7 Mart 1934 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

7 Mart ı9i4 Cumhuriyet SON TELGRAFLAR Misak ve Yunanistan Mecliste yapılacak beyanat hazır, M. ÇaldarisileM.Yevticin beyanatları «Cumhuriyet» in neşriyatı ve Yunan gazeteleri ,. Atina 6 (A.A.) Atina ajansı bildiriyor: Siyasî fırka reisleri konfe ransmda verilen karar macibince hü kumetin yapacağı tefsiri beyanatm metni M. Çaldaris, Maksimos, KondfKs ve Metaksas arasmda bilitüaf haznrlan rnıs bulunmaktadır. Hükumet, Atinada unzalanan misakm ruh ve müeddasına muvafık olan bu beyanat metnini muhalefet rüesasmın kabul edeceklerbıi zannetmektedir. Raspotin Rusyada niçin venasıl öldürülmüştü ? diğini görünce beynine içi kurşun dolu bir bastonla vurmuş ve rövelverile de ateş etmek mecburiyetinde kalm'ıştır. Prens bundan sonra papazm cesedini Neva nehrinin buzlu sularına att'rmıştır. Prens mahkemede bu hâdiseyi soğukkanlıhkla anlatmıştır. Çarlık Rusyasının son Londra sefiri M. Sablin dahi filimdeki prenses Nataşadan maksat Prenses Yusupof olduğunu mahkemede beyan etmi'tir. Her iki taraf şimdiye kadar on bin tngiliz lirası mahkeme masrafı yapmışlardır. Telgrafta bildirildiği veçhile prenses yirmi beş bin tngiliz lirası tazminat almıştır. GÜNÜNE GÖRE: Operamız olmalıdır tstanbul Belediye Reisi, şehir işIerî hakkında ^azetelere beyanatta bulunurken: « Şehir tîyatrosunun faaliyetm» den memnunum. fmkân VurnrsaK opereti, bu tîyatrodan ayiracağız, opera ancak on sene sonra yapılabilecek bir iştir.» diyor. Şehir tiyarrosunun faaliyetinîn memnuniyeti mucip bir halde olu • şunu salâhiyettar bir ağızdan duvduğumuz için, tabiî biz de memntm olduk. Hele operetin, bu tiyatro dan aynlması fmkânı, bîzhn için de şayanı temennidir. Yahnz, operanm on sene sonra yapılabilecek bh* is olması, münakaşaya değer brr meseledh* zannediyorum. Srrası geknişken söyliyelan. Şe « hrr tiyatrosunun, komediyen, tra • jediyen, prhnadonna, Uâjt yetişthr • mesi hîç doğru değildir. Bu, Kon • servatuvara aît bîr iştrr. Şehir tryafr rosunun, kendi sahasmdaki faali yetlerine engeî olabilir. Konservatuvar, operet artisti yetîstirîrse opera artisti yetiştiremez mi? Opera tesisinden maksat, birta mıdır? Simdilik operanm manevî temelleri atilırsa, bina yapıhncıya kadar da operacılanmız tekemmül ederler ve yeni binalanna lâyık bir hale gelhrler. Opera tesisi, niçrn on sene sonraya brrakilıyor? Tohucn eker gibi on sene zarfında, ses mi yetiştirilecek? Eğer masraf tarafı düşünülüyorsa, operalar; operetlerden, bilhassa bugunkfi «revu • operet» lerden dahe> az masraflıdrr. Memleketin operaya ihtiyaeı vardrr. Halka, beyneimilel, hakikî, temiz mus&i zevkmi tattmnak, aşılamak, ancak operalarla mümkündür. Bugün için opera demekten maksadım; büyük, fierik, ilârı. gibi ağır operalar değildir. Evvelce hafif operakomiklerle işe başlanabilir. Ve bu yolda atılacak Iıer adrm, ilerisî îçm kazanılmış bfr terakki merhale sî olur. On sene bekleraek, tenoru, primadonnası ve sairesi ile büyük o pera artistleri, kendiliklermden nef vü nema mı bulacaklar? Operet, tecrübe edildi, az çok muvaffakiyet elde edildi ea nıyorum. Artist yetiştirme işi de, ekseri Avrupa