5 Mayıs 1934 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 5

5 Mayıs 1934 Jeneral Kondilis geldi Kavalada mühim bir dava Yıman askerî heyeti merasimle karşılandı ve akşam Ankaraya hareket ettj Belediye reisile azaları komünistlik tahrikâtı yapmak ve orduyu itaatsizliğe teşvik etmek cürmile mahkemeye verildiler Bu beyannamelerde, ordu zabitanına ve efradına, hükumete itaatsizlik etmek teklif olunuyor!. Buna ne dersiniz? Belediye reisi ayni kat'iyetle tekrar ediyor: Beyannameleri ben tashih et. tim, yazdırttım ve dağıttırttım. Çünkü bu hareket komünizm progra mının maddelerine tamamile tevafuk ediyor!. Belediye reisinin bu sözlerinden sonra celse büsbütün hararetlendi. Her birisi mühim birer şahsiyet olan şahit ler birer birer gelip gidiyor. Hepsi de Belediye reisile meclis azasının aleyhinde. Belediye reisinin orduyu, ademi itaate davet ettiği anlasılıyor ve Belediye reisile arkadaşları bunu inkâr etmiyor. Hepsinde ayrı bir gurur, tam bir kat'iyet. Yalmz bir cümle: Biz yaptık!.. Çünkü komü • nizm programı böyle bir hareketi âmirdir!.. *** Bu mühim davanın ne sekil alacağı henüz meçhuldür. Mütehassısların ifadelerine göre bu muhakeme, «nev'i sahsına münhasır> çok nadir hâdiselerdendir. Komünistlikle harbeden bir mem. lekette komünist bir Belediye rei sinin seçilmesi, Belediye azasının komünisüerden mütesekkil bulun ması, intihabattan birkaç gün son ra bu Belediye reisinin mühim bir «tahrik» cürmile Müddeiumumi likçe mahkemeye sevki herkesi hayretlere düfürmüştür. Vaziyet, memleketin komünistliğe doğru yürü düğüne bir alâmet telâkki edile • bilir mi, edilemez mi? İste suale de. ğer mühim bir nokta. Komünist Belediye reismin halk tarafından çok sevilen bir şahsi yet olması, hükumeti de müîkiil bir mevkide bırakmiştır. Hükumet, neşrettiği bir tebliğde Belediye reisi nin mahkemeye sevkinden cidden müteessir olduğunu, fakat mesele nin «hukuku amme» yi temsil eden Miiddeiumumiliğin salâhiyeti dahiIinde olduğu cihetle müdahale edemiyeceğini, maamafih Belediye reisine yardım için hükumetçe ne mümkünse yapılacağını bildirmek »uretile halkı ve esnafı teskine çalışmaktadır. Belediye reisi komünisttir. Ko münizm tahrikâtile maznundur. Bütün bir Belediye azası müttehim sandalyelerindedir. Hükumetin «ne mümkünse yapacağını ve müttehimlere yardım edeceğinb bildirmesi komünistlikle maznun kimselere yard;m etmek demek değil midir ve bu crhet ne suretle başka türlü tefsir edüebilir?. Işte herkesi saşırtan muamma. Muhakemenin neticesi büyük bir merakla bekleniyor ve «nev'i sahsına münhasır» bu davanın safahatını takip için Avrupadan bile kanunşi naslar mütemadiyen buralara gel mekte devam ediyor. Vedat örfi Camhurîyet Lik maçları dün bitti D ü n Istanbulspor, Süleymaniyeyi Vefa d a Beykozu 2 0 mağlup 3 1 , ettiler Kavala (Hususî) Burada yapılan Belediye intihabatında Belediye riyasetini ve Belediye Meclisi azalıklarını komünistler kazanmışlardır. Fakat bu intihaptan birkaç gün sonra Belediye reisi ve Bele diye Meclisi azaları ve bazı ame leler bir tahrik cürmile Müddeiu • mumilikçe mahkemeye sevkedilmislerdir. Bu hâdise yalnız burada de. ğil, bütün Yunanistanda bir heyecan