15 Ağustos 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Yüztfle Müsabakamîz Kayıt muamelesi devam ediyor Onuncu sene: No. 3331 u m hu r i Hayat Ansiklopedisi İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektup adresı: Cumhurlyet, Istanbul Posta kntusu* îstanbul, No. 246 Telefon: Başmuharrır: 22366, Tahrir müdürü: 23236, İdare muduru. 22365, Matbaa: 20472 Salı 15 Ağustos 933 38 inci cüzii çıktı Yeni Maarif Vekâleti Vekili Işe Başladı Refik B.dün Reşit Galip B.le 4 saat görüşüp devir ve izahat aldı, foiversiteye gelerek idare ve ıslahat heyetleri içtimaına ilk defa riyaset ettî Sümer Tarihine dair Muallim tsmet Beyin yaz dığt bir piyes münasebetile T iirkiye denüen bu güzel memle. ketin ilk ve son sahipleri oldu. ğumuzu bize öğretmeğe çalı . san yeni tarih cereyanlan karsısmda hassas olnuyan bir Türk okuyucusu tasav. Tur ebniyorum. Bu tarih cereyanlannm ilk çıktığı vakit işin ehemmiyetini ve bakikatini kavnyamıyanlar olmadı değil!.. Türk medeniyetinm biitün medeniyetin anan olduğuna inanamıyan bazı yurt • tafiannuzın imanl»rındaki bu zafiyet uzun eski bir terbiyenin mahsulü ol makla beraber ikna edici vesikalann mevcudiyetine vâkıf olmamalarmdan da ileri geliyordu. Fakat; mekteplere giren yeni tarih Idtaplan eski hurafele ri yıkarak ortaya büyük bir Tiirk me deniyeti ve miUetinin mevcudiyeti id diastnı vesikalara bagladı. Şimdi, ço cuklanmız bizim ve bize kadar da a nrlarca biitün neslimfzm okuduğu yan> Iıs düsman kitaplannnı yerine hiç kimsenin ummadığı hakikatleri okuyar. Şimdi, çocuklanmız Anadofaya ilk basan insafc ayagmm Türk oldugunu mekteplerde ögreniyor; Türk me deniyetinin medeniyetlerin en eski si ve anası ©ldugunu isitiyor.. Mektep hayabna arhk veda et mi* btzler i»e henüz bn denleri halk lastırmu köçük öğretid kit&plan, kon fıiMHİiı ve yazılan kâfi derecede bulanuyoruz... Bizim içm şimdiiik fmat buldukça eski yaniıs öğxeni»lerimizi düzehmek içm çocuklarımızın kitaplannı hayretle kanshrmak imkânı vardır. Ay. ni zamanda, imanuruzi kuvvetlestire . cek eserlere de aiâkadar olmak fırsatını kaçırmamak vardır. tste, ben bu yazımda Türkün büyük medeniyet mazisiıri halklastırmts bir eserden bahsedecegim: Lise muallimlermden A. Ismet Bey edip ve kuvvetli bir şairdir. Son zamanlarda Türk medeniyetinm en e»ki medeniyet oldugunu bir kere daha is . pat etmekte oldufcuna kail oldu&umuz (Les Sumeriens) istmK ve müeHif (C. Leonard Woolley) m tanmmıs bir ki . tabnu tercüme etrraştir. Ismet Bey, ba. stbnağa vereceği bu tercümestnde tam (4213) »ene evvel Sümerlerin Bağdattan Basraya kadar uzanan memleketlertnde uzun bir eenebi istilâsmdan kur • tulusuna ait kisma gelince millî rmi . cadelemiz fle olan benzeyislerine baka. r*k b>< de manzum bir piye» yarrmş . hr: «Sümer uyamyor!...» (Sumerler) kitabımn anlatbgı bu kurtuluşu basa çtkaran (Utu Kegal) »minde bir reistk. Bu kurtuluy, alelâde bir zafer olmarm»tır. Sümer tarihmde bîr medeniyetin teessüsune bir dönüm noktası teskil etmis ve eenebi istilâsını kırarak ilk defa (Sümer) ismfle mem leketi meydana çıkaran milliyet davası ohnustur. O vakkleri Sümer memle keti (Guti) ismmde şimalden vahji (Semitique) bir kavmm tecavüzüne ugramıs ve yüz virmi bes sene »Hlâ al. tında kalmışh. Memleket idaresmde çok âcîz olan bn vahsi kavim zamanla Sü . merlerden