^Cumhuriyet i o4 Casuslar Arasında 99 /VaAi/i/ A. DAVER ( Şehir ve Memleket Haberleri ) Siyasî icmal Yunanlı işçileı Bir kısmı bu hafta Atinaya gidiyoı i Vatan hainînin rütbesi ve mevkii yükseldikçe, zararı da o nisbette fazla olur! 17 Tapu teşkilâtı değiştiriliyor 14 merkeze sicil müdürleri tayin edilecek Bir şifa yurdu Sıvas hastanesi gün geçtikçe tekemmül ediyor Sıvas (Hususi) Sıvasta bir nümune hastanesi vardır. Bu hastane bütün şehir ve kazalarımızın hasta ihtiyacına cevap verecek derecede tekemmül etmiş bir haldedh*. Her gün sabahları yüzlerce şehirli ve köylü muayene olur, memnuniyetle köylerine dönerler. Buraya civar vilâyetlerden de hasta gelmektedir. Bütün mevcudiyetini ve dikka • tini hastaneye ve hastalarına hasreden Başhekim Naci Beyin gösterdiği alâka ve gayret sayesinde bu hastaneye göz, kulak, burun paviyonları da ilâve edilmis, elektrik tesisatı yapılmış, bahçe mutena çiçeklerle ve havuzlarla süslenerek bahçeye çıkan hastaların her türlü elem ve acılarını unutturacak şekild'e yenilikler meydana getirilmiştir. Ayrıca dahiliye ve hariciye şubelerile röntken dairesi de vardır. Hali hazurda yüz yatağı bulunan bu şifa yurdunun sahasının pek müsait olduğu cihetle 150 yatağa iblâğı ve asrî bir mutfak kurulması temenni edilmektedir. İngiltere ve Japonya A İtalyaya hizmet eden bir Avusturya zabiti En alçakça ve en menfur cürüm, hiç şüphesiz ki vatana ihanettir. Ayni zamanda vatana ihanet casusluğun en tehlikeli şeklidir. Çünkü yüzlerce keşif kolu ile bir o kadar casus size, bir vatan haminin yaptığı kadar fenalık edecnez. Düşmana esir düşen askerler, ustaca sorguya çekildikleri zaman, ekseriyetle faka basarak bilmek • sizin vatanlarma ihanet ederler. Düşman için azim kıymet ve ehemmiyeti kaiz maluraati ağızlarından kaçırırlar. Esirler arasında bir kısım da vardır ki esaretteki hayatlaını daha rahat geçirmek etnelîle ihanet cürmünü bile bile irtikâp ederler. Vatan haininin rütbesi ve mevkii yükseldikçe. zararı o nisbette fazla olur. Çünkü memleketinin askerî teşkilâtını, ordunun ve devletin esrannı daha iyi bilmek imkânını elde eder. Esirlerin ifadelerinin bir araya toplanması neticesinde elde edilen askerî malumat, casuslann istihbaratı ile de itmam edilince, düstnan, ekseriya başkumandan lığrın maksat ve nîyetleri hakkında hemen hemen eksiksiz malumat almıs ve hazırlanan harekâtı felâketle neticelendirmenin imkânını bul • muş olur. Nitekkn 1918 senesi baharında, garptaki taarruz esnasın da ve ayni sene temmuzunda ttalyan cephesindeki muharebelerde böyle olmuşrur. Vatana ihanetin amîlleri muhteliftir: Bunlar arasında intikam ar • zusu, para kazanmak hırsi, politika ihtirası, hayatım muhafaza sevki tabiisi, fıtrî alçaklık gibi şeyler en esaslılarıdır. Bazan vatan haini milliyet aşkı devlete karşı olan vazifelerini kendisine unutturduğu zaman bir ülkü uğrunda ihanet etti • £!»; suıııeJcr. Bu, Irllkâp ettigi bulunuyordu. Pivkonun ilk isi, ayni ülkü peşinde koşan arkadaşlan bulmak ve onlarla birleşmek oldu. Başına topladığı adamlar, bilhassa, Avusturya devletine şiddetli düş • man olan Çek Sokol teşkilâtı azası oldu. İlk miisait fırsatta ordudan kaçıp düsmana ilticaya karar verdiler. Bu