26 Aralık 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
Hayat Ansiklopedisi 46 *hci cüzü çıktî „ .... ÎSTANBUL CAĞALOĞLU W0. 3464 Telgraf ve mektup adresl: Cumharlyet, İstanbul Posta iratusu: tstanbul, No. 248 Telefon: Başmuharrlr: 22366. Tahrlr müdürü: 23236, îdare müdürü: 22365, Matbaa: 30472 umhuriyet §g|j 2g KânUniieVVCİ 1933 Hayat Ansiklopedisi Büyük bir küfüphaneyi bir arad» evinize gelireı en faydalı «serdir. Her evde bir fane bnlunmak lâzımdır. Yeni ölçülerin Istediği dikkat 934 senesi iptidasmdan itibaren, yani birkaç gün sonra, bütün Türkiyede âşarî sistem üzerine mii * esses bulıman yeni ölçüler tatbik edilmeğe başlanacaktır. Bütün medenî memleketlerin kullandığı yeni sistem ölçü, hesap itibarile olduğu gibi, doğruluk ve yeknesaklık noktalanndan dahi söz götürmez bir faikiyeti haizdir. Halkın ve miüetlerin muamelelerinde ö'çü esas olduğu için bu nekadar sa de, doğru ve umumî ise elbet o kadar iyidir. Şimdi bizim de kabul etmekte olduğumuz ölçü usulünü bütün diŞer memleke^Ier, vaktile bazılanna bizim de iştirak etti^imiz, asırlık mesai ile : taym ve tesbit edeb !mişlerdir. Sis temmetrik usulünü kabul eden mületler zünvesine biz Türkîer de işte ancak Cumîıııriyet devrinde dahil oiabiliyoruz. Bunım da memleketimiz için kendi basına inkılâp savılsc?k kadar büyük bir terakki merh»lesi olduğumı açık ve kat'î söylemelidir. Bu noktada hiç kimseivn sek ve fünhesi yoktur ve olrmmahdır ki yeni ölçü sistemini kabulIe gerek memleketimiz için. perek beynelmilel vaziyetimiz irib<»rfle ha kikaten çok ivi ve çok büyük bir if g'jmekte buJunuyoruz. Ancak yeni sistem tp.tbikatta birçok d'kkat ve itina ister. Bir sistemden diğerine gecerken halkın yeni vaziyete intıbakı bile haddi zatmda tabiî olarak roühim ve oldukça külfet ve zahmeti olan bir istir. Şimdiye kadar okka ile a'uııp satılan şeylerin bundan sonra kilo ile aluııp satılmalarmdaki fiat farkmı kanaatle bilmek satıcı için nekadar mühimse alıcı için daha mühimdir. Arşm başka s«y, metre başka seydir. Bir lître yağın nvktan gibi fîati de elbet bir okka yağdan farkh olacakhr. Birdenbire azamî dikkat istî yen büyük bir fiat deçişik liği karşısmda bulunacağız. ö y l e ki herkes her madde üzerinde hesap yapmeğa kalkişacak olsa adeta buntm hakBereket versîn ki arz ve taleo sahasın • da rekabetin oynıyacağı müessir rol tabiî vaziyeti zannolunduğundan da ha kolay ve daha kisa bir zamanda tesis edebilmek için hndadınvza yetiş mekte gecikmiyecektir. Hulâsa, azçok diikatle sadece yeni cereyana intıbak edip gitsek bile yeni vaziyete alışaca. • ğımıza hükmolunabilir. .. Burası böyledir ama azçok d'kkat dediğimiz kevfiyete pek ziyade ehemmiyet vermek lüzumu üzerinde de ısrar etmeliyiz. Bu dikkati ise halkı mız kadar ve belki daha ziyade hukumetimiz ve belediyelerimiz gö* termekle mükelleftir. Bir sistem den diğerme geçilirken karanlık auda b&lık avlamak istidadındaki açıkgöz lerin halk zaranna marifetler yapmalarına kat'iyyen imkân ve zaman verilmemek lâzımdır. Buraya kadan istn tatbikat zamanma ve alıçı satıcı halka ait kısmıdır. Bir de yeni ölçülerin memlekette herkes ta rafuıdan tamamen usuiüne mutabık bir şekilde tedarik edilip edilmediği meselesi vardır ki bu hususta maat teessüf şimdi kâfi malumata