memleketlerinde olduğu gibi konservatuvara havale ediiirse, operanın temeli atıhnış oŞarkın teenni ve temenni an'a nelerini kırrtı Gazt Türkiyesmde yalnız iş, hareket, hamle vardır. MAHMVT YESARİ Karadenizde müthis bir facia Bir gemi kavalard? parçalandı;12ki?iöîdr Bükreş 6 (A.A.) tstanbuldan gelmekte olan Sanioni ismindekî Italyan petrol gem'sî Köstence açıklannda kayalara oturmus ve iki parça olmuşhır. On iki kisi öimu) ve on bes kîşi de yaralanmıştır. Yarahlar ağırdır. Çar Nikolanın yeğeni tarafından açılan ve bütün dünyada alâka uyandıran dava neticelendi (Birinci sahifeden mabat) duğundan meselede alâkadar bu • lunan Prens Yusupof ve hariçte bulunan Rus sefirleri ve diğer ihtısas erbabı mahkeme tarafından şahit olarak dinlenmiştir. Prenses Yusupof Raspotin ile hiç bir alâkası olmadığını, hatta ken disini bir defa bile görmediğini söylemiştir. Prens Yusupof ise deli papazı niçin ve nasıl Sldurdüğünü canlı bir surette anlatmsştır. Bu izahattan anlıyoruz ki prens, papazı sarayına çağırnuş ve kendisini işret bahane8ile sarayın bodrum katına indir mistir. Burada papaza zehirli şa • rap içirmiş ve zehirli çörek yedir mistir. Lâkin zehiırin papaza tesir etme M. Yevtiçin beyanatı Atina 6 (A.A.) bildiriyor: Atina ajaroı Katimerini gazetesi, Yugoslavya hariciye nazm M. Yevtiçin mezkur gazete tarafından Belgrada gönderilen hususî muhabire yaptıgı beyanatı neşretmektedir. Ç n denizinde de 500 K.şi fco;u!du ŞLketle hükumet arasm İtüâfın tasdiki için Medida müzakere başhyor se bir lâyiha gönderildi Yeni kadro tasdiki âliye iktiran etti Ankara 6 (Telefonla) efisinin yeni kadrosu mîstir. İhracat Yüksek tasdika M. Yevtiç Balkan anlasma misakı Kanton 6 (A.A.) Kanton linm harp için değfl sulh için yapılmıs man methalinde batan bir vapurda olduğunu ehemnvyetle kaydederek 500 den fazla kimsenin bogulduğu M. Çaldarinn beyanat} ın^ftr harid için zannedilmektedir. Şimdiye kadar Atina 6 (A.A.) Başvekil M. Çalbir taahhüdü tazammun etmediğini 350 ceset çıkanlmı* ve ycla diziuntsdaris, matbuat mumessiHerine yaptığı söylemiştir. Mumaileyh M. Venizelotir. Birçok kadınlar cesetlerin önürtbeyanatta, siyasî şefler konferansı müsun Balkan misakı aleyhindeki mücade akrabalannı tefhise çahfmaktaae zakeratı hakkmda hayalî haberler neşdelesini gayridostane bir tarzda yap • 1 dtrlar. dırl reden bazı gazeteleri muahaze ederek makta olmasma karşı hayretini beyan demiştir Id: etmiş ve demiştir ki: « Bu müzakereler gizli idi. Mun M. Venizelos »"ifaftı tasvip edetazaman müzakere zabrtlan tutuldu. cek Uk zat ohnalı idi. Acaba mumai • Bunun için orada söylenen şeylerm tağleyh Balkanlardaki hakikat mefhu • yiri mümkün değildir. Gazetelerde inmunu gaip mi etti?» tişar eden yanlış haberlerin konferansa Ellmikon gazetesi, M. Venizelosu iftirak edenlerden ç&madığmı ümit hiyaneti vataniye ile Hham etmekte • ederim. dir. Başvekü bundan sonra parlâmentoM. Venizelos hakkındaki neşriyat da yapılacak beyanat hakkındaki su • Vafington 6 (A.A.) M. RuzvelAtina 6 (A~A.) Atina ajansı ale cevap olarak ta demistir ki: tin radyo ile neşredilen nutku i* saat bildiriyor: Katimerini gazetesi Yunus « Mecliste