25 Nisan 1934 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 5

25 Nisan ı c 34 Inkılâp kürsüsünde Eski Adliye Vekili, dün Erzurum kongresinin Millî Mücadele tarihindeki mevkiini izah etti t •> 'Cumhuriytt Aşk yüzünden bir cînayet daha... Meyhaneci Ali eski metresini öldürdü Gazi Hz. ile Rıza Şah Hz. nin yapacakları mülâkat Geçen cumar tesi günü saat 1011 radde lerinde Ciftesa Eski Adliye Vekili Mahmut Esat dan dinliyelim. (Gazinin nutkundar raylar önünde Bey, dün, Universite konferans sabu kısma ait parçalan okudu.) gene bir kadın lonunda inkılâp kürsüsü derslerine Erzarum ve Sivas kongrelert yüzünden feci devam ederek söze şöyle başlamıştır: bir cinavet olMilletin Şefi, 1919 senesi 89 gemuş, Ali EfenErzurum kongresi başlıbaşma cesi vazifesinden ve silki askeriden di ismmd*e bir bir ihtilâl felsefesidir. Türk mille istifa etti. Erzurum kongresine sade meyhaneci Haytinin cesaret ve akıl ve şuur bakımbtr Türk vatandaşı sıfatile geliyorKMattttaıaray ve istanbul Useleri *porcularmm dürtkü hatusî tpor bayrtumnda Ittiklâl marft çaluuyor riye ismindeki lanndan, hak ve hukuk görümle • du. Kongrede derhal riyasete inti • ve bayrak çekiliyor .. dostunu taban rinden ne yapabileceğini anlatan hap edildi. Bence dünyada en bü • ca ile iki yerin Maktul Hayriye bir kitaptır. Eırzurum kongresi başyük salâhiyet ve kuvvet, sade bir den vurmak suretile öldürmuştür. iıbaşına bir eserdir. Size şimdiden Türk vatandaşı olmak, kuvvet ve Vak'anın mahiyeti şudur: şu kadarını söyliyebilirim ki bu kon salâhiyetidir. Gazi, kongreden ev • Ortaköyde Müverrihsadettîn so gre, Türk tarihinin, Türk ihtilâli \el yakın arkadaslarına meslenin ekağında 1 numaralı evde oturan nin prensiplerini iptidadan tesbit meyhaneci Ali Efendi senelerden hemmiyetini izah etti. «İş çok çetinberi Hayriye isminde bh kadınla beetmiş bir plândur. Dahilî haricî büdir. Sonuna kadar hayat pahasına raber yaşamaktadır. Fakat bundan tün kurtuluş davasına bir kaynak çalışmak lâzımdur. İşe başladıktan üç ay kadar evvel aralarmda geçimolmuştur. sonra vaz geçmek hem kendine sizlik çikmiş, bu yüzden de kadın hem milletine hiyanet olur» dedi. Eski Adliye Vekili mütarekenin kendisini terkederek ayni ma Düsünmelerini teklif etti. Düşündüfeci günlerini, hain padişahla hallenin bekçilerinden olan Hasa ler, tekrar toplandılar. tçlerinde Şef hükumetmin düşmanlara nasıl nm kardeşinin, Dereboyu Musahip ten ayrılmamak kararını verenler münkat olduklannı, İzmirin işga • sokağı 14 numaradaki evine gelip obirleştiler. Sonra Sıvas kongresi a lini, birer avuç Türk kahramanının turmuştur. çıldı. Bu vaziyet karsısında Ali Ef. bir büyük düşman kuvvetlerile nasıl müddet evvel, bekçinin bu kadinı kahramanca çarpıştığmı anlattı. Ben harekâtı milliyenin en ha • ayarttığı ve bekçi ile kadın arasınMaraşta kanlı bir cidalden sonra raretli günlerinde Şefin, Ankara isda bir münasebet bulunduğu yoluntekrar şehre çekilen Türk bayrağını tasyomında yemek bulamıyarak da bir istida ile polise şUcâyette anlatarak dedi ki: peynir ekmek yediğini gördüm. bulunmuştur. Fakat kadın, polise i« Türk gençliği hatmnda kalsın Şef ler in bütün zevki milletlerin yükfadesinde bunun bir iftiradan îbaki Türk bayrağı her zaman esecek selmesidir. Başka birşey düşündükret