'Cumhurivet 12H z'raıtl"'44 Casuslar Ârasında 47 Naküİ: A. DAVER 11 f Şehir ve Memleket Haberleri ~) Siyasî icmal Şüpheli ölüm Yangın tahkikatı Henüz hiçbir kimse tevkif edilmemiştir Sultanahmette Ticaret mektebi d vannda on evin yanmasile neticelenen yangın hakkındaki adliye tahkikatına dün geç vakte kadar devam edilmiştir. Yangın çıkan evde oturan Fahri Beyin reflkası Müyesser ve kayınvalidesi Müeyyet Hanımlann nezaret altına a lınarak tevkif edildiklerine dair bir akşam refikimizde görülen neşriyat Müddeiumumilik tarahndan tekzip edilmis, henüz yangının kast eseri olduğu anlasümadığı ve hiçbir kimsenin hürriyetini tahdide lüzum görülmediği bildirüm'ş • tir. Adil Pasa veresesine ait büyük konakta oturan kiracılar, Fahri Beyin evinin üst katında mevcut bir odanın mutfak olarak kullanıldığuu, burada yemek pisirmek için yakıian gazocağı nın parlaması yüzünden yangın çıktı • ğını iddia etnuslerdir. Fahri Bey ailesi ise btman doğra olmadığmı ve atesin Adil Pasa veresesi konağından ahlan şeylerden çıkhğuu ileri sürmüslerdir. Alâkadarlarm »uçu birbirlerine at • fetmeleri üzerine tahkikat derinleşti • rilmekte ve bılhassa ifte sigorta bede linin tesiri olup olmadıgı arastırılmak • Udır. Şimdiye kadar ifadeleri serbest bırakılmıslardır. alınanlar Tesisat yapıldı Şehre 38 bin metro mikâbı su verilecek Belediye Sular tdaresi şehre günde 38000 metre mikâbı su isale edebilmek icin saatte 245 metre mikâbı suyu 117 metreye terfi eden iki tulumba ile Terkos gölündeki ana. terfi merkezini takviye etmistir. Makinelerin bütün verle*ttc*ilme a • meliyesi bitmi«tir. Yakında faali yete baslıyacaklardır. Evvelki gün bu yeni tesisatı gör mek ve Terkos gölünde bazı tetkikatta bulunmak üzere Daimî Encümen azasından bir grup Terkos goiiine girmislerdir. Hevete Belediye Fen isleri müdürü Yusırf Ziya Bey faaliyet hak^'nda uzun izahat vermi«tir. Yakında faaliyete baslıyacak bu tki tulumba ile en yük • *ek yerl»re kadar tazyikli ve bol su verilebilecektir. Simdiye kadar şehre günde 28000 metre mikâbı su verilivorken bu miktar Sular tdaresi Belediyeve geçtikten sonra 34000 metre mikâba çıkanimıştır, Yakında da 38000 metre mikâbı •u verilebilecektir. Ağır basan amiller Emma Stubert İsviçreli eczacıya metreslik etmekle İhtiyar rumun cesetindeki berabe** pnın esrarım öğrenememişti yanıklar nasıl olmuş? Viyanab güzel kadın Fmma Stu fcert Vivanamn o enfes güzel kadmlanndan biri dir. Bovbos, en • dam, füsunkâr balf'lı mavi goz ler, alhn saçlar, şeffaf pembe bir len... S'ze hitap et^'^i zam?n ku l&kiarmızdan gi rerek ruhunnzu gıcıklıvan, basmızı döndüren bir ses. üs»e!ik hal ve tavn son derece kibar... tki kelime île güzel ve möm • taz bir kadın... Almanlar ve A vvturyalılar h« • sabma ne yazık ki Emma Stubert tnfriiizierîn o yanrr tntellicens Servi • •m eline dihnü? •e tngfliı casusu olmuştur. Hem de çok tehlikeli bir Fenerde oturan Papazoğlu Kosti isminde bîr ihtiyar Rum dün gece odasinda olü olarak bulunmuş ve vücudünde yanıklar görülmesi dolayısile ölüm süî>heli addolunarak cesrt