23 Ağustos 1934 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 5

Ikinci Dil Kurultayı bugün mesaisini bitîriyor (Birinci aahifeden mabat) ayyen harflerle basladığını, ikinci se • dasu harfin r ve yahut 1 olduğunu, fakat bu harfin ban köklerde mevcut, bir kısmcnda düşmüş bulunduğunu, ayni harflerle başlıyan kökler r ile hitince ne mana hasıl oluyorsa, 1 ile nihyeatlendiği T»""»" aksi mana çıkbğını söyledi. Bn r yahut 1 harfî diğer harflerle de giştirflirse mana da tebeddül ediyor, hele a ve z harfi olunca mana şiddet leniyordu. Hakkı Nezihi Bey bu vadide nzun mtsaller fleriye sürdü, bunlan ispata çalıştı ve tezini şu mütalea ile sona bağ • ladı. c Bug&nkü esperanto dili ihtiyaca kafi değildir, ve güçtür. Türkçemiz ise kokleri muayyen ve zengin, öğrenilmem kolay, fnlleri mazbut olduğu çin bey nelmuel bir lisan olabilir. Dilimiz tabiî ve onaami msanlık dilidir.» lek ve tavsryelerine dairdi. Âlim, tahsisen Hüsrev ve Şirin ronuumu ve mu habbetnameyi, bu eserlerin düini tetk3c ederek Cuci ulusu edebî dilinin asırlar geçerek yeni lehçelere kadar geldiğini, ve bu eserler ctrafında yapılmif tetkiklerde noksanlar kalmış olduğunu söy ledi. Misaller gosterdi. M. Samoiloviç muhabbetnamede bu dîün daha açık olduğu fikrinde idi. Dilcilerin bu mevzu da araştırmalar yapmasnu tavsiye ediyordu. Alim tezmhı sonunda bazj teklifler • de bulundu ve bunlan 9 madde ile hulâsa ederek azalara bildirdi. Bunlar yalnız Cuci edebî dili ve umumî diller üzerinde araştırmalann tebarüzünü te min fdecek esaslardu Misafir profesör Büyük Şefi ve Kurultayı selâmlıyarak çekflirken şiddetle aunşlandı. "23Ağustos 1 9 3 * Iktisat Vekâletinin hazıriadığı kontenjan kararname ve listeleri çıktı (Birmct aahifeden mabat) ithal müsaadesini üçüncü maddede yazılı memleketlere ismen veya tamamen hasretmeğe salâhiyetlidir. Madde 5 Bu kararnameye bağlı V listelerinde yazılı tarife pozisyon lanna giren eşya siparişlerinden evvel ait olduklan vekâletlerin izni alınmak şartile kontenjan dışına girer. Bu eşya üçüncü maddede yazılı memleketler haricmden getirildiği takdirde ait olduğu vekâletten maada Iktisat Vekâle tmm de iznini almak lâzımdır. Sıhhat ve tçtimaî muavenet Vekâleti uroumî sıhhate lüzumlu olup ta V listesine da hîl bulunmıyan mevat için de yukanda yazılı sartlar dahiKnde ithal mosaadesi verebilir. Madde 6 Bu kararnameye bağh K listesinde yazılı pozisyonlara giren eşya hizalannda yazılı altı aylık kon tenjanlar dahilinde memlekete ithal olunur. Madde 7 Bu krarnameve bağh T listesi Türkiye ihracatmı teshil ve teşvik için fazla kontenjan vermeyi veya resim ve tahditlerden istisna veya daha musait ve tenzHâtlı muamele tatbikmı veya Turkiye ihracat emtiası veya bir kısmı üzerhıe mevzu ithal resminm tenzilini kabul eden ve yahut U devlet inhisarlan ihb'yaçlanndan sabit bir kummı Tıirkiyeden yapmağı taahhüt eyliyen veya mümasil suretlerle Türkiye ihracatma kolaylık gösteren memle ketlere gösterecekleri kolaylığa göre ithal müsaadesi verilecek eşya pozis yonlarmı ihb'va eder. tthal