fnsat ta gecikmedi. İlk muharebelerde Pivko ile arkadaş ları, düsmana sokulduktan sonra karşı tarafa geçmek istediler. Fa • kat Karadağlılar, onların bu teşebbüsüne hiç te miisait çıkmadılar. Pivko ve arkadaşlarını tüfek ate • file karsıladılar. Bunlar, şimdi, kötü bir vaziyete düşmüşlerdi. Ne ileri, ne de geri gidebiliyorlardı. Karadağhlarla dostluk ve kardeş • lik tesisi için yaptıklan bütün te • •ebbüsler beyhude oldu. Firariler, nihayet bin müfkülâtla geri çekilmeğe ve kıt'alarma avdete muvaf fak oldukları zaman kendi kendilerine burunlarını soktuklan bu be lâyı atlattıklarından dolayı adeta mes'ut ve memnundular. Mülâzim Pivko, kendilerine iltihak ve hizmet etmek istediği Ka • radağlıların kurşunile kolundan yaralanmıştı. Bu yüzden uzun bir mezuniyet aldı. Amirlerinin karşı •ında yalan üstüne yalan kıvırmış ve cesur arkadaşlarile beraber çok kahramanca harbettiklerini, Karadağhlan söyle kesip böyle biçtik • lerini söylemişti. Tabiî, gösterdiği cesaretten dolayı tebrik ve takdir edildi. Bundan sonra Pivko, kendiai gibi düsünen adamlarla münasebet te sisine çalıştı. Meselâ Triyestede cenup Slâvlan komitasmın subesi olan ibtüâlci Sloven muhitlerile temas etti. Bu komita, daha seferberlik başlar başlamaz ecnebi memleketlerine kaçan Avusturya tebaası fi . rarî ve mültecilerden mürekkepti ve «büyük Sırbistan» davası için dehşetli bir propaganda yapıyordu. Pivko, sonra Praga gitti, orada da şimal Slâvlan ihtilâlcilerile temas etti. Mezuniyet müddeti bitince Dal maçyada harbetmekte olan alayına avdet ettiği zaman kafası büsbütün zehirlenmişti. Orada, tekrar b;r kurt gibi kıt'asmı ve muhitini içinden yemeğe başladı. AvusturyaMacar ordusunun mevcudunu mümkün olduğu kadar zayıflatmak için efradı, firara teşvik ediyordu; fakat askerler, umumiyetle, kaçıp düsmana iltica arzusunu göstermediler ve bayraklanna sadık kaldılar. Onun için Pivkonun faaliyeti pek ehemmiyetsiz neticeler verdi. Bunun üzerine memleketine zarar vermek için başka yollar aramağa karar verdi. En iyi yol olarak ta •atana ihaneti buldu. ciirmün mahiyetini ve ne de lâyık olduğu cezanm nev'ini değiştirmez. Bu vaziyette, hafifletici sebepler yoktur. Vatan haini, kendisini ihanete sevkeden amiller ne oluroa olsun, cezalandırıhr. Bütün milletler ve bütün ordular, daima aynî su • rette bareket etmislerdir. Doktor LouU Pivko, sivil hayatta, lise muallimi ve Avusturya ordu sunda ihtiyat mülâzimi idi. Irkan Sloven olduğu için, büyük Sırbistan emellerinm ateşli taraftan idi. Büyük Sırbistan emelleri • ki bugün tahakkuk etmiştir • bütün cenup Slâvlannın oturduklan arazinin Sırbistana ilhakım istihdaf ediyordu. Bu da ancak Avusturya Macar dev letinin yıkılmasile kabildi. Bütün Büyük Harp müddetince Avustur y*yı yıkmağa çalışmak mülâzim Pivko için bir fikri sabit olmustu. Harbin ilk günlerinde Pivko, 37 nci müstahfaz alayınm 2 nci taburuna verilmişti. Bu alay, o tarihte Karadağ cephesinde Krivoşide Yeni paralar eylulde basılacak İlk silt tozu fabrikası meselesi (Mabadi var) Avusturya Hücum Kıfası reisi de idam edilecek (Birinci tahifeden mabat) «ını istfhdaf ediyordu. Orada umumî cnebani Naziler tarafından işgal edilecek ve bu esnada asiler, orduyu