morga srönderiİTnisti». Kostinin ailesi, kendSsmin eceli mevudile öldüğiinü, ancak âdet mucibince cenazesi battma konulan mumlarm devrîlmesi yüzünden yanagile vücudünUn kısmen yandığını iddia etmîslerdir. Tahkikat derinle^tirilmektediru ilâhlan Bnrakma konferansı umumî komisyonunun bu defaki içtimaı çok mücadeleli oldu. Mücadele son dakikaya kadar devam etti. tngiltere müdafaa ve Fransa ta arruz vaziyetinde idi. Fransa silâh ların azaltılnvası ve bırakılması maksadından feragat edihnesini, bunun yerine devletlerin mevcut hudot ve vaziyetlerinin muhafazasım taahhüt edecek bir emnfyet misakınm aktini te • m!ne çahşmıştu Ingîltere ise silâhlann azaltılması ve bırakılması maksadı asIismden uzaklaşılmaması için sonun» kadar ısrar etti. Mücadele nihayet ültimatomlara müncer oldu. İngiltere matlup netice • ye müncer olmıyacak müzakerata yani konferansm devanuna taraftar olma • dığını anlattı. Bunun üzerine konfe • rans reisi Fransanm ya yirmi dört saat iç'nde konferans içm bir mesai proje si vermesini, yahut ta konferansuı dağılmasnu Utedi. Bu ülb'matom karşısmda Fransa projesuu verdi ve bilâhare bunu tngilterenin arzularmı tatmin e • decek şekilde tadil etti. Daha doğrusu tngiltere, Fransa ve Amerika başmu • rahhaslannm hazırladıklart karar sureti kurtardu Bu itilâf daha ziyade b» tngflizFran «z uzlaşmasıdır. Çünkü rolü tavassuttan ibarettir. kendisinin en büyük Amerikanm Fransanm amfl askerî ikinci konferansı müşterek dağılmaktan MÜTEFERTfîK Yangından sonra açıkta kaian aüeler Sultanahmet yangınmda evlerî ya • nan ailelerden bir kısmı perisan vazi • yette kalmışlsrdır. Bunlardan iki aile matbaamıza gelerek evleri de sigorta • sız oldugu cihetle pek fena vaziyette ve açıkta kaldıklarmı söylemişlerdir. Bu aiielerîn hiçbir yerden gelirleri olma • dıgı gibi, esyalan da kortanlamamu • tır. Hilâliahmer ve belediye fle diğer hayir müesseselerin şefkatinden gavri isrinatgâhlan k^Imadığınt söyliyen bo aîleler, acmacak vazîvetleri hakktnda alâkadarlarm nazan dikk'tini celbet • mekligimizi rica etmişlerdir. ADLtYEDE Dils'zler reisinin para cezası tecil edüdi Abdülkadir Efendi ismînd« bir dilsiz tarafından Dilsizler Cemiyeti reisi Süleyman Sım Bey aleyhine açtığı dava ikinci sulh ceza mahkemesinde neticelenmistir. Mahkeme, Süleyman Sım Beyin davacıyı dövdüğünü sabit görerek 12 lira nakdi cezaya mahkum edilmesine fakat, sabıkasi olmadığmdan cezasımn teciline karar vermistir. "Vngiliz canua Viyanalı Emma Günün birinde, îsviçredetı memie • icetlerme iade edilen mtiltecilerle be • raber Vîyanalı tngiliz casusa da mer kest devletlerin toprağına ay?k basnış ve bîrçok mühim esrar oğrenerek tngiliz gizli istihbarat teskilâtma bildirmiş ve Frannz istihbarat teşkilâh da bun • lard an çok ittifade etmlştîr. Viyanalı kadmın Charlevilde (Şarlvfl) de oturan kendi gîbi güzel dostla • rmdan bîri bir Aiman zabitine metreslik ediyordu. Zabit, bu kadınm kollan arasmda ağzından b'zı esrar kaçtrmış > h. Bunlardan bîri Fransız sıbhiye teş • kîlâhnda istihdam edilen bir kadmın îhanetine