müsaadeleri tktısat Vekâletinin tasvibfle ve nota teatisi suretfle verilir. tktjsat Vekâleb" bu kararnameye bağh KL listesine dahil eşyayı da yukanda yazıh hükümlerden istifade etb'rmeğe salâhiyetlidir. Madde 8 Gütnrük ve tnhısarlar Vekâleb' bu kararnameye bağh K listesinde yazılı altı aylık yekunlan ait olduklan aylar arasmda musavatan taksim eder. Madde 9 Kontenjan üstesinde yazıh eşya Gümrük ve tnhisarlar Vekâ • leb'nce ait olduklan eümrüklere tak • shn ve tevzi olunur. Bu mflctarlardan her aya tekabül edenlerin nihayet % lîf t'Vefcaîet emrinde bulundynılur. Icabjna göre lüzumu olan yerlere veri lir. Ancak her ayın nihayet yirmisinde bu % 15 ler dahi lüzumuna göre tamamen gümrüklere tevzi edilir. Madde 10 Aylık kontenjan miktarlanna mahsuben gümrüklere vürut edecek eşya beyanname tesçil m numarası itibarile mevcut kontenjanın alhda biri verilmek suretile beher ay için müfrez hissevi geçmemek üzere ımanîekete ithal olunur. Kontenian miktarlan biten eşya gümrüklerce iiân olunur. Madde 11 Herhangi bir ay için de gümrüklere vürut eden eşya o aym hissesini gectiği takdirde fazlan müteakıp aylarda ve o aylann kontenjanlanna mahsuben ithal olunur. Madde 12 Kontenjandan istifade ederek mal ithal edecek tüccann itha • lâtta bulunacağı mahallerin ticaret odasmda mukayyet olması şarttır. Ancak mübadelei ayniye suretile kara hudut lanndan yapılacak ve döviz tediyeshu mucip olnnyacak ithalâtı icra eden talığmdan: İkinci Târk Difi KuruTaymın açıl masmı kuthıİ9m>k üzere dışandan ve iç'riden binlrrce tel yaztsı gelmişfa'r. Bunlardan herbirine ayn ayn karşılık yazmayı çok istdik, Kurultaym sıkı çahşmalan arasmda buna vakit bulamam'kla uzülüyoruz. Bütün gelen tel ve el yazılanna içten teşekkürlerimizi su narız. cirlerm mahalB ticaret odasmda mu • kayyet olmasma lüzum yoktur. Madde 13 Gümrüklere tevzi olunan aylık kontenjan miktanndan o ay içinde herbangi bir gümrükte tamamen ithal olunamıyarak açık kalan kısmınm diğer gümrükler kontenjanma naklet • roeğe ve bu bakiyelerin ertesi ay kontenjanma ilâvesme Gümrük ve tnhisarlar Vekâleti mezundur. Ancak bu nairiHer kontenjan devresi zathnda yapılabifir ve devre nihayebnde kalan baldyeler fptal olunur. Madde 14 Bir ay içinde verilmiş ve tesçil edilmiş beyannamelere tesçil sıra numarası itibarile mevcut konten • janın albda biri verilmek suretile ya pılacak tevziata o aym yirminci günS akşarmna kadar devam edilir. Bu tarihe kadar tesçil ve ibraz edilmiş beyannamelere bu surette tevziat yapıldtktar sonra elde kontenjan kalmış v^ya yeniden kontenjan verilmişse ayın son on gününde bu kontenjan mübrez beyan namelere gene sva numarası itibarile ve aybaşmda taayyün etmiş olan albda bir nîsbet üzerinden tekrar da^ıtılır. Ay sonuna kadar öylece yapılan ikinci dağıtmadan sonra gene mübrez beyannameler ertesi aya devrediierek o aym ük sırasma konulur. Evvelki aym sonuna kadar verilmiş ve hisıe almamıs beyannameler dahi ertesi aya devredilerek müteakıp sıraya vazolunur. Yeni ay içinde evvelâ mübrez beyannameler, sonra evvelki