Hayat Ansiklopedisi nci cüzü çıktı 50 umhuriyet : NO. 3 5 2 5 t^TANRII! p »/« AI O^*L.U Telgraf ve mektup adresi: Cumhuriyet, Istanbul Posta kutusu İstanbul, No. 24« ve matbaa Sdll 2 7 Şub&t 1934 Telefon: Başmuharrlr ve evi: 24290, Tabrir heyeti: 24298, Idare kısmile Matbaacılık ve Neşriyat Şirfceti, 24299 Hayat Ansiklopedisi Böyük bir kötüphaneyi bir arada evinize geliren M faydalı eserdir. Her evde bir tane bulunmak lâzımdır. 1 Türkiye üzerinden Iran transitinin en kısa yolu x Futbolculara verilen cezalar Hacı Mehmet Beyin yaptığı teklifler Elaziz demiryolunu temdit ederek Mersini Iranın ihracat limanı yapmahyız tSMET PAŞA HAZRETLER1NE Cezaların tatbikine bu Yeni vergi membalannı tetkik edecek Fırka ko Maliye Vekâletindeld komisyon dün de çalıştı, haftadan itibaren hazırlanan rapor gece Başvekil Paşaya verildi misyonu toplanıyor başlanacak Kftahya meb'Cuma gün Maliye Vekilinin usu Hacı Meb • kii GalatasarayFenerbahçe maroet Bey muhte verdigi izahat çında hadis olan •^» Bütçenin yekunu 175 milyonu bulmıyacak O Kigi GğmfumQ / İrga» k»d»r /tm, çtrkin vak'a hakkında »por makam a 11 n ı n gösterdiği ye rtnd<> titizliğî ve hâdise miisebbiplerine verdiği ceza karar lannı dütı ya7 ımstık. Türkiye ldman CtmL Cexa karar • yetleri fttifakı İktnct lan »por efkân reisi Halit Bep utnumiyeanizde hemen umumî bir tasviple karsilanmiftır. Kendilerrnden en velut spor tezahürleri bek lenen futbolcuların bu fena hare ketlerinra spor tarihimizde bir daha tekerrür etmememisni temin edecek olan bu kararlar dlsiplinsizliğe karyi en kat'î bir tedbir olarak görültnektedir. Şehrimizde bulunan tttifak ikinci reisi ve Beyazıt meb'usu Ha lit Bey mesele ile bilhassa bu nokta<4an meşgul olmuştur. Dün tstanbul mıntakasa mehafi • linde yaptığımız temasiardan ö&rendiğimize göre tdman Cemiyetleri tttifakı unıumî retsliği ceza. k&rarlan kat'iyet kespedincîve kadar, oytm culann önümüzd^ki haftalarda oynanacak maçlara iştrrak etHriimemesini îttifak nizamnamesinm 12 nci maddesi mucîbince umumî merfce zin haiz oTdufu salâhiv^te binaen mıntaka rivasetîne teblie «tmistir. Yani bu iki kulüo cezalı oyunculannı mevcut fik^tür mucibince vapacaklan maçlarda cezalar kesbi kat'ivet edincive kadar da oynatamıyacaklar, maçlara diğer oyuncula rîle çıkacakalrdır. Cezaiann tahfifi ihtimali olup ohnadığı hakkmda alâkadarlarla yaptığımız temasta da bu hususta «nenfi cevapla karvlastık. Futbol heyeti tarafından verilen ceza kararlanmn mafevk makam • larca hemen tasdik edileceği ve tahfifi cihetine gidilmiyeceği de anla • (Mahodi ikinci tahifede) iıâzizi İrana bağhyacak olan demiryolunun güzergâhını gcsterir harita onya meb'usu Tahtin Bey ar kadasunu Beyruta gelen bir tran heyetile orada Suriye üzerin den yapılacak tran transiti hakkında tnıizakereler icra edilmekte olduğuna dair gördüğü bir gazete haberinden ateşlenerek bu transitm en tabiî yolu olduğu tecrübelerin Utatisttklerile M bit Trabzon istikameti üzerinde bir makale yazdı, ve şarka doğru ilerliyen Türkiye şimendiferlerinin üd komşu metnleket arasında vaktile daha ziya de iptrdaî vasrtalarla cereyan cden safinakale rabıtalannm simdi demir ai lara ve demir bağlara istinat edebileceğine kuvvetli ve canlı bir Mirette işaret etli. Tahsin Beyefendiyi harekete getiren gazete fıkrasını biz görmedik. Fakat bu pek nrahtemel bir