sahip plmadığımızı itiraf etmek mecburiyetin de bulunuyoruz. Ne yazık. ki biz de hariç olmadığımız halde, Türk matbuatı bu pek mühim ve hayatî yeni öl çüler meselesile lâyık olduğu büyük ehemmiyet derecesinde meşgul ola • madı. Bu meseleye dalr yazılm söyle • nen sozleri zihnen hulâsa ettiğimiz zaman bunun tamamen n».kâfi olduŞıma tereddütsüz ve yüreğimiz yanarak hükmediyoruz. Pamuklu mensucat için Adliye yangını, tramvaylar ve eğlence harice para vermiyeceğiz yerleri hakkındaki sual takrirleri 10 sene içinde 512 milyon liramız harice gitti, yeni Adliye, Nafıa, Dahiliye Vekilleri cevap verdiler, takrir sahipleri yeni sualler sordular, tenkit ve temennilerde bulundular, r"üh?m müzakereler oldu fabrikalar pamuklu ihtiyacımızı temin edecek Mecliste hararetli bir celse Iktısadî program ve mensucat sanayii •AdZij/e yangını ve eğlence yerleri için Mecliste <Cumhurİyet* teM makaie&ı Dahiliye Vekilinden sual soran mevzuu bahsolan îstdnbui meVusu. Refik Bey Alâettin Cemil Bey Ankara 25 (Telefonla) Meclis Beyler, Konya meb'ımı Refik Bey bugün Reis vekili Esat Beyin reisliile Manisa meb'usu Refik Şevket ği altında toplandı. Reis, Yozgat Beyin suallerine cevap verdiler. meb'usu Ahmet Hamdi Beyin vefat ettiğini Meclise bildirdi. Hatırasına Zekâi Bey, Refik Bey (Konya) hürmeten bir dakika sükut olundu. Müteakıben Adliye Vekâleti Venın tstanbul Adliye sarayi yangını kİli, Nafıa Vekili, Dahiliye Vekili hakkındaki sualîne oevap vermiştir* Zekât Beyin izaMatı Trammy sirketi hakkında sual takrvi verenme şayani dikkat beyanatta bulunan İ Refik Şevket Bey Z(|ÛLİ Bey bu cevabtnda müessif hâdisenbı vukuunu müteakıp tahkikata başlaiıldıgını ve bu tahkikatın henüz intaç'edilmemi» oM'.'Stmu söylemiş ve hâdueden ihmal ve teseyyüp ve sair sebeflerle mes'ul olması lâzım gelen adazdann takip ve mes'ul edilecekle Yeni mensucat fabrikalarımız için Sovyet Rutyada tetkikat yapan Türk ve Sovyet mütehasstslart (1 Hereke memvtcat fabrikan müdürü Resai Bey, 2 Fesane meusucat fabrikan müdürü Şevket Turgut Bey) Çünkü memlekefimizin dısandan te> Ankara 2 4 (Hususî) İktısadî darik ettiği en büyük maddelerden progratnda pamuklu dokuma sana yii mühim bir mevkî işgal etmektedir. biri pamuklu dokuma mamulâtıdır. Mabadi 5 inci sahifede Bunun böyle olması da pek tabiidir. Vapur tarifeleride yeni karara göre değişti tstanbul Bele diyesi, Dahiliye Vekâleti tarafm dan yapılan tebli gat üzerine sine ma ve tiyatrolar la diğer eğlence yerlermin kapan ma saatleri hak kında Daimî En cümende ittihaz e dilen karar sore tini dün Cumhu riyet Müddeiu mumiliğine göndermiştir. Başvekilimizin Samsun seyahati «A Mabadi S inci sahifede Universitede maaş ve yeni idare işleri Bütçede yüzde 25 kadar tasarruf yapılmış ve 1,426,375 lira ile 7 aylık ihtiyac temin olunmuştur Universite tnerkez binasmın ah şap kısımlan pek çoktur. Bir yagın tehlikesine meydan vermemek için Rektörlük tarafından Belediyeye müracaat edilmis ve muayene iste • nilmiştir. Bunun üzerine bir itfaiye heyeti Universite binasını gezerek vaziyeti tetkik etmiş ve ahnması icap eden tedbirler hakkında bir rapor hazrrlamıştır. Universite rektörlüğü, Adliye yangını gibi feci bir vaziyete meydan vermemek üzere derhal bu tedbirleri tatbik için Universitede