aydan müdevver tam beyannamel<r ve daha sonra o ay içinde verilecek yeni beyannameler sınufle ve yukanda yazıh usul dairesmde o aym kontenjantmn albda biri mikyası üzerinden tevziata tâbi hıtulur. Madde 15 Bedrlleri tamamen Türk parası olarak Cumhorijnet Mer • kez Bankasına yabnhnak ve dövizle • ri Merkez Bankasmra makbuzu tari • hinden itibaren alb ay sonra tesviye edümek şartile umumî kontenjan h'stramde yazılı eşyayı kontenjan mHrtarian haricmde memlekete sokmak istiycn lere müsaade olunur. Ancak bu suret1e memlekete sokubnasma mösaade edüebflecek eşya miktarlan mecmuu 6 ay. hk mjktann ikişer rraslini geçemezBu suretle memlekete ithal edilmek btem'len eeyalar için gümrük idarelerine jnir» • caat olunur. Gümrük idareleri Gümrük ve tnhisarlar Vekâletmce kendüerine aynlmış olan kontenjan miktarlannı alâkadarlar arasında taksim ettikleri urul veçhile bu müracaatleri dahi talipler arasmda taksim ederler. Taksim . den bakiye kaltrsa o aym yirmisine kadar taksime devam ederek artan veya eksik kalan miktarlan bir cetvel haKnde tanzim ve her aym yirminci gü • nü akşamı Gümrük ve tnhisarlar Vekâleti namma postaya trrvdi ederler. Gümrük ve tnhisarlar Vekâleti bu artan miktan ayni ay içinde kontenjanı ek stk olan gümrüMere vermeğe ve bu kontenjanlardan lüzum gördüklermm Sçfr ayuklannı birden tevzi ve alh ay zarhnda her ay istrmal olumnıyan ba • kiyeleri ertesi aylara nakletmeğe salâ hiyettardır. tekâlif muafiyeti haricinde kalan kısmın kontenjandan istisnası lk • tısat Vekâletinin tasdikile caizdir. Madde 17 Gümrük tarifesi kanununun 4 üncü maddesinin 1, 2, 3, 4, 8 ve beşinci maddesinin 2, 3, 5, 6, 7, 8, 9, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18 inci fıkralarile onuncu fıkrasımn A üzüm, incir, portakal ve manda lina ihracına mahsus kesilmiş veya çatılmış tahta kutular hariçtir ve B bentlerine ve altınci maddesinin 1, 2, 3 üncü fıkralanna dahil eşya ile tarifei umumiyenin 855 inci numarasına dahil hududa karip tnahal • lerden büyük kaplar derunünde getirilen içme sulan kootenjan kaydile mukayyet olmaksızuı ithal olunur. Madde 18 Hudutlarda müte • ; ahalin n mübadelei ayniye şeklinde vaki ticaretleri neticesinde ithal edecekleri müteferrik mevat ve eşyayı ticariye kontenjan liste lerinde mezkur bulunmak şartile gümrükler umutn müdürlüğünün müsaadesile gümrük kapılarında açılacak pazar ve panayırlarda ay nen mübadele edilecek eşya kon • tenjan haricinde ve liste kaydile mukayyet olmaksızın ithal olunur. Madde 19 Ticaret muahede lerine istinaden ecnebi tüccar ve kumusyoncularının (Commis boyageur) tekrar iade ve ihraç etmek üzere ithal edecekleri nütnunlik ticart eşyası kontenjan harici imrar olunur. Madde 20 Kontenjan kararnamelerile ithaline müsaade olunan ve mevaddı iptidaiyesi hariçten kabulü muvakkat usuille gelip memlekette işlendikten sonra ihraç olunan eşyanm ihraç miktarlannda temsil edilen kadar mevaddı ipti . daiye kontenjan harici ithal ediln. Bu mevaddı iptidaiyeden memle > ket içinde kalan kısımlann temi . natlan n>at