varuşlarda rutacaktı. Kuriye tev kif edilir edilmez Lintzin bütün meşru kuvvetleri meseleden haberdar edilmiş ve müteyakkız bulunmağa davet olunmuştur. Birçok kimseler, tevkif edilmiş tir. Her tarafta sükunet hüküm sürmektedir. Papen hakkında Avusturya hüku metince verilecek tagremana dair bazı ihtirazî kayitler ileri sürmüşlerdir. Suikasttan Almaya mes'ul mu? Londra 3 (A.A.) Romadan geIen haberlere göre Avusturya ve 1talya hükumetleri, Viyana hükumetinrn son suikastlerde A'manyanm «uç ortakhğmı tesbit eden dosyasını, büyük devletler Berlin hükumeti nezdinde müdahalede bulunmak istedikleri takdirde, esas olarak teJâkki etmektedirler. Bu hususta Ingilterenin vaziyeti, Avam Kamarasmda Sir Con Simo • mın tarif ettiği şekilde kalmakta devam ediyor. Ingiltere hükumeti bu yolda bir teşebbüse girişmeğe hazırlanmakta değildir. Ve böyle birsev düsünmemektedir. Viyana 3 (A.A.) Avusturya nın yüksek kilise erkânınm M. Fon Papenin Viyana sefirliğine muhalefet etmeleri meselesi hakkında nimresmî Reishpost gazetesi, bir Roma •nembaından aldığı bir haberi neşretmektedir. Bu haber, vaziyeti oldukça mükemmel bir surette hulâsa ve tavzih etmektedir. Bu haberden anlaşıldığına göre Vatikan, tamamen Avusturyaya ait bir mesele olan bu işe ne yakından ve ne de uzaktan müdahale etmek niyetiode değildir. Bununla hcraber Pa panın etrafında bulunan kimseler, Avusturya piskoposlarının hususî mükâletneler esnasında Avusturya shnamdarlan mehafilinde M. Fon Pana, Fon Papenin Vinaya sefirllgine itiraz etmiyor Tapu Umum MiidürlÜRÜ önümÜ7.de • ki içtima devresinde Meclise verilmek üzere bir kanun lâyihası hazırlıyor. Lâyihaya göre vilâyetlerdeki tapu müdürlükleri kaldırılaaak, isleri yeniden ta yin edilec4c tapu sicil müdürleri ted • vir edecektir. Memleket Ankara, Is tanbul, Bursa, İzmir, Antalya, Konya, Kocaeli, Samsun, Sıvas, Adena, Di yarbekir, Van, Erzurum, Trabzon ol • mak üzere 14 vilâyete taksim edilmis tir. Bunlara birer tapu sicil müdürü ta • yin rdilecektir. Tekirdağ, Edirn~, Kırkl'reli lsatnbula; Balıkes;r, Çanakkale, Kütahya, Bursaya; Manisa, Aydın, Denizli, Izmire; MÜTEFERRİK Silifke, Isparta, Burdur, Muğla An talyaya; Niğde, Aksaray, Afyon. Konyaya; Bilecik, Eskişehir, Bolu, Zon .guldak, Kocaeline; Çankırı, Yozgat, Telefon şirketi muamelâtını tetKnsehir, Çorum, Ankaraya; Amasya, kik etmek için teşkil edilen heyet Kastamonu, Sinop, Samsuna; Tokat, bugün Ankaradan şehrimize hareŞebinkarahisar, Kayseri, Sıvasa; Mersin, ŞEHlR tŞLEKl ket edecektir. Dokuz kisiden mü O.belibereket, Gazi Antep, Maraş, A rekkep olan heyete maliye müfetdanaya; Mardin, Urfa, Malatya, Elâ tişlerinden bazı zavatla Ankara ziz, Diyarbekire; Hakâri, Siirt, Muş, Vaotomatik Telefon şirketi müdürü na; Artvin, Kars, Beyazıt, Erzincan, ErNiyazi Bey ve tstanbul Elektrik sir zuruma; Rize, Gümüşhane, Giresun, OrBelediyece temizlik işlerine son zaketi komiseri dahildir du Trabzona bağlanacakbr. manlarda daha fazla ehemmiyet ve • ribnekte olduğundan bu hususta alâ • 14 merkeze bağlanan 49 vilâyete takadar müdürler bir faaliyet programı pu memurlan tayin edilecektir. Müdür30 ağustos zafer ve tayyare bayhazırlamağa başlamışlardır. Fazla pa • ler ber işte