tetrtibat aldırmıştır. Universitede maaşlar Mülga Darülfünundan Universiteye greçen hocalara, baremde kendi lerine tahsis edilen maaşlarm ancak yarısı verildiği halde yeni hocalarm tam barem derecesinde aylık almalan şikâyetleri mucip olmuştur. Mabadi 4 üncü sahifede İsmet Pş. Ankaradan on Akay üe Şirketihayriye de son vapurlarinî gece gün sonra ayrılacak saat 23,45 te kaldırmağa başladılar Ankara 25 (Telefonla) tsmet Paşa Hz. Turhal ve Samsun seyahatine, devam etmekte olan Meclis müzakerahnm hitanunı müteakıp, yani 10 gün sonra çıkacaklardr. Iktısat Vekili Celil Beyin seyahati de birkaç gün teahhura uğramıştır. Bir meb'usumuzu daha kaybelUk Yozgat meb' • usu Hamdi Be yin vefat ettiği] teessürle haber almmıştır. Mer hunrun cenazesi bugün Kadıkö ' yünd"e, Süreyya Paşa sineması karşındaki Röntgen apartıma nından kaldırıl* cak, cenaze na • mazı Kadıkö Yozğât meVusu Ramâ* yünde Osman Bey merhum ağa camiinde kıhndıktan sonra Karacaahmet mezarlığına. defnedile cektir. Allah rahmet eylesin. TCarart dün Müddeiumttmiliğe tebliğ edilen Akay idaresi müstesna olmak Daimî Encümen, içtima halinde üzere diğer bütün nakil va ramıslar, çünkü hemen hemen oyun • sıtalan, çirketleri, evelki gece lara başladikları saatte kapılarını ka • pek tabiî olarak tarifelerini yeni patmağa mecbur olmuşlardır. vaziyete göre tadil edeme Tatil kararmı tatbik için sehrimizin mişler ve sinemalardan, b'yatrolardan, her tarafmdaki eğlence yerlerinde terçalgılı kahvelerden saat yirmi üçte çıtibat almmıs ve bu müesseselere bi kan haBc, eğlence yerlermin geç vakte rer polis ve zabıtai belediye memuru kadar devam ettiği zamanlara göre tan ikame edilmek suretile kontrol teştit zim edilmis olan vesaiti nakliyeyi geceedilmiştir. Zabıta âmirleri, kararm tatnin birine kadar beklemek mecburiyebikinı dün gece teftiş etmişlerdir. tinde ka!tri5İar, bu bekleme, bilhassa soBelediye reis muavini Nuri Bey, sağuk dolayısile çok müşkül olmuştur. at yirmi üçte tatil kararının mer'îyete Belediye, alâkadar nakil vasıtaları girdiği iki gün zarfında hiçbir müessirketlerine dün şiddetli tebligat yapasesenin cezalandırılmasina lüzum gÖ • rak gece servislerini srnema ve tiyatrorülecek bir nizamsızhJc olmadığım, ların kapamna s?at'erine göre hemen kararm çalgıh kahvehane ve kazîno değiştirmelerini bn'Idirmiştir. Kumpanlara d* şamil oldu&unu, fakat sadece Acaba bütün alâkadarlar veni ölçuradyo bulunduran kahve ve pastaha leri tedarik etmiş bulunuyorlar ım, ve yalar evvelki akşam, Beledivenm kararmdan geç haberdar edildikleri içm nelerin saat yirmi dörde kadar açık kaetmiyenler de su birkaç gün zarfında Evvelki gün yazdığımız gibi, koytarifelerini vaziyete uvgun bir şekle larî'ecek'erîni söylemiştîr. edebilecekler mi? Hükumetinvzb bu beğendiğiniz koyamadıklarını ve dünden itibaren hususta halkm ihtivacmı koiaylaşhr Bazı çalgılı kahveîer, yeni karar S • duğumuz kuponlara numaraları ve adreslerinîzi yazarak lâzım gelen tadilâtı yaphklannı cevap mak üzere içap eden tedbirleri almış zerine erken kapamak mecburiyetin bize bu aym 27 inci günü akşamma olarak bildirmişlerdir. Yalnız Akay olacağım ve elrsikleri varsa tm'an da den dolayı mü*terflermin mühim bir göndermek ikmal edebiieceSini şünhesiz adde^e idaresi, evvelki