10 Nisan 1934 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

UGUN çıkan sayısını her haide okuyunz YKDİ G Ü N rojortajlannm sahasını genişlettrek muharririni ve fotoğrafçısını büyük roportajlar yapmak üzete Hursaya gftnderraıştir. 'ilk yazıyı bugunku sayısjnda olcuvacaksınız . umhuri S6I18.' N u . 3 5 6 4 Telgraf ve mektup adred: Cumhuriyet, Istanbul Posta ve matbaa m*^ı TARIN BOyflk hazırlıkları tamamlamnif o'an resimli büyüW haftalık oazete HAFTA Tarın çıkıyor: 5<tyısı7,5 kuruştur kutusu: tstanbul, No. 246 10 NlSflll I OUH Telefon: Başmuharrir ve evi: 24290, Tahrır üeyetl: 24298. Idare kısmile Matbaacüık ve Neşriyat Şırketi. 24299 İdaresi Ankara caddesınde Suhulet kütüpanesi üstünde. Esaslı tayyarecilik Teşkilâtı istiyoıuz Ankara: 9 nısan (Başmuharrırımtzden) ukarıya yazdığımız başlığa bakıp ta bizim tayyarecilik teşkilâtmdan mahrum olduğumuz kanaatinde bulunduğumuza hükme • dilmemelidir. Memleketin tayyareye verdiği ehemmiyet malumdur, ve gerek hükumette, gerek millette tayya • reciliğe ait teşkilâtımız mevcuttur. Ancak biz diinya ahvalinin takip et tiği cereyanlara bakarak tayyareci likte zaten mevcut olan teşkilâtımıza yenilerinin de ilâvesi suretile bımla nn hergün daha mükemmel ve daha kuvvetli olmalarını temine matuf ye ni faaliyet hamlelerine ihtiyaç görü yor ve bunu herkese göstertnek isti yoruz. Mevcut teskilâtımtz üzerinde taf • silât vermeğe hacet yoktur sanınz. Cümlenin ıralumu olduğu iizere tayyarecilik fikrini ve memleketin hava mtüdafaası ihtiyBcını millet arasında yaşatan bir Tayyare Cemiyetimiz vardr. Cemiyet, halkın çok kıymetli tebernılanıu toplıyarak millî müdafaa mızın bu yoldaki me&aisine zammet mektedir. Millî Müdafaa ise hava hu dutlartmtza ait askerî teskilâtımızı tesis ve idare eyliyor. Yiiksek Erkânıharbiyemizin memleket müdafaasındaki dikkat ve itinasından eminiz. Tayya • redliğimizin son imkân hatlerinde iyi tertibatla ileri götürülmekte olduğuna ve olacağtna en kat'î bir kanaatle kani bulunuyoruz. Tiirk tayyareciliğinin çok ciddî bir ihtimamla tekâmül et mekte olduğunda şüpheye mahal yok • tur. Buralan böyle olmakla beraber biz tayyarecilik şubesinde bu mevcutla iktira edilmiyerek ondan daha ileri bir hamle safhasma geçilmesini lü zumlu görüyorue: Tayyarelerimizin adetlerini çoğaltmak, millet gençUği arasmda tayyare ile uçuculann daha çok yetîşmelerini temîır eylemek v« nihayet tayyareciüğin ilim ve teknik olarak Türklüğe maledilmiş bir dereceye yüksehildiğini görmek hususlann • da. Tayyareciliğin ilim ve teknik olarak ciddî tetkik ve mütaleasuu o ka dar ileriye götürmeliyiz ld bu tahada Tiirk mütehassıslarının kendi buluşlan tayyareciliğin terakkilerine yeni yeni ihtira sahifeleri ilâve etmiş obun. Bu son sık tayyareciliğin beynelmilel bütün tekâmüllerini takip ederek onlara yeni buluslar katacak bir Tiirk tayya recilik enstrtüsünün kurulmasını zarurî kılar. Mütehassıslarınm gece gündüz bütün bütün zihnî kabiliyetlerini tayyarecilikte yeni buluslara hasrettirecek olan böyle bir müessese, tayyareyi gerek medenî bir vasıta, gerek bir müdafaa silâhı olarak kullanmak istiyen her milletin bütün bir ehemmiyetle üze rinde tevakkuf edeceği bir zaruret telâkki olunsa yeridir. Seneler ve senelerdir ikidebir memlekette sivil tayyareciliğe meydan ve imkân verilmesini istiyegeldiğimiz malumdur. Bütün memleketçe çok esaslı bir ihtiyaç olarak bissedildiğinde şüphemiz olmtyan bu