uyandırmıştır. Belediye reisi ve azalarının mu hakemelerine başlanmıştır. Muha keme safahatını takip etmek üzere buraya Yunanistanın her tarafmdan birçok gazeteci, avukat geldiği gibi pek çok ta ecnebi gazetecisi ve hukuk adamları gelmistir. Yunan'Tiarbiye Nazırile Erkânıharb iye reiai rthtımda çelik miğferli bir Mahkeme salonu hıncahınç dol Türk ktt'atı tarafmdan aelâmlanırken muştu. O kadar ki koridoriarda bile adım atacak yer kalmamıştı. Bir şehYugoslav gazetelerinin Yunanista • (Birinci aahifeden mabat) rin Belediye reisinin ve Belediye nın misaktan çıkacağı hakkındaki neszi Paşa Hazretlerile Millî Müdafaa VeMeclis azalarının komünistlik cür kilimiz Zekâi Beyefendile tanışmak ii riyatına gelınce: Benim böyle birsey mile mahkemeye verilmeleri hukukî den hiç haberim yoktur. Hem Atina zere Ankaraya gitmekte olduğumdan bir mesele ihdas etmistir. Maznundan hareketimden evvel Yugoslavya dolayı çok memnunum. ların yekunu 25 kadardı. nın Atina sefirile de görüştüm. Bana Türk ve Yunan milletlerinin mukadBu mühim davada şahit olarak böyle birseyden bahsetmedi. Herhal deratı beraber yaşamağı ve daimî su dördüncü kolordu erkâniharbiye de asılsız bir sayia olacak; hiç ihtimal reisi, Jandarma kumandanı, Emnirette tesriki mesaide bulunmağı icao vermiyorum.» yet müdürü, askerî kaymakamlar, ettirmektedir. Esasen mazide bu ikî miljandarma zabitanı, polis âmirleri Jeneralin Pirede gazetelere letin birbirlerine karsı olan husumeti buunmaktadır. bugiinku tesriki mesaiyi ve hemahenk beyanatı Celse açıldığı zaman zabıta bü. mecburiyeti Iüzumunu ispat eden en Atina 4 (Hususî) M. Kondilis yük bir teyakkuz içinde idi. Hatta güzel bir delil olmuşhır. Artık iki menv tstanbula hareketinden evvel Ro bir kansıkltk zuhurunda silâh kulleket topraklannın birbirinden ay manya vapurunda Elenikon Mellon lanmak emrini bile almıstı. Bu tednn gaynsi kalmamıştır. Ve vakit geçgazetesi muharririne beyanatta bu birlere müracaat edilmesinin sebetfkçe musterek hedef ve gayeye olan bi, umumî heyecandır. Tütün ame • lunmuş, Türk Yunan dostluğunun leleri, esnaf gruplan grev ilân etilerleyîs hareketlerinin daha ziyade inçok samimî olduğunu teyitten sonra miş, Belediye reisile meclis azası kisaf edeceğine kaniim. İki memleket Ankara seyahatinden dolayı duy nın mahkemeye sevki keyfiyetini halkının ba dostluğa karşı gösterdiği duğu memnuniyeti izhar etmistir. protesto etmek üzere kimse çalıs • alâka bu iki millete refah ve saadet Jeneral Ankarada Türk ricalile miimıyordu. temîninin sulha bağlı olduğunu telkin him mevzular görüşeceğini, her iki Zabıt okunduğu zaman, Beledye etmektedir. devlet siyasetlerini dinden ayırdıkreisi basta olmak üzere meclis azaTürk Yunan dostluğunun üçüncü ları için sıkı tesriki mesaiye ve buM, komünistliğe tesvik için halka bir devlete ve onun arazisine karsı hiçnun mühim semereler vermesine beyannamelee* dağıtmak ve Müd • bir emel ve gayesi yokhır. Hiç kimse mâni olacak taassubun da ortadan deiumumile jandarma kumandanına için düşmanca bir hts beslemiyoruz. kalkmış olduğunu söylemis ve mak bu beyannamelerde taarruz etmek cürmile maznun oldukları anla . Yegâne emelimiz kendi topraklanmızsatlanmn