kaydohmmakla bera . ber alâkadarlar hakkında 1918 sayıh kanun mucibince muamele o • lunur. ynnın hasarzede kısımlannm ithali Gümük ve tnhisarlar Vekâletinin tnüsaadesine bağlıdır» Bu müsaade mahallî en büyük mülkiye memu runun veya izam edeceği zatın riyaseti altında mevcut Iktisat Ve kâletine mensup mahallî en büyük memurun ve gümrük tdaresinin izam edeceği bir zatın iştirakile teşekkül edecek bir beyet tarafından hasann fevkalâde sebeplerden ileri geldiğini müsbit verilecek rapor üzerine ita olunur. Hasarzede olan malın cinsine göre ithal edilecek kısım aynlamazsa aynlamıyan kısim da beraber ithal olunur. Çuval, sandık, fıçı gibi kaplar içinde gelmiş olup ta hasara uğnyan kısınr aynlamadığı takdirde çuval, sandık, fıçı muhtevası ithal olunur. Birinci ve ikinci fıkralarda mevzuubahs ma 1lardan ve eşyadan uyuşturucu maddrler sakarin ve em . sali gibi ithali esasen Sıhhat ve tç • timaî Muavenet Vekâletinin iznine bağlı olanlann ithali içm mezkur fıkralar mucibince aranılan tasvip ve müsaade gene Sıhhat ve tçtimaî Muavenet Vekâletmden istihsal edilir. Madde 27 Bu kararnameye bağlı S ve K L listelerinde ithali ser» best olan eşya posta ile itüıal olu • nabilir. Uç kiloya kadar evrakı mat. bua paketleri alelıtlak tahdit ha rici ithal olumrr. Madde 28 AH old\ığu makaraIarm müsaadelerile kontenjan ha» rici olarak Rhal edilecek eşyayı havi posta müraselâtı bu makamlann önceden alınrmş müsaadesile ithal olunur. tthali müsaadeye bağlı olan posta maddeleri için önceden müsaade alınması kâfi olup sonradan faturalarm tasdikma lüzum yoktnr. Madde 29 Kolipostal ile gelecek makine, yedek aksamı tahdit harici ithal olunur. Madde 30 Bu kararnamenin 3, 6 ve 7 nci maddelermde yazılı eşyadan nümune olarak getirileeek ler dahilde mümasili imal edilmek üzere hariçten celbedilecek nümu • nelerden krymeti 50 lirayı geçmi • yenler devlet müesseseleri tarafından rakip memleket mahcnllermin vaztyet, ambalâj ve taantf •• tefhir tarzlannı alâkadarlara göstermek maksadile getfrilecek numunelilc her nevi emtia veya bu emtiaya mah • sus ambalâj nümuneleri veya bu ambalâj ve tamifleri veya ücretlerine mevzu marka ve işaretleri yapan makine ve aletler tktuat Vekâletinin tadıkile tahdit harki ithal olunur. Madde 31 Eshas namma hariç* ten hediye olarak gönderilen ve kıy* meti 10 lirayı gecmiyen eşyanm ithali serbesttir. Kıymeti 50 lirava ksv dar olan hediye eşyasnun itfıalîne tktısat Vekâleti izm verebilir. Madde 32 thraç mallarunrzın işlenme ve ambalâjmda kullanıian ve ithali bu kararnamede yasak edilmemiş buiunan maddeler tkt'sat Vekâletinin tasdnale tahdkstz o U rak gtrebilir. Madde 33 Yeniden tesis ve tevsi olunacak sınaî müesseselerle isıVtme luOesaeseleri tarafmdan celbe dilecek tesisat ve makinelerin kon tenjan harid ithali için alâkadariann en az üç ay evvel tktıaat Ve kâletine müracaatleri lâzımdır. Madde 34 Müessesat veya ti • carethanelerin bilâbedel tevzi et tikleri reklâm mahiyetmde oaln e?ya ile cemaatlere, hayv ve spor cemi yetlerine ve ilmî müessesata teberru, suretile