5 Mart 1934 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

"Cumhuriyet SON TELGRAFLÂR Vergilerde yapılacak tadilât Meclise sevkolunan yeni varidat bütçesinin esbabı mucibesîndeki tafsilât Ankara 4 (Telefonla) Meclise sevkohman yeni vari dat bütçesinin esbabı mucibesmde tadilâta uğnyan vergiler hakkında mühim tafsilât vardır. Bu tafsüata nazaran ka **nç vergisine munıam «iktısadî buhran vergisi», evvelce de raalum olduğu vechüe, memurlardan, roaaslanna göre yüz de on beş ile yüzde yirmi dört arasında almmaktadır. Buh ran vergisi bu defa diğer erbabı bcarete de tesmil edilmek tedir. Bımlar da kazacç vergisinm beşte bir nisbetinde ver giye tâbi hıtulacaklardır. Bu suretle bir bucuk milyon Iiralık bir hasılât elde edileceğj tahmin olunmaktadır. müesseselerinden on bin liraya kadar cîro vaoanlar simdiye kadar bu vergiden muaf addohrnuyordu. Bu vaziyet büyük sanayim aleyhme n«ticeler vermistir. Yeni lâyîhada mevcut muafiyet kaidınlraaktadır. Bundan devlet hesabına ikî mflyon üc yüz bin lirahk bir varidat temm edileceği tahmin o lunmaktadır. Izmir Kasaba hattı Hat şimdilik hükumet murakabesi altında gene şirket tarafından işletilecek, şirket murahhasları Ankaraya gidiyorlar Yeni elçilerimiz Nuri Beyin de Tirana tayini mevzuubahîs Vasington büyük elçimiz Muhtar Beyin münhal meb'usluklardan btrine namzet gösterilmesi ve yerine Londra büyük elçisi Münir Beyin, Londra bö • yük elçiliğine sabık Paris sefm FetU Beyin, Sofya büyük elçiliğine Madrit elçimiz Şevki Beyin, Madrid« de Sofya elçimiz Tevfik Kâmil Beyin tayin lerinin takarrür ettiği yazılmştı. Bunlardan başka Tiran elçiliğine de Kütahya meb'usu Nuri Beyin tayini mevzuubahst;r. Madrit elçimiz Şevki Bey Ankarada bulunmaktadır. Birkaç güne kadar ş«hrimize gelecek ve Madride gider*k m » tat olduğu üzere tspanya Reisicumhvrüe hükumet erkânma veda ettUctea sonra tekrar şehrimize dönecektir. Şevki Bey burada MuhtelH Mübadele Komisyonuna ait müstacel bazı hususah bt tirdikten ve komisyonun tasfiyesi işi • ni neticelendirdikten sonra Sofyaya fi> derek itimatnamesini verecektir. Madrit sefaretine tayin edilen Tevfik Kâmfl Beyin bu bir iki gün içind* şehrimize gelerek buradan Ankaraya gitmesi beklenmektedir. Avnıpada tedavide bulunan sabık Paris sefiri Fetki Bey de bu ay içmde memleketine dönecektir. T T •r m Bına vergisi nast! oiuyor? Bina vergısmde iradı altmış liraya kadar olan binalar vergiden muaftı. Son tadilâtta bu muafiyet nisbeti 2 5 liraya kadar tenzil olunmuftur. Bu sayede 250 bm Iiralık varidat elde edilecektir. Kazanç verç s'ndeki dejjişiklikler » Meclkte bulunan kazanç vergisi kanunu son bazı tadilâta uğnsmaktadır. Yakmda Meclisten cıkacak olan bu kaıranda hukumetm istediği tadiltbn esaslan sunlardır: Kazanç vergisinde takdir usulü kalkacaktır. Malum ol du?u üzere ötedenberi icar karinelere istinaden takdir edi lirdi. Bu usul yerroe gayrisafi irat esası konulrmnrur. 