vall ve kumandan almaga b*flamı?lar, iste (Utu Kegal) o vaK {erm arasmdan çıkmısfar. Muallim tsmet Bey, bu vak'adan millî bir hikâye ve piye» ortaya koymu* bulunuyor. Vak'anm cereyanına göre bizim mfllî mâcadelemiz daha ağır ve akıl ermez tartlar içinde muvaffak olduğoadtuı her ikisi arasmdaki münase • bet çok eski bir Türk vak'asının küçük mikyasta da olaa millî mücadelemize benzetilmek istenilmesmden ibarettir. (Sümerler) kitabmm nrüellifi Sü . merm bu vak'a ile yeniden doğuşunu • Sümer medeniyetinin yük«ekliğiı»e at . fediyor ve diyor ki: «Sümerler an'ane . vî tefevvuklaruıı döğü»meden buak mıyacaklardı!». Demek ki; dört bin »ene evvelki Sümer Türkleri de kendilerfnin üstün olduklarmı hissetmişlerdi. Dört bfn sene sonraki Türlder de e^er manen kendilerînin bu üsfünlüklerini hissetmemif olsalardı şüphesiz rauvaffak olamazlardı. Bu üstünlük medeni . Istanbul meb'usu ALÂETTlN CEMİL Mabadî 2 inci »ahifede M. Çaldaris eylulün ilk Eski müderrislerden bazıları kadroya haftasında geliyor alınacak, eenebi profesörler azalacak Yeni Vekil «Başlanılan ıslahat ve teşkilâta devam Hükumet acıkta kalan müderrisler için yeni vekili ile Hariciye ve Maliye Na zırları Ankarayı eylulün ilk haftasında ziyaret edeceklerdir. Başve kil ile nazrrlar Ankarada dört gün kalacaklardır. Tiirkiye sefareti zi yaret programının hazırlanmakta olduğunu bildirmistir. M. Çaldaris Ankara dönüsünde yanmdaki nazırlarla birlikte tstanbulda da birgün kalacaktır. Bilâistisna biitün gazeteler Bas • vekilin Ankara seyahatine büyük bir ehemmiyet atfetmekte, bunun sade Türkiye vekillerinin ziyareleri ni iade maksadile yapılmadığını yazmaktadırlar. Türk Yunan münasebatı ne kadar dostane olursa olsun iki mem • leketin müşterek menfaatleri ve sarkı karip sulhunun muhafazası noktalanndan bu münasebahn daha Üniversite kadrosunda değişiklik... Türk Yunan dostluğu Başvekile Hariciye ve Maliye Nazırları da refakat edilecektir» diyor. edecektir. Seyahate çok ehemmiyet veriliyor kararlar verdi Atina 14 (Hıısusî) Yunan Bas YenîJen kadroya alınacağı haber verilen eski müderritlerden Dr. Kadri Raşit Pş., terbiyeci tsmatl Hakku idare profetörü Ma$lihittin Adil, htfzttnhha profetörü Dr. Server Kâmil Beyler Yunan Başvekili M. Çaldaris fazla inkişafı temenniye lâyık ad dolunmaktadır. Tıp Fakültesi Riyasetine Akil Muhtar B. mi geliyor disinin başlanus olduğu maarif işleri hakkında izahat ve vekâleti devralmıs. tu. Refik Bey Resit Galip Beyle dört saat görüsmüs ve ondan avnldıktan sonra doğru Universiteye gelmistir. Vek Beyin riyasetinde ıslahat komitesi azasının da istirakile bir içtima yapılarak kendisine uzun boylu izahat verilmiş . tir. 24 saat dalgalar arasında geçen ölüm mücadelesi.. Üç gün evvelki kotra kazasmda boğuldu zannedileh Ali ve Nobar Ef.ler ölümden nasıl kurtuldular? Vekil Beyin beyanatı Refik Bey kendisile görüsen muhar. rirhnize demiştir ki: « Sabahleyin Resit Galip Beyi e. vinde ziyaret ettim. Kendilerinden vekâlet muamelâtını devraldım. Univer Tıp Fakülteri riyasetinde haief, Ba oamarteri şehrimize geteif ini sitede mesai arkadaşlarile konusarak eenebi profetör gazete fotografyapılan ve yapılacak işler hakkında ma selef olacaklart söylenen Akil Muhtar B. ve Tevfik Salim Pt. çtları karttstnda lumai aldım. Yeni Maarif Vekâleti vekili Doktor Arkadasım