6 Ağustos 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 5

Cumhurtyeİ' \ Haftalık radyo programı | akşamki programjlrçarşamba: 9 ağustos ANKARA: 12 gramofon 18 salon orkestrası İ 9 alaturka saz 20,15 ajans haber . leri. İSTANBUL : 18 gramofon 19 Müşerref Hanım, Feik Bey ve arkadaslan 20 saz: (Belkıs Hanım) . 20,30 tanburî Refik Bey ve arkadaslan 21,30 gramofon 22 Anadolu ajansı, borsa haberi ve saat ayan. VİYANA: 20,50 konser 21,35 1933 Salzburg sen'ikleri, kilise havalarından mürek • kep konser 23,45 Viyana senfonik or. kestrası tarafmdan konser. BÜKREŞ : 20,05 konferans • 20,25 gramofonla dans havalan 21,05 Rumen lıavalan 21,25 muhtelif parralardan