yapdacak olan beya • lerinin yeniden azaltıhnası için sanayie Nadi Beyin Cumhuriyet gazetesinde nat metninin şimdiden tebliği mümkün hitap etmektedir. Birçok adamlara yaM. Venizelosun Balkan misakı aley değildir. Siyasî reisler bu metni büi • satabilecek ücretlerle, daha fazla if hindeki hareketlerme siddetle hücum yorlar. Millet te müteakıben öğrene • verilebilmesi için çare ancak budur. eden makalesini iktıbas etmekte ve cektir. Herhalde bu beyanat konfe • M. Rozvelt bunun simdi yapılmatım neşrettiği başmakalede M. Venizelo ransta takarrür eden şekilden farkh istemektedir ve demektedir ki: sun bilhassa Belgratta çıkan Politis olmıyacaktnr. «Bu yeni teskilât sadece refahm avgazetesine verdiği cevapta, mahrem Keza bu beyanat, Yunanistamn imdetini temin için değildir. Fakat hayakalması Uahhüt edilen şeyleri sokak • zasmı taşryan misakta hiçbir değ<şiktunızm geri kalan müddeti için de dalara yaydığmı yazmakta ve bu suretle lik yapmıyacaktır. Böyle bir değişik • imî olmalıdır. Artık bundan sonra bal» M. Venizelosun memleketin menfaat lik hükumetin Helen devleti namma kırnızm birçok kuunlarmın cAmerikan lerine zarar verdiğini ilâve etmektedir. üzerine aldığı taahhütlerini yapmamak olmıyan» bir tarzda yasamalarma ve Diğer taraftan Proia gazetesi de demek olur. Böyle birşey hiçbir münaservetle iktidarm fena bir seküde tevbaşmakalesinde M. Venizelosu rauga • sebetle yapılamaz, «ime sebep olan seraitm tekrar orUya lâU yapmakla itham ederek Balkan Başvekil »özlerini bitirirken Hariciye çıkmasuıa müsaade etrrryeceğiz. anlaşma misakmın maksadı sulhu te • Nazm M. Maksimosun memleket ha Henüz milyonlarca işsiz vardır. Halmin etmek olduğunu ve her türlü harbrici isleri meharft ve inr^likle idare etkm alım kabiliyeti çok mahdut olarak euyane hareketin misak üe alâkan bumesinden dolayı pek ziyade memnnı devam ediyor. Ve ancak daha uygun lunmadığmı yazmaktadır. olduğunu söylemiştir. fiatler, daha yüksek ticretler ve daha H^gpHMBtnumıu»"'"•" ~ çok iş bulunmasile artınlabüir. Hükumet issizliğin bütün yükünü ebediyen taşıyamaz. Şimdi yapılacak şey, daha çok insana is vermektir. Az bir istisna 0e sanayi bunu yapmağa hazırdır. Kendini idare eden berhangi bir sanayün bizzat buna muvaffak olamadığı na • dir ahvalde hükumetin derhal harekete geçmesi lâzımdnr. Ve bunu, muvaffakiyetsizliklere mâni olmak için ya • pacaktn. Küçük tüccar ve sanayici • Ankara 6 (Telefonla) Sovyet Ankara 6 (A.A.) Hükumet tz • lerin i; sahasından bertaraf edilmemesi Rusya ile hükumetimiz arasmda tnir • Kasaba ve temdidi hattmı sahn için bütün himayemizi vermeliyiz. Kü8,000,000 altm dolarlık kredi hakkınalmağa karar verdî. Ve bu karar şfa* çükleri ortadan kaldıracak rekabet da Ankarada 24 kânunusani 9 3 4 te kete tebliğ olundu. Hükumet bu karalere mâni olacak kanunlar yapmalı • rile mukavelename hükümlerine göre imza edilen protokolun tasdiki için yn.7> şirketle dostça bir müzakereye giriş • Meclise bir lâyiha gönderilmiştir. Lâmek ve aradaki hesaplan tasfiye et • yiha encümenlerde müstacelen müzamek suretile neticeye varmak arzusunkere edilecektir. dadır. Protokolun malum olan esaslarma göre bu kredi dört