Doktor Resit Galip Be. müddet tstanbulda çalısacağun. Ma lumdur ki Darülfünunun ıslahı hakkınRefik Bey dün öğleden sonra Univer yin «ıhhî sebepler dolayısile istifası üze. siteye gelerek ıslahat müsavirliğinden rine Maarif Vekâletini idareye vekâleten da bir eenebi mütehassısa yapbnlan tetkikat neticelerme göre Darülfünunun muaraelât hakkında izahat almıstır. Re. memuriyetim dün Reisicumhur Haz . ilgası ve yerine kuvvetli bir ilim mü . retlerinin yüksek tasviplerine iktiran etfik Bey sabahleym sabık Vekil Resit Mabadi S inci »ahifede Galip Beyi evmtle ziyaret etmis ve ken. mistir. Üniversite teşkilâtı dolayısile bir Yeni fabrikalarımız M Ziraat Vekili Muhlis Bey Sümer Bank Müdürünü İngiliz ve Fransız gazete de alarak tetkikat için Kayseriye gitti lerinin ^eşriyatı «Tan» gazete. M. Heryonun seyahati münasebe tile şu malumatı vermektedir: Vi ya na dan Deyli Meyle tel grafla bildiril diğine göre M Heryonun yap tnakta olduğu se. yahate büyük bir ehemmiyet veril • • mektedir. Sabık M Heryo Fransız Başve Mabadi 4 Jincü sahifede seyahat ediyor? ııııııııııiHiıınıııııııi)iıııııııııiHiıııııııııılııııııııııirıııııı<'iıııııııııııiiMiiiıııııııııuııııııııııııııııııııııı "azazedelerin 24 saat macadeleden sonra sahillerine Uticaya muvaffak oldukları Burgazadastndan bir manzara kua gelen kaza neticesinde Ali ve No • Uç gün evvel, Şehzadebasında otu barın gaiplere kansbklarmı yazmışhk. ran tuhafiyeci Mehmet Fehmi, Nec . Nihayet dün sabah mesele tavazzuh det, Nobar Efendilerle kumusyoncu etmiş, kazaya uğrıyan kotra ile boğul. Ali ve Zeki Efendiler bir kotra ile BüMabadi 4 üncü »ahifede yükada civarında gezinri yaparken vuyükada civarında gezınn yaoarKen vurao«ıuı T ttu*.** ««>••..«>» ııııııııııııııı ıırırııın ııtııı m ıı ı Sergi bugün kapanıyor Son fırsatı kaçırmak istemiyen halk sergiye ade ta hücum ediyor. Dün paviyonları 30^00 kisj Yakında muhîm bir sanayt merkezi olacak otan Kayseriden amami bir görünüf Ziraat Veküi Muhlis Bey evvelki akşam Ankaraya döntnüştür. Sü mer Bank Miidürü Nurullah Esat Bey de Vekil Beyle beraber Ankaraya gitmistir. < . . Aldığımız malumata göre Muh • Iis Beyin böyle birdenbire Anka raya dönüşü Anadoluda yeniden tesisine çalışılan mensucat fabrika • larile aiâkadardır. Ziraat Vekilimiz bugün Ankara • dan Kayseriye gidecek, orada tesisi kararlaşhrılan fabrika hakkında tet kikat yapacaktır. Vekil Beyin Kayseriden sonra daha nerelere gide ceği henüz malum değildir. Nurullah Esat Bey bu seyahatlerde ken disine refakat edecektir. Muhlis Bey, Kayseri.de bir gün kalacak, çarsamba veya persembe günü tekrar şehrimize gelerek müMabadi S inci sahıfede Dretnotlara karşı sahra topları Abidin Daver Beyin Çanakkale muharebelerine dair yazdıgı bu meraklı ve çok güzel tefrikamız bugün ikinci sahifemizde başladı. «Dretnotlara kar«ı »ahra topları» ında şanlı müdafaamızın en kıymetli ve canlı safhalarını bulacaksınız. j fcto Vaynberg Buakşam kapanacak olan serginin tertip heyeti ile dekorasyon ve vitrin müsabakaları jüri heyeti miştir. Birçok paviyonlann satışlan Besrcci Yerli Mallar Sergisi bu ge. evvelki günlere nisbetle iki misli art ce saat 11 buçukta kapamcaktır. Sonmıştıı. Son gün olması münasebetile ba dan bir evvel gün olması dolayı*ile serMabadi S inci $ahifede giyi dün 30 binden fazla ziyaretçi gez