olduğunu sSvlem'<» ve polis tahve hiçbir zaman da yere düşmiye leri zaman ideallerinin muvaf f ak olkikah neticesinde Hasanm bu isle cekth*. Bu bayrağa yabancı eli değalâkadar olmadığı neticesine var • ması müsteb'attir.» mıst'r. miyecektir. Bu bayrağa değen eller Cumhuriyetin ilk izleri Ali Ef. bu netice karştstnda kınlır. O kadar kınlır ki bu kav Erzurum kongresinde Cumhuriyet Galataaaray ve İstanbul liselerinin en küçük futbolculart yüz metre kosuda birinci «eçme neticelenirken yülardanberi dostu olan Hayriyeye gadan başım kurtarana ne mutlu! açıkça mevzuu bahsolmadı. Yal Dün Taksim stadyomunda mem şer golle berabere bitmiştir. karşı derin bir kin duymağa baş lara taktı. Biraz sonra da soliç Sa • Bu bayrağı başkalânna vermektense nız kongre mukarreratında Cum lamıştır. Ali, Hayriyeye bu harekeleketimizin iki irfan mües«esesi olan İkinci takımlann maçı, diğe lâhattin 4 üncü golü yaptı ve oyun ona sanlır ebediyyen yatanz. huriyete ait bazı izler görebilhiz. tinin fena olduğunu müteaddît de Galatasaray ve tstanbul liseleri a • rine nisbeten daha tatsız ve zevksiz da böylelikle 42 Galatasaray lise taKongre, hakimiyeti milliyenin bilâ falar bilvasita kendtsine bildirmişDünynın en büyük adamt rassnda bir spor bayramı yapılmışoldu. Galatasaraylılar 20 galip gel kımının galibiyetile bitti. se de kadm bu sözlere haşin cevap kaydüşart mfllete ak olmasmı prensip diler. tır. Bu bayrama her iki mektebin Urfa, Eskişehir, İzmir, Karahi Kazanan takımlara kupalar ve vermiştir. olarak kabul etti. Kongre gizli ta izcilerile sporcularaıın yaptıklan atletlere de madalyalar tevzi edi • Son oyun her iki mektebin birin gar, Samsun, Zonguldak, Mersin, tsmimlerinde de Padişahlığın ve bi Geçen cumartesî friinü Hayrîve, büyük bir resmigeçitle başlanmış, lerek bu güzel spor bayramına nici takımları arasında yapıldı. Ga kenderun gibi şehirlerimiz, MonduHasanm yengesi ve Ortaköy Te lâfetin mevzuu bahsolamıyacağını futbol maçlan ve atletizm müsa hayet verildi. ros mütarekesinden sonra birer bilatasaray lisesi takımı kıymetli kapneke fabrikası kapıcrsmın kansile bildirdi. Hakkniyeti milliyenin bilâbakalan yapılmıştır. Müsabakalar pazara gitmek üzere yol a çıkmış, rer işgal edilirken saray ne yapıyor kaydüşart millete ait olması, adı vetanları Fazıldan mahrum olarak bu sırada Alinin bir iki arkadaşi ken arasında şehir bandosu güzel par rilmemiş bir Cumhuriyetten başka du? Saray, düşman ne diyorsa onun şöyle teşkil edilmişti. Dünkü nüshamızda tztnirde vuku çaralar çalmıştır. disine metresinin Kabataş tarafla birsey değildi. harfiyyen tatbikına çalışıyordu. OrtaSacit Faruk, Şehap Kadri, bulan müessif hâdiseden ve bu müAtletizmde İstanbul Lisesi galip rma dogru gitmekte olduğu habe Harekâtı milliye sırasmda Şef bir da vatam teslim almak Utiyen düşFahir, Turgut Necdet, Münevver, nasebetle sporculara verilen ceza • rinî vermis, Ali hemen tramvaya atAtletizm müsbakalarında alınan gün beni çağırdı. lstasyonda mü Iıyarak Hayriyeye yetişmiş ve Çifmanlar, onu teslim etmek istiyen bir neticeler şunlardır: Enis, Salâhattin, Danyal. lacdan bahsetmiştik. İzmhrden ge • tevazı odasında oturuyordu. «jpsarayjordfe tramraydan saray vardı. Kan gövdeyi götüırüyor, •"" rtÖ metro: Birmcî Kayi (t. 1:1, İstanbul lisesi