umumî müdürlüğe müracaat ramı ayni zamanda Harbtye mekedemiyecekler, yalnız ehemmiyetine gö raya ihtiyaç göstermiyen bir kısım iş • tebinin yüzüncü yıldönümüne te • re icabında tapu sicil memurlan mu lerm süratle yapılmasını temin husu • sadüf etmektedir. Bu münasebet • habereye vasıta olacaklardır. Bu suret sunda bir talimatname yapılacakhr. le mektepte büyük merasim yapı le hem iş hafifliyecek, hem çabukluk Cadde ve sokaklarda temizliğe dikkat temin edilecektir. edilmesi için yeni tedbirler almmışhr. lacaktır. Bilhassa Bevoğlu mmt?kasında temizTapu sicO müdurlerinin maaşlan tapu müdürlerinin maaşmdan çok fazla olik işlerine büyük bir itina gösterii Bir müddettenberi Izır.irde bu lacaktır. Sicil müdürlüklerine ehliyeti sa mekte ve miitemadi bir faaliyetle ça Iunmakta olan sabık Roma ve yeni bit olan tapu müdürleri tayin edilecekIışılmaktadır. Moskova sefirimiz Vasıf Bey dün lerdir. Ege vapurile Izmirden tstanbula Muhacir ve mübadillere verilen gelmiştir. emlâkin tapu senetleri Tramvay şirketile 926 senesinde yaîskân tdareleri tarafından; t'flcflleri Vasıf Bey tstanbulda bir iki gün pılan mukavelenamenin feshedildiği kaldıktan sonra Odesa yolile Mos yapılmak üzere tapu darrelernıe veri resmen şirkete tebliğ olunmuştur. BunIen muhacir ve mübadil dosyalannm bikovaya gidecektir. dan sonra 923 mukavelenamesi tatbfk ran evvel tetkik edilerek sahipkrine taedilecek ve buna nazaran da ücretler pu senetlerinin verilmesi icin isi cok o tenzil olunacaktır. Tenzilâtlı tarifenin lan bazı yerlerde memur adedi fazlalaşyakında tatbikma başlanacaktır. tınlacakur. 933 sroıesi içinde memlekeSümer Bank umum müdürü Nutin her tarafmda yüz yirmi bin dosya tesçîl edilmis ve sahiplerine senetleri verullah Esat Bey dün sabahki trenle Yeni belediye mtihabı eylulün bi rilmiştir. Işin nisbeten ağır gittiği yer Ankaradan şehrimize gelmiştir. rinde başlıyacaktır, buna ait haznrlık ler tstanbul, Bursa, Balıkesir, İzmir ve MALÎYEDE Manisadtr. Muamrlâhn buralarda da sü lar ikmal edilmek üzeredir. Şehir mecratle intaa hususunda tedbirler ahn lisi azalıklarma Halk Fnkası namına gösterflecek namzetler yakında ilân maktadır. edilecektir. Yeni basılacak gümüş paralar için ressamlar arasında açılmış o • lan tnüsabaka bu ayın on sekizinde bitecektir, Eylul iptidalannda da Belediye memurm kooperatifi bu • Malkara (Huyeni paralar basılmağa başlanacak günden itibaren ortaklanna odun ve susî) Malkave basılır basılmaz tedavüle çıka kömür tevziatma başlıyacaktır. Odu • ranın Karaca • nun çekisi kesflmiş olarak evlere tes rılacaktır. halil köyünden liro edilmek üzere 295 ve kömürün Recep Çavuş iki küosu da dört buçuk kuruştur. Almaayda (50) d o cak mallann bedelleri dört taksitte ömuz vurmak suGeçenlerde Bursa muhabirimiz, retile bir rekor denecektir. Türkiyede ilk süttozu fabrikasınm kırmıştır. ECNEBİ MEHAFİLDE Çiftçileri ız • Bursada açıldığını bildirmişti. Kars rar eden domuz; süt lhnitet şirketi bize gönderdiği bir lar bu genç av \ ^ telgrafta Bursa fabrikasınm değil kencının silâhı kar« di fabrikalannın bu sahada ilk müesşısrnda muka Avcı Recep Çavuş ttalyanın Ankara büyük elçisi vemet edememektedirler. sese olduğunu bildirmektedir. Bu