28 Ekim 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Yarın Cumhuriyet Bayramı şerefine Gazetemiz 64 Sahifedir Onuncu sene: No. 3405 u m hu rîyet ÎSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektup adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta fcutuau: îstanbul, NO. 2 « Telefon: Başmuharrir: 22366, Tahrlr müdurü: 23236, İdare müdürü: 22365. Matbaa: 20472 Yarın Cumhuriyet Bayramı şerefine Gazetemiz Cumaartesi 28 Teşrinievvel 1933 64 Sahifedir Şimali Amerika İle Rusya Arasında oskovadan Harbiye Komi • seri Jeneral Voroşilofla ar . kadaşlanndan müjteşelckfl bir heyet Türkiyeye müteveccihen yola çıktıgı gün Hariciye Komiseri Litvinof Yoldaşm reislîği altında diğer bir heyet te Şimılî Amerikaya mütevec • cihen yola çıkb. Şlmalî Amerika Bîr • leşik Cumhuriyetleri lttihadı reisi M. Ruzveltin davetile yola çıkan bu ikin . ci heyet Hamburgdan vapura binerek önümüzdelri hafta sonlanna dogru Va. şmgtonda bulunacakhr. Savyetler Rusyasmın Şimalî Amerika Birleşik hü kumetleri tttihadı tarafuıdan resmen tanrnmasiTia müntehi olacağı kuvvetle iimît edflen Vaşington müzakereleri elbet büyük bir ehemmiyeti haizdir. M. Ruzvek Rusya Şuralan tttihadı reisi Kalenin yolda*a gönderdiği tel grafnamede 120 milyon nüfusluk A . merikanm 160 milyon nüfusluk Rusya ile anlasmamış bir vaziyette olmalanna gavritabiî bir vazivet nazarile bakıl mak lâzma gelecegini tasrih ile eğer Rusya da ayni fikirde ise vaziyeti bizzat kendîsile tetkik etmek üzere Va şingtona bir heyet gönderilmesini U temekte idi. Kalenin yoldaş cevabm . da Şimalî Amerika Cumhuriyeleri Ittih=^ı reisinin görüşüne tamamen îstirak ettîkten baska bo vazivetten istifade eden bazı kuvvetlerin diinya sulbuno ihîâlde ileri gkmek cür'etini göster diklerinî tasrih ederek iki büyük memleket arasmdaki aynlık haline bir nihayet verilmesi arrustmu izhar etmekte ve bn maksatla Litvinof yoldasm Va • şingtona gitmeğe metnur edildiğini büdirmekte idi. Bu davet ve ona yapılan kabet şlmdiki halde ileriye müteallik hiçbir taahbüdü tazamraun etmemektedir. Yani Vasington mözakerelerm . den roüspet neticeler çtkamassa şiro • dild vaziyetm devaraı tabiidir, ve her iki taraf şhndiden ba ihtimali de der pis etmis bulunmaktadır. Böyle menfi bir ihtimafin şimdideB derpiş edıKmesi şayet atiyen netice öyle çıkarsa bandan hiçbir garaz ve husu. met çıkmaman lâzım geleceginin «imdiden taahhüdü d«mek olduğu gibi böyle mutantan bir davetle yapılacak müzakerelerin efkân umumiyede yanlış telâkkilere meydan vermemesi için almmış acık bir tedbir de demek ola büir. Bununla beraber bu kadar bS . yuk bir ise bu kadar ehemmiyetli bir şekilde teşebbüs edilmis olunca onun neticesi daha ziyade müspet çıkacağmı farz ve kabul etmekte pek hata yoktur, ve simdiki ahval ve şerait içmde bu iki büyük memleketin anlasmalan haid • katen büyük bir hâdise teşldl edecek • tir. Bütün küreiarzm alhda brrfni teskil edecek kadar geniş topraklarda sakm 160 milyon nüfuslu koca Rusya dünya manzumesinden ayn yaşadıgı ve ayn yaşatıldığı müddetçe bundan dünya mn ikhsadî ve siyasî vaziyetleri bittabi pek çok müteessir olmuştu. Şimdi için. de yüzülen iktısadî buhran henüz ta haldrak etmediği z&manlarda dahi Rusya gibi vâsi bir ülkenm ikhsadî cihan manzumesinden aynhnasmm beynel • milel mnvazene üzerine ehemmiyetH «orette müessir olmaktan hâli kalmıya. cagım soyliyerder çoktu, ve bunlar as la haksız değilierdi. Bu aynlıktan mötevellît siyasî neticelere gelince