arzunun niçin simdiye kadar bir türHi tahakkuk edememis olduğunu anlıyamıyoruz doğrusu. Fikrimizce nihayet Tayyare Cemiyeti bu işle pekâlâ meşgul okbilirdi. Memlekette sivil tayyareciliğin teessüsü herkesin kıymet ve ehemmiyetini o kadar ileri anladığı bu işi bütün bötün halka maletmenin şüphesiz en kestirme yo lunu teşkil edecekti, ve bıma Uâve ten memlekette gençEğin rağbet ve heyecanile meydan alacak uçuculuk sevkmı alabildiğine artırarak millet için • de herhal ve ihtimale karşı ihtiyacra beş on misli uçucu yetişmis olmasınt tenvn edecekti. Hükumetçe vücude getirilmis olan müesseselerin millî müdafaa hesabına icap ve ihtiyaç nisbetile tayyareciler yetiştirmekte olduğunu bilmiyor de ğiliz, ve tayyarecilerimizin islerine pekâlâ vâkrf ve sahip bulunduklarmı da her vesile ile görmekten memnunuz. Ancak resmî kayitler haricinde faaliyet gosterecek sivil tayyareciliğin millet gençlerinden yetistirmi» olacağı uçucular, mevcudu takviye edecek olan vaziyetlerile hiç şüphe yok ki memle • ket için kendi baslanna ehemmiyeüt bir istinatgâh teşkil etmekten hâli kalmazlar. Memlekette yepyeni bir spor gibi başhyacak olan «ivil tayyareciliğm giderek memleket dahflinde tay • yare seferlerini temine kadar teraldd cdebileceğinde bizim süphemiz yok Belgratta mühim bir mülâkat Bulgarlar bazı şartlarla misaka gireceklermiş Londraya giden M. Muşanof Belgratta M. Yevtiçle görüştü, M. Titulesko da Belgrada gitti Kral istiyorlar! Viyanada büyük tezahürat yapıldı Merasimde Basvekil muavini de bulundu Viyana 9 (A A.) Dün, inv parator Şarlı* ölümünü anan bir kralcı teza • hiir yapılmıştır. Tezahürün yapıldığı Şvarzen • berg meydamn da bayraklarile beraber hanedan taraftan teşek küller, kuvvetl' Haymver kıtalan ğaşvekl muavini ve eski ordudan M. Fey bir çok efrat, zabitan toplanmışlardı. Saraytn kapısında açık havada dSnî merasrm yapılmıştır. Imparatorun sabık kâtibi Baron Verkan Habsbur>g hanedanının avdetinin Avrupa sulhu ve istikrarı için elzem olduğunu söylemiştir. Bundan sonra muavin askerî teşekküller Basvekil muavini M. Feyin önünden geçit resmi halinde Recmislerdir. ^^r ^^K^^^^ ^^^M^^^ ^^^^^^^^ ^^^^^^^ ^^^^^"^ ^^^^^"^ • ^^^^^"^ ^^^^™^ ~^^~ ~*^~ Gazi Hz. dün Izmiri teşrif buyurdular Izmirliler Büyük halâskârı coşkım tezahüratla karşıladılar Izmir 9 (A.A) Geceyi Ma nisada trende geçirmis olan Reisicumhur Hazretleri bu sabah saat 8,30 da Manisadan hareket bu yurdular. Menemenden sonra trenden indiler ve otomobille Foçayı teşrif ettiler. Buradan saat 14,40 ta hazir bulunan vapura binerek U zun adaya çıktılar. Orada bir müddet meşgul olduktan sonra ayni vapurla saat 19,25 te Izmire mu vasalat buyurdular. Menemenden itibaren bütün civar kasaba ve köyler halkı, ka dınlar ve mektep çocukları giizergâhta birikerek yollara çiçekler atmak suretile pek coşkun teza • hüratta bulundular ve büyük ha lâskân pek derin sevinç ve has ret heyecanları içinde alkışladılar. tzmirdeki istikbal pek muhtesem oldu. Halk aziz misafirlerini karşüa mak için motör ve vapurlarla denize açılnuşlardı. Rıhtun iskeleden konağa kadar dopdolu idi. Gazi Hazretleri karaya çıkmca bir alkış tufanı koptu. Her taraftan meserret avazeleri yük seliyor, limandaki bütün vapurlar da düdük çalarak buna iştrak ediyorlardı. Müncilerini aralarında görmek saad'*i halkı coşturmuştu. Şehir baştan ba»a donanmıştır. Konağm önünde bir haHc kütlesi teza hürata devam etmektedir. Reisicumhur