fabM. Lojokomo ile Bulgar sefiri M. Meoıleketimizin her köşesinde rikanın tktısat Vekâletinin 8/5/933 Antonof dün sabahki trenle Ankaolduğu gibi Malkarada da avcılık tarih ve 22S6 numarah ruhsatile müradan şehrimize gelmişlerdir. en heyecanlı bir iş olmaktadır. saadesi aluumş, Cumhuriyetin onuncu yüdönümü bayraımnda temelatma merasimi yapılmış, 6 ay evvel de kü • şat merasimi yapılmıstır. Fabrika hergün 20 ton inek sütü işlemekte ve çıkardığı iki bin kilodan fazla süttozunu tstanbula göndermektedir. Mamu • lât piyasada fevkalâde takdirle kar • şılanmiftır. Bu teşebbüsü millî sanayi noktasından biz de takdire şayan buIuruz. İlk partiye dahil bulunan ve 21 temmuzdan itibaren işlerini terketmiş olan kiiçük san'at erbabı Yunanlılar • dan fakir olanlarını alıp götürmek üzere pazartesi günii Yunanistandan şehrimize bir vapur gelecektir. Verilen haberlere göre Yunan hükumeti bu kabil fakir kiiçük san'at erbabına yardım maksadile yarım milyon drahmi tahsisat ayırmıştır. Gene Yunanistan dan gelen haberlere nazaran Yunan kabmesi son içtimalanndan birinde küçük san'at erbabı Yunanhlaruı Türk tebaasma geçmek suretile san'atierine devam edebilmeleri hususunda hüku • metimiz nezdinde bir teşebbüs yap mağa karar vermiştir. vrupada birkaç büyük devletin arazisi mecmuuna müsavi bir vüs'atte ve gayet zengin bir memleket olan Mançuri ile chra • rındaki Moğolistanın Jehol eyaleti Japonlar tarafından askerî işgal altma alınıp burada Japonya ünparatorlu ğunun müttefiki olan bir devlet ku rulmuştu. Fakat bu yeni devlet şim diye kadar yalnız Japonya ile Orta Amerika hükumetlermden San Sal vador tarafından tasdik edildiğinden beynelmilel siyasî ve iktısadî roüna sebatmda birçok müşkülât ve ihtflâfa maruz kalmıştır. Telefon sirket» muamelâtı tetkik edilivor Temizlik işleri için talimatname yapılıyor Harbiyenin 100 Uncü yılı Vasıf Bey Izmirden geldi Tramvay Şirketine fesih kararı bildirildi Nurullah Esat Bey şehrimize geldi Belediye intihabatına hazırlık Iki ayda elli domuz vuran avcı Belediye kooperatifi odun ve kömür tevzi ediyor Italva ve Bulgar sefirleri Ankaradan geldiler Filvaki posta münakalâtı işlerinde Cemiyeti Akvam meclisi münasip bir formül bularak yeni devletin diğer memleketler ile posta münasebatında bulunmasım ko'aylaştırmış ve Çin hükumeti de kendi demiryoUannı MPTIçuri demiryollarına raptederek iki memleket arasında aktarmasız tren ler işlemesini temm eylemistir. Çin hükumeti Mançuri hududunda gümrük hattı tesis ederek Mançuriyi hukukan değilse de filen tanımışhr. Maahaza bu itilâflar kâfi gelmemekte ve Mançuri ile diğer devletler arasında baş • ka sahalarda ihtilâf eksik olmamak tadır. Bu ihtilâflardan biri tngiltere • nin Uzakşarktaki ahdî hukukuna taalluk eylediğinden bütün dünyanm na zan dikkatini celbetmiştir. Otuz dört sene evvel Çinde ecne • biler aleyhine zuhur eden kanlı hareket devletler tarafından sevkolunan kuvvetler 0e yapılan muşterek hare kât neticesi olarak bastmldıktan sonra o zaman Çin hakanlıgınm payitahtı bulunan Pekin 0e sahil arasındaki münakaleyi temin için on bir devletin mühim askerî noktalarda askerî kuv vetler bulundunnasına dair bir mua • hede aktedilmişti. Bu kuvvetler her