iftir. Osmank imparatorluğunun tasfiyesinden sonra Toros maverasınm cenup tarafında kalan geniş kıt'a, Mosul petrollannm Verdiği kırrvet te inzimam etmek suretile, genis geniş yeni ihtimallere ve böyük böyük yeni tesebbüslere kapı açtı. Musul petrollanndan tngiliz bissesine düşen kısmı Akdenize indirmek için Ingikerenm Hayfada bü+ün dünyanm en mükemmel limanlarından birini vücude getirdikten sonra kum çölleri içinde uzatmakta olduğu adeta kanal diyeceğimiz büyük borular, yani piplein bonı hatb şimdiki asrın akıllara hayret veren îşlerinden biri sayılacak büyükiüktedir. Fransanın da buna muvazi olarak Şamtrablusuna böyle bir boru yolu rnşa etmek tasavvur ve hatta kararmda olduğunu biliyoruz. Sessiz sedasız mşa ve ikmal edilen Hayfa limanının mükemmeliyeti öyledir ki omı tenmiye etmek için şarka doğru aiınacak tertibatla oraya nakli kabil şark ticaret metalannın hep bu mükemmel, emin, kolay ve şüphesiz birçok ucuz luklarla da teşvik edilecek limana gelmemeri imkânı yoktur. Hayfa lima nınm inşaatı hitam bulmağa doğru giderken Suriyelilerin ve tahsisan Bevrutiu!arm gözleri dört acıldığını gördük. Bunlar mandater memlekete müraca•t ederek adeta istimdat ettiler, eğer çabuk çaresme bakdmazsa Beyrutun ölmeğe mahkum olduğumı bağırdı • 1ar. Şimdi Beyrutun ölmemesi için bazı tedbirler düsünülüvor, ve çareler aranıyor demek olur. Iran tran*itini ve levki ktstnen çölden Hayfaya değil de Beyruta getirmek için fiklrler yorulduğuna ve gayretler sarfedildiğine inan • mak Iâzım geliyor. Bu, müteşebbisle rinin nazaruıda yalnız bir tran tran • sib' değildir, birâz da daha geniş bir düşünce ile alâkası derece derece bü tön A«ya içerilerine doğru uzayacak bir teşebbü$te rekabet meselesidir. Tahsin Bey tran transitine en mösait şeraitle Türkiyenin tava«sut edebileceğini söylemekte haksız değildir. Belki transit yolunun varacağı iskele yalnız Karadenize irhisar etmez. Vaziyetle • rin tetkSci bu hususta bize Karadeniz kadar Akdenize de inilebileceğini göstermek ihtimali yok değildir. Ancak bunım için bir limana ihtiyaç vardır. nf yeni vergi membalan buhnu! ve teklif etmisti Hacı Mehmet Bey bunlar ka bnl ve tatf>3c o lonursa bökume an halka yük ol ıııakmıııı 20 m;l • yon dort yüz bin KnJık varidat te» Kutahya meb'usu min edeceği mü • Hacı Mehmet Bey taleasmda idi. Kötahya meb'usu tekK fuım kabuKi takdirinde memuıiardan a* Immakta olan kazanç ve buhran ver • gflerinin kaldınlmasmı da teklif etmekte idi. Hacı Mehmet Beyin bu teklifi tet kik edilmek üzere Fırka Divamnca teskfl olunacak bir komisyona havale e • dilmişti. Martm birinde toplanacak olan bu komisyomm azalan şunlardır: Mustafa Şeref Bey (sabık İkt.s.t Vekili), tbrahim Tali Bey (tstanbul meb'usu), Kâzun Paşa (tzmir meb'usu), Mehmet Sadettin Bey (İstanbul meb'usu). Komisyonda Hacı Mehmet Bey b:zzat izahat verecektir. Hacı Mehmet B. dün bir muharririmize teklifleri hakkında şu izahati vermiştir: Ankara 26 (Telefonla) Tah kikatıma göre Maliye Vekâletin deki komisyon bugün de Vekil Beyin riyaseti altınd'a toplanmış, 1934 senesi bütçesi için Heyeti Vekilece kararlaştırıtan esaslari hazırlamakla mesgul olmuştur. Bütçe yekununun 170 • 175 milvon arasında olacağı, hatta 175 milyonu bulmıyacağı anlaşılmaktadır Maliye Vekili Fuat Bey bu gece bütçe hakkmda hazırlanacak raporu Başvekil Paşaya taıkdim