sene zarfında ve her Şirketten ahnan cevabî telgrafta müiki hükumet tarafmdan gosterüecek tekakere için delegelerin gönderUmekte sekküller arasmda hususî mukaveleler olduğu bildirilmiş, yakında müzake • yapılarak isb'mal edilecektir. reye baslanaeaktır. Hat halen şirke • Her sene «lmnc«k eşyanın bedeli, tm idaresinde norroal bir surette işleLondra 6 (A.A.) Fransa hükuyirmi senede ber sene muayyen zaman metinin tngîliz muhtırasmdaki teklif • inektedir. larda iki taksitle ödenecektir. Sovyetlere kat'î bir cevabı ret verdiğme dair lere Türk parası verilecek ve b» para Avam kamarasmda bir roeb'usun snamemleket haricine çdcanlmaksızm line cevaben Sir Con Simon bn habeRuslar tarafmdan memleket mahsu ri tekzip etmistir ve demistir ki: lâtmdan yapılacak mubayaata mahsup « Böyle bir haberin nesrinden edilecektir. malumatım yok ve şayet nesredibnisse bile doğru olduğuna rnaöamam.» Son cemre Yanşına karşı M. Ruzveltin mühim beyanatı Fırtına kesiîdi, havaîanr Sinema ve tiyatrolarda esaslı tedbirler ahnacak açması bekleniyor Son gfindoğusu fırtınasmın k« • sîlmiş olmasma rağmen Karadeniz fena ve dalgalı olmakla beraber sefer edilmiyecek halde değildir. Fırtınanın devamı müddetince Kavaklarda bekliyen gemiler Ka radenize çıkmışlardır. Bu meyanda Vapurculuk şirketinin Sadıkzade vapuru 24 saat teahhurle dun sabah Karadenize hareket etmiştfr. Denizyollan idaresinin Ege va « puru da d*ün ak^am s^kizde Karadeniz postaamı yapmak üzere kalkmıştrr. Kozluda Bülent vapuru tarafından üzerine düşmek suretile yara lanan Yelkenci vapuru orada ip tidaî bir şekilde tamir gördükten sonra limanımıza getırilecektir. Vapur burada esaslı bir şekilde tamir edilecektir. Yesilkoy Rasat istasyonundan aldiğımız malumata gö«e, dün hava tazyikı 761 milimetre idl Evvelki günkü tazyık 756 milimetre oldu ğuna göre hava düzelme istidadı gösteriyor demektir. Gene dün, en fazla sıcaklık 4, en az 2 derece idi. Bütün gün, rüzgâr şimalden ol dukça kuvvetli bir şekilde ««nrtir. Havalann daha bir iki gün bu lutlu ve hafif yağışlı geçmesi ib timali mevcnttUT. Maamafih dün eski bir itikada göre cemrenin toprağa düstüğü güne tesadüf ediyor du. Binaenaleyh gene bu itikada göre artdc havalann ısınması beklenebilir. Belediye, sinema ve tiyatrolar da yangm tehlikesinîn önüne geç • mek üzere Zabıtai Belediye talimatnamesme ilâve edileeek maddeleri tesbit etmişti. Şehir MeclUL Mülkiye Encümeni bu maddeler üzerinde bazı tadilât yapmıştır. Encümen, tiyatrolarda sigara içihnesinin. menedilmesini imkân • sız görerek binalar dahilinde hu susî bir yerîn sigara içenlere ayrıl • masinı zârurî bulmuştur. Encümene göre, bu yer, zemmi ve duvarlan yerden itibaren 25 santim yüksek liğindeki kısmı beyaz çini kaplı bir salon olacaktrr. Şimdiki tiyatro bmalarınuı hepsi ahşap olduğundan yenileri tnşa edilmciye kadar böyle ayn odalarda sigara îçibnesine müsaade edile cektir. En ziyade yangın ihtimali sahne tarafmda olduğu için oyun esnasında kuli» aralannda bir itfaiye neferi bulundurulacak ve sahne arakasında bir çıkış k&pısı açtonlacaktır. Tiyatro sahtpleri sahne önünde çelik saçtan oiomatik bir perde mşasina mecbur