gece de saat 2 4 te kısmını kaybettiklsrinden, calgılan kal kadar mektuplannızı kaydini değiştirdik. okuyuculanmı riz. Yalnız eğer bu ihtivacm telâ'îsi K»dıköy ve Haydarpasaya fazla bir dırmıslar ve radyo ile iktifa ederek xa kolaylık olmak üzere ayın son son zamanlara kadar büyücek bir miksefer yaparak h?!kı iskelelerde bekle yirmi dörde kadar arık kalmak im günü akşamına kadar gönderilecek yasta eksik kalmıs olnrsa bir takım mekten kurtarmıstır. kânmı e!de etmişlerdir. mektupları kabul edeceğiz. muhtekirlerm bu sıkısık vazivetten isSinemalar yirmi birde, Şehir tivatroŞehir tiyatrosu ooe*et temsillerinî taŞunu bir daha hatırlata'ım: 16 tifadeye kalkı«malan ihtimali pek ga su on dokuz buçukta gece oyunlarma kip edecek üç perdelik piyeslere saat kupon toplıyacaksımz. 16 kuponu liptir. Bu noktanm da gözden ıraMs başUd'klvı icin, her vakitki saatte geyirmide başlamağa karar vermiştir. Mabadi 2 inci sahifede bulundurulmıyaca^ından emin olmak» len birçok h?lk ereri dönmüs, bu yüzden Fakat operetlere uzun sürdü^ündenla beraber ona fazla ehemmiyet ve • sinemalar gibi Şehir tiyatrosu da bomon dokuz buçukta baslsnacaktır. rümesini hassaten kaydetmeğe lürum bos kalmışhr. Yeni kararm tatbikı yüzünden görüyoruz. Noksanm mikvası bü^i^se CUMHURİYET Beyoğlunda gece hayatı bir Karardan evvel, ramazan dolayısile icabmda yeni kammtm tartıîkı birkaç denbire sönüvermiştir. Smemal?r RÜnsaat yirmi iki buçuğa kadar müşteri aYılbaşı hediyesi kuponu ay daha tehir bile olunabilir. lan ve ikiye kadar da ovunları devam e düz matînelerini üstüste vermeğe basIamışlardır. Halbuki sinemalartn ha En iyisi yeni ölçülerin kendi mem den Şehzadebaşındaki. tiyatro kumnanMabadi 2 inci tahlfedm lekefa'mizde yapılabilecek olaıvlarmra yalan erken kapanmaktan zarara uŞ; burada yapılmalan idi. Ve zaten bu ıiıtıııııııııiuıınıınnııııııııııııııiMiııııııııııunıınıııııııııııııiMiıııııııııııııııııJiiiııııiHiıııııniHiıııııııınııııııııınıııınmıiMiıııııııııııımıııııııııııın nun kısmen böyle yapılmakta oldu • manda sunun bunun fns*ttan istifade kısmı hanl harıl yapılıyormuş. 1 kâ ğundan da memnımivetle haberdanz. etmelerine meydan verilmemesi lü mmusani 1934 günü bu yolda hâlâ kaImalâh Harbiye fabrikalanmızda ve zumumsdır ki ehemmiyetle işaret et labilmiş olacak noksanlar dahilî imadiğer bazı husırsî müesseselerimizde yelât kadar hariçten itha'*Ma da îkmal mek istiyoruz. . Bi ölçülerin asıl harciâm olan büyük YUNUSNAD! edilecektir demek olur. Bu sıkısık za • ^üniversite Umumi Kâtibi Besim Bey (IIIIMIIIIIIIIIIIIIIIinillllllllllllMIIIIIIHIIIIIIIIIIIllllllllllllllllllliniHllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllHIIIIIIIIIIIMIIIIIIIMIIIIIIMIIIIIIIIIIM» Antebin kurtuluş günü «Biz çok şerefli olan bugün, 12 sene evvel beşerî imkânlar üstünden aşarak harikalar yaratan Antebi anmak için toplandık» Yılbaşı için.. 500 okuyucumuza vereceğimiz hediyeler.. No: Adres: Gazi Antebin kurtuluş gününü kutlulamak için dün toplananlar Gazi Antebin, 12 inci kurtuluş yıldöniimü, dün İstanbul Halkevinde, heyecanlı tezahürlere vesile oldu. Saat tam 17 de salon hmcahınç doî . muş bulunuyordu. Birçok vatandaslar merasimi, başından sonuna kadar ayakta durarak takip ettiler. tstan Mabadi 3 üncü sahifede.