aîttir. Bu k»dm, Fransu sahra hastanelçrinde hastabakıcıiık eden kibar bir kızdı. Bu, evve'ce feci mace • rasını yazdığımız «Mel Döniz dö...» idi. B'zı Fransız menabii Donizin ca susluk ettiğini, ilk once Fransız istihbaratma Emma Shıbertin ihbar ettiğmi yazarlar. Emma Stubert, daima, zevki îçin seyahat eden, zengin ve kibar bir kadın maskesi altmda casusluk etmistir. Etrafmdaki erkekler ârasında en delice aşk ve ihtiraslar uyandıran ba kadm hiç farkmda değflmiş gibi birçok facialara •ebebiyet vermiş, tebessümünün tafıammül edilmez cazibesi ve bakışının bü • yüleyici füsunile nice eanlar yakmışhr. Ba baş döndürücü Viyanalı dilber, barbe takaddüm eden güzel ve mes'ut günlerde AixlesBains (Eks le ben) oteüerinde, Biarritz deniz hamamlarmda ve Monte K'rlo salonlarmda gö • rünârdü. Fpkat hakikî bir Avushır • ya prensesinin yanmda bir dame d'honneur olarak... (dam donör). Emma ryî terbiye ve tahsil gormüs bir kızdı, birkaç lisan konuşuyordu. Ona tesadüf eden en zeki pisikolog bi ie, mükemmel bir monden kadmın karşısmda bulunduğuna hükmederdi. Bu şeraiti haiz olunca Emma Stubertin dam donörlüğü bırakarak tngiliz gizli istihbarat teşkilâtmın daimî casusluğu vazifesi gibi yüksek bir makama çıkm?sında sasılacak hicbîrsey yoktur. tngilizler, barpten evvel, Ingiliz kara ve deniz zabitlerinin evlerine bir sürü dadı gondermislerdi. Bu Alman kızlan ve kadmlan, hep Alman gizli is • Stubert tihbarat driresinm hizmetinde idiler. Şimdi de hâdisatm bir eflve ve istih • zası olarak sözde emniyet ve Rimada lâyik bir ırktaşlannm, bilmukabele, Downing Streetin zikudret sterlinleri • ne kapd'rak tngizlere easusluk etmesi gayet tabudi. (Downrng Street tngi • liz tntellicens Servisin Londradaki merkezmm bulunduğu sokajhn ismidir.) Şark demir yolları şirketinin fevka'âde kongresi dün toplandı Şark Demiryollan Şirketi kongresi, dün, fevkalâde olarak toplanmifhr. Konarreye idare meclisinden Biirhanettin Bey riyaset etmistir. Fevkalâde kongrenin içtimaım icap ettiren esbap sundan ibarettîr: Eskî Sark simendiferi isletîci kum • panyası bir Yunan ve bir de Türk hatfa yapmıstır. (Franko Elenik) ismini a • Iatı Yunan hattı ayrümıs ve hükume • tin emrile Türk toprağmda kalan ku • mm isletmesi de, (Sark Demiryollan Türk Anonim Şirketi) onvanraı almıştır. Kongrede yalnız ba nokta mözakere edilmis ve eski b'ssedariara sahio bulunduklan beher hisseye mukabîl yeni sirketin hisselerinden birer tane tevziîne karar verilmîştir. tngiltere ue uyuşmsuıda başlıca ve kavi müttefiki Lehîstanla Avnıpanın Takas yolsuzluğu Teftiş heyetinin raporu Müddeiumumilikte thraç ettikleri keresteleri, hakikî miktanndan fazla göstererek mukabilinde takas suretile* iki buçuk milyon liralık doviz kaçmlmasma sebep olan tacirler hakkında gümrükteki nmfettisler tarafından yapılan tahkikata ait rapor dün Müddeimnumiliğe gönderilmistir. Müddeiumumilik raporu tetkik ermâf ve bu meseleye ait idarî tahkikatm henüz bitmediğini nazari itibara alarak bu cihetin ikmalin • den sonra vaziyet etme^e karar vermistir. Me«ele