Hazretleri bugün de bazı yerlerdeki kıtaatı teftiş etmişler ve kara kıt'alarile tayyareler tarafmdan müstereken yapılan bir tatbikatta bulunmuşlardır. M. Yevtiç M. Muşanof M. Titulesko Yunanistanda yeni münakaşalar oluyor Sofya 9 (A.A.) Basvekil M. Muşanof ile Maliye Nazırı M. Stefanof, yanlarında Düyunu Umumiye müdurü ve Hariciye nezareti ikt»at müdürü olduğu halde dün akşam Londra ve Parise gitmek üzere bu • radan ayrılmışlardır. Nazırlar Bulgar eshamı hâmillerile müzakereye girişeceklerdir. Belgrat 9 (A.A.) (Havas A jansı muhabirinden): Yugoslavya (Mabadi altıncı sahifede) Odacıbaşı Mehmetle Avukatları Devlet Şurasma da müracaat edecekler, kapıcı Ahtnet dün evrak Ajırceza ve Temyizde tetkik edilecek tahliye edildiler Tevkıfaneamisafir bulunan Şırrı Beyin sual takriri Amerikalı miif lis banker Mr. t nsulün hukukî vaziyetinde he nüz bir d'eğişiklik yoktur. Dün de kendisini yalnız avukati Ah met Esat Bey ziyaret etmiştir. 3 nücüceza maN kemesinin kararı Kocaeli meb'usu m temyiz maksaSırrı Bey dile verilmis olan istida ve lâyihanın kanunî merasimi bitmiş ve bunlar Temyiz mahkemesine gÖnderilntek üzere üçüncüceza mahkemesi tarafmdan Müddeiumumiliğe tevdi [nsulün iadesi daha gecikeceğe benziyor Adliye yangını davası bitiyor Muamele vergisin yapılacak tadilât I Muhtelit Encümenin yeni lâyiha üzerindeki tetkikatı neticesinde tebellür eden esaslar Kocaeli meb'usu Sırrı Bey Adliye Vekâletİnden su şifahî suali sormuçtur: «Amerikalı miif lis banker lnsulün ne vakte kadar mevkuf tutulabileceğini Adliye Vekâletİnden şifahen ve âci ı len sual ederim.» olunmuştur. Yalnız temyiz evrakı • nın esas evrakla birlikte Temyiz mahkemesine gönderilmesi lâzun gel • mektedir. Zaten gerek bu iş ic'n ve gerek tahliye talebi hakkındaki mü • (Mabadi altıncı sahifede) Elektrik istihlâk resmi İktısat Encümeni lâyihada mühim tadilât yaptı, lâyihanın esasların» neşrediyoruz Ankara 9 (Telefonla) İktısat Encümeni elektrik istihlâk resmi lâyîhasını tetkik etmiştir. Encümen bu resmin sanayi cephesinde yapacaşp tesirüzerinde durmuş ve bunun bilhassa çimento ve kereste sanayii üzerinde müessir olacağmı görmüştür. Çimentoculann verdikleri ma • lumata göre bu resim bir torba çimentoda beş kuruş fark yapacaktır. Encümen bu resmin kendi kuv vei muharrikelerini kendileri istihsal eden müesseselere de teşmili hak • kında çimento ve değiı menciler tarafmdan yapılan teklifi tetkik et miştir. Maliye Vekili Encümende bu husustaki müvazenesizliği kaldırmak için meseleyi tetkik edeceğini va detmiştir. Encümen madenlerde kullanılan kuvvei elektrikiyenin çok fazla ol Ankara 9 (Telefonla) Muhtelit l Encümen yeni muamele vergisi lâyiha | sını tetkike devam etmektedir. En cümenm mesaisini yarın akşama ka • dar bitirmesi muhtemeldir. Eneüunenin dünkü ve evveUci günkü içtimalarında devam eden münakaşalarda evvelâ eski muame'e \ergisi kanunu ahkâmile yeni muamele vergisi lâyihasuıın ahkâmt mukayese edil miştir. Rüştü Bey (Bursa) encümende muamsle vergisinin maktu olarak tahsi lini istemiş, uzun roünakasalardan sonra bu fik<r muvafık görülmemiştir. Bundan sonra muamele vergisinin nisbeti Uç maznun mahkeme huzurundia üzerinde müzakereler yapılnnştır. Izmit 9 (Telefonla) Istanbul AdAlelumum mamul eşyadan listedeki liye Sarayı yangını maznunlaruıın mumevaddı iptidaiye tenzil edildikten hakemesme Nail Beyin riyasetmdeki Asonra yüzde 10 muamele vergisi