takımı da şöyle teş len haberlere göre, hâdise İrmirspor Zotıguldağa ömer Faruk g«ilunu kesmiştir. ikinci Cihat (G. S.). fakat millet teslim olmuyordu. İşte kil edilmişti: Altay maçmda olmuştur. miş haberin var ım? diye s«rd«»" 400 metro: Birinci Naim (t. L.), bu strada, dünya tarihmin en bü Necati Muslih, Nedim Bas Hayır! cevabını verdim. Cuma sabahı saha müdürü sahaki sözlerini tekrarlamiş, Hayriye bu ikinci Zeki (G. S.). yük bir adamı, bizfan soyumuzdan Buraya gelsin mi? dedi. ri, Samih, Necmi Faruk, Orhan, sözler üzerîne Aliyi kovmus ve küya geldiği zaman hayretle kale di • 1500 metro: Birinci Cemal (G. S.), Ali, Necati, Aslan. Siz nasıl isterseniz öyle olur. bir adam, Pangaltıdaki mütevazı efür etmiştir. Zaten kırgm olan Ali reklerinm yerlere sorildiğmi gör ikinci Kaya (t. L.). bunun üzeriae belinde tasıdığı ta • vinde düşünüyordu. Bu adam Mus Ben casus oltnasmdan korkarun.» Hakem: Kemal Halrm Bey. müş ve hemen tertibat alarak yeni dedim. bancayı çekerek kadına ateş etmiş200 mebro: Sadık (G. S.). tafa Kemaldi. Bu adam memleketi Her iki taraf ilk dakikalarda müdîrekler diktirroistir. Sahada 6 bini İşte, o zaman bana bu hanedanı tir. Yanındaki kadmlar feryat ede100X4 bayrak yanşı: Galatasa kurtarmağı düşünüyordu. Onun şahtereddit oynuyor ve brrbirini yoklumütecaviz seyirci vardı. Oyuna hamevzuu bahsederek: rek dağilmışlardır. Hayriye: ray takımı birinci gelmiş, fakat bir siyetini bilroek lâzım. Mustafa Ke volardı. Fakat sOna açıldılar ve bir Bir daha bu milletin basuıa gekem Mister Favlerm tdaresinde baş«Polis! Polis, imdat!.» diye bakoşucunun yanlış hareketi dolayı mal, erkânıharp bmbaşı»» olarak bkierine tehlikeler atlatmağa baş lemiyeceklerdir. Çünkü Cumhuriyet ğırmış, fakat ardı ardına gelen iki lanmıştır. İlk 20 dakika İzmiısporun sile diskalifiye edilmiştir. istibdatla mücadele etmiş, Yemen olacaktır» demişti. ladılar. Birinci golü Galatasaray he> enerji ile idare edilen neticesiz hükurşımdan biri omuz başına, diğeri lere sürülmüştür. Hareket ordusunBalkan bayrak yanşı: Muallâ, Çünkü efendi olmağa lâyık bir de kasığma isabet ederek onu kanlar sabına Necdet yaptı. Bu golden soncumlarile geçmiştir. Bu dakikadan da Eırkâmharp reisi srfatile çahşmışmilletin başında dejenere olmuş bir Cemal, Sadık, Ferruhtan mürekkep içerisinde yere sermiştir. ra Galatasaray takımı hücumlannı sonra Altaylılar hakimiyeti almış hanedan kalamazdi. Efendi Türk tı. Trablusgarpte bir avuç mücahitle Galatasaray takımı birinci gelnüştiır. Katil cinayeti müteakip vak'a soldan ve sağdan çok güzel inkişaf lar Vehap sert bir şütle ilk golü milletine efendilik rejimi olarak İtalyanlarla boğusmuştu. Umumî Her iki mektebin genç atletleri mahallinden derhal sıvışmıştır. Vak'ettkiyordu. Devre sonuna doğru yapmıştır. Bu golden sonra İzmir . Cumhuriyet yakışırdı. Hflrpte, Çanakkalede dünyaıun en a yerine yetişen polis memurlan kıymeti ve kudreti itibarile birbirine eolaçıklan Danyalın şahsî bir hücusporlular asabiyete kapılmışlardır. Türk milletinin büyük Şefi ka • Hayriyeyi hastaneye kaldırmıslar büyük ordulanm tarumar etmişti. yakındırlar. Galatasaray atletleri • mile ikinci gollerini de kazandılar. Bundan sonra tekmeler ve favüldar, dünyada büyük msan görroedır. Biraz sonra da Ali Ortaköy