4 Kasım 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 7

10 uncu ytl ve hariçteki akisleri Cumhurıvet TtYATROı j • •» • I Abraham Linkolnidir,, Amerikada intişar eden aylık Ri • ders Dayoeat mecmuasnun teşriniev vel nâshasmda Stenli H. Hav ismin de bir Amenkalı muharririn «Târki . yenin Abraham Linkolni» serlevhah bir makalesi çıkmıştor. Malumdur ki Anverikalılar Abraham Linkolni memleket ve mHlet uğrunda çalısnnş ve vatam için canmı feda etmis bir va . tandaş, Amerikantn en büyük hal&s kân diye tanırlar. Amerikalı rrmhamrm ba tesbihî yapman, sırf memleketleri ve Tntllet Ieri içm çalısıms olan iki buyük balâskârtn Abraham Lmkoln' ile Gazi Mus. tafa Kemalin yaphklan isler arasmda bir m8sab«het gormesindendir. Bu makale Turldye inkılâbt ve e Mnli bî yapao Gazi hakkmda yazdıms olup ttvftctt Hiemletcetıımzde on scnte sar • fında vulrn bnlan b^Tlibatfı yenflikîerî de kavdetmek+edir. tnkıllbmnön Wr Amerîkali «rozile görünöVîmt! iktîbas ettiğimk parçalarda ceği*. f 2 9 fesrmîevve! « 3 3 , TBrBy* Cumlıunyetmm Rurulusıuıun ovıunctı yıIdonGmtmu1 fsaret eder kî bn, d hansümul bîr vaktîn hrtmaTı Mr ge cede etrafa »ık sacan bir fener gibi. Ânkaradan esfcf d%ıva poütalcasmı aydmlatan bh adam ftzertne ftevdh eüııesııu ıcao etlnîr. Çanakkaiede fttttf orıfdlanm sSoBNn, 1922 de mBstevTî TmHn ordoao. na Akdentze dShen ba htmen dmamora, Gazi unvanmı navp meıruanmcıaın harikaTarOe kazanan ve böHh» h»v» . tînca bîr moharip olan Mnstafa Ke • inal, dönvada genye en çolc baŞfan • mu. babl itfkatlara saplanıms mnha rm bir mOleti abnîs, öna daima îler. üven, asrî, btr eumhurlyet kahbma döVmös, botün dünvayî Mrsan flctüadî bahran esnasmda harrçten fstikraz yaomadan memTelreti idar« etmts, Osmanlı tarifcmde gornlımven on «cm • Ek b » sulfc devres? sreçîrtmîstîr. ' Bir Amerikahya Mostafa Ketna! hfe yaptı dive soronoz. Hic değîsmryen şa eevabı aTrrsmrz! Kadmlarm yözfinden peçeyi aldı ve fes yerme'Avrupa şap. kasmı kovda. Kemaim hakifcatte tfihh bahî M K»t oeeesf, cenalet ve dînî taatsonfar. O fesî atarken Turklertn kafalan 9s tfinde olani de^il: onlarm d5«Bnuvorda. O biKyordn Iri nm kafalarim âcabümek icm «iddetii bir hareket, kokten bir mkiiâp Iâzîmdır. Onun hareketî h«kikaten L'nlcolnîn esaretten knrtulos flâm gibidtr. O hareket 14 müyomı dlmagt esaret • ten kurtardı. Türk dimaırnmı înVagafa mdsatt r e hazır oidi'Şunu fes ve oeçe memnııî . yetimn hüsnukabul edflmesmden an • ByoruT. Kemalin m«cîzevî h«reke*lerinm «irli, mnietin Tiîpkiyeyi knrtarana karn olan grör ve sebatlı sadakati ve onu hanr bulunusodur. rammın üçündi günü pek eğlenceli geç. miftir. Saat 12 ye kadar halk Cumhu. riyet meydanmda toplu bir halde eğ lencelere devam etmi», davul zurna ve incesazla mîllî oyunlar ovnanmışhr. Saat 14 te Cumhuriyet meydanmda toplanan halk evvelce hanrlanan at yanşlan mahalline gitmîş ve saat 14,30 at yanşlan baslamışhr. Müteakıp saatler. de cirit oyunlan oynanmış, gece bah. çede bayram geç vakitlere kadar neş'e ve eğlenceli bir çtlgınlıkla devam etmJştir. uazı, 1 urkıyenın M. Kemalin «Tiyatro» su Fırtinalı bir gecede etrafa ışık saçan bir fener gibi, Ankaradan eski dünya politikasını aydınlatah adatn M. Kemalin «Tiyatro» namile bir j e«eri çıktı. Memleketimde sahcuı mah. ' dut, alıcısı az, anlayicısı Zütnrütanga olan bu san'at hakkmda eaer yaz I mak bugün için zaman Uraf etmek I ten başka birşey değildh.. Bellibaslı muharrir ve ediplerin bile (Hırsız Polit) romanlan yazdıği bu devirde san'atten bahsetmek köylüye riya ziye okutmak kadar manasız olur. Fakat kıymetli arkadaşımın çıkar O, haremi, taaddüdüzevcatı kanundığı eser, yazıcı kurnazhğile herkela ilga ederek inkifaf etmemis kadm. *in zevkle okuyabileceği bir şekil ugı kurtardı. Diin iki sahk huzurunda almiftır. Yalmz aktörlerin, amatör kocasının «seni bosadım» cömlesini üç defa tekrarile boş döşen ve bu bo Ierin, tiyatro adamlarının değil, bütün tiyatro seyîrcilerinin de okuması sanma için yolda kocasma soz soylelânm olan bu eserde muhtasar fa me»i bir tebep teskfl edebtlen Turk katt lüzumlu tiyatro malumati var kadmı buırim doktorluk veya avukatdır. Bizlere tiyatronun muhtelif talık yapabiliyor. raflamu öğreten bu eser adeta bir MSlettnm gozlerf, Muhatnmedm tiyatro lugatidir. Ufaktefek müs makul fel«efesmm hakihî rummda ve külleri halledecek kıymetli malumah esaslarmda temerkfiz edebilmesi içm havidir. memlelreti kadhn stvasf entrBcalnrdan *** ve Mrt dmt, mürailBrten Inrtardı. O, Bizim yegâne kusurusnuz herseyi daha stmlarî yapfı: bilmiyerek yapmamızdır. Her hafta tiyatroya gitmeği ihmal edmiyen a1 O payrtahtî. esld fstanbulin çık fikirli seyircilerimiz vardır. Bunprofesyottel •lyasetcılennden, mifte lar içm haftanın bir gecesini tiyat eessts misyoflerlermden Ankara tep« roda geçirmek hakikaten bir zevk lermnı temis harasma nakletfi. ve ihtiyaç oltnuştur. Fakat memle 2 Knvetli Basvekii tsmet Pasa • ketimde bu san'ati anlataeak hiçbir nin efîle SuTtanlann Avranahlara veres«r nesredilmediği için, onun da tidntlerl kapitBlftsyonlan kaldırdı. yatro hakkındaki malumatı ya gö3 Çoeuklarla beraber 43 yasmi rebildifi yahut ta işttebildiğile ka • 3tmal etıuenıî» olanlarî mektebe gft . Iır.. Sahn« nedir? Oynanan piyesin tarzı nedir? Kaç türlü dram, kaç mefe icbar ederek oktryup yazma bilKomedinin miyenlerm nîsbetrai % 9 0 dan tah • türlü komedi vardır? hangisine güler, dramm hangisine ırAıeıı % 4 2 ye mdîrdî. Osnmnh b€(ağlariT?. Piyesleri, aktörleri, mu çesfnfaı yalmı % 2 si lahsife serfedi harrirleri, »eyircileri tanınmif san'al Brd?. O, batçenin % 12 buev^iHin adamlan nasil tahlil etmişlerdir? Ve bımlann vazifeleri nelerdir? Tinwarife «arfedîvor. Tah^ilî koiaylas hrmak fçm S00 Arap harf yerme 26 yatro nereden çıkmıç, nereye doğru gitmektedir?. Maalesef bunlann celâHn barfmi kabof etti v* sonra yoiavabinı verecek bir tiyatro muhibbi ra mevd'anlara k«ndni fiderelr mîl • bulmak kuın taze üzüm bulmak kaletine bo alfabeyi bncat oğretmek sn. dar güzel bh sürpriz olur.. Onun retüe gorBhwmi» Mr mfcal oldu. için Kemalin kîtabim tiyatrocular dan errel seyircilere tavsiye ederim.. 