alınEncTTmende verginin maktu olmasım ğırceza mahkemesi tarafmdan bugün ması ve 10,000 liraya kadar cirolu müistiyen BuTsa meb'usu de devam edildi. esseselerdeki istisnanm tamamen kaldıRüştü Bey Hukuku âmme şahitlerinin dinlenmes' rılarak bütün müesseselerin vergiye tâYalmz gümrük resmi vermiyen eaya bi tutulması esasları tebellür etmiş gibittiğinden mahkeme mevkuf odacıbaşı muamele vergisinden müstesna olacak» bidir. Mehmetle kapıcı Ahmedin gayrimev • br. kuf olarak muhakemelerinin devamına Mevaddı iptidaiye nisbetleri müesEncümende verginm tahakkuk ve karar verdi. Ikisi de tahliye edildi. Bunseselerin vaziyetlerine göre yüzde 5 ten tahsil usuUeri ve bu usullerin basitle*lar ceza kanununun 23 üncü maddesi yüzde 80 e kadar çıkmaktadır. tirilmesi hususunda da müzakereler ceahkâmınca mahkemeye sevkedilmiş tthalât eşyasından almmakta olan reyan etmiştir. lerdi. Şimdi yalnız vestiyer Ahmet mevvergisinde tadilât ydktur. IIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIMIIIIIIIII UmillllllllllUllllltlllllllllllHntllllllllHMMIIIIIIHIIIHIIIIIIIIlHlM kuftur. Ahmet 382 nci madde ile mah IIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIII kemeye verilmiştir. Mahkeme Istanbul itfaiye müdürü İhsan Beyle berber Mehmedin müdafaa şahidi olarak celbine ve tstanbulda mevkuf olduklan anla (Mabadi altıncı sahifede) însul kimdir? Amerika şirketler kralmın hayatı ve maceraları Tramvay Şirketiie yeni esaslarda uyuşulursa ... Bütün talebe yarım biletle seyahat edecek, büyük ve çok araba işletilecek lkt»at Encümeni içtimalarında hazıv b u u n a ' " M ^ c Vekiü (Mabadi besinci sahifede) Fuat Bey UlllllllllllllllllllllllllllllMIIIIIII1IHinillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllirilMII1lllllllini!IMIIII1lllllllllllllllll!IMllinilllllll1llllll1lllll|l|lllllinilllll tur. Böyle bir işin istilzam edebileceği | mevzuu teşkil etmesi harp sonu hayatmın bu en müessir medenî vasıtası ükütfeti seve seve iktiham etmeğe bu zerinde bizi azamî kuvvet derecesme millet ve memleket hazırdır. götürecek başlıca esaslardan biridir. Tayyareciliğin gerek telkik, gerek Eldeki ve elde olacak tayyareleri iyi tecrübe sahalarmda bir fen olarak surette kullanmak yetmez, kendimize memlekete maledibniş bir çalışma göre bizim de tayyareciliğin müessir mevzuu teşkil etmesine gelince, bil • hassa buna: dahı pek büyük bir ehemliğini artıracak kendi buluflaruntz olmiyet atfedilmesi lüzumundıa bize işmalıdır. tirak etmiyecek hiç kimse farzedemeIste bütün bu noktalar gözönüne ayiz. Tayyare inşa ve tamir fabrika hnttiak şartde tayy^reciliğe yetri ve bütün millete şamîl umumî bir kuvvet ve larnrhz. vardnr. Bunlann yanıbaşmda alâka ile sarılmakhğımız lâzım geliyor. tayyareciliğm iÜm ve fen noktasmdan YUNUS NADİ $pk ciddî t 'derm've mütemadi tetkik Işletilmesi mevzuubahs büyük tramvay arabalart ve tramvay durak'a • rında tabiî ahvalden olan izdiham Bazı tnukavelelerin tatbik edil m'emesi yüzünden Nafıa Vekâletile Tramvay şirketi arasında çıkan ihtilâflaı ın halli için Tramvay skketini temsilen Ankara ya gitmiş olan, Tramvay, Elektrik, Tünel şkketleri idare meclisi reisi M. Weylin şehrimize . döndüğünü yazmıştık. M. Weyl dün akşamki trenle Brüksele' hareket etmiştir. M. Weyl ile birlikte Avrupadan şehrknize gelen Tramvay, Tünel ve Elektrik şirketleri idare meclisi az« Bugün 4 üncü sahifemizde neşre başladık, okuyunuz (Mabadi besinci sahifede) J