bunlarm en açığım son senelerin Uzaksarki gelisiçuzel kanşhran cür'etli ve mü tehakkim bareketlerde gordük. Japonya Çmin altmdan girip üstünden çık mak hasusundald tesebbüslerinde hal ve mevkiin yegâne hâkimi kaldıktan baska oralarda yeni veni kesmekesler akmak istidatlan gorüimeğe başladı. ötedenberi Uzakşark Avrupayı ve A merikayı siddetle alâkadar ettiği halde son hareketlere karsı ne Avrupanm se. sî cıkabflmisti, ne de Amerikanm birşey dedigi göriilmüstü. Herkes kendi der düe meşgul olduğu için Uzakşark ken9! hal ve.âlemme terkolunmuf gibi idi. Son Rus • Amerikan anlafipasaMİa «k timal ki Amerika hem ikhsadî. hem siyasî vaziyeti derpiş etmekte, Rusya he hîç şüohesiz daha ziyade siyasî vazi yete ehemmfyet vermekte olacaklardır. *•* Kendî gayesi Hibarîle müsoet bh ne. tîceye varaımyan Londra Cihan tktı sat konferansmdan tâli bir takım mühîm neticeler çdrtı. Bunlarm bir mö bimml ve bizce en mühimmi Rusvanin dünya işlerine karısman ve mflletler manzumesine tekrar girmesîdir. Rus ya bu münasebetle Balhk sahfllermden Vasatî Asyaya varmcîya kadar bütün faudutlarmdak! tnemisketlerle ademi tecavüz misaklan aktederek vaziyetmi tasrih etti. Bu hareketin süpheli vazi . Misafirlerimiz Ankarada bütfük tezahüratla karşılandılar Büyük Bayram yarın Gazi Hz., Ceheral Voroşulof ve arkadaşlarmı kabul ettiler Akşam Ismet Paşa tarafından misafirler şerefine verilen ziyafette çok samimî nutuklar irat edili Ankara, 27 (Telefonla) Aziz misafirlerimiz Sovyet ricali bugün saat 10,45 te şehrimize gelmişlerdir. Misafirlerimizi karşılamak üzere sabah erkenden büyük hazırlıklar yapılmıştı. Kalabalık bir halk kütlesi erkenden istasyon ve civarında toplanımştı. Ankaranın her tarafı Türk ve Sovyet bayraklarile donahlmtşh. Ankarada birçok taklar kurulmus tur. Her takta rusça «Priyezdim» (Sa. fa geldiniz..» cümlesi yazıhmşbr. Tren, gara gndiği vakit binlerce halk misafirlerimizi müthis surette al kısladu tstasyonda Basvekil tsmen Paşa, Büyük Erkânıharbiye reisi Fevri Paşa hazretleri, Millî Müdafaa, Hariciye, Maarif VekOleri, Fvkm Umumî kâtibi Recep Beyler, Ordu Müfettifi Sait ve Fahri Pasalar, Büyük Erkâm harbiye Orinci reisi, Başvek&let Müsteşan, Valî, Hariciye VekâleH protokol müdürü Numan Rifat Beylerie polis müdurü ve btrçok meb'utlar hazv bu. Iunuyorlardı. Misafirlerimiz trenden çikarken bir infa asker selâm resmini ifa etmis, bando Rus millî marsrnı çahnışhr. Basvekil tsmet Pasa, Hariciye Vekfli TevfBc Rüştü Bey ve diğer vekO . ler misafirlerimiz} çok hararetle kar şıladılar ve ellerini nktılar. Misaftrler geçerken binleree haDc mutemadiyen aTkıslıyorda. Misafirle • rinnx Tfirk Rus bavraklarile süslü so kaklardan ırecerelc halkm sürekli alkislan arasmda Ankarapalasa mdiler. Burada bir müddet istirahat ettîkten sonra Basvekil îsmet Pasa Hazretlerini, Er. kânıharbiye reisi Fevzi Pasa ve Büyük Mület Meclisi reisi Kâzun Pasa Hazerahnı ve Hariciye Vekili Tevfik Rüştü Beyi ziyaret etmislerdir. Müsarüniley . himin bu ziyaretlerine otelde iadei ziyarette bulunubnustur. Bayramda tayyareler50 milyon kâğıt atacaklar Donanmamız da bütün kuvvetile İstanbul limanına £elerek sehrimizde yapılan şenliklere iştirak edecek Yarm, tayyarelerimiz Boğaz a fuklarında böyle uçacak, Yavuz da yaru gece işte böyl: donanacak Kıymetli misafirlerimizin şehrimize mavatalatlartnda alınmif bir resinderi Cumhuriyenmızk onuncu yıldonü münü kutlulamak i^in yapılacak me . rasimde kara kuvvetlerimize aynlan geniş