4 Eslrf Turk kâitSranB yeniden O zaman bizleri tenkitte ve takdir(rnrmatî laahhSt ettf, tan'al mektep • de daha salâhiyettar olacaklar bileIeri açtı, rtunmn Turkçeye tercOme . rek yaptıklan tenkitlerle belki bi • «mi emretti, mezmlerden kendi dil rim çalışma tarzımıza bile tesh yalerile ezan okamîvanlarî cezalandırdı. pacaklardır. # • • 8 Padisahlarm d«miryolu bGt . Eserin mukaddemesmde kendisi • çesîni aelcız mîslnıe çscardı. ı ayvarecinm de isaret ettiği gibi: Kitabın içtnKJi himaye etti. Ankara gibi kurak bk deki her baslığm altındaki altı «ayerde 80,000 ldşil& bir senff kurda. tırdan altmış sahifelik malumat yazO, sabnfa, majrur, «abnr ve möte • mak kabil olurdu. Fakat bunu yapnamm{1, Ispartaldar gibi kahramana mak kıraat kitabmı okutmadan edebiyata geçmek kadar acemice birsey ibadet eden bir miHeti fdare edivor. olur. Dediği gibi, şimdi bu kitapla Avuatralya v« tngütere aabklermm herke* tiyatro hakkmda umumî mafebadet edeeekleri giU TSrkler tam lumat elde edebilecelctir. aaker v» hakikf sportmendir. Sulh sa• • • manmda ekseriyetie a3esb{ seven, Aliah selâmet versin; bir Rti semisafîrperver, kader ve kısmete baf ne evvel Neyzen Tevfikle bir gazilanao bir haflctr. 1914 de polrt&acı • nonun köşesinde oturuyorduk. Gazetelerin alabildiğine Darülbedayie ve larm entrikasile Harbiumumiye giren dolayısile bizlere hücum ettiği mevba kâtlenin ekseriai hangi taraf içm çasimlerde idi. Canrmm sıkıldığmı haItstıklarraı bile bikniyorlardı. Eğer bir limden anlatnry: Rum ve Ermeni mallanndan bir kıs • « Kabahat kimsede değil, sen • mnu zaptetse bir avukat aramazlardı. de!» dedi.. Eğer evlerme hastalık gelse, kuçük Anlamadim. Anlamadığımı da anIa<h. çocuklan ölse doktora kofmazlardı. < Doğduğun yerde san'atinln on Bütun bunlan kader ve kısmete hava. parlık kıymeti yokiur. Sen bir aynale ederlerdi. cısın. Ama kBrler diyannda pazar Mustafa KemaKn yapbğı hakikaten kurmussun! Kimin işine yarar se büyük sey kader ve kumet fflsrini nin sattıgın meta?.» dedi. Türkiyeden uzakiastırmak oldu. Bu Bayılmıstrm bu tabire.. «Korler nu yaparken bir sultan, bir halife, bir diyannda ayna satmak!.> Benim tiyatroculuğumla müsavi olan bir düîngiliz basveküi (Loit Corcu kasdedi. süncesirlik nümunesî.. yor) bir Yunan kralı ve birçok Türk Neyzenin bana yaphğı bu hitabı poiitScacısı ve din uleması yuvarlandıaynen Kemale devredeceğim. Bir lar. sene sonra da Kemalden hesap is 14 milyon Türk Gaziyi memleketle tiyeceğim. Bakalım kaç «açıkgöz> çıkacak.. Kemale soracağım: «Kaç rînnı kurtancısı ve Cumhuriyetlermin avnan satı'dı?.» Vasfi Rıza babası o'arak ilân ediyoj. Jmanımızdan hareket edecek Deniz Yolları Işletmesi ACENTALARI: VE HANIMLAR Karaköy Köprübaşı Tel. 42362 Sirkeci Mühürdarzade han Tel: 22740 43 üncü CÜZÜÖÜ Karadeniz Aralık Postası Cumhuriyet vapuru 4 ikin citeşrin cumartesi 18 de Galata rıhtımından kalkarak tne bolu, Sinop, Samsun, Ordu, Giresun, Trabzon, Rize, Ho paya, dönüşte bunlara ilâve ten Pazar, Sürmene, Pulathane, Fatsa, Unye, Zonguldağa uğrar. (6000) Karadeniz Aralık Postası Samsun vapuru 5 ikincî tesrin pazar 18 de