sene muhtelif sahalarda manevralar da yapıyorlardı. tngiliz kuvvetleri için manevra sahası olarak Seddiçmm şi malindeki bos araıi tahsis edümişt!. Şimdi Mançuri hududu dahilinde bulunan bu arazide geçen sene tngiliz kuvvetlerinin manevra yapmalarma ne Mançuri hükumeti ne de Japon işgal kuvvetleri kumandankğı itiraz etme • m»«tî. • I Bu sene tngiliz knvvetleri manevra yaomak için tam Seddiçini gececek • leri sırada umumî karargâhı Portar • hırda bulunan Japon işgal ordusu kumandam Mançurhtin müttefiki «fa tile Japonyamn ne tngiliz ne de diğer ecnebi askerî kuvvetlerm Seddicinin sünalinde ve Mançuri arazisinde bu • lunmalanna ve manevra yapmaianna müsaade etmiyece^inî bildirmistir. tngiliz kumandam Jpon kuvvetleri ile bir hâdise çıkmaması için kuvvetlerini Seddicinin öte tarafına göndermemiş ve keyfiyeti Londraya b^dirmiştir. Japonlann bu mumaneaU tngiltere • nin ahdî hukukunu ihlâl eylediğinden memnuniyetsizlikle karşılanmıştır. tng'l'7 tnatbuatı (Bokser) isyanı mua he*1 i mucibmce Şimalî Cin arazisinde bulunan Japon kuvvetlerinin mu • ahede ile kendilerine tahsis olunan yerlerin haricinde manevra yapmak • ta olduklannı ve Pekinin içinde gece hiicum manevralan yaparak ortalığı heyecana verdiklerini kaydederek şi • kâyet ediyorlar. Fakat bu şikâyetler musmir olacak değildir. Japon ordusu Mançuriyi her devlete karşı «lâh kovvetile mudafaa edeceğini son hâdise ile bir daha ispat etmiştir. MUHARREM FEYZf Gerzede güzel bir park yapıldı Kilosu 3,5 kuruşa tütün satılıyor Bu sene Trakyadaki tütün zur #" " raı mahsullerinin para etmediğin • den dolayı müteessirdirler. Bu havalide ve bilhassa Tekirdağında rö tün mubayaa edecek eksperler kilo hesabile ahşverişe yanaşmamakta, toptan fiyat vermektedirler. Bu suretle verilen toptan fiyat hesa bile ise tütünün kilosu üç buçuk kurusa gelmektedir. Merinos koyunları hakkında tetkikat Bursa (Hususî) Şehrunizde açılacak yünipliği fabrikasile alâkası o • lan merinosçuluğu tetkik etmek üzere İhsan Abidin Beyin riyaseti altında ye> di kişilik bir heyet şehrimize gelraiş ve Merinos koyunlarını, Merinos mınta kalarını tetkik ederek Balıkesir ve Çanakkaleye hareket etmiştir. Heyette Yüksek Ziraat Enstitüleri zootekni profesörü Şpetel ile profesör Beller ve mütehassıslanmızdan Nur«ttin Bey» ler de vardır. Cumhuriyet Nüshası 5 Gerzede ya Gerze (Hususî) Gerzede Köşk denilen bir yer vardır ki denize doğru uzanmış bir yandan limana, diğer cihetten Sinop adasile engin denizlere nezareti vardır. 300 metro bir sahad'a olan ve her rüzgâra maruz bulunan bu jnahal yı 1lardan • pılan park beri boş bir halde kalmişken bu kere Belediye tarafından zevki okşıyacak eekilde park haline getirilmia ve orada bir de köşk yapılmıstır. Akşamları birçok halk ve aileler burasını doldurarak temiz hava almakta, iyi bir vakit geçirmektedir • ler. Yeni bir tethis teskilâtı keşfedildf Viyana 3 (A.A.) tnsbrck memurlarının doğrudan doğruya bavyeradaki Avusturya lejiyonlarından talimat alan bir tethis teşkilâtımn izi üzerinde oldukları haber verilmektedir. Birçok t t ^ l f a t yapılmıstır 1400 Kr. Senelik Altı ayhtt 750 Üç aylık 400 15Ö Bir aylık şeraiti 1 v * j Türkiye [ n îçitf Harfç) 1450 jrokhif J