edecektir. Anlaşıldığına göre. bütçe ile ufak tefek tadilât müstesna yeni vergi ih dası mevzuu bahs değildir. Bugün Maliye Vekili Fuat Beyle ) (Mabadi ücüncü »ahifede ) ' Maliye Vekİli Fuat Bey Trakya için ihdas edilen Umumî Müfettışlik ^ Hükumet İkinci Umumî Müfettişligin maas ve masrafları hakkmda Meclise bir lâyiha gönderdi Ankara 26 (Telefonla) Trakya umumî müfettisliğinin yeni mali seneye kadar olan maaş ve masrafları icüı Heyeti Vkilece tanzhn edilen iâyi ka Büyük Millet Meclisine gönderil mişiı'r. Bu lâyihaya göre masraflar Dahiliye Vekâletinin 933 bütçesi fasiBar ararmda yapılacak tasarrufla temin ediierekhr. Lâyihamn esbabı mucibesinde mü him nafıa ve iskân işlerme saha teşkil eden Edirne, Tekirdag, K.rklareli ve Çanakkale mmtakalannı ihtiva etmek uzere 1164 numarah kanunun •»«»..üzere ı ı o t nunnruı KUIIUIUU hükumete verdigi salâhiyete müstenidea Trakya umumî mOfettişliği ihdas edilmeshun faydalı görüldüğü kaydedil mektedir. Lâyihaya merbut kadro cetveKna göre 150 lira aslî maaşlı bir nüfettişi umumî, 125 JirajalJLmaa4İıJbir.bjjmOşavale asaytş, kalemi mahsua, ev • rak ve iskân mâdürleri buhmacakbr. Müfettişi umumiliğin aynca 10 memuru da olacaktır. Senelik maaş ve müstabdemin ücretleri yekunu 55,556 ıra tuoaaktadır. Iran ve Türkiye hadatlarını götterir harita Iran transiti hesabtna son günlerin faaliyetini Akdenizde teksif etmif ohu» sebeplerin başında Hayfa ttmanmı göriiyoruz. Türkiyenin Akdenizde bu i*e salih ve zaten memleketimize Iâzım olarak yapacağı Kman malumdur: Zaten bir şimendifer müntehan olan Merstn li • manı! tsmet Pasa hükumetinin kurduğu demir ağlarla bu limanm tran transi tme bağlanması çok az hiımnete tevakkuf eden bir iş halmde bulunduğunu anlarsak adeta havadan hiç beklen • miyen bir nimete mazhar olmusçasma pek memnun oluruz sanınz. Azamî 500 kilometrelik bir fhnendiferle za • ten yapacağımız bu limam bhan evvel yaparsak tran transitine takip ede ceği en kısa, en ucuz ve en kolay yolu yalnız göstermif değil, hatta temin etmiş oluruz. Bunun için Mersinden basIryan şimendifer yolunu şarka doğru takip etmek kâfidir. Böyle yaparak Ergani yolunda Elâzîze vardığmnzı gö riiriiz. Elâzizden trana dogru uzanacak şimendifer şu hattı takip eder: Elâziz Polu Çapakçur Valir • Ziraret Muş • Bulanık Tutak Bargiri Saray. « Tekliflerimi tetkik edecek Fırka komisyonu önümüzdeki aym başından itibaren faaliyete geçecek, bittabi benden de icap eden izahah alacakhr. Büiyorsunuz ki bu tekliflerimle hasine•m yirmt milyon dört yüz bin lira kadar bir varidat elde edeceğini sdyle • miştim, Memur maaşlarını alâkadar eden noktaya gelince memurlann ka • zanç ve buhran vergilerinin kaldınl masını, bu yeni vergilerin kabul ve tatbâana tâbi tutmuştum. Binaenaleyh teklifin mahiyeti evvelemirde yeni vari • dat membalarmın temminden ibaret • thr. Fırka komisyonunun "bu tetkikat neticestnde mösbet neticeler elde ede ceğini fimit ediyorum.» Tramvaydaki bombalar Tütün taciri Ibrahim Beyle üç seriki dün tevkif edildiler ((Almanya harbe hazır ol!)) Bir Alman muharriri hükumetine Ingiltere, Holanda, Isviçre ve Alsasın istilâsını tavsiye ediyor Londra 26 (A. Ld 2 (A A.) Ahnan yzıcılarmdan Ed var Bansenin «A' manya, harbe he ztr ol!» bimli ki tabının mgilizcey< tercümesi bugv nesredihniştir. Fvelce întisar ede «Askerlik fenn isimli