2,000 liraya kadar olan gayrisafi irada saMp mücueseler maktu vergiye bundan yukansı ve şirketler beyannameye tâbi tu tulacaklardır. Bundan baska makeilefivet harici kalanlara da mükellefiyet tahmil olunacaktır. Bu sekilde kazanç vergr'sinde üri buçuk, üç milyon arasmda bir fazlalık oiacağı umit edilmektedir. Şeker istihlâk vernisinin yeni nisoati Şekerin istihlâk vergpsi yüzde 8 nisbetinde idi. Yeni lâyihaya göre vergi eski fabrkalar icin kîlo başma 16, yenfler : için gene Idlo basma 15 kurus o'arak tesb t olunmustur. Bu vazivette 160 bin Iiralık bir fazla varidat temini muhtemel dh\ Zamma rağmen seker fii»'erî artmıvacaktır. Izmir Kasaba hattının guzergâhtm gösterir harita ve güzel tzmirden bir manzara Ankara 4 (A.A.) Güzel tzmiri tçanadoluya bağhyan tzmir • Kasaba d'emiryolunun bütün şubelerile beraber devletç« satın alınman kararlaştırılmış ve keyfiyet «jrkete 28 subat tarihinde tebliğ edilmistir. Bu kararın icabatından olmak üzere 1 mart 934 te hatta ait kasa vaziyet • leri tesbit edilmistir. Hat hükumetin yakin bir murakabesi altmda olmak üzere şimdilik gene şirket tarafın • dan isletilmektedir. Hattın devir ve teslimi hükumetle şirket arasında kararlaştırılacak bir programa göre yapılacakhr. Şirket nrurahhaslarmın yakında Ankara ya gelmeleri bekleniyor. tzmir 4 (A A.) tzmir Kasaba ve temdidi demiryolları, bir marttan itibaren hükumet nam ve hesabına islemektedir. Bütün işler vekâletin tensibile, müdür salâhiyetini haiz olan hat komiseri Hilmi Beyin nezareti altında cereyan etmektedir. Bir martta, bütün istasyon • daki kasa mevcutlan tesbit edil • miştir. Elektrik resmi Elektrik resmi yüzde bir olarak ve fatura üzerindert an • nıyordu. Müsavatsızlığr izale icin kilovat basına 2 lnırus ahnacaktır. Havagazinden de beher metre mikâbı icin 1 kurus ve elektrik btihsal eden sanayi müesseselerinden dahi gene kilovat başına 1 kurus almacaktır. Bu suretle 650 bin Iiralık bir fazlahk umit edilmektedir. Petrol inhisarı Ham petrol ve mustakakmm mhisar altına a*!**^"»^ da oldukça büyük miktarda varidat temm edecektir. Bu liyihaya göre yeniden inhisar resmi namile bir resiro konmıymcalchr. Evvelce petroldan muamele vergisî namile alraan para inhi • sar resmt olarak almacaktır. Bu resim hara netroldan 5 ku ruş olacaktır. Mazota da seksen santhn kadar bir zam var dır. Bu müessese devlet tarafından isletil ecektir. Dokuz yüz bin Iiralık bir varidat temini muhtemeldir. Dünkü fırtına Fakat, evvelki gün mutedtl bh* «wrette baslayan poyraz havanın vaziyetini birdenbire değİştirdi. Rüzgİr süratini yavas yavas arttırarak de • vam etti ve nihayet bir fırtına halrai aldı. Bu fırtına dün gündoğusuna çevirdi ve müthiş bir siddetle esneğe basladı. Gelen haberlere gSr© gündoğusu frrtınası, en siyade Karadeniz sa • hillerimizde ve Marmara Ereğlisile Geübolu taraflannda tesirini gostermistir. Bu sahillerde fırtınanm büvük tahribat yaptıği bildirilmek tedir. Fakat henüz ne Karadenir, ne de Marmara ve Akdeni* liman lanndan tafsilât veren telgTaflar almamadığı için fırtınadan mütevellit hasarlan kat'î olarak 