tutulacaklardrr. Encümenin mazbatası Şehir Meclisi nin yarınki içtimamda görüşüle cektir. «Küçük tacir ve sanayici leri himaye etmeliyiz» îzmir Kasaba demiryolu Sovyetlerin bize açtıkları kredi Bulgaristandan gelen muhacirler Dünkü Konvansiyonel trenüe şehri mize 3 9 Bulgaristanh Türk muhacir aüesi geknişb'r. Hükumetimize Utica etmis olan bu muhacirler Anadoluda iskân edfleceklerdir. Mnhadrler, Bulgaristanda tazyâc altmda Bulgarlaşmağa icbar edildiklerini ve buna tahammül edemedikleri içm Türkiyeye geldiklerini söylemektedir ler. Şehrimizde seyyahlar 21 martta dünyanın en büyiiös gemilerinden biri olan Akitanya vapuru şehrimize bine yakm sey yah getirecektir. İki gün evvel Emres of Australya vapurile tstanbula gelen 200 tngiliz ve Amerikalı seyyah dün sabah limanımızdan gitmislerdh*. Sporda esas disiplindir (Birinei aahifeden mabat) Yeni bir disiplinsizlik eseri olan v e resmi makamatta fena akisler yapan bu itiraznameyi yazanm veya yazan larm tecziyesi kararlaştmlmıştır. Son zamanlardaki bazı yazüan üzerine atletizm federasyonu reisi Bürha neddin Bey hakkmda da bir karar verümesi teemmal edflmiş olop bu karar bugün verilecektir. Spor teskilâtınm ve bu meyanda spor kumplermn ilga edileceği hakkmda ortaya ablan şayialar, burada alâkadar muhitlerde fena bir tesir husule getirmistir. Ana • dolu ajansı vasıtasile resmen tekzip ettirilen bu şayialann, spor teşkilâh rüesasmm bir müddettenberi disiplrai temin için ittihaz ettiği tedbir ve ka rarlardan hoşlanmrjranlar tarafmdan kasten çıkanldığı anlaşıfamşbr. Bu şayialan çıkaranlar da malum • dur ve icap ederse onlar hakkmda da eeza kararlan verilecektir. Spor hayat ve tesküâtırnızda sda bir disiplin tesisi kat'iyyen mukarrer dir ve bn dinplini bozacak, bir takun bvsosî emeller takip ederek gençliğin bedenî terbiyesi için mnnr faaliye1 de bulunacak, spor hayatrada maddî ve manevî anarşiye sebebiyet verecek olanlar siddetle tecziye edileceklerdir. Sporda esas disiplindir. Silâhlar meselesi Fransa, İngiliz tekliflerini ret mi etti? Böyökannesini öldOren haydut deli m*? Kemalpasamn Sanlı köyünde Ha «an ismmde birisi büyükanned Ummühanı sopa ile öldürmüstür. Katil bu cinayetten sonra bir de biçare kadı nm evmi ateşlemiştir. Bu müthis ve korkunç aile faciasmm sebebi anlaşılroamtstır. Katil Hasan yakalanmış ve deliük alâimi gösterdiğinden tzmir Memleket hastanesine kaldmhmstır. izmirle Yalova arasnda kara sürat postası Yaz mevsiminde İzmir, Ayvalık, Edremit, Balıkesir, Bursa ve Yalova arasrında her gün muntazam oto büsler ifliyecektir. Otobüsle Iz mirden Yalovaya 18 saat zarfında gitmek kabîl olacağı temin edil mektedir. Otobüsler kara sürat postası ismi verilecektir. Bu suretle tzmird'en perşembe günü Yalovaya gidecek yolcular cumayı Yalovada geçirerek ertesi günü tzmir© dönebileceklerdir. îhracat offisi İktısat Vekâleti iktiran ve tktısat Vekâletme tebliğ edilBir üd gün içinde bu kadroya nazaran taymler yapılacak ve alâkadarlara tebliğ edilecektir. Ofıs merkezi Ankaradadır. Vekâlet teşkilâtı için bir lâyiha hazırlanıyor Ankara 6 (Telefonla) tktısat Vekâleti Vekâlet tesküâhm evvelce Heyeti Vekileye verilen raporda izah