ile alâkadar me • murlar hakkmda da takibat yapı • lacaktır. derecede büyük devletleri bulunan a t tı hükumetin yani, tsveç, Norveç, Dan'marka, Holanda, tsviçre ve yanm aldığı vaziyetlerdir. Fransanm müttefiki olmakla tspan • Lehistan beraber İki mevkuf müşahede altına alındı Silivride sekiz yasında bir kız • cağıza tecavüz etmekten suçlu ve mevkuf Hüseyin oğlu Muhsin ve Süleyman oğlu Osman atlı iki şahıs dün cinnet âsan gösterdikle • rmden tstanbul adliyesine getirilerek Tıbbı Adlide müşahede altına almmışlardır. arazi ve nüfus ve askerî teçhizat itibarile bîr devleti muazzama mesabesin • de bulunduğuna güvenerek müstakil bir siyaset takip ediyor. Bundan başka Lehistan müttefiki Fransanm Sovyetlere karşı takip ettiği siyasetten memnun değildir. Fransanm Sovyetlere Cemiyeti Akvamda daimî azahk verilmesînl Utîsant etmesi yanm daimî aza olan Lehistanı kızdnmıth. Lehistan kendisi için dahi daimî azalık istediğinden ve bu suretle Cemiyeti Akvam teşkilâfanm derhal tadiline lüznm gosterdiğmden Sovyet hükumetinin azalığı simclilik geri kal • mıştır. Sonra Sovyet hükumetinin konferansm daimî bir emniyet müessesesi olmasmı talep etmesi ve bu talebin Fransa tarafından terviç olunması konferansta Lehistan Haridye Nazın M. Beckin Fransaya muhalif bir almasına sebep olmustur. M. Beck irat ettiği vam tarahndan uzun nututta gösterilen variyet ' Emma Stubert garip bir kadındı, casusluğa para kazanmaktan ziyade ma • cereperest'ik ve teh'ikeli işler gormek eazibesine kamldığı içîn girmişM, Pa ra için, hiç sıkmh cekmiyordu. Cünkü tmgilfz tntellicens Servis teskflâtı o « ntm bütün masraflannı odiyor ve ara • sıra, ona hak'katen prenseslere lâvik mücevherler de hediye ed'yorda. Emma, harp b»«lar basiamaz tsvicrede Almanva ve Avusturyanin askerî esran • nı öörenme^e memur edildi. Doğrusu bu v?zifentn de ehli idi önceden ana hat'an çizi'mis bir plâna tevfikan bir gün, bususî bir vazife ile ts viçreye Re'en bir Alman Jeneralmın, ertesi gün bir Avusturva dİDİomaHTiın kollan arasına atılıyordu. Kadmm bü • tün macera'annı vazmak cok uzun o lnr. Yalnız bir iki tanesini nakledece ğiz. 1916 senesmde Emmanm savesmde Frartsn c»suslukla mücadele teşki'âtı tsviçrelî bir eczacıyı yakalamağa rau • vaffak olmustur. S'k sık ve muntazaman tsviçreden Fr"nsaya gidîp ge'en ba eczacnun nicfn seyahat ettiğini Fransızlar bilmiyor'ar ve k«>ndisinden «üphe de etmiyorlprdı. Fakat gene böyle seyhatlerinden brrinde eezacı, yanm • da müstear bir isimle seyahat eden Froylayn Emma da bulunduğu halde, hudotta Beüegarde ganndakî polis komiserinin yanma davet edi'di. Komi • ser, her ikisme hitaben su sözleri soyledi: Sizin faaliyetlerinizî en küçük teferrüatına varmcaya kadar biliyoruz. tkinizm de mücrimiyeti hakkında elîmizde k't'î deliller var. Her ikiniz de kursuna dizi'«T»>ksrn«. Bir tek kurtu'ııs çaresi vardır. Simdi. doğru Franspda • ki mtrtat muhbirlerinîzîn yanma gîde* cek ve onlar» karsı h:çbirf»y o'nrmı» gîbi davanacak, size verdikleri raporlan bize getireceksiniz. (Mabadi var) Pro'esör Marks