8grewnek mümkün olamamıştır. Tahsilât kolftylıkları Bütün bunlardan başka vergi tahsilâtmda da bazı kolaylAlar düşimâlmüstür. Şimdye kadar yalnız bir iki vergide olan, vaktinde vergi veremiyenlerden yüzde on ceza alınmak usulii, bütün vergilere tesmil olunmustur. Buna mukabil taksitini daha evvel •erenlere yüzde bes nisbetinde bir tenzilât ya puacakbr. tnkılâp Enstitüsü açıldı Günün büyük meseleleri (Birinci tahifeden mabat) Ders başlamadan evvel salonu dolduranlar hep bir ağızdan Cumhu riyet marşanı terennüm etmiflerdir. Tam saat 17,30 da Vekil Bey al kıslar arasmda kürsüye gelerek, Enstitü faaliyetinin ne sekilde ce reyan edeceği ve tedrisatın kimler tarafından ve hangi bahisler Uze • rinde yapılacağı hakkında kısa bir mukaddemeden sonra ilk dersîne başlamiftır. Vekil Bey Türk inkılâbmm yük sek manasının ne olduğunu ve bu inkılâbın nasıl başladığını anlatmak üzere Türk inkılâbmı muhtelif kı sımlara ayırnus ve bunlardan en mükinuninin ilk safhayı teskil eden askerî kısım olduğunu, bunun temadlsi olan hukuki kısmm inkılâbın ikinci safhasmı, iktısadî kısmın üçüncü safhayı, haricî siyaset kısmının da dördüncü safhayı teskil ettiklerini söylemiş ve bunlardan bîrinci kıs mın, Recep Bey tarafından, huku ki kısmın Mahmut Esat Bey tara • fından, iktısadî kısmın Yusuf Kemal Bey tarafından ve haricî siya set kısmının da kendisi tarafından tedris edUeceğini söylemiştir. Vekil Bey, burMÎan sonra uhde sine almvş bulunduğu inkılâp saf • hasının ilk dersmi, Türk inkılâbı • nm siyasî kısmını safba safha an • latmağa başlamıştır. Hikmet Bey tedrisatma, Büyük Harbe takaddüm eden cioan vaziyetTti ve bu vaziyet içinde Osmanlı tmparator • luğunun siyasî, iktısadî, coğrafî halmi ve Imparatorluğun zâf noktalanm izah ederek girişmiş, Büyük Harpteki büyük devletlerin ve Osmanlı devletnin kar şılıklı vaziyet ve münasebetlermi, harbin netieesini siyasî noktai nazardan büyük bir itina ve vukufla isah etmis, ve bu izahat hazmm tarafından büyük bir alâka 3e dinlenmiştir. . Vekil Bey tedrisatma yarm devam edecektir. (Birinci Mahifeden mabat) raif ve Hariciye Vekili Tevfik tü Beyin izahatini dinlemiştir. Ekseriyeti azimesi hazır bulunan Encümen azası Balkan misakı etrafmda misakın siimulü, ehemmiyeti ve mahiyeti ve icabatı hakkında Hariciye Vekili Tevfik Rüstü Beye birçok sualier sormuslardır. Vekil Beyin verdiği cevaplardan misakın Turkiyenin şîmdiye kadar mevcut taahhüd'atile hemahenk olduğunu gören Haricive Encümeni bu misakın sulh için yeni bir iyilik ol duğuna kanaat getirmis ve mesai sinden dolayı kendisini takdir ve tebrik ile, Türkiye Cumhuriyetinin açık sulh politikasını bir kere daha gösteren bütün bu muahedeleri ve Balkan misakmi kabul ederek tasvibi ricasile B. M. Meclisinin tas • dikine arza karar vermi^tir. Bu muahedeler Meclisin en yakın içtimalarından birinde müzakere edilecektir. Muamele vergisi tadılâtı Muamele vergisinde de bazı tadilât vapılacaktır. Sanayi Türk Fransız dostluk Alrnan ajansı: «Fransa hiç bir fedakârlığa