soVe bu orduları tarumar ettikten nin geçen seneye nisbetle zayıf ol Buna İstanbul lisesinin sağiçi bir dim. Samimiyetime itimat ediniz. ler başlamıştır. Oyunun kırkıncı dakaklanndan birinde yakayı ele versonra dünya tarihine yeni bir yol dukları görülüyordu. İstanbul liseligolle mukabele etti. Napolyon dünyaya kol, budak salkikasında top taç çizgisi üzerinde miştir. vermişti. Mustafa Kemali, 15 sene ler, çok çahşarak rakiplerine tefevmış büyük bir adamdı. îskender de İkinci devre başlaır başlamaz İs > patlatıltnış. Yeni bir topla oyuna Ağır yaralı olan kadın evvelki gün evvelki ansiklopedilerde şöyle gö vuk ettiklerinden iki sayı farkla bibüyük bir imparatorluğa varisti. Natanbul lise takımı çok güzei bir anbaşlandı. 43 üncü dakikada gene Vehastanede ölmüştür. rüyoruz: Müttefik orduları Çanak rinci olmuşlardur. İstanbul lisesin polyon, tskender ne oldular? Netileşma ile Galatasaray kalesini sıkışhap ikinci bir gol yapmıştnr. Bu gol Hayîrye Hanım, ölmeden evvel cîkale muharebelerinde mağlup eden den Kaya ve Naim atletizmde her cesini bilirsiniz. Gazi yok olmuş bh* nayet hakkmda şunlan söylemiştir: tırmağa başladı ve şüt yağmuru al topun ikinci defa jiletle kesilmesine Türk kumandanı... ülke, baştanbaşa çiğnenmiş bir vazaman muvaffak olabilecek kıymetli tına aldı. Merkez muhacim Ali mu« Beni vuran eski dostum meysebebiyet verdi. Oyunun ikinci devtan buldu. Herşeyi yeniden kucdu. sporcular olduklannı kazandıklan (Hatip burada Leyman Fon Sanhaneci Alidir. Ali ile iki sene bir hacim hattmı çok güzel idare edi „ • resinde oyundan ziyade tokat ve tekYokluktan bir varlık çıkardı. Bu dabirmciliklerle ispat etmişlerdir. dersin bir almanca esermde Gazi likte yaşamıştık. Sonra beni müte yordu. Bu arada İstanbul lisesinin menin hakimiyeti görülüyordu. Binhna var olacağnun en büyük deli madiyen iz'aç etmesinden usanarak için yazdıklarını okudu.) Futbol maçlannda da Galataaaray solaçığı Ali bh gol daha yaptı. lerce kişmin gözleri önünde müte lidir.» kendisind'en ayrıldım ve beni seven Bu Türk Jenerali, bir gün İstangalip madiyen toplar jiletle patlatıhyor Vaziyet 22 olunca her 3d takım bekçi Hasan ile evlenmege karar buldan ayrıldı Karadeniz yolile Samİlk oyun her iki mektebin üçüncü du. Bu arada Vehabm yüzüne bir toda galip gelmek azmile oynamağa verdim. Cumartesi günü peşime düAnkara 24 (Telefonla) Recep suna çıktı. (19 mayıs 1919) o Samtakimlan arasında yapıldı. Gayet kat patlayınca maça devam imkâm başladılar. Devrenin ortalarına doğşen eski âşıkım yolumu keserek: suna çıktığı gün nasıl bir kararla Bey bugün saat 17,5 ta Halkevinde ru Galatasaray takımınm sağiçi Mü kalmamışhr. Bu dakikada Altay 31 güzel ve zevkli olmuş ve her iki ta« Hasanı bırak, gene beraber mücehhez idi? Bunu kendi ağzın inkılâp derslerine devam etmiştir. galip vaziyette idi. nevver bomba gibi bir şütle topu ağkımm birinci devrede attıkları iki yaşayahm!» dedi. Ben buna imkân olmadığmı söyleyince son derece kızdi: «Eğer yanıma gelmezsen seTaymis gazetesinde neşrolunan bir nin ağzını burnunu keserim» diye (Birinci sahifeden mabat) telgrafnameden başka malumat gö • Bu memleketlerin devlet reisleri üstüme atildı. Korktum. Bağırarak rülmemiştir. Ihakkmda İngilterede intişar eden kaçmağa başladun. Tabancasın» çekBu