n te'.k k!eri Konservatuvarda senelik umumî imtihanlar bitirilmiştir. Şehrimizde bulunan M. M*rks imtihanlann kâffesîn de hazır bulunmus, dersler ve talebeler üzerinde etütler yapmıstır. Mütehassıs ıslah tetkikahnı bitirmek üzeredir. Şimdiki halde Konservatu • varda profesör Marksın riyasetinde Konservatuvar müdürü ile muallimle • rinin istirakile tesekkül eden bir ko • misyon muntazaman toplanarrk gelecek sene programlttn, takio olunacak nsuller ve Konservatuvara ilâvesi düsünülen kısnnlar üzer">de müzakereler • de bulunmaktadır. Bu irfr'malarda o • pera tedrisah işi de tetkik edilmekte dir. Mütehassıs M. Mrks cumartesi günü Viyanaya dönecektir. Şamlılar köyündeki hâdisen'n tahkikatı bitti Bakırköy civanndaki Ayayorg! ve Şamlılar köyleri civarında bazı çayırlara Resneli Osman B«yin müdahalesi üzerine çıkan hâdiseye ait Müddeiumumilik tahkikatı biHrilmiş ve evrak alakadarlar hakkında kanunt muatnelenin yapıl • ması için vilâyete gönderilmistir. POJASTE İki çocuk Kâgıthane deres.nde boru!du Dün Kâgıthane deresi kenarında biri sekiz, diğeri on yasında iki koylü çocuğu oynarken dereye diiserek boğulmuşlardır. Çocuklann cesetleri bulunmuş, atiannin Osman ve Hasan olduğu anlaşilmtştır. Vak'anm kaza eseri olduğu tesbit edilmiştir. w > Müze bekçisi 5 sene kapse mahkum oldu Türk tslâm âsan müzesi hademesinden Abdülkadiri sandalya ile başına vurmak suretile öldürmek • ten »uçlu müze bekçici Şükrü dün Ağrrceza mahkemesinde beş «ene hapse mahkum edilmiştir. Denizde bir ceset tu'untfu Dün sabah. Kabatasta, deaizde bir insan cesedî görülerek çıkanl • mıs, tahmînen 32 yasında pejmürde elbiseli bir sahu olduğu göriile rek tahkikata baçlanmıştrr. Birkaç saatlik tahkikat netice sinde eesedin 14 gün evvel odun yüklü bir kayıkla Fmdıkhya giderken kayığı devrilerek denizde kaybolan Usküdarda sakin Çerkesli Hüseyin oğlu Ahmede ait olduğu anlaşılmıştır. Sovyetler Birliğinin teklifi Cemiyeti Akkendisine muayyen bir vazifeyi bile ifada müş külât çeken konferansuı yükünü çoğaltmak demek olacağı cihetle kabule şayan olamıyacağmı söylemi», konferansm maksadnun teslihafa tahdit ve tenkis olduğunu büdirmiştir. «^ Alu orta devlet dahi müsavat me • selesine ehemmiyet vennisler v« si lâhlann indirilmcsi sayesinde Konferanstaki Avropa müsa vatm temin olunacağmı anlatmışlardn". devletlerinin tehiri ekseriyeta Fransaya taraftar çıkmadıklaruıdan Fransanm konferansm hakktnda tngiltere ile olmustur. MUHARREM FEYZk zlaşması kolay Kaçakçıîık ihbarı dogru çıkmadı Verilen r«smî malumata nazaran Tramvay şirketi amele teavim »andığı idare heyeti mevcut parasınm bir kısmile altın a'mağa karar vermis ve alınmıştır. Son yapılan ilbar üzerine zabıtaca bu para tadat edilmiş ve aynen sirket kasasmda mevcut olduğu görülmüştür. Binaena • leyh altın kaçakçılığı yapan bir »ebekenin mevcudiyeti hakkmdaki ihbarın yanlış olduğu; ortada suç teskil edecek bir kaçakçıîık bulunmadığı anlaşılmıştır. MALtYEDE B T tebeddül tstanbul Maliye murakıbı Kâzım Bey Ergani Bakır Şirketi muhasebeciliğine tayin edildiğinden