gelen esva tktısat Vekâletintn tensip ve tasdüdle kontenjan ha • rici ithal olunur. Madde 35 Madenler istihsal ve ihracı için hariçten getirileeek mevat tktısat Vekâletinin müsaadesile kontenjan harici ithal edilîr. Madde 36 Merkezleri dısarıd» olup ta Türkîyedeki muameleri, şubeleri veya umumî vekilleri tara fmdan tedvir olunan müesseselerin dahilî muamelâtta kullândıkları ve yeknasak olması zarurî çek ve karneler gibi levazımla seyahat acen > talarmm mütekabilen sahfinı ta • ahhuüt ettikleri nakil vasıtalan bi letleri karsıhğmda döviz verile memek şartile ve tktısat Vekâletinin, taadıkile tahdit harici Hhal olunur. Madde 37 Devlet bütçesile hususi ve mülhak bütçelerden ve im tiyazh veya inhisar îşleten müessese ve şirketler tarafmdan bedeli veril mek üzere memleket dahunuüe Türk parasile vuku bulacak ecnebi eşyası mubayaatı her rürlü takyidattan hariç ve serbettir. Birinci fıkrada yazılı daire, müessese ve şirketlerin memleket haricmden vâki olacak ecnebi malı mubayaatı ise işbu kararna memn üçüncü maddesmde yazıh memleketler eşyası hakkında ke • zalik serbesttir. Falcat bu eşya mezkur maddede yazılı olmıyan mem leketlerden getirildiği takdirde dövîr tediyatı için İcra Vekilleri He • (Lutfen aahifeyi çeoirbtiz) Cumhttriyet' Ali Fuat Paşamn tezi On dakika istirahatten sonra dördüncii eelse açıldı ve kürsüye Harp Akademisi kumandanı Ali Fuat Pasa davet edildl. İkinci Dil Kurultayı kahraman ordu namına bir kumandanan istirakile bir hususiyet daha kazanıyordu. Pasanın tez mevzuu «askerlik ublahlan» idi. « Ulu Ba»bugumoz, hanımlar, beyler; askerî ıstılaMann öz turkçelesbVflmes» içm ordamm ikt yıl i • çinde nasıl çahçtığuu, ne yaptığım yüksek Kurultaya arzedecegim» di» ye bashyan Ali Fuat Paşa, bir emir ve kumanda dili olan öz türkçenin a&ker bir millet olan Türkün bu sahadaki ihtiyaçlannı karsılayacak Jerecede genif ve özlü oldugunu mü • teaddit misallerle izah ettî. Bin lerce yekuna varan askerlik ıstılahlanndan mübim bir kısmmın kar.«ılığı bulundugunu ve bunun Osmanlı ıstılahları nev'mden terciîme ke limeler ohnayıp maksadı ifade ede cek mahiyette sözler oldugunu söyledi. Bütün askerlik uhlahlarmm turkçe leştirihnesine muhtaç olan ordunun. her mutlu inkılâpta olduğu gibi, Ulu Basbuğun himmeb'le bu neticeye dc vardığmı söyledi. Askerî söz ve ıstılahlann Büyük Er • kânıharbiye Rc'sliği tarafından nasıl tes* bit edildiğiru anlatan hatip: «Js. Son letkik makarnı Büyük Er*kânıharb<ye Reisliğ^'dir. Bir'ün ordu ve donanma, Büyük Erkânıharbîye R'is liği bas olmak üzere, birçok koldan hedefe doğru ilerliyen b;r kütle halinde • dir. Hedef ü'kümüz olan öz türkçed:r. Bu hrdefe mutlaka varacağız.» dedi ve siddetle aHoşIandı. Askeri tabtr ve ıshlahlarm arastmlması esasmda gözönünde bulundurulan esaslan anlatan Ali Fuat Paşa bir tabi • rin askeri ıstılah ohıp olmadığmda te • reddüt hâsıl olursa o tabirin askerî ıstılah olacağını söyliyerek sözü büyük nerlerinin, bir mukayese esnasmda, AtOlâ, Cengiz ve Timürlenk gibi Türk cöıangirlermm tskender, Sezar