telgrafnamede Şah Hz. nin ve İngiliz efkâri umumiyesini yanti ve üstüme ateş ederek: «Haydi Tebriz Trabzon tarikile ve otomolış yollara sevkedecek mahiyetteki git dostunla yaşa!» diye bağırdı. bille Trabzona gelecekleri, orad"an Ibazı beyanatın önüne geçilmesi lüÜç el ateş etti. Ondan sonra ne olbir Türk harp gemisine binerek SamFransız gazeteleri, M. Troçkinin zumuna dair sorulan diğer bir su »una gidecekleri ve Samsundan da duğunu bilmiyorum.» elân Pariste bulunduğunu yazmakta ale cevaben de M. Con Simon şunu trenle Ankaraya hareket edecekleri söylemiştir: dırlar. Bekçi tekzip ediyor bildirilmektedir. c tngiltere hükumetinin çok saGene bu gazetelerin bildirdiklerine Bekçi Hasan Efendi kendisile Mevzuubah* neşriyat henüz ts mimî dostluk idame ettiği bu iki göre, M. Troçki köpeklerini satılığa görüşen bir muharririmize demiş • tanbula gelmiyen gazetelerde ol memleketin devlet reislerine telmıçıkarmış, bazt müesseselere olan bor tir ki: malıdır. ihan yapılan bu gibi neşriyatı ben de « Kadınla hiçbir alâkam yoktur cunu ödemedîği için kendisine haciznaMaamaf ih son günlerde tngiliz ga*izin kadar teessüfle karşılarım. me gönderilmistir. Yalnız kadın kardeşimin ailesinin zetelerinde şark hükumetleri hak Bu devlet reislerinin muktedir ida Le Journal gazetesi M. Troçkinin tsevtnde oturmakta idi. Ben bazan kmda tenkitkârane bazı yazılar göreleri altmda şayani dikkat terak öğle yemekleri yemek için kardeşirülmektedir. Meselâ İran Harbiye panya veya Türkiyede yerlesmek ar kiler elde etmişlerdir.» min evine giderdlm. Yoksa ben kaNazırı ve Bahtiyarî kabilesinin reCUMHURlYET Türkiye ve tzusunda olduğunu, kendisini ancak dınla hiçbir zaman hiçbir müna isi olup tevkif edilen Serdar Esadın ran devlet reislerinin yakında yapaTürkiyenin kabul edeceğini haber versebette bulunmadım.» hapisanede vefatı münt\sebetile cakları mülâkat hakkmda tngiltz mektedir. «Taymis» gazetesi gene hapisanede matbuatında neşredilen ve Avam Matin gazetesi de Londradan tele • vefat eden Timurtaş Hana isaret eKamarasmda mevzuu bahsolan ve Ziraat Vekâletinin buğday mubayaatı münasebetile memleketin derek inkişaf etmiyen memleket tngiltere Hariciye Nazırı tarafın fonla aldığı şu haberi neşretmektedir: muhtelif taraflarında silo ve ambarlar yaptırdığı malumdur. Resnıilerde siyasetle uğraşanların pek tehHanımefendi: guzelliğinizin itidan teessüf b«yan edilen neşriya «tstanbuldan bildirildiğine göre, Türlikeli işlere giriştiklerini düşünme tın mahiyetî henüz anlaşılamamış • nası için kullanraanız lâzımgemiz bunlardan Eskişehirde yapılmakta olan siloyu gösteriyor. Siio kiye hükumeti, Troçkinin, Büyukadaya lidir, şeklinde beyani mütalea et tir. Bu mülâkat hakkmda son poslen kremdir. inşaatı resimden de anlaşılacağı üzere haylı ilerlemiftir. avdetine mümaneat etmiyecektir.» mısti* ^ ta Ue gelea Londra gazetelerinden Dünyanın en büyük adamı, Mastafa Kemal; yok olmuş bir ülke, haştan başa çiğnenmiş bir vatan buldu ve yokluğundan bir varlık cıkardı. Galatasaray istanbul Liseleri Dün Taksim stadyomunca güzel bir spor bayramı tertip ettiler, atletizm ve futbol müsabakaları yaptılar Izmirdeki çirkin maç Recep Beyin ttünkü dersi M. Trockî Eskişehirde yapılan buğday silosu Tekrar Türkiyeye gelip yerleşecekmiş YAKUT