katlan grupu teşekkül etti madı; Almanya ise silâhları bırakmak hususunda Ankara 4 (A.A.) B. M. M. Türk • Fransız dostluğv grupunu teshertürlü fedakârlık imkânlarım tüketmiştir» diyor Berlin 4 (A.A.) Alman Ajansından: Salâhiyettar mehafild'en aTınan Tnalumattan. M. Edenin Pa • risteki görüşmelerinin netieelerr wlâhsızlanma meselesinin mukadde • ratı hususunda Almanyada gayri • müsait bir intıba husule getirmiştir. M. Eden tngiliz teklifinin tetkiki için Pariste çok miiphem vaitler elde edebilmiştir. Bu hal Fransiz siya»etinin hiçbir suretle değişmediğini ve hiçbir fedakârlığa katlanmadıklannı tngiliz mutavassıt siyasetini Al manyadan daima yeni fedakârlıklar elde etmek için bir alet olarak kul • lanmayi istibdaf ettiğini bir kere daha göstermiştir. Fransanın bu tabiyesi ile, tngiltetrenin mutavassıt rolünün sekli tamamen değismek tehHkesine maruzdur. Çünkü Almanya her türlü fedakârlık imkânlanm tüketmîştir. Almanya, bu tecrübelere artıknîhayet vermesi ve tngilterenin hüsnü niyetinin suiistimal edilmemesi zamanı gelmis olduğu mütaleasında • dır. Bu vaziyet dahilinde görüsm« • lerin d"evamı, vaziyetlcr çok müte halif olduğu için faydasız bir tec rübeden başka birşey olamaz. Alman silâhsızlanmasının derece«i Basvekilin silâhsızlanma programım teskil etmektedir. Almanya bu prog rarom iptal edilmesme muvafakat edemez. Dünyanın silâhsızlanma sahasın» da kat'î müstakar ve muvazeneye müstenit bir tarzı halle ihtiyacı vardır. Bunun için tngiliz tavassutu, Paris silâhsızlanma formüllerine kar• olan mukavemetin merkezi olarak ı telâkki etmelidir. Çünkü Avrupanın diğer devletleri arasında bu formüller hakkında tam bir itilâf mevcuttur. Avrupaya dahilî muvazenesini verecek olan silâhsızlanma tarn halli yalnız bu istikamette bulunabilecektir. M. Edenin seyahati Millet Meclisinde Fransız bahriyeti Paris 4 (A.A.) Bahriye Nazın, 1934 senesi bahrî insaat programına tekrar başlamak üzere meclise bir lâyiha verdiğini teyit etmistir. Bahri insaat, 1933 senesinde dur • durulmuştur. 1934 senesi insaat kısmında meclis bahriye komisyonunun arzusu veçhile yeni «Dünkerque» zırhlısının inşasi vardır. Yeni insaat, muahedelerin temdit etmiş olduğu nisbetten aşağida kalmaktadir. iran Şahının ziyareti Ankara 4 (Telefonla) tran Şa hmtn Ankaraya mayıs ortalanna doğ • ru geleceği anlasılmaktadır. Şah Haz retleri burada büyük merasimle istikbal olunacaklardır. Meclsn bugönkü içtimaı Ankara 4 (Telefonla) Büyük Millet Meclisinde yarm (bugün) mü zakere edilecek birsey yoktur. Bina • enalevh Meclisin içtimaı uzun sürmiyecektir. Meclis Refs Vekilligi Ankara 4 (Telefonla) Burada deveran eden bir sayiaya göre mün hal Meclis reisi vekilligine sabık Mali ye Vekili Mustafa Abdülhalİk Bey Uyin olunacaktır. M. Prensin katli Paris 4 (A.A.) Adliye Nazm M. Şeron, bu sabah Dijon müddeıumumisi M. Kosepini kabul etmiş ve kendisile; temyiz azasından M. Prensin katli hâdisesi etrafında iki saat kadar görüs.müştür. Müddeiumuminm maruzatına nazaran, inu'har