Balkanlarda ve Anado • sıldı. da efendi kalmak ve kimse tarafmdan luda Sulhun takviyesi olduğunu ilâMüttehimlerin isimieri soruldukiz'aç edilmemektir.» ve etmistir. tan sonra reis, şahitlerin çağırılmaYunan hükumetinin teminatı sını emretti. tlk gelen Jandarma umum kumandanı M. Briyilaki idi. Atina 4 (Hususî) Yunanista Jeneral Kondilis bundan sonra An • Tam bir asker tipi. Kat'î bir ifade. karada vaki olacak temaslan hakkınnm Balkan misakmdaki mevkiinrn Kumandan, beyannamelerin tevzi eda da şunlan söylemiştir: sarsıldığına dair Belgrattan alınan dildiğinden nasıl haberdar oldu « Ankaraya vaki olan bu seyahahaberler Yunan efkâri umuımyesînğunu, tahkikatmm neticelerini, fi • thn münasebetile Türk hükumetüe bazı de ve bükumet erkânı arasinda dekirlerini söylüyor ve Belediye reisiyasî ve askerî müzakerelerde bulunrîn tesirler yapmıştır. Hükumet, A. sini, bu beyannamelerin tevziine maklığım gayet tabüdir. Şumı da i'.âve mümanaat ettiği takdirde hosa gittinada Balkan misakı aleyhinde vaetmek isterim ki bütün bu müzakere miyecek haller tehaddüs edebile • ki olan muhalefet üzerine, Yugos • ceği şeklinde kendisini tehdit et . ler iki memleketin ancak tedafüi vazilav hükumetmin noktai nazarında tiğini anlatıyor. yetlerini tasrihten ibarettir ve hiçbir değisiklikler olduğunu evvelce haMüttehimlerin en mühimmi olan devlet aleyhine müteveccih değıldir. ber almıstı. Bu defa son haberler üBelediye reisi Partsalides cevap veBütün arzumımm yalnız sulhün istik zerine Belgrat ve Ankarada teseb riyor: rarma müteveccih olduğunu bir kere büslerde bulunarak icap eden iza * Evet!.. diyor. Kimseden kordaha tekrar etmek isterim. Biz sadece kum yok. Bu beyannamelerin dağı • hatı vermis, ileri sürülen itirazlar iki milletin refahını istiyoruz. Bize tılmasını emir ve tasvip eden benim. yakında tamamen bertaraf edilerek kimse dokunmasın, kâfi. Çünkü bizim Meclis azası da benimle beraber misakın tasdik olunacağım kat'î okimsenin hiçbir seyinde gözümüz yokdirler. Çünkü bu beyannamelerin larak bildirmiştir. tevzii, komünizm programımızm tur.» maddelerine tamamile tevafuk e • diyor. Aziz misafirimiz Jeneral Kondilis Reis, omuzlarına mühim bir mes uliyet yüklenenlere has bir tavurla Bulgaristanın misaka girip girmiyece soruyor: (Birinci aahifeden mabat) ği ve Yugoslav gazetelerinin, Yunanisbir öğle ziyafeti vermişlerdir. Ziyatanın Balkan misakmdan çıkarak yerjfette M. Heryo, M. ve Madam Saro, ne Bulgaristanın gireceği hakkındaki Meb'usan meclisi Hariciye encümeni neşriyatı hakkında muharririmizin sorreisi M. Bastid, parlâmentodaki duğu suale de su cevabı vermiştir: Londra 4 (A.A.) Ticaret Nazın Türk • Fransız dostluk grupu aza M. Runsiman bugün Japon, İngiliz ti « Bulgaristanın misaka girip gir smdan meb'us M. Liro, Paris Belecaret müzakereleri hakkında Japonya miyeceği hakkında henüz kat'î bir madiye Meclisi reisi M. Fike ve siyasî sefirile yaptığı mülâkat esnasında se lumatım yok. Fakat Bulgarlar misaki ve edebî mehafilin diğer birçok yük fire yeni tekliflerde bulunmustur. Bu kabul etmek, dahil olmak isterlerse biz sek şahsiyetleri, ziyafette hazır buteklifler Japon hükumeti tarafmdan cebunu