gibi garp cihangirlerine her noktadan faik oldu • ğunu kabul ve teslim etttklerini söyliyen Fuat Paşa, tezini şu çok kuvvetli cüm le ile bitirdi: c Türk cumhuriyet ordusunun dileği, Türk dili ile talim ve terbiye, Türk dilile sevk ve idare, Türk dili ile etnir ve kumandadır. Türk ordusu, yüreğile ve kanile olduğu kadar dilile de öz Türk olmağı isb'yor. Büyük Başbuğumuzun Özdilimi • zi yabancı istilâsından kurtarmak ve dilimizden de yabancıyı söküp çıkarmak için açtığı savaşta zafer gerçektir.» Ali Fuat Pa«a siddetle alkışlandı. Salih Murat Beyin tezi Yüksek Mühendis mektebi profesörS Salih Murat Beyin çok meraklı bir lex mudafaa edeceği isitilmisti. Riyaset knrsüsüniin yanında bir elektrik cihazı hazırlanmısb. Hakkı Nezihi Beyden sonra kürsBye o geldi. Tezinin ismi şu idi: «Fizik bakımından dil». Türk âlimi «5M dflin menfei ve tekâmulü bahsile firiftL «Neden biitün insaniar bir dille koBnşmuyorlar, kelimeler nasü mey • dana geldi, neden filânm adı filân da falan değil?» Bunlar âU tetkiklerinde karyımua çikan suaüerdrr. Salih Murat Bey diKn asdlarmı araştanyor ve ko nuşma dilinin «pandomim» denilen işaret usuHermin nzun devirlerde değişe değişe tekâmül ettiği ve nihayet lisan dediğimiz hâdise ve hareketin meydana geldiği nkrini ileri sürüyordu. M. Riaar dil fîziği üzerinde ehemmiyetli tetkiklerile meşgul olan bir âlimdir ve bu xat konuşma dili, el, baş uzuvlannm tabit jestlerinm dfl ve dudakla taklit edilmesinden sonra başlar, kanaatine varmıstır. Salih Murat Bey bu fikri teşrih ediyor, neticeler çıkanyordu. Bundan sonra söz uzuvlan bahsine geçti. Sesierin teşekkülündeki fizikî amilleri tahlilden geçirdi. Ve dedi ki: « tlmî alfabede 48 ses vardır. Bir çok kimceler bu sesleri birbîrinden ayıramazlar. tngüizce konuşmalar vasıta • suıın 39 söz sesini birbirinden ayırdedebflecekleri anlaşümıştır. Bu sesler hecayı ulah konvsyonunım kabul ettigi seslerin aynidir.» Salih Murat Bey bir cetvel gösterdi Cetvel sessiz ve sesli barflere göre izah ohradn. Salih Murat Bey şöyle diyordu: « Zamammızda söz sesleri elek trik nsullerüe sun'î olarak «eşkil edil mektedir. Sun'î hançereler vasıtasi ile nrhan^ surette de sesler hasıl ediliyor.» Uçüncü bahi» ses dalgalannm karakteristiklrridi. Profesör, «ağızdan çıkan söz sesleri havada tazyik dalgalan ile naklolunur.» dedikten sonra bu dal • galann kayit suretlerini gosterdi ve galvanonıetreden, esüograftan bahsettî, bunlann esaslarmı kısaca an!attı. Bu »uretle kaydedilen seslere ve harflere ait misaller, sesin fizikî hassalan, tİDik ses dalgalan, seslerin terkip ve tahlili Ku . raltayda proieksiyonla gösterilecektir. «Sesli harfler nazarivesi» bah?'"nde seslei harflerm tefekkül tarzuıa ait armonik, inarmonik nazariyelerini izah etti. Ezcomle bir yerde dedi ki: < Meselâ matdaki (») nın pes karakteristik tekerruru 800 ve tiz karakteristik tekerriirü 1843 kadardır. Metteki (e) nm karakteristik teker rürleri 691 ve 1953 tür. Gramofon plâğınm devîr süratini azahmakla muayyen bir süratte mao!an *es di*er bir süratte mov