3 Kasım 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Hayat Ansiklopedisi üncü cüzü çıktı 43 »AHA U 9M44 86116 • nO. u411 umhuriyet İSTANBUL CAGALOGLU Telgraî ?e mektup adresl: Cnmhuriyet, tstaabul Porta kutusu: tstanbnl, NO. 346 Telefon: Başmuharrlr: 22366, Tahrlr müdürü: 23236 tciare mudüru: 22365, Matbaa: 20472 \ Cuma 3 Teşrinisani 1933 Hayat Ansüdopedfof Blyik bir kltipJıaııeyi Hr arada evhılze gefirn M faydalı etenttr. Her avda bir lane bnlanmak lâzımdır. Ankarada Ziraat Enstitüleri Ankara: 1 ikincitesrin (Bafma • harririmizden) evlet merkezinde büyük bayram günlerinde yapılan en mühim »lerden biri, Basvekil tarafından hararetli olduğu kadar derin ma • nalı bir nutukla açüan Ziraat enstitü. ridir. Cumhuriyet Türkiyesinin anlayıslı Başvekili istikbale ait en esaslı iyilîkleri ba enstitülerden beklediğimizi söyledi, ve orada okuyup yetişecek gençlere sahsan gıpta ettiğini açık ifade et . ti. Bir memleketin istikbali üzerinde hayatî bir tesirle hüküm icra edecek bir müessesede yetişerek ondan beklenüen yükseltici ve refah verici neticelerin temininde sahsan amil olmanın filhakika zevkîne ve kıymetine son olmamak lâzımdır. Bu noktanın enstitülerde bu gün talebe diye bulunan vatan çocuk • lan taraftndan hakkile takdir olunma. »uu bütân samimiyetimizle temenni e . deriz. Herhangi meslekte olursa olsım mükemmeliyetin şartı idealist olmağa bağbdır. Ziraat enstitülerinde okuyanlar tabiatin kendi subelerine aynlan kısım. larmda en yüksek âlimler olmak gaye. •ini gözlerinin öruine almıs olmalılardır. Ziraatin ve baytarkğın muhtelif subelerinde âlim olmak için umumî su rette tabiatin esraruıa vâkıf olduktan sonra muayyen bir sahada ihbsas sa hibi olmak meziyet ve muvaffakiyetini kazanmak icap eder. Bu neticeyi elde etmek içinse iste enstitülerde bütün öğ. renme vasıtalan bol bol ve son mü . kemmeliyette emrimize amade tutul • mu» olduktan sonra bütün memleket önümüze açılmış kocaman bir kkaptır. Genç Türk kafalan memleket mikyaıındaki bu irfan yurdunda yalnız öğren • diklerile faydalı olmakla kalmıyarak yeni bakikatler kesf edecek seviyelere yükselnvek sebep ve bnkânlanna da maük bulunuyorlar. Bu itîbarla mem . leketimiz hiç işlenmemiş bir saha ve sanki baldr bir ormandır. Yarm bura. dan dünyaya yeni buluslarm yeni bil • gileri aksetmesi pek mümkündür, M0 bu Cumhuriyet Türldyesinin idealist genlçiği için behemehal erişilmek ka bil ve lâzun olan yüksek bir sereftir. Azimli gençliğimizden yalnız ziraat İlimleri sahasında değil, her sahada bu idealist hamlenin serefli muvaffakiyet» lerim' isteriz. Bugünkü mevzuumuz ZL raat enstitüleridir, ve Türkiyede ziraatin ehemmiyeti hepitniz tarafından henüz lâyıküe tasavvur olunanuyan derecede vüksektir de onun için şimdi bilhassa kendflerini ziraat' sahasına vermiş genç. Eğimizin gayret ve faaliyetlerini çok mükemmel ve çok yüksek olması lü • zuznn üzerinde ısrar ediyoruz. Ankaradaki Ziraat enstitülerinde bu. lunan ve bulunacak Türk gençliğinin nazan dikkatlerini • onlann kolayhkla gürebilecekleri . iki misal üzerine