yerine kambiyo muraka.be işini tedvir e • den Maliye müfettişi Hüsnü Bey getirilmişttr. Yahudi futbolcular dün geldiler Boğazlar herşeyden evvel Türk topraklarıdır (Başmakaleden mabat) tasarmf hakkına karşı hiçbir kimse ne ahden, ne hakikaten hiçbir söz söyliyemez. Kendi vatanunızın hayat ve se Iâmetine taalluk ettiği müddetçe Bo • ğazların müdafaasmı hudutsuz bir hakla derpiş etmekte olacağımuda hiç kimseoin hiç şüphesi olamaz. Ne ha cet, vatan ve milletimizin müdafaası hususunda beynelmilel ahitlerin şe • idllerine halel vermiyerek dahi tam v e kâmO bir hürriyetle bareket ede • ceğimizi biz saklamayız, ve bunu bize hiç kimse çok göremez. Meselede ilk hâkim prensip budur. Dogrodan doğruya bni alâkadar etmiyen meselelerde muahedenin der pis edebildiği ahkâm v« şerait bittabi olnr. Ancak hâdiselerin alâkası derecesini herkesten evvel bi zim takdir etmek hakkımızı da inkâra mecal yoktur. öyle ki bu tarikle Boğazlanmızın beynelmilel serbesti va • ziyetinin külfeti dahi bize terettüp ediyor demektir. Biz Türk Boğazlanndaki topraklarm derece derece sahibi, müdafu ve muhafızıyız. Beynelmilel hesaba dahi Boğazlar üzermde hâk'ro bir vaziyete sahip olmakla mükellefiz. Nihayet Boğazlar üzerindeki beynelmilel ahdî haklann birinci derecedeki icra memurlan da gene biz Türkleriz. Malumdur ki icra ancak kâü kuvvetle yürütüliir bir dava demektir. Neresinden bakılırsa bakilsm Türk Boğazlan meselesi her seklinde her • kesten errel Türkleri» meselesidir. Millî ve beynelmilel yaziyetlerin kâf* SEHÎR tSLEItl Bevnelm'lel Par!âmento!ar konferansına hazırlık Bu sene eylul ayında tstanbulda topIanacak olan beynelmilel parlâmento • lar konferansı için belediye seyyahin subesi hazırlıklara başlamıştır. Konfet ransm içtimaı münasebetile hazırlana • cak olan asü program Meclisinin tatilinden Biiyük Millet sonra şehrimize ÛSm fehrimize gelmif olan Filistin Hapoel takımt oymcuları Adapazarında bir facia Adapazar 11 (A.A.) Karasunı» Polazar köyünde dün bir evden çıkan yangında evle beraber içeride bulu • nan 80 yaşında bir kadm da yanmış • br. Müddeiumumilik tahkikata başla • rmstır. Cumhuriyet Nüshası 5 Kuruştur Gslatasaray ve Beşiktaş taknnlari • le maç yapmak üzere şehrimize gele ceğini yazdığımız Hapoel takımı dün Polonya vapurile şehrimize gelmiştir. Almanyadan kaçsn mühacirlerle İn • gilizlerden mürekkep olan takım, ca ma günü Bejürtasla, pazar günö d« Galatasarayla maç yapacaktır. Alâkadarlarm verdikleri malumata göre, Hapoel, Filistinin en kuyvetli takımı • dir ve geçenlerde yapılan Mısu" F i listin maçma altı oyunca vermistir. Hapoel takımı, Filistinden memie • ketimize gelen ilk Yahudi futbol takı • mıdır. gelecek olan Türk heyeti murahhasa sının istirakile tesbit edflecektir. fes;ni pek iyi anhyoruz, ve Boğazlarda her hesaba sahibi olduğumuz ve vazifeleri ifaya muktedir budur. haklan bulunu Abone | T ü r k i y e şeraiti I i ç i n için yoruz. Bu meselenin hulasatülhulâsası Senelik 1400 K>. 1700 Kr. Ait. ayhk 750 1450 Üç aylık 400 800 Bir ayhk 150 yoktor YUNUS NADİ