veya mu şkline soku labilir.» Sözün umumî karakterîstikloi Salih Murat Beyin tezinin sonuncu kosraıydı. Âlimimiz «bir sesin per • d«*i bu sesin fordemantal dalga smrn pordesidir.» diyerek bunu izah ettL Grandallm çıkardtfı neticeyi uzun uzun anlattı ve zarian zaman siddetli alkışlarla kesilen sözlerini burada bitirdi. Kurultay bugcn dağılıyor Ali Fuat Paşanın beyanatından sonra on imza ile verilen bir tak rirde b:rinci grup tezlerin te'kik edildiği, bundan sonraki tezlerin de komisyonlarca tetkik edilmesî teklif edildi. Teklif reye kondu ve kabul edildi. Bu tezler kısmen dün tetkik edilmiş, kısmen de bugün tetkik edilecek ve tetkikatın neticesi bugünkü Kurultay heyeti umumiyesine arzedilecektir. Bugünkü celsede merkez heyeti azası seçilecektir. Bu vaziyete göre bugün Kurultay içtimalarına nihayet vermiş olacaktır» Komigyonları davet tstanbul 22 (A.A.) T. D. T. C. umumî kâtipliğinden: tkinci Türk dili Kurultayının ilmî komisyonlan yarın bugün saat 10 da behemehal Dolmabahçe sa rayında toplanmak üzere gelme • leri rica olunur. tdarî komisyonlann da öğleye kadar tnazbatalarını umumî kâtipliğe tevdi etmeleri rica olunur. İkbci Türk D'li Kurultayı Baskan • Cemiyetin bir teşekkürü tstanbul T. D. T. C. Umumî Kâbp Iiğinden: tkinci Türk D'li Kurultayı münasebetüe heykdtraş K^nan Bey, T. D. T. Cemiyetmi kııran ve koruyan Büyük Başkanınuz Gazi Mustafa Ketnal Haz • retlerinin bir büsti:nu cemiyete bağış • lamışhr. Cemiyet merkezinde bir yük • sek saygı yrri tut^cak olan bu değerli aan'at eserinden dolayı Kenan Beye teşekkür mektubu yazılmısbr. Prof. Samoiloviçin tezi Salih Murat Beyin tezinden sonra celse tatil edilm'sti. Üçiincü toplanmada Baskan Paşa sözii Sovyet Rusv* tlim Akademisi azasından profesör Samo'lo. viçe verdi. Dost Rus âl:minin güz1 bir ahenkie serdettiği tez Cuci ulusu edebî dili id\ Bu dilin tarihi ve muhtelif dillerle münasebeti, geçirdiği sa fahat ve tekâmül, bu dil üzerinde ya zılmıs esrrlerin tahlil ve tenkidi tezin esash kısnnlan idi. Müddeanın son kısmı dil hareketlerinde Türk ve Rus â linlerinnı araşbrmalanna ve kullanmalan lüzumlu usullere dair profesörün di Bir tashih Dünkü nüshamjzda Tahsin Omer Beyin Kurultayda müdafaa ettigi tezde zikrettiği Meksikadaki Maya diline ait kelimelerde bazı yanlışhklar olmuştur. Bunlan tashih ediyoruz: Akan ağa, dayı, aşak uşak hemşirezade, buç • duman, biiç biçmek, buul boğul mak, buuluk boğulmuş, ka kabak, katak katık, kiyeh geyik, çak çok, çakal çakal, kaşnak kasnak, ku« kuş kul, kol, puhuy puhukuşu, tepektepe, top toplamak, il il, memleket ve saıre... M«M« a»»» KonöenjAta lîste lerinde dahil buiunan eşyanm zarfIsn resriM tâbîelup «Imadtkîahna bakılmıyarak kontenjan harici ithal olunur. Madde 22 Gümrflk tarifesinin müteferrik maddeler dahilinde diğer «şya ile kanşık zikrohman elektrik, su, havagazi gibi sınaî ve beledî ihtiyaçlara hadim tesisatın dahnî «urette tebdili icap eden aksamile mamulâtı dahiliyeye tertip kombine suretile dahil olan muhtelif dns maddeler tktuat Vekâle • tince gümrüklere