedeler sistemine iştirak e • demeyiz. Biz ittifaksız, gorupsuz, hükâmntten bükumete samhnî anlasmcılar istiyoruz. Zıt menfaaüerin açıkca go • Ssühnesini ve yekdiğerine karn hiir met ve hukuk müsavah esaslanna müstenit itilâflara baglanmasmı istiyoruz.» Cenevrede Sir Con Simon bir natuk soyliyeeek Cenevre 14 (A.A.) Sir Con Simon John Simon yannki müzakeratta söz söylemek Smre ismini kaydet»rrmJştir. Ingiliz Hariciye Nazınnın e kalliyetler hakkmda Polonya Hariciye Kazın M. Bek tarafmdan söylenOmis olan nutka cavap vereceği zannolun • maktadır. Bu cevap uzerine müzakera(m yeniden parlaması ve baska müdahalelere meydan açması ihtimal dahi l'ndedîr. Deniz Levazım Satmalma Komisyonundan: Pazarlıkla mubayaası 16 eylul 934 pazar günü saat 14 te 6 eylul 934 tarihinde kapalı zarfla münakasası yapılan 20,000 kilo sade yağ hakkmda teklif edilen fiatler Makamı Vekâletçe gali gö rüldüğünden yukarıda yazılı gün ve saatte pazarlıkla satın ahnacaktır. Şartname3İni görmek istiyenlerin hergün ve pazarlığa iştirak edeceklerin de mezkur gün ve saatte Kasımpaşada Deniz Matbaası karçısındaki binada kâin Komisyona müracaatleri. (5684) 20,000 kilo sade yağ M. Bekîn nutkunun tesîrleri Varsova 14 (A.A.) Hariciye Naz?n M. B k i n nutku burada bâyük bir memnuniyetle karsılanmıstnr. Nespress Poranny gazetesi buna dair yazdıgı başmakalesinin sonunda diyor ki: « Bu nutuk Polonyanm ikmci sı • nıf bir devlet olmadığmı ispat îcra söylenmıştir.» Londra 14 (A.A.) Hariciye Nazuı Sir Con Simon hafta nihayetinde Londraya avdetinî müteakıp derhal Balmorala gidec/k ve Kralm misafiri olacaktır. Ondan sonra, vücudüne ih • tiyaç hâsıl olursa, Cenevreye avdet e • decictir. 1 Bu sene ecnebi memleketlere hukuk tahsili için 9, riyaziye tahsili için 5, makine mühenditliği için 3, su mühendisliği içinl, umumî ttzik tahsili için 1, demircilik tahsili için 2, dökümcülük tah • sili için 1, elektrikçilik tahsili için 1 talebe ve sapkacılık tahsili için 1 hanım gönderilecektir. 2 Müsabaka imtihanları asağıda yazılı mekteplerde yâpılacaktır: a) Hukuk tahsiline gidecek namzetler Ankara ve lstanbul Hukuk Fakültelerinde imtihana gireceklerdir. b) Riyaziye, fizik, su mühendisliği ve makine mühendisliği tahsi • line gitmek istiyen lise mezunlan, Ankara Erkek, lstanbul Pertev niyal, lstanbul Kız, Bursa Erkek, Izmir Erkek, Kayseri Erkek, Konya Erkeb, Sıvas Erkek, Afyon Erkek, Eskisehir Erkek, Edirne Er • kek, Balıkesir Erkek, Trabzon Erkek, Adana Erkek, Kastamonu Erkek, Samsun Erkek, Erzurum Erkek Liselerinde imtihana girebilirler. (Istanbulda bulunan lise mezunu erkek namzetler Pertevniyal li sesinde; lise mezunu kız namzetler lstanbul Kız Lisesinde imtihana gireceklerdir.) c) San'at tahsiline gitmek istiyen erkek san'at mektepleri mezunlannın demircilik imtihanları Ankara, lstanbul, Edirne, Bursa, Konya, dökümcülük imtihanları ltanbul, Bursa, Konya, elektrikçilik imtihanları Ankara, lstanbul San'at mekteplerinde yâpılacaktır. d) Sapkacılık tahsiline gitmek istiyen Kız San'at mektep ve Enstitüleri mezunlarının imtihanları tstanbulda Selçukhatun Kız San'at mektebinde, Bursada Necati Bey Kız San'at Enstitüsünde ve Ankara Ismet Pasa Kız San'at Enstitüsünde yâpılacaktır. 3 Fakültelerde, liselerde, erkek san'at mekteplerinde ve kız san'at mektep ve enstitülerinde yapılacak müsabaka imtihanlarına mezkur müesseseler tarafından namzet gösterilmiş olan ve namzet likleri Maarif Vekâletince kabul edilerek isimleri liste halinde im • tihan merkezlerine tebliğ edilmiş bulunan talebeler gireceklerdir. 4 Namzetler, bulunduklan en yakın imtihan merkezinde müsabaka imtihanına girebilirler. 5 Namzetler her imtihan merkezinde imtihanlarm baslamasmdan en az iki gün evvel fakülte veya mektep idaresine müracaat ederek hüviyetlerini, fotağraflı hüviyet cüzdanı veya diplomalarile ispat edecekler ve idareden mühürlü ve fotoğraflı bir vesika alacaklardır. Her namzet imtihana girerken bu fotoğraflı vesikayı göstermeğe mecburdur. 