19 Nisan 1934 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Hâyat Ansiklopedisi 54 umhuriyel . NO. 3 5 7 3 Telgraf ve mefctup adred: Cumhuriyet, Istanbul Posta kutımı: tstanbul, No. 246 " Ş Telefon: Başmuharrır ve evi: 24290, Tahrir heyeti: 24298, Idare ve matbaa kısmile Matbaacılık ve Neşriyat Şirketi, 24299 üncü cüzü çıktı 19 NİSafî 1934 Hayat Ansiklopedisi Büyük bir kiifiiphaneyi bir arada evinize getiren en faydalı eserdir. Her evde bir tane bulunmak lâzımdır. M. Yevtiç9 in Memleketimizi Zigareti ugoslavya Hariciye Nazın M. Yevtiç dündenberi Ankarada Türkiye Cumhuriyeti hüku • tnetinin misafiri bulunuyor. Haşmetli Yugoslavya Kralı Aleksandr Hazret lerinin azimli idaresi altında dünkii küçük Belgrattan koskocaman ve mo dern bir devlet merkezi çıkanldığını «akdirle takip ediyorduk. M. Yevtidn Ankarada hiç olmazsa yeni inşa edil mek nokiasından kendilerininkine tamamen müşabih bir devlet merkezi görmek suretile hiç yabancılık hissel miyeceği bir muhitte bulunacağını ü • mit ediyoruz. Belgrat ve Ankara tarihe yeni doğan varlıklarm yepyeni ifadeleridir. Milletlerimiz çok eskklir ama çımdi bambaska bir zihniyetin heyecan hamlelerile dünya milletleri içine yeni anlayısların yeni tesekküUeri ola • rak dahil oluyoruz. Belgratla An kara yalnız maddeten degil, yekdiğerini çok eskiden tanıyan i ki Balkanh milletin ba manevi yeni mevcudiyetleri noktasından da yekdi ğerlerine benzerler. M. Yevtiç hele bu itibarla Ankarada kendisini hiç yabancı hissetmiyecektir. Her iki devlet merkezinde millî istiklâllere ayni itina ile hassas ayni sulh anulannın hakimiyeti çok açık olduğu kadar çok «•mimı'dir, M. Yevtiç Ankarada bu hakikati bü • tün sarahatile görecektir. Umumî Harp sonu hayatmda millî vaziyetlerin mü»külâh beynelmilel münasebetlerin bir türlü ahenge getiri • lemiyen karışıklıklarile daha ziyad« artmıs oldu. Herkes sulh istiyor, kimse bunun teminini deruhde edemiyor, ıul« hun umumisi temin ohınamadığma göre parça parça mıntakavilerinin tenuni çok kıymetli büyük bir ninoet teskil edeceği hergün daha ziyade anurçıldı. Bu yoldaki ciddî teşebbüslerin sonuncusunu da Balkan misakı teskil ettL Bugün Ankarada mubterem misafiri • miz olan Yugoslavya Hariciye .Nazın M. Yevtiç, bu misakm amiüerinden biridir ve onun âkitlerinden hakikaten hürmete lâyık bir devletin müroessili • dir. Hiç olmazsa Balkanlann suDıu eroın olsun denildiği raman Yugoslav • ya devleti, diğer üç komsusile bu arzunun altına imzasmı koyarak onun tahakkuk etmiş bir emel haline gel • mesine hizmet etmis bulundu. Şimdiki halile dahi Balkan misakı Balkanbuda «ulhun zamini sayılacak kuvvettedir. Ancak d'ğer alâkadarlar arasmda bizim de samunî arzumuz, misaka sjmdilik gayridahil Balkanhlarm ve ezcümle Bulgaristanın da iltihakile onun seklen dahi tam ve kâmil bir vesika haline gelmesidir. Yugoslavya Ue Türkiye komsu mudurlar? Her ikisi Balkanh birer dev • let olmak sıfatile elbette komsudurlar. Fakat biitün bir tarihin cereyam üze • rinden geçirilecek çabuk ve samil bir görüsle bugünkü vaziyetler üzerinde tevakkuf ettiğimiz zaman iki devletin komsu sayılmaktan daha ileri müna sebetlerin sahip ve hâkimt bulunduk • lanm görüriiz. Malumdur ki tarihin tenkidi abestir. Onu ancak ibretle mütalea etmekte isabet vardır. Türklerle Yu goslavların ne acı tatlı vakıalarla yekdiğerlerine bağh olduklannı habrlat mak için Yüdırun Beyazıdm Ankara ovasında Timurlenge karsı verdiği bedbaht muharebede Sırp askerleri bulunduğunu söyliyebiliriz. Belgradın bugün en routena parkını teşkil eden Kale meydanı, Türkün Tuna üzerine kurulmuş bir istihkâmı idi. Bütün bu maziden Suplarm Bclgratta Kale meydanı ismihasını aynen muhafaza °lmis olmalan bizi ancak mütehassis kıla bilir. Deroek isterlz ki daha diine ka dar Türklerle Sırplar yekdiğerlerile kanşık bir hayat yasamışlardı. Impa • ratorluğun icapları o zamaaa ait ısjerdir. tmparatorluktan bugün eser kalmamif olduğu bir sırada biz Sırp milletinin her zaman kahraman kabiliyetli bir millet olduğu hatırasını yükseltiyoruz. Bugün hatıra olan İmparatorluğun maziye intikal eden heyulâsı içinde Sırp lara ait bu habranın hürmet ve muhabbetimize lâyık bir millette filiyatile devam etmekte olduğunu görmekten memnun ve o kahraman milletle dost olmaktan cidden mes'uduz. Iste bunu muhterem Yugoslavya Hariciye Na m n n memleketiınizdeki kıymetli misafirliği vesilesile açık ve yüksek söyYUNUS NADİ (Mabadi üçiincü sahifede) Muhterem misafirimiz Ankarada... M. Yevtiç çok büyük bir samimiyetle karşılandı Belediyelerin vaziyeti | K e m a l e t t i n S a m i P a ş a Bulunan yeni varidat membaları Yazan: İsmet Paşa Ankara 18 (Telefonla) Bas vekil Ismet Pasa Hazretlerinin Lnza larile Hakimiyeti Milliye gazetesinde bugün şu makale intişar etmiştir: «Sevgili ve heyecanh gunlerimİ7İn en canlı hatıralan tasıyan candan bir varhğunızı kaybettik. Yüreğinin ve dermanuıın bütün kabiliyrtini muharebe meydanlarında vere vere bitip tüketen Kemalettin, artık her inmnın maruz bulunduğu sıhhot anzalanna karsı koyamıyacak bir hale gehnisti. Onun göçmesinin asıl sebehıni vatan uğrunda oluklar gibi akıttığı kanlarnun erken bir neticesi saymalıyıt. Kemalettin genç zabitl<ğindenberi fedakâr ve kahramandu Bsfkan har • binden yanm vücutle çıktı. tstiklâl savaşında, tkinci Inönünün en çetin bir sahasmda idi. Yüksek kabili>elile dö vüftü ve yanm kolundan yeni bir yara aldı. Sakaryanın 21 günü esnasmda Kemalettin Pasa hemen arasız, duraksu vurusmak vaziyetinde brlunmuf tur. Gazi, Baskumandan sava;mı ida • re ederken muharebe meydanmda >• nun en yakın emirlerini abnakla bahtiyar oldu. Akşam Hariciye Vekilimiz resmî bir ziyafet verdi, Fırka komisyonu nelere iki devlet adamı tnühim birer nutuk söylediler karar verdi? Ankara 18 (Telefonla) Belediyelere yeni varidat membaları bulnvak için tetkikat icrasına memur ed'ilen Fırka komisyonu yarın son içtimaıru yapacak, hazurladığı raporu bir kere daha gözden geçire cektir. Bu rapor tabedilerek meb'uslara dağıtılacak, Fırka Grupu tarafın • dan kabul edilirse icap eden kanun lâyihalan hazırlanarak Meclise gönderilecektir. Fırka komisyonu, bilhassa seraîrIerimizin imarına ehemmiyet vererek 17 kadar muhtelif resim ihdasmı teklif etmektedir. Bu resimlerin baslıcalan sunlar. dir: 1 Belediye vergi ve resünleri (Mabadi üçüncü sahifede) Muhterem misafirimiz: tstanbulda gazetecilerle beraber... Ankara 18 (Telefonla) Yugos • ve mızıka Yugoslav ve Türk millî marslavya Hariciye Nazm M. Yevtiç ve relannı çalmıştır. fikalan, maiyetlerindeki zevat bu sa • tki Hariciye Vekümin karsüaşman bah fehrimize gelmisler ve istasyonda çok samimî olmuştur. tstasyon iç ve dınnda toplanan kalabalık halk kütle • Hariciye Veküi Tevfik Rustü Beyle re«i ba tetitkiyi yakın bir alâka İle U • fikalan hanımefendi, Hariciye Vekâlekip etmistir. ti kâtibi umumisi Numan Rifat Bey, Madam Yevtiçe Tevfik Rüstü Bey • protoko' feH, Merkez Kumandanı, EmIe refikalan hanımefendi tarafmdan guniyet Müdürü beyler tarafmdan karşı • zel bir buket takdim edilmiştir. lannuslardnr. Misafirler doğruca Ankarapalasa intstasyon iç ve dısı Yugoslavya ve misjerdir. Türk bayraklarile donanımşh, Basta Hariciye Vekili Tevfik Rüstü Bey mızıka olmak Szere bir askeri müf • M. Yevtiç serefine bugün Ankarapa • reze muhterem misafirleri selâmlamıs (Mabadi beşinci sahifede) Dün 10 komünist tevkif edildi Maznunlar arasında Ş^f ik Hüsnünün iki kardeşide var foto Süreyva ismet Pasa Hz, dakârlık ve kahramanbğın bir kıt'a içhı ve bir kumandan için asıl meziyetlerin başmda buhnduğuna daüna misal olmustur. Yarım vücudünu giiçlükle •ğer üstüne atbktan sonra tek elile atını siddetle sevkeder ve buhranh zamaolarda azmini