verilecek nümunelerine veya resrmlerine muvafık oknak suretile tahdidat harici itlıal olunur. Bu maddenm tatbikını teshil zrmmnda nümunesi evvelce ihxar edilmemiş olan aksam için gümrüklere gelen sandıklardan sahiple rinin rızasile gümrük idarelerince nümune almabilir. Madde 23 Yolcu beraberinde Gümrük tdaresince yapılacak kon • olarak Türkiyeye giren gümrük restenjandan mahsup tarihinden itibaren roi m'nhaysilmecmu 50 Türk liraalâkadariann azamî 15 gün zarfmda sını tecavüz etmiyen ve ticarete arnaahn gümrükten geçirflmesi için icap zedilmiyecek olan eşya ve hayva«den muameleleri bitinrc'ş ve resimleri nat kontenjan harici olarak ithal tediye etmis bulunmalan mecburidir. ohmur. Bu müvaredattan gümrük Gümrük İdareleri muamele alâka • resmİ yüz Türk lirasını tecavüz etdarlar tarafmdan muntazaman takip emiyen eşya ve hayvanah konten dihnek şartile bu muameleleri müra . jandan vareste tubnağa Gümrük ve caat tarihinden itibaren ayni müddr* tnhisarlar Vekâleti salihiyettardır. içmde bıtirmeğe mecbordur. Ancak Madde 24 Beynelmilel yatakeşyanm kimyahanede tahlili ve rmıa yenesi ve tasfiye sureti tatbnımda ih • h vagonlar şirketine ak ve yatakh ye mekh' vagonhrla derunlanndaki demirtilâf vukuu gibi g^rek gümruğün ve baş eşya furfonlar, salon vagonlan gerek eşya sahiplermin kusuruna atfe ve demirbaş eşyası ve bu eşyanm dihniyecek sebepler hâdis olduğu taktecdiden getirilen aksun ltstesi tk dirde bunlardan doğan zarurî flecik • tısat Vekâleti tarafından tasdik e • me günleri yufcanki müddete zam ohı dflmek v« mukabih'nde döviz ihraç e nur. Muameleleri bitirilmiş ve gümrük. dalmemek şartile kontenjan harid it ten geçirilecek hale getirihniş olan malhal olunur. larm bedellerinin Türk parası olarak Cumhuriyet Merkcz Bankasma yabrd Madde 25 Mevcut mukave dığma dair makbuz irae edilmedîkçe lelere ve ötedlenlberi cari teamüle gümrüklerden geçırürnesine müsaade emüsteniden yaylak ve kışlak için dilemrz. On beş gün zarfmda gümrük getirilip muayyen bir müddet sonra moamelelerini bitirmiyenlerie gümrük fhraç edilecek hayvanlar kontenveznesi makbuzu tarihinden itibaren bir jan harici geçirilir. hafta içinde Cumhuriyet Merkez Ban • Madde 26 Sahipleri tarafin • kasınm makbuzunu ibraz etmiyenler sıdan gümrüklere terkedilerek 1549 ralanm ve haklanm kaybederler, bu numaralı kanun hükümlerine tâbi suretle sırası ve hakkı sakrt olanlann buiunan eşya ile kaçak olarak yayeniden gümrüklere müracaatle sıra nukalanan eşya veya gümrük depo ve roarası almalan icap eder. antropolarından terkedilmiş eşyaMadde 16 885 numaralı kanunun 10 unou maddesi mucibince gümrük resmi ile bkr defaya mahsus olmak üzere diğer tekâliften muaf tutulan muhacirlerin beraberlerkıde getirdikleri eşya ve hayvanat kontenjan haricinde geçrrilir. Rüsum ve nm veya kazazede olan gemilere ait hamuleden hasarzede olan mallann ithali Gümrük ve tnhisarlar Vekâletmm tasvibine bağlıdır. Gümrüklere gelmiş olup ta gümrük depo veya antrepolannda fevka • lâde sebepkrle basara uğramif eş • Başksnlıotn teseî.kürü