büyük bir sevinç ve memmmiyetlunmuşlardır. Ziyafette bütün ye vap verilmesini istilzam ettirmektedir. le karsılarız. mekler, Türk yemekleriydi. Hllllİllitt Süleymaniye katesht* pmalttdT\gol yapdtrhştn Gelecek hafta G. Saray Fenerbahçe karşılaşacak Lik maçlannın sonu dün yapıl mıştır. Dünkü maçlarla sampiyon maçları fikstür mucibrnce hitam bulmus demektir. Fakat Galatasarayla Fenerbahçe takimları arasında yarıda kalan maç tekrar edile ceği için lik maçları filî olarak gelecek hafta bitmiç olacaktır. Dün Kadıköyünde Vefa Beykoz, Taksimde de tstanbulspor • Süley • maniye takımları karsılasmıslardır. Vefa, Beykozu 20 mağlup etmis, tstanbulspor da Süleymaniyeyi 31 yenmiştir. Bu maçlardan sonra şampiyona nm üçüncü, dördüncü, besinci, al • tmcı ve yedincisi taayyün etmistif. Birinci ve ikinciyi de gelecek hafta yapılacak Galatasaray maçı tayin edecek, Fenerbahçe mağlup olursa Besiktaş birinci, Fener ikrnci ola caktır. Bugünkü vaziyete göre Ga latasaray üçüncü, Istanbulspor 23 puvanla dördüncü, Vefa 22 puvanla, besinci, Beykoz 21 puvanla altmcı, Süleymaniye 14 puvanla yedincidir. Galatasaraym bugün 25 puvanı vardır. Gelecek haftaki maçtan sonra puvan miktan değişecektir, fakat üçüncülük değişmiyecektk. Ankara temasları tstanbulspor Süleymaniye nut • çını Suphi Bey idare etmistir. İs • tanbulsporlular ilk devrede rüzgâr altına düşmüşlerdir. Oyunun ilk dakik^ları müsavi şerait altında cee Istanbulspor Snleymaniye müsabakası taaaray . Besiktaş maçından heyecanlı bir an yapamamışlardır. Nihayet 14 üncü dakikada Süleymaniye aleyhine verilen bir penaltıdan ilk golü atmıslardır. tstanbulspor 25 ve 27 mci dakikalarda Süleymaniye kalecisinin kaleden uzak kaldıği anlarda uzaktan süt atmak suretile îki gol daha yapmıslardır. Süleymaniye de 40 ıncı dakikada bir gol yapmağa mu • vaffak olmus ve müsabaka 31 ts • tanbulsporun galibiyetile bitmiştir. İki kulübün B takımları arasında yapılan maçı da 21 tstanbulspor kazanmıstır. Fenerbahçe stadyomunda yapı • lan Vefa . Beykoz maçmı Saiâhattin Bey idare etmistir. Oyuna başlandığı z?man Vefalılar çok sert esen rüzgârm akına düsmüs • lerdi. Beykozun bu vaziyetten istifade ederek gol çıkarması bekleneoilirdi. Fakat, Beykozlular bilhassa hücum hattı, kabil olduğu kadar «üratli bir oyun oynuyordu. Müdafî Sedatm 12 nci dakikada sakatlanarak ovundan çıkmasmdan sonra Vefa., Bey kozun kalesini oldukça tehlikeli a kmlarla ziyarete basladı. Maama fih, her iki takım da birinci yi gol çıkarmadan brtirdiler. tkinci devred'e Vefa, rüzgârı da lehine almıstı. Ustüste yapılan hücumlar, en iyi müdafiinden mahrum bir halde oynıyan Beykozu çok tehlrkeli vaziyetlerle karsılaştırı yordu. Nitekim 17 ncî dakikada Muhtesemin kafasile bir gol kaza • nan Vefalılar 34 üncü dakikada da Gazinin güzel bir şütile galibiyeti garanti ettiler. Bu gollerden «onra Beykozlular daha sönük bir o yunla oynamağa başladılar ve müsabaka 2 0 Vefalılann galibiyetile bitti. B. takımları rnaçında da Ve falılar 3 2 galip gelmişlerdır. Vefa Beykoz maçı Bulgaristanın vaziyeti Pariste çok samimî bir toplantı Ingiliz Japon ticarî müzakeratı Kömürlerimizin fiati indiriliyor (Birinci aahifeden