edilen şekilde tevsi ve ıslah maksadile bir teşkilât kanunu lâyihası hazırlanmaktadır. Lâyihada Vekâletm gen'şlenıiş olan faaliyetini tedvir edebilecek bir teşkilâ tm esaslan derpiş edümektedir. Bu meyanda bir kredi bürosu ve bir iş bürosu teşkili de mutasavverdir. Daha bazı yeni müdürlükler de vardır. Londra 6 (A.A.) Lord Eden bu sabah silâhlan bırakma nazırlar enciimenjnin içtimaında hazır bulun • mus ve Avrupadaki son seyahati hakkında izahat vermiştir. Hükumet, vaziyetin mütekâmil bir bulâsasını yapmak için, Fransa hüku • metinin tngiliz muhtırasma karşı der • meyan edeceği miitaleaları beklemektedir. Silâhlan bırakma konferansı büro sunun 10 nisandan evvel içtimaa da : vet edileceğine iht mal verOmemekte • dir. 16 mart şehitleri ihtifaline hazırlık Adanada şiddetli yajmurlar Adana 6 (A.A.) hafif surette yağmağa Sabah. karşı başlıyan yağ mur saat 10 da hızını arttırmıs ve bilâfasıla bardaktan boşanncasma üç çeyrek saat devam etmis, bu müddet içinde sebir geçilmiyecek bir hale gelmistir. Yağmur öğleden sonra da yirmi dakika kadar ayni surette yağmıştor. Çiftçi bu faydalı ve feyizli yağmur» lardan son derece memnundur. Bu yağmurlar merkezin koy ve nahiyelerinde de ayni suretle devam etmiştir. Yağan yağmurun miktan otuz milimetjedjr. ,?s»î!h ve itizar Vali ve Belediye reisi Muhittin Beyin muhtelif sehir isleri hakkmda gaze» temize verdigi mühim izabatı dünkü nüshamızda neşretmiştik. Bu beyanabn, kafeslerden bahseden kısmında bir tertip yanlışlığı olmus, kafes kelimesi müfett'ş şeklinde çıkmışbr. Muhittin Bsyin, bu mesele hakkmda Şehir Meclisi tarafından ichar edilen temennîye temas eden muharririmizin sualine verdigi cevabı aynen maalitzar aşağıya kaydediyoruz: «c Zaten Istanbu'da kafes kalma • mı» gibidir. Mevcut kafesler için de kanunî ahkâm dahil nde hareket edilecektir. Bu hususta tetkikatla Adanada 6azi heykeli hazırlığı Adana 6 (A.A.) Umumî meclis bugün saat 14 te Vali Beyin riyasetinde son toplantısını yapmışbr. Ruzna • me mucibince ilkonce muhasebei hususiye ile belediye tarafından ortaklama ahnması teklif edilen ve Gazi heyke • linin dikileceği Cumhı]riy«t meyda nında avokat Fahri Beyin evinin sehir konağı yapüması için satm ahnması esas itibarile kabul ve bu isln basarıl • man daimî encümene bavale edildi. 16 mart ihtifal programım hazırhyan komite heyeti Dün Halkevinde ihtifal komitesi toplanarak 16 mart şehitleri içm ya • püacak ihtifalin programmı konuf mustur. • Komite heyeti Cumhuriyet HaBs Fırkası Fab'h kaza reisi doktor Hikmet Bey, Halkevinden Nakiye Hanım, Kolordudan binbaşı Canip Bey, Maariften Maarif müdiir Inuavini Nevzat Bey den terekküp etmektedir. Kongre neticesin de ihtifal giinü, biri Fırka ve HaDcevi namma, biri şehir namına, biri de gençh'k namma üç hatibin söz söylemesini kararlaşhrmış ve ihtifalde mızricanın matem havası çalması, havaya manevra fişekleri atılması ve resmigeçit yapıl ması gibi tezauürler tesbit olun • mustur. Böreşçüerimiz Avrupa şampiyonasına iştirak edecekler Ankara 6 (Telefonla) Bu sene güreşçilerimizin Avrupa şampiyonasma : iştiraklerine karar verilro ştir. Güreş çiler bu maksatla ttalyaya gideceklerdir.