Galata rıhtı • mından kalkarak Zonguldak, Inebolu, Ayancık, Samsun, Ünye, Gireson, Tirebolu, Görele, Trabzon, Rizeye, dönüşte bunlara ilâvetne Of, Orduya uğrıyacak yalmz Zongnuldağa (6001) Mersin Aralık Postası Çanakkale vapuru 5 ikinciteşrin pazar 10 da Sirkeci nhtımından kalkar. Mersine kadar gider. Taşucu, Anamur, Kuşadası, Geliboluya yalmz dönüşte ugrar. (6002) Ayvalık Sürat Postası Mersin vapuru 5 ikinciteş rin pazar 17 de ldare nhtı mından kalkar. Gidiş ve dö nüşte Çanakkale, Edremit, Ayvalık, Dikili, tzmire ugrar. okuyunuz Ansfklopedisi Inhisarlar U. Müdürlüğü Alım, Satım Komisyonu üânları Nivo de peche «A P» markalı pergel takımı TEHLiKEOEN SAHININıZ: Gönyömetre Birçok hastalıklann sebepleri aras . hnlırsa, rütubetten ileri geldikleri mey. Yukanda yazılı malzemeden pazarlıkla birer adet «atın alınacakdana çıkar. Islak yerlerde uzun müd tır. Taliplerin % 7,5 teminatlarını hâmilen 18/11/933 cumartesi günü saat 14 te Galatada Ahm, Satım komisyonuna müracaatleri. (5978) det dolasmanm mide, böbrekler, karaciğer ve barsaklar fizerinde bir ta * * kım mtizamsızlıklara sebep olacağı u . Miktafı NeVi nutulmamahdır. Bilhassa romatirma, siyatik ve mafsal agnlannm başlıca se. 750 kutu Makine karbon kâğidı 250 » Büyük kıt'ada karbon kâğidı '• bebi, rütubettir. tklimi itibarile rikubeti fazla olan 30000 adet «7» numaralı san zarf memleketimizde, halkı, devamlı bir Yukanda nev'i re mîktarlan yazılı levazımı kırtasiye pazarlıkla surette lâstik kullanmağ'a teşvik etmek »atın ahnacaktır. Taliplerin sartname ve nümuneleri gördükten sonra lâzımdır. pazarlığa iştirak etmek üzere % 7,5 teminatlarını hamilen 11/11/933 Bilhassa yaşı kemale gelmiş kimsecumartesi saat 12 de Galatada Ahm, Satım komisyonuna müracaat Ierde, rütvbetin yaphgı tahnbat pek C5S86) büyiiktür. Rütubetli yerlerde dolasmak, Sıhhat ve İçtimaî Muavenet Vekâletinden: Diyarbekir ve Sıras Nümune hastaneleri için ceman 413 kalem ilâç, ecza ve saire kapalı zarf usulile münakasaya konulmuştur. lhalesi 13/11/933 pazartesi günü saat 15 te Ankarada Vekâlet binasında komisyon tarafından yapılacaktır. Taliplerin şartname ve listelerini görmek üzere Ankarada Vekâlet İçtimaî Muavenet Umum Müdür lüğüne ve lstanbulda Sıhhat ve İçtimaî Muavenet Müdürlüğüne müracaat eylemeleri ve şartnameleri veçhile her hastane için ayn .ayrı hazırlanmış teklif fatura ve mektuplarını muayyen vaktinde Vekâlet lhale Komisyonuna tevdi etmeleri ilân olunur. (5820) insanı gunün birin<'« koltuk degneğile yörumege mecbur edebilir. Bundan siddetle kaçınmak lâzımdır. Rütubete karşı koymak içm küçük büyük, kadm er. kek lâstik kullanmalıyız. Lâstiğin ha . rîçten gelmesi, sizi tereddüde düşür mesin. Yerli GİSLAWED fabrikasmm Eyüpte B»harivedeki fabrikismda imaî ettiği, sağlamlık itibarile bir misli daha olmıyan mallan Türk sermayesi ve Tiîrk iscisi ile vücude geldi§i icm paranız yabancıya gitmtş olmıyacaktır. (9415) Dr. İHSA.N SAMİ ^ ^ ^ 1 Belsosuklugu ve îhtüâtlanna karsi P«k teanrli ve taze asıdır. Divanyoh I Sultan Mahmut türbesi Ncb.182 (9332) İstanbul