iştirak hissesi kadar hava ve d««niz kuvvetlerine de yer ve vazife v« Mabadi 6 atcı'sahifede Misafir ler im iz Gazi Hz. nin Huzurlarında Ankara 27 (A.A.) Reisicumhur Hazretleri bugün saat 17 de Sovyet Basvekâlet vekili ve Harbiye Komiseri Jeneral Voroşilof Hazretleri ni, Hariciye komiser vekili M. Karahanı, Maarif komiseri M. Bubnofu, tcra heyeti azasından M. Krijija. noskiyi ve Jeneral Budenniyi kabul buyurmuşlardu'. Kabulde Hariciye Vekili Tevfik Rüştü Beyefendi ile Sovyetlerin Ankara büyük elçisi M. Suriç ve Moskova büyük elçimtz hazır bulunmuş. lardır. Reisicumhur Hazretleri misafirleri üç saat alakoymuslardır. şam Ankarapalasta bir ziyafet vermiştir. Ziyafette Büyük Millet Meclisi Reisi Kâzım, Büyük Erkânıharbiye Reisi Müsür Feşvzi Pasalar Hazaratile Hariciye Vekili Tevfik Rüştü Bey, Heyeti Velrile erkâm, Cumhuriyet Halk Fırkası kâtibi umumisi Recep, Fırka erkâm, Riyaseticumhur kâtibi umumisi Hikmet, Harciye Vekâleti kâtibi umumisi Nu man Rifat Beyler, Sovyetlerin Ankara seftri M. Soriç, Moskova büyük elçi TÛS Hüseyin Ragıp Bey, Ankara valîsi Nevzat Bey, Hariciye Vekâleti ve Sovyet sefareti erkânile yerli ve ecnebi mat. buat mümessilleri hazır buhmmuşlardır. Yeni Fransız kabinesi M. Alber Saro dün yeni teşkil etmeğe muvaffak Pris 27 (A.A.) Sarraut kabinesi, sabahleyin saat 1,10 da resmen teşekkül etmiştir: Basvekil ve Bahriye Nazun M. Alber SarrauS, Basvekil muavini ve Adliye Nazın Dalimıet, Dahiliye Nazırı Chautemps, Hariciye Nazın Pol Bonkur, Harbiye Nazın Daladye, Maliye Na zırı Georges Bonnet, Bütçe Nazın A. bel Gardey, Ziraat Nazın Qumille, Ticaret Nazın Lâurent Eynaç, Nafıa Nazın Paganan, Mesai Nazın Eugene Frot, Millî Terbiye Nazın De Monzie, Müstemlekât Nazın Pietri, Hava t?leri Nazın Pierre Cot, Bahrî Ticaret Nazı n Stern, Tekaüt Nazın Ducos. Müstesarlar: Basvekâlet müsteşan M. And'e Arie, Hariciye müsteşan François de Tessan, Teknik tedrisat müsteşan Mar. combes, müstemlekât müsteşan Au • guste Brunet, millî terbiye müsteşan Maksence Bibie, harbiye müsteşan Gay kabineyi ismet Paşanın nutku Ziyafetin sonunda Basvekil tsmet Pf. Hz. şu nutku irat buyurmuşlardır: «Reis Hazretleri, Gazi Mustafa Kemal, Türklerin siddetli bir azimle istiklâlleri için yapmış olduklan mücadeleyi açalı on beş sene oldu. Türkler, millî mizaçlanna ve esash menfaatlerine en uygun gelen rejimi kurarak bu mücadelentn zaferini tet DOn geceki ziyafet Ankara 27 (A.A.) BasvekO ts met Pasa Hz. Jeneral Voroşilof riyase. tindeki Sovyet heyeti şerefine bu ak Mabadi S incî satııteac Bulgar heyeti geldi Bulgar Maarif Nazırı M. Boyaciyef ve Jeneral Markof akşam Ankaraya gittiler Cumhuriyet Bayrammda hükumet merkezinde yapılacak büyük merasimde hazır bulunacak olan komsu hükumet murahhas ve heyetleri tamamile gelmiş bulunmaktadırlar. Bulgar hükumeti murahhasları, Bulgar Maarif nazın M. Boyaciyef ile jeneral Markof ta dünkü ekspresle şehrîmize gehnişlerdir. Misafirlerimiz Sirkeci istasyonunda Vali ve Belediye reisi Muhittin Bevle Bulgar konsoloshanesi erkân> tarafın. dan istikbal edilmis ve buradan Perapalas oteline gitmislerdir. Misafirleri miz saat üçe kadar otelde istirahat ettikten sonra şehirde biraz dolas . mıs ve akşam trenîle Ankarava gitmişlerdir. Misafirlerimiz Türki yeye yaptıklan bu seyahatten ve bilhassa Cumhuriyetin onuncu yıl dönümü münasebetile Ankarada yapılacak büyük senliklerde hazır bulunacaklarmdan dolayı ızhan memnuniyet etmektedirler. Mösyö Gömböş Bulgaristanda