diğer b eserin müellifi o lan Banse, Alm? istilâ fîkrinin pr pagandactsı ola rak tanmmıştu. Azamî beş yüz kilometre uzunhı ğunda olan bu ş'mendiferin yalnız Valhle Ziyaret arasında Şeytandağlart Onun bu sc denilen bazan tünel açmak ve ekseri • eseri, tngiliz ma' ya da su kenanndan gitmek suretile buabnda derîn biı geçilecek azamî 40 kilometrelik bir heyecan uyandır Almanya ve muharririn Almanlar tarafından kısmı dar bir vadidir. Usttarafı nehir mıstır. Zira, mü istilâ$tnı istediği memleketler kenan ve ova olarak tamatnen düz • ellif bunda yalmz Alzasın, Holanda Eserin bu fıkrasını neşreden bt«çok dür. mn, tsviçrenm ve Holanda müstemle • gazeteler, ayni zamanda Banse tarafınBu şimendifer Tutaktan şimalde kelerinm değil, tngilterenin de istilâsı dan mürettep, tngilterenin istilâsı plâToprakkaleye çekilecek bir kolla nı tavsiye etmektedir. nını da dercediyorlar. Köprüköy civannda Sıvas Erzurum Banse, kitabmda ecziitn'e tjiyor kiAlmanyanm Londra seCiri M. Banve imtidadı şark simendiferine bağla« tngiltere, bu okadar mağrur ve senin kitabrrun ancak müeFifini mes'ul nacağı gibi kezalik Tutağın cenubun zahiren yenümez görünen nıülçt, mahedebileceğini ve eserin A manya cani • dan yörütölecek bir kolla da trana ve mahkum olacaktır. Heıh?îde, gü binden red ve takbih olunduğunu mudoğru uzanmak üzere Evvelâ Bargiriye, nün birinde, son defa 1066 da fethetazammın bir fıkra nesrettirdiğinden sonra da Mahmudisarayına gidecek dilmiş olan bu memleket, bir defa daha gazeteler, bilmukabele Bao3enm Brünstk. Sarayta tran hududundaki Makıi • yabancı bir devletin tehakkümü altm • vik Universîtesinde resmen mîistah nun arası yalnız 20 kilometrelik bir me da iğilecek, ve hiç olmazsa müstemledem bulunduğunu hatırlatmaktadırlar. safeciktir. kelerini terkedecektir.» Eğer Türkiye hükumeti Mersra Ii MNM BmnıımıMII,mlıiH™ım«mmınınmm«Hiıı^ tine de azamî kolayhklar verecek su nizle irtibah Türkiye dahümde bin kimanile beraber bu şünendiferi de m rette inşa ettirmek icap edecektir. Bu lometrelik, yani bir günlük bir şimenşaya karar verirse tran hukumetmin mesele hakkında iki komşu ve kardifer yolculuğuna inmiş olacaktır. Nede tran topraklarında Makuye bağla deş memleketra şimdiden görüsüp anreden giderse gitsm tran transiti için nacak bir hattı pek galip bir ihtimalle laşmalan günün en parlak meselele • ba yola rekabet edecek başka bir yol Huy • Selmas • Urmiye istikaroetlermrinden birini teşkfl edeceğine şüphe tasavvuru hemen hemen imkân haride inşa ettirmeği çok faydalı bula; yoktur. ^ .' '. cindedir. eağma muhakkak nazar le bakılabilir. 1 YUNUS tf haide Mersip lhnantnı tran transiBöyle bk simendiferle Iranın Akd« m tbrahim Beyin yazıhanetinin bu ianduğu Galatadaki han, 2 Tü 'efevaıt Efendinin Şiflideki apartımam, 3 Maznun kâtip Cevat Efmndi, 4 Maznan tütün taciri tbrahim Bey, S Tülek yan Efendinin çahçtığı Galatadaki şirket binai sadile eski şerikleri tarafından ter • tip edilmiş olduğu meydana çık tığını yazmıştık. Salâhiyettar makanüardan aldı " '••%*•' ' V î ğımız malumat, teşriyatımızı teyit Şişli Tünel hattında işlıyen bir etmistir. Dün hazırlık talıkîkatı tatramvay arabasında bomba dolu bir mamlanarak bu iştn alâkadarlan tevçanta bulunduğunu ve bunun bir Er(Mabadi alttnct tahifede) meni tacrrden intikam almak mak< Suçlular cürümlerini ttiraf ettiler