İthalât Gümrüğü Müdürlüofünden: İstanbul tthalât Gümriişü dairesindeki kalem odalanna vaz'ı iktiza eden sobalar ve buna müteferri boru ve sair levazımatı ve »obaIarm iktiza eden tamiratı bilmünakasa yaptınlacaktır. Talip olan lann teşrinisaninin 13 üncü gününe musadif pazartesi günü saat on dörtte mezkur Gümrük Müdiriyetindeki komisyona müracaatleri. (5853) Gonokok Asısı 10 uncu yıl hatırası Gazi Hazretlerinin Fırka rozeti ile çekilmiş en son portreleri Bilhassa Halk Fırkası ocaklarma tavsiye olunur ~ Kimyaper Hüsameddin Tam idrar tahiili 1 0 0 kuruştur. Tababet ve ticaret tablılâo. Bahçekapı, Em lâk Bankası karşisında Izzet Bey Hanı 9440 Foto Süreyyada Preventoirum Müdiriyetinden: 933 sene*i için ahnacak odunun yapılan açık münakasasında verilen fiatler muvafık görülmediğinden 15 teşrinisani 933 tarihine musadif çarşamba günü saat 14 te Yüksek Mektepler Mubayaat komisyonunca tekrar münakasa yapılacaktır^ ^5919^ DOKTOR Karacabeyde Osman Şerafettin Cağaloğlu Nurosmaniye caddesi No. 19 Telefon: 893 Muayene zamanı cumadan maada Sğleden sonra (Yenibahçe hastanesi) dahilî, sari hastalıklar mütehassısı Karacabey 2 3 0 / 1 0 / 9 3 3 gunu saat 15 ten 19 a kadar kasabanın muhtelif •e münasip yerlerrnde halk destanlan okuranuştur. 19 dan 20 ye kadar mer keı mektebinde konser, müsamere ve temsillere devam edildi. Cumhuriyet meydanmda millî oyunlar yapılmıştır. 31/10/933 sabahı saat 9 dan 12 ye kadar Cumhuriyet meydamndaki halk kürsiilerinde gençler tarafindan nuhıklar, konferanslar ve destanlar okun . muştur. 31/10/933 akşamı saat 19 da mek. tepte spor kulubunün sas takımımn iştirakiJe mektep talebesi tarafmdan konser, müsamere ve temsıller verildi. îs tiklâl ve tnkılâp piyesieri temsil edildi. Müsamere saat 23,30 da bitti. Bu sı . rada Cumhuriyet meydanmda millî o. yunlar da devam ediyordu. 1/11/933 ogleden sonra umumî mektep talebesi tarafmdan verilen mıhamere umumî arm üserine tekrar edildi. Ali Nazima Beyin La Clef du Franças Kıtabı Maariî VeKâletince bu sene programlarıra da kahıl edilmi«!tır. Rütun ecnebı lisanı tedrisatında esas olduğu veçhıle 21 Kt 31 36 150 n Fransızca Muall.mlerine Birinci Kısıtn lkinci Üçıincü . M Lise ve Orta Mektep Hava Makinist Mektebi Müdirivetînden: Eskişehir Tayyare fâbrikasına fransızca bİlir 98 îlâ 126 Hra ücretli bir tercüman ahnacaktır. Ahnacak tercümanın tayyare malzemesinin cins ve nevilerinin karsıhğını bilmesi meşruttur. Asağıda yazılı çeraiti haİz olanlarm evrakı müsbitelerile Yesilköyde Hava Makinist Mektebine müracaatleri 1 Türk olmak. 2 AskerHğini ikmal etmiş bulunmak. 3 Hükumet hizmetinde çahşmak için mânii istihdam bir hali olmamak. 4 İkinciteşrin ayınm 11 inci cumartesi günü yapılacak musa bftkft imtİhamnda kazanmak. (5887) her üç Vısmın muallımlere mahsus nü<;hası da mtvouttur. Kulak, 6o|az, Burun mütehassısı , m Dr. İhya Salih Cağaloğlu: Hamam sırası No. 2 4 Cumadan başka her gun saat İS ten itibaren hastalannı kabul eder. i\ UBİlim . mizda ve her yerde bulunur. Toptan aianiara ve raektep idarelcrine iskonto yapılır Matbaa