ve canlılığuu yetiştirirdi. Kemalettin Pasa son yinni senelik I Şeref hİMİ vatanseverlik buton mev • harplerin içinde yetişm'ftir; harpte fe 1 (Mabadi üçüncü sahifede) Arabistandaki harp Kral İbnissüut Arabistanı kana boyayan harbin sebeplerini anlatıyor Cidde muhabirimizin mektuba Cidde, nîsan (Hustuî) Kral ibnissüut ile lmam Yahya arasın • daki harbin safahatını telgraflar muntazaman bildrrmektedirler. Ben mektubumu bu harbin sebeplerini izaha hasredeceğim. Kral tbnissüudun son günlerde sarayınd* verdiği bir ziyafette söyle diği nutuk Arabistanı kana boya yan harbin niçm çıktığını bütün vuzuhu ile aydmlatmaktadır. Kral İbnissüut ezcümle derniştir ki: Ortada para yok, bir taraftan da Esnaf Bankasının tasfiyesini icap ettirir vaziyet yok, deniyor! Bol keseden dağıtılan 400,000 liranın hesabıî ^ Malî rezaletin Ankarada akisleri Kral Ibnissüudun nutku « Benden evvel bir kardesimizin söylediği sözler hepsi yerindedir. Bu sözler arasmda, lmam Yahya ile amamızda vâki olan ihtilâfı da zik retmiştir. Filhakika bu mesele bü tün müslümanlan alâkadar eden bir (Mabadi beşinci sahifede) t.âlâ memleket haricinden komit . nistlik tahrikâtı yapmağa çattstığı anlaşılan Şefik Hüsnü Dün zabıtaca komünisÜikle maznun olarak on kişi tevkif edihnis ve adli yeye verilmiştir. Bunlardan altısı bir takun gençler olup serbest bırakılmışlardır. Diğerleri doktor Sefik Hüsnü Beyin erkek kardesi Salâhi Beyle, kız kardesi Leman Hanun, doktor Hikmet (Mabadi altıncı sahifede) Kral fbnissuut Troçkî, Fransadan İspanyaya gitti Fransız gazetelerinin verdikleri tafsilât Ortada Esnaf Bankasının biirosu, sağ da Bankanın eski murahhas azast Sezai Bey, solda yukarıda sabtk mec lisi idare reisi Hâkim Rtza ve asağıda eski müdür Faik Beyler Ankara 18 (Telefonla; Esnaf bankasının vaziyeti burada, bilhassa meb'uslar arasmda alâka ile takip edilımıııı ıııııııııııııııııııııııı ıııııııııııııııııııı ıııııı mektedir. Mazhar Müfit Beym bir sual takriri vererek hükumetten izahat is(Mabadi altına sahifede) ı ııııııııııııııııııııııııtmıııımııııııııııııııııııiMiiııııııııııiııııııııiHiu llllllllllllllMIIIIIIIIIIIIMIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIMinillllllllllllllirilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllnilllllllllllllllllllllllMlilllll Sömikok tetkikatına giden heyet dün geldi Rodos hâdiseleri Bir İngiliz gazetesi «İtalya hükumeti başka milletleri idareye henüz muktedir bulunmadığını bir daha göstermiştir» diyor Heyet, seyahatinden mühim neticeler aldı. Zonguldak sömikok fırını gelecek sene faaliyete geçecejk Avrupanm b! çok sanayi ım kezlerinde, ki. mur sanayii hak kında tetkikatta buluhan heyet; dün mühim ne • t:celerle memle ketimize dönmüş tür. Bu tetki kat esnasmda he • yete, Avrupada birçok firmalar tarafmdan teklîfat ta yapılmutır. Heyete dahil bu • lunan Zonguldat meb'usu Ragıp İ •*• Avrupadaki tet Heyet azası Sirkeci istasyonunda sadan Ingiltereye gectik. İngilterekikleri hakkında, bir muharririmize de bilhassa Dolçoter ve Şefild civamalumâh vemmştîr: nndaki Sömikok ve Sömiantrasit « Evvelâ Fransaya giderek köfınnla.mı tetkik ettik. Ingiltsredeki tnür sanayii merfeezleı inde tetkikat(Mabadi altıncı sahifede) ta bulunduk. Tesisatı gezdik. Fran ' M. Troçkinin Fransaya son gidişir.de karaya çıkarken alınmış bir resmi Paris 18 (A.A.) Reuter Ajansı muhabicinden: M. Troçki, tspanyaya gitmiştir. *** Fransa hükumetinden Korsika adasında oturmağa müsaade alan M. Troçkinin Paris civarında Fonte (Mabadi beşinci sahifede) F.odosta yerli halkın haçı suya atma merasiminden bir intıba ha uzun zaman anlasılamıyacak gibi Londra 18 (A.A.) Röyter Ajangörünmektedir. sından: Rodostaki karışıklıkların içyüzü henüz anla«ılamamıs ve Italyan sanBuna dafr bir başmakale nesreden sörünün siddetli tedabiri yüzünden da(Mabadi altıncı sahifede)