Bulgar Kralı bugün bir ziyafet verecek Sofya 27 (A.A.) Macar Başve kfli M. Gömböş ile Hariciye Nazın M. De Kanya Bulgar hükumetmi resmen ziyaret etmek üzere saat 15,40 da Ankaradan buraya gelmislerdir. Macar devlet adamları istasyonda hükumet erkâm sefirler, Kralın mümessı. li, Parlâmento azası gazeteciler tarafından istikbal edilmişier ve halk tarafın dan siddetle alkışlanmnlardır. Basvekil ile teati edilen ziyaretler den sonra mîsafirler Kral tarafından kabu! edilmişlerdir. Bu akşam Basvekil M. Muşanof, misafirler şerefine bir aksam ziyafeti verecektir. Yann da Kral Varna saraymda bir öğle ziyafeti verecektir. Mütea kfben misafirler Budapeşteye hareket edeceklerdir. YenCFrannz kabinesını teçkıl eden M. Alber Saro La Chambre, bedenî tedrisat mtttteş*« n Le Gorges. ıııııiHiııııııııınııııııınııiHiınııııınııiMiıııııııııııınıııııııııııııııııtııııııııiıniııııımııııiM.<ıııııuııııııııııınnHiııııııııııııııtııııııııııııııiHiııııınıı« Bursa ovası bataklıkları tamamen kurutuluyor Beş sene evvel başlıyan ve her sene miihim bir parçası yapılan bu muazzam is yakıncfa bitecektir Bulgar Maarif Nazın Af. Boyacıyc, Jeneral Markof mihmandarlarile beraber Yugoslavya gazetecileri de geldiler Cumhuriyet Bayratnında hüku merkezinde yapılacak olan büyetler muhafaza eden Avrupa sulhu noktasmdan tesir ve ehemmiyeti çok büyüktür. Gene Londrada Litvinof Yoldaş e • ğer kendisine kolaylıklar gösterilirse Rusyanm cihan istihsalâtmdan pek çoğunu alabileceğini söylemişti. Şimdi Amerikada bu mevzu üzerinde konuşmalar yapılacağı gibi bilhassa Uzakşarkı istihdaf eden müzakereler de icra edL yük merasimde hazır bulunmak ü zere Yugoslavya gazetecilerinden mürekkep on iki kişilik bir heyet te dünkü ekspresle şehrimze gelmiş ve akşamki trenle Ankaraya gitmiştir. Mabadi 3 iîncü sahifede leceğini şüphesiz sayabilim. Çünkü Uzaksarkm bavbos bir hald? bütün dünyaya o meyanda Amerikava dameydan okuyan gelisi güzel kuvvetlerin oyuncağı obnası Şimalî Amerika nin izzeti nefsini cerihadar etmekten hâli değildi. Nitekim Savyetler Rusyası da en büyük tehd'de o taraftan maruzdu. Af kanununun tatbikına bugön baslanacak Ankara 27 Af kanununun tatbikatma yarından itibaren her ta rafta başlanması için Resmî Gazetenin cumartesi günkü nüshasında çıkacak olan af kanunu bütün vilâyetlere telgrafla tebliğ edilmiştir. IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIinillllllllllllllllinilllllllllllllllMIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIMIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII Halk müzelerı bedava gezecek Ankara 27 (A.A.) Maarif, Sıh hat ve Içtmaı Muavenet Vekâletleri onuncu Cumhuriyet Bayramı münasebetile bütün müzelerin halk tarafından serbest olarak gezilebilmesini her tara. fa tamim etmiştir Bursa (Hususı Mu ha birim iz den Uludag dan Bursa ovasına akan ve za man. zaman taşarak çok geniş ve çok mümbit bi sahayı tahrip eder bundan baska ci varda batakhklar yapıp köylüyü sıtmadan öldürec dereler, seneler den hattâ asırlardanberi olduğu gibi bırakrlmışhr. Şimdiye kadar bu derelerirt üzerine ne sağlam bir köpaü yapılmış, ne de bu derelerin verdiği za. rara mâni obnak için kenarlanna bir tas konmuş tur. Halbuki BOTI YVNUS NADl sa için hayatî b^ kıymeü olan ova Bursa ovasınaakı bataktıkta açılan mn böylece ter ana kanalın görünüsa kedilmiş olması yüzünden Bursa köy I betmekte idi. Cumhuriyet idaresınm lüsS bir sene zarfmda müyonlar kay I teessüsünden sonra Nafıa Vekâleti