celbedeceğiz: Gazi orman çifliği ve Ka. laba koyü. Bunlann ikisi de Ankaranm içindedir. Şimdi mamuriyetin ilk basamaklarına ayak uzatmıs olan Gan orman çiftliği bundan yalntz bes altı sene evvel, kendilerinin yanıbaşın . daki Kalaba köyünden daha iyi bir halde değil, belki daha fena bir halde idi. Çünkü orada Kalaba köyünün ve. levki harap ve türap evleri bile yoktu. Gazinin himmetli eli dere kenannda dört bes bodur sofütten baska ağacı ofanıyan o adı orman çifltiği bozkırdan ortaya nasıl bir mamure raukaddemeti çıkarmıs olduğunu görüyonız. Hiçbir himmetin taalluk edemediği Kalaba koyü ise pek, ama pek az bir farkla olduğu yerde sayıp durmaktadır^ Şimdi bize her ikisini de gördün, peki bundan ne çıkacak, demezsiniz ta. bii. Anayurdun her tarafı bu Kalaba köyünün eşlerile doiudur. Bütün bu Ka. laba kSylerinin Gazi orman çiftliğinin gittiği yola götürülmesi mevzuu bahistir, ve bunu derhal anlamış olduğunuza da şüphe yoktur. Hatta daha ileri. Çünkü Gazi orman çiftliği bize sadece gidilecek yolu gösteren bir nümune ve bir isarettir. Enstitülerin hedefi bu nümune ve işareti almak ve fakat bütün memlekette onu çok geçen umumî bir mamuriyetin çok geniş refahmı ve yük. sekliğin! temin etmektir. Gazi hemen hemen inkılâp hareketleri içinde baş . ladığı nümune çiftliğile hazık parma • ğmı memleketin en büyük derdi üzerine koymuş ve herkese gidilecek yolu göstermişti. Cumhuriyet hükumeti enstitüleri açmakla bu işareti çok iyi an . ladiğinı ve onun icaplannı en mükem. mel şekillerinde yerine getirmekte olduğunu ispat ediyor. Bizim için ne büyük mazhariyettir ki Türk vatanınm en hayatî işinde dahi Büyük Gazinin rehberliğini gene önümüzde bulmak . tayız. Cumhuriyet devrmhı bas amelesi Sovyet Heyetinin seyahati Rus misafirlerimiz şehrimize geliyorlar Misafirlerimiz, pazartesi sabahı İstanbula gelecekler ve perşembeye kadar kalacaklardır Ankaradan tzmire giden Rus misafirlerim'z pazartesi sabahı sa at dokuzda <İzmir> vapurile Ça nakkaleden şehrimize gelecekler ve Topane nhtımında Vali, Kolordtı Kumandanı ve zevah saire tarafın. dan istikbal edileceklerdir. Misa • firlerimizin istikbali ve şehrimizde geçirecekleri günler için bir prog . ram tanzim edilmiştîr. Bu programa nazaran pazartesi günü misafirler vapurdan çiktiktan sonra Perapalas oteline ineceklerdir. Saat 11 de Topkapı sarayi ve müzeleri gezilecek, 13,5 ta Ticaret O. dasının Perapalasta vereceği 60 kişilik ziyafette bulunacaklardır. Saat 16 da Evkaf Müzesi gezilecek, saat 20,30 da Moskova büyük elçisi Ragıp Bey tarafından Tokatlıyanda bir akşam yemeği verilecektir. Bu yemeği Hariciye Vekili Tev. fik Rüstü Beyin Dolmabahçe sarayında verecekleri resmi kabul takip edecektir. Sali günü sabah saat 10 da ts • tanbul Kız Muallim mektebi ve bir ilkmektep gezilecektir. Saat 12 de Perapalasta Kolordu Kumandanı tarafından bir öğle yemeği verilecektir. 