6 Müsabaka imtihanlarına 22 eylul cumartesi günü başlanacak ve 25 eylul sah günü nihavet verilecektir. (5642) OSMANLI BANKASI ILAN Osmanlı Bankası giseleri, eylu • liin 17 nci pazartesi gününden iti • baren yeni bir is'ara kadar, zirde muharrer saatlerde açık bulıma caktrr: 1) Galata merkezi Ue Yenicami subesi: Eyyamı adiyede: Saat 10 dan 16 ya kadar. Pazar günleri: Saat 10 dan 12 yc kadar. 2) Beyoğlu subesi: Eyyamı adiyede: Saat 10 dan 12,30 a kadar, saat 14 ten 16 ya kadar. Pazar günleri: Saat 10 dan 12 ye kadar. ( Askerlik İşleri Şehit yetimlerini davet ^ Sumer Bankın gişe saatleri Sumer Bank lstanbul şubesinden: Şubemizin gişe saatleri 16 eylul 1934 tarihinden itibaren aşağıda yazılı oldağu veçhile değiştirilmiştir. 9.30 dan 12 y» kadar v« 13.30 dan 16.30 a kadar Pazar günUri ı 9,30 dan 12 ye kadar Sıhhat ve îçtimaî Muavenet Vekâletînden: Vekâlet binası için kapalı zarf usulile «110» ton kok kömürü ah nacaktır. İhale 25 eylul 934 sah günü saat on beşte Ankarada Vekâ lette Mubayaa Komisyonunda yâpılacaktır. Talip olanlann şartna me3İni görmek üzere Ankarada Vekâlet Îçtimaî Muavenet Umum Müdürlüğüne ve tstanbulda Sıhhat ve Îçtimaî Muavenet Müdürlüçüne müracaet eylemeleri. (54Î*3) c Yen' eserler Ruhî hayatta laşuur Sıhbıye mecmuası N Yüksek Mühendis Mektebi Rektörlüğünden: Liselerin eylul ikmal imtihanlarınm zamanı nazarı dikkate ahnarak 22 eylulde biteceği evvelce ilân edilen talebe kayit muamelesi eylul nihayetine kadar uzatılmıştır. Noksan evrakla kayit muamelesi yap<lamıyacağından taliplerin bu zamana kadar duhul talimatnamemizde yazılı evrakı müsbitelerini ikmal etmeleri lüzumu ilân olunur. Fatih Askerlik şubesinden: 1 Şubemlzde kayltll ve kayit harlci kalan nekadar şehit yetlmlerl varsa M. M. V. den gelen emirde defterlerl lste nilmektedir. 2 Pek yakın zamanda şubeye yetle rinde mevcut evrakı müsbitelerile bir llkte gelmelerL 3 Tarihi ilândan nlhayet teşrlnlsanlnin on beşine kadar kayit muamelesi devam edecektlr. Ondan sonra müracaat edenler kayit harici kalacağından şube bu hususta hiçblr mes'uliyet kabul et mlyeceği gibi şikâyet te nazari itlbara almmıyacağı ilân olunur. **• Doktor M. Hayrullah Bey Dr. G. Yungun bu namdakl eserlnl tercume etmlştlr. Taysiye ederlz. Sıhhlye mecmuasının 68 lncl çıkmıştır. Tavslye olunur. nüshası Çankırı Vilâyetî Daimî ZEYJİNL1K ME Hariciye Vekâleti Mubayaat Encümeninden: RAKL1LARINA Vilâyet idarei hususiye hesabma 1500 Iiralık kinin ile frengi ilâç larının mubayaası 5/9/934 tarihinden itibaren 20 gün müddetle münakasaya konulmuş olduğundan taliplerin tafsilât ve şeraiti öğren r>k üzere lstanbul ve Çankırı Sıhhat Müdürlüklerine müracaatleri ilân olunur. (5535) Kartal istasyonu fle Yunus istasyonu arasında derunünde üç yuz dip zeytini ve mailezizi havi kuyu ve büyük bir ahır ve iki odalı haneyi müştemil ma • hal acele sahlıktır. Taliplerin Kartalda Sıtkı Beye müracaaderi. (2455) Beyoğlu Askerlik şubesinden: Beyoğlu kazası mıntakasında bulunan ve elyevm maaşlarınm Beyoğlu emva linden almakta ve on senelik maaslannı alarak hazine ile alâkalan kesilen şubemlzde kayitli bilumum şehit yetimle rinin 15 teşrlnievvel 934 tarlhine kadar şubeye müracaatleri üân olunur. *** Kadıköy Askerlik şubesinden: Şubemlzde kayitli olup ta on senelik maaşları verllmek suretile hazine ile al&kalan kesüen şehit yetlmlerüe halen Kadıköy kazası Malmüdürlüğünden maa? almakta devam eden şehit yetimlerlnln maaş cüzdanı, resml senedi, (on senelik. lerinl alanların yedlerindekl vesika) nüfus kâğıtlannı beraberlerinde getlrmek üzere 15 teşrinlevvel 934 tarihtne kadar şubemize müracaat eylemeleri. Komisyonundan: Vckâletimiz müstahdemini için dikilecek elbiselerle paltolarm pazarlığı 18 eylul 934 cumartesi günü saat 15 te Hariciye Vekâletinde yapıiacaktır. Taliplerin nümunesini görmek ve sartnameyi almak üzere Levazım Müdürlüğüne müracaatleri. (5288).