mabat) gayritabiî vaziyetmi bertaraf edecek esash tedbirler almaktadır. Bu münasebetle yapılan tetkikler esnasında bazı millî fabrikalann aradaki fiat farkını gözeterek bayağı cins Sovyet kömürlerini tercih ettikleri de nazari dikkati celbetmistir. Kömür meselesile bizzat ve ehemmiyetli surette meşgul olan Iktısat Vekili Celâl Bey, ilk is olarak, yerli kömürlerin maliyet fiatlerini yükselten amilleri makul bir hadde indirecektir. Bu arada tahmil tahliye ücretlerinin de indirilmesi ka r arl as tmlmı stır. Çelâl Bey, kömür meselesinin halli yolunda kararlar alırken kömürcüler le görüşecektir. Esasen, kömürcüler Vekâlete müracaatle Sovyet kömürle rine karsı tedbirler ahnmasını istemişlerdi. tktısat Vekâleti, kömürcülerin kendi kömürlerimizi daha ucuza sat malannı temin edecektir. Bu ted=birler, Istanbul limanındaki Türk kömürlerinin Sovyet kömürlerine rekabet edecek bir fiatle sahlmasını temin edecektir. Kömürlerimizin cins itibarile tran sit Sovyet kömürlerinden daha yük • sek olması ise, eski satışlann kolaylık la açılmasına hizmet edecektir. Vekâletm alacağı bu tedbirler Türk kömürlerinin tstanbulda da Pire limanındaki fiate sahlmasını temin eyliyecektir. Bu tedbirler kâfi gelmezse ecnebi kö mürlerine karşı daha cezri tedbirler aImacağı muhakkak addedilmektedir. Antahyada Tv~k hudut heyetine gösterilen hudutsuz sevgi ve yapılan teza hüratı tafsilâtile yazmıştık. Resimler heyetimizi teşyie hazırlanan halk kamyonlannt, heyet reisi Gaziantep Va lisi Akif Beyi otomobilinden inerken ve heyetin otomobilindeki Türk bay • rağına sardmak için ile'ri atılan An • tukya Türklerini gösteriyor V L.'a Beykoz maçından heyectmL bir enatantane yan ettikten sonra onuncu dakikada Istanbulspor bir gol atmışbr. Fakat bu gol atılmadan evvel Süleyma • niye müdafaası petnaltıyı icap etti recek bir ha*~ekette bulunduğu için hakem düdük calmıs, golü saymı • yarak penaltı attırmıstır. tstanbul sporlular da penaltıyı dısarı kacırmıslardır. Istanbulspor rüzgâr a karşı oynamakla beraber güzel hücumlar yapmış, fakt gol çıkaramamıştır. 30 uncu dakikada Süleyma niyeliler de Istanbulspor kalesine bir gol atmıslaır<dır. Fakat bu defa da tstanbulspor müdafaası golden evvel favul yaptığmdan bu gol de sayılmamış, favul de dısarı kaçmıstır. Istanbulsporlular, bu devrede birçok fırsatlarla karsılaştıkları halde gol yapamatnışlardır. Istanbulspor ikinci devrede rüzgân lehine aldığı için Süleymaniye kalesini ilk dakikadan itibaren tazyik etmeğe baslamıştır. tstanbulspoelular gene müteaddit fırsatlar ihzar ettikleri halde gol Iknci küme maçları tkinci küme maçlarında Topkapı, Beylerbeyini 4 2. Hilâl de Altmorduyu 5 . 2 mağlup etmistir. ÜcUncU Küme lik maçları Dün Seref stadında üçüncü küme lik maçlarma da devam ediltni'tir. Türk Gücü He Sümerspor takımları karşılaşmıstır. Oyun çok heyecanlı olmuş, Türk Gücü 32 galip gelmiş tir. Karagümrük ile Doğanspor ara • sında yapılan müasbakayı da Ka • ragümrük 20 kazanmıstır. Galatasaray, Besiktaş berabere kaldı Dün Şeref stadında Beşiktaş Galatasaray birinci takımları ara • sında hususî bh maç yapılmıstır. Bu müsabakada iki taraf ta birer gol yaparak berabere kalmıştır.