14 te Seyrisefain rıhftımından Şirketihayriyenin bir vapuru ile Beykoz Deri fabrikası na gidilerek fabrika gezilecektir. Çarsamba günü aksam saat 20,30 da Vali ve Belediye reisi Muhittin Bey Perapalas otelinde bir aksam yemeği verecektir. Yemekten son . ra Darülbedayie gidilerek verile • cek temsilde hazır bulunacaklardir. Perşembe günü Ertuğrul yatile Adalar ve Yalovaya bhr gezinti yapılacak, öğle yemeği vapurda yenilecektir. Saat 20 de tzmir vapu rile memleketlerine hareket ede . Ueclitin açtlma merasimind* Ga* Hazretlerile Kâzım Paşa Hazretlen nutak aoylerken, ortada Meclit locasında Rus misafirlerimiz TürkYunan misakı BulGördükkri intizamdar, garları alâkadar etmez çok memnun kaldıb Ankara 2 ( A . A . ) Gazi Haz retleri bugün Ismet Pasa Kız Enstküsünde açılmış olan Maarif ser . gisnri refakatlerinde Maarif Vekili Hikmet Bey olduğu halde gezmiş. lerdir. Sergi hakkmda Millî Talim ve Terbiye dairesi reisi thsan Bey izahat vermifler, Gazi Hazretleri otuz odayı tekrar tekrar gezmisrerdîr. Gazi Hazretleri gördüklerinden memnun ol . duklarmı beyan ve tesekkür etmiş . lerdir. Gazi Hazretlerinin sergiyi teşrif leri vesilesile Kız Enstitüsü talebe si tezahüratta bulunmuş ve Gazi Hazrederine kendileri tarafından yapıl. mıs pastalar ikram etmislerdir. Maarif sergisi bugün Dahiliye Ve. kili Siikrii Kaya, Halk Fırkası Umumî K" îibi Recep Beyler ve birçok meb'uslar ve büyük bir halk kalabalığı tarafından ziyaret olunmuştur. Ev velce verHen karaf möcibmce ser • gi bu aksam kapanacaktl, fakat hal. kın gösterdiği büyük tehacüm ve a. lâka dolayısile serginin bir gün da ha açık bırakılmasına karar veril • miştir. Bir günde ziyaretciler on bes bini afmıstu, İnkılâp sergisinde Ankara 2 (A.A.) Rebicum hur Hezretleri bugün Ha'kevindc açılmıs olan İnkılâp Reshn Sergisini gezmiş, resbnlerden her biri önünde durarak tablolan ayn ayn tetkik etmislerdir. Gazi Hazretleri ressam larin eserlerinden memnun oîmuslardır. Gazi Hz. Maarif sergisini gezdiler Bulgar Maarif Nazırının beyanatı Büyük Bayramda bulunmak üzere Ankaraya giden Bulgar heyeti dün Sofyaya critti Cumhuriyet bayrammda Ankarada yapılan merasimde bulunmak üzere memleketimize geîen Bulgar Maarif naznı M. Boyaciyef ve mütekait ce . neral Markof cenaplan dün Ankara dan sehrimize gelmisler ve aksam Ire» nfle Sofayaya hareket etmislerdir. Bulgar Maarif Nazın M. Boyacl • yef dün kendisile görüsen bir muharririmize su beyanatta bulunmostur: « Ben Kral Boris Hazretlerî, Bulear hükumeti ve milleti tarafından Türidye Cumhuriyetinm onuncu yılı münaasbetile Türk hükumetini tebrîke rnemıiT edildim. Bu çok yüksek va. zifenin uhdeme verilmis olmasmdan dolavı çok memnunum. Ankarada bulunduğum müddet zarfında bircok mekteplerinizi ziyaret ettiro. Ankarada yeni bir bayat göz« earpmaktadu*. Herşey degittirilmif ve yenî heyabn saHİarına uyduraimushır. Muntafa Kemal Hat retlerî B<'1o"»ri«t"n ic^n mechul bi' a . dam deği'dir. Bi'lçarlar, müsarünileyh Hazretlerini cok iyi tanır ve severler. Gazî Hazretleri tarafından kabul edüdi&im vakit kendilerinîn de Bulgarlan çok 8»v^iklerini ö$rendJm.» M. Bovacivef bundan sonra mu haririmizin Türk Yunan misakı ve Bulçaristan ve Ba'kan an'a^ması hak. kmdaki suaHerine de şu cevaplan vermistir: « Türkiyenin Yunanistanla aktettiği misak Bulgaristanı alâkadar ehnemektedir. Türkiye üe Bulgaristan ara. smda hiçbrr ihtilâf yoktur. Münasebatımrz mümkün olduğu kadar dostane Aztz misafirimiz Jeneral Voroşilof cek olan misafirleri Yavuzla iki torpitomuz Boğaz haricine kadar takip edeceklerdir. Hariciye Vekili geliyor Pazartesi akşamı Perapalarta verilecek baloda hazır bulunmak üzere Hariciye Vekili Tevfik Rüştü Be. yin pazar veya pazartesi sabahı sehrinvize muvasalatına intizar e dilmektedir. Tevfik ;Rüjtü Bey âl**, birlîfcte Harîciye VekâleH erka nından bazılarile Ankarada bulu • Mabadi S inci tahifede Istern Telgraf şirketi faaliyetini tatil etti Şirket, yeni bir telsiz istasyonu yaparak hükumete teslim etti ve mukavelesi fesholundu Otuz sene . denberi memle ket;mizde icrayı faaliyet eden Istern Kablo sir keti evvelki g e . ceden itibaren tatili faaliyet etmistir. Memle ketimizde mun tazam telsiz istasyonlan vücu . de getirildiğin âen Istern Kablo sirketinin muhaberati azalmıs ve sirket is ya pamaz bir hale gelm'ştîr. Bu vazîyet karşısında sirket, mevcut itilâfna • Adanalı talebeîer Millet Meclisinde Maarif Nazın M. Boyaeiymf ve Jeneral Markof dir. Bu fld memleket araamda bir bw dut me*elesi de yoktur. tki hükumet, Türidye . Bulgaristaa ricari münasebahnm inkisafı için ça • hsmaktadır. BaBcanlarda umumî anlasm* meselesine gelince; henüz Balkanlarda u mumî bir itilâf vücude gelmiş değildir. Istikbalde ne olacağı şimdiden kestirîlemez. Her devlet sulh istiyor, bw de bunun için çalısıyoruz.» Bulgar Maarif Nazm, Bulgaristan daki Türklerin vaziyetleri hakkmda da demîştir ki: c Bulgaristandaki Türklerin vaziyeti iyidir. Binden fazla mekteplerî vardır. Bulgar hükumet bütçesinde Türk mektepleri için tahsisat bile vardır. Maaslan Bulgar hükumeti tarafın. dan verilen 150 Bulgar muallimi Türk mektep'erinde ders verîrîer. Bundan baska birçok Türk muallimlerinin de maaşlan hükumet tarafmdan tediye edîlmektedir.» Istern şirketi memarları faaKyetlerini tatît etmeden evvel iş başında sirketin imtiyazının feshi dilmistir. tilâfnamenin imzasını îşe baslıyan sirket, yeni ikmal ederek hükumete Mabadi 2 inci kabul e . müteakip istasyonu teslim ve sahifede menin feshî için hükumete müra • caat etmiş ve sirketle hükumet arasında yeni bir itilâfname imza edilerek Osmaniyede yenî ve kısa bir mevceli bh* telsiz istasyonu dnşa ederek hükumete terketmek sartile olan muhterem Basvekilimiz enstitüle. ri acan samhnî nutkunda burasının hakikî bir darülfünun olarak vücut bul . makta olduğunu da ifade etti. Bu çok doğru ifadeyi ikmal etmek için biz burada nazariyatın muayyen bhr istik . balde değil, şimdiden ve her gün a . meliyatla tekemmül edecfrğini ilâve edelim. Filhakika son tahlilde ensti • tülerin ilim mevzuu tahsisen Türidye memleketidir. Burada her gün Türk toprağı, Türk nebatı ve Türk hayvanı üzerinde çalısılacaktır. Bu çalısmalar çoktan başlamıştır bile. Bu çalısmalann faydalannm tahakkukunu görmek î • çra çok beklemiyeceğiz. Kalaba köy • lerin ideal mamurelere inkılâp etmek îçin şimdiden hurdebin altma almmıs bulunuyorlar. Ziraat enstitülerinin 3mî teçhizab mükemmeldir. Onlann başma bu saha. da otorite olan bir ilim adamı geçirilmistir. Bir adam Iri kendi memleketinde bile nazariyatla ameliyatı birleştirerek ilmi derhal halka faydalı kılmak hususundaki müstesna mesleğüe haklı bir söhret kazanmıstır. Avrupadan getîrilen diŞer âl'mlerin hep kıymetli zat. lar olduklarım memnuniyetle öğrenmis bulunuyoruz. Türkivenîn ziraatinî Almanyadaki ziraatin flmî ve ame'î seviyesine yük . seitmek için, demek ki, dikkatli, ça • lıskan ve ideslist olmaktan baska birşey lâzım değildir. Türk gençliğinin bn güzel emelleri hakikat kılacağında bizim sünhemiz yoktur. Hoca, muavin ve talebe kendilerine umumen ve son. suz muvaffakiyetler temenni ederiz. YUNUSNADl Ankara 2 (Telefonla) Bugün Meclis binasmı 200 kadar Ada. nalı kız ve er kek mektepli ziyaret etmis, Adana meb'uslan ta . rafmdan kendile rine bir çay ziyafeti verilmistir. Caydan evvel talebeler M«cli<salonunda meb' uslarm yanlarına VT1* meVvsv Ah oturmus. kend'ic Saip Bev rine Naci Pasa tarafmdan ahlâkî bir hitabe îrat edilmîstir. Naci Pasadan sonra, Urfa meb'usu Ali Saip Bey tarafmdan çok heyecanlı bir hitabe iradednmîsşitir. Ali Saip B.in bu hitabe&i o kadar kuvvetli ve ateşîn olmustur ki, bütün meclistekilerin, istisnasız gözleri yasarnm». tv. Ah* Saip Bey nutkunda, Gazi Haz retlerinin ilk defa olarak memieketi kurtaracağı hakkındaki beyanatmm Adana valisi Nazmı Beyin sofrasmda vaki olduğunu, o vakit itilâf kuvvetlerine mağlup olan müttefik ordularm bn haline rağmen, Türk milletinm yasıyacağını ve sUahım eline alarak is . tiklâlini kurtaracağmı ve kudretmi bütün dünyaya teslim ettireceğini zikretnus, 15 sene evvel, yalnız Gazi Haz • retlerinin Türk ölmez dediğini, 15 se. Mabadi S inci sahtteae Ali Saip Bey çok heyeSelânikte toplanacak olan konferansta bulunacak canlı bir nutuk ^öyledi heyeti murahhasamız dün hareket etti 4 üncü Balkan konf eransı Balkan konferannna istirak edecek olan heyett marahhasamız hareketten evvel Teşrinisaninin besinde Selânikte toplanacak olan dordüncü Balkan konfe. ransma memleketimiz namına iştirak edecek olan Balkan birliği Türk millî grupu reisi Hasan, Balkan birliği ts . tanbul şubesi müdürü Tahir, Unîversite profesörlerinden îbrahim Fazıl Beylerden mârekken heyeti murahhasamız dün Stel'a d'ttalia vapurile Pi reye gitmislerdir. Türk heyeti murahhasasının umumî kâibi Rusen Eşref Bey dün Ankaradan gelmis heyetle birlikte gitmistir. Heyeti murahhasamız meyanında meb'us Nazım tzzet, Fazıl Ahmet, Resit Saffet, Bolu meb'usu Cevat Abbas, Zeki Mes'ırt, Vasfi Raşit, Âkil Muhtar, Ahmet Mhhat, Ali MuTaffer, Abdülhak Sinasi, Belediye reis muavini, HâmH, İs bankası umumî kâtibi Baki Beylerle Efzayis Suat Hanun ve Meclis umumî kâtibi Veysel Beyler buhmmaktadır. Konferans Re'smin beyanafı Atina 1 Teşrinisaninin haşrnde Selânikte toplanacak dordüncü Balkan konfcansı reisi M. Papanastasyu su izahatı vermiştir: «Balkan konferansı bu defald top Mabadi 2 inci »ahifede