ihtimali tamamile berta • raf edilmek lâzundır. Vak'a herhalde efkârı şaşnrtacak bir takım tertibat ' bnarak işlenmiş bir katilden ibarettir. Adliye Nazın, müddeiumumiye teşekkürle beraber suçlulann aranıp süratle bulunması hususunda hiçbir gayretin es;rgenmemesine hükumetçe ne büvük ehemmiyet atfedildiğini söyle • mifti. kil etmiş. riyasetine C.H.F. Grupu Reis vekili Cemil ve reis vekilliklerine de Erzincan meb'usu Saffet, tstanbul meb'usu Halil Etem ve kâtibi umumiliğine Necmettin Sadık Beyler seçilmişlerdir. Türk Fransız dostluğu grupuna C. H. Fırkası azasından 73 meb'us dahil bulunmaktadır. Bundan ma • ada müstakil meb'uslardan Halil Bey (Izmir) ve Sırrı Bey (Kocaeli) de bu grupa girmiflerdir. Grupun tesekkülü münasebetile Cemil Beyle M. Heryo arasında su telgraflar teati edilmistir: Fransa kabinesi erkânmdan Fıan sa Türkiye grupu reisi M. Herriot Cenaplanna, Türkiye Fransa grupunun mü essisler meclisi halinde toplanmıs olan 75 Türk meb'usu, Fransız arkadaslarına iki memleket arasında dostane bir tesriki mesaiyi inkîsaf ettirmek maksadile girişmek lutfünd« bulunmu» olduklan mes'ut te • şebbusten dolayı teşekkür ederler ve as*lardanberi devam eden bir dostlukla yekdiğerine bağlı olan iki milletin temayülâtına tetabuk eden bu necip gayenin tahakkukuna can ve gönülden çalısacakları bususunda onlara teminat vermekten büyük bir zevk duyarlar. Bu fırsattan bilistifade zatıâlilerine derin nvuhabbetimizi arzederiz Reis Hazretleri. Reis Cenul, rtis vekili Saffet, Halil, kâtibt umumi Necmettin Sadık Millet Meclisinde Türkiye Fransa grupu r«sı Cemil Beyefendıye, Arkadaslarım ve ben muhabbetkârane telgrafınızdan pek müte • hassis olduk. Sızinle birlikte ananevi d'ostluğumuzun inkisafına ve sulhün takviyesine kardesçe elbirliğile çahsabileceğimizi dü'ünmekle bahtiyarız. Herriot Vapttrlar hareketlerini tehir ettiler Karadenizde fırtmanm şimdiye kadar misli nadir gorülen bhr siddetle devam ettiğine dair gelen haber ler üzerine Karadenize çıkacak vapurlar hareketlerini tehir etmisler dir. Bunlann ekserisi BüyüMere 8nünde demirlemislerdir. Bu meya»da dün Trabzona hareketi naukarrer olan Vapurculuk şirketin* ait Sa • dıkzade vapuru da hareket edeme tnistir. Dün Karadenizden Ihnanrmıza yalnız Cumhuriyet vapuru gelebfl • miştir. Yolda fırtınaya yakalanan Cumnuriyet vapuru epey müçkülit cekmiştir. Vapur Galata nhtırama da ancak 2,5 saatte yanaşabilraiş, bu arada manevra yaparken rrhtıma düşmek tehlikeleri geçirmiş, îki kere detnir atmak mecburiyetmde kal» mıştır. Dün, Akdenirden de yahnz Rotnan. ya vapuru gelmistir. Bu vapur da aym möşkülât ve tehUkelere marm kal mıştır. Marmara ve Karadenizde seferde bulunan posta •apurlan ve sflepler « yakm umanlara sjğramışlardır. Telsiz merkezleri açürta fırtraaya y» kalanan birçok gemnerden kndat isaretleri almışlardır. Fakat fırbnann» detinden denize açılmak mumkÜB o lamamalrtadır. 500 Ingil'.z seyyahı geldt Empres Of Ostralya tsmindeki büyük Transatlantik ile dün saat üçte, Akdenizden limanımıza beş yüzü mütecaviz İngiliz seyyahı gelmiştir. Seyyahlar, dün fırtına yüründen vapurdan çıkamannslardır. Bugün sehre çıkarak Müzeleri ve dîğer temaşaya şsyan yerlerî ge zeceklerdir. Müberra Suat Hanım Almanyava gitti Seririyati vilâdiye mezunlanndan ebe Müberra Suat Hanım doğum hastaneleri ve seririyati vilâdiye hakkında tetkikatta bulunmak üzere dün Almanyaya hareket etmistir. Güzel San'atler talebesinin balosu Limandc Fnima dün tstanbul limanmı da bannüamıyacak bir hale koymustur. Birbirini müthiş bir süratle takip eden ni dalgalar küçük merakibuı seyrini tamamen imkânsız bir hale koymustur. Fırtına yüzünden limanımızda, dün, yükleme ve bosaltma isleri tamameıı durmuştur. Yalmz, denizin sertliğine rağmen, Akay, Boğaziçi ve Haliç vapurlan programlan mucibmce sefer lerine mraıtazaman devam etmisler dir. Roma mülâkatı İtalya gazeteleri neler yazıyorlar? Roma 4 (A.A.) M. Musolmi Ue M. Dolfüs M. Gömböş arasında ya • pılacak müstakbel toplantı hakkında Italya gazeleleri mütalealar neşir ve mülâkatm tamamile tabiî mahiyette olduğu idd'ssmda ısrar ediyorlar. Tribuna gazetesi şunlan yazıyor: «cMacarıstan ve Avusturyaya karsı M. Musolininin siyaseti makul bir siyasettir ve orta Avrupanm muvazene sini temine matuftur.» Giornale d'ltalian şunlan yazıyor: «Bu siyaset Tuna havzasmda bilhassa mühim olan vaziyetleri takviyeye matuf mmtakavî bir anlaşma siyaseti» djr.» Aslı çıkmıyan bir keşif Ankara 4 (Telefonla) tznrrde eczacı Abdüsselâm Bey isminde bir zat muharebelerde kullanılan zehirli gaz • lerin tesirlerini izale edecek çareyi bulduğunu ilân etmistj. Sıhhiye Vekâleü hükuraetin bir mütehassıslar kom'syo nunda bu iddiayı tetkik ettirdigini ve hiçbir ilmî kıymeti olmadığuıın anlas.ildığını bildirmektedir. Bir motör battı Bahar Efendiye ait 4 numaralı gaz motörii, dün, saat on üçte limanda samandtralann bulunduğu mahalde denizin şiddeMne tahammül edemiyerek hamulesi olan 700 teneke gazle batmıştır. Motörün içinde bulunanlar civar dan yetişen bir mavna tar«fmdan kur • tarılmıslarc^ Yesilköy Ka«r.t msr.iez.nden aldığııııız malumata göre dün hava tazyiki 754 müimetre idi. En fazla stcakhk ( 7 ) en az ( 5 ) derece idi. Rüzgâr poy razdan saatte 50 kilometre süratle esmıstrr. ingilterede faşizm Londra 4 (A.A.) Newcaste îngilterede faşiım siddetle On • Tynede bir nutuk söyliyen Sir Herbert Samuel tahrtkâtma karsı tam bir serbesti bı • rakan hükumetin vaziyetini tenkit etmftir. Amerikanın borcu Vasington 4 (A.A.) Amerikanm bugünkü Düyunu Umunryesi 2 6 milyar dolara çıknustır. Bu miktar he men harbin akabmde olan 26,659 milyonluk rekor rakamına yaklaşmaktadır. Bu borçlann içinde subat aymda yapı lan 9 8 4 milyon borç ta vardır. Güzel San'atler Akademisinde talebe tara.f ından bir kostumlü balo verilmistir. Balo çok güzel olmuştur . Genç san'at namzetlerinin bu eğlencesinde çchrimizdeki birçok »an'atkârlar ve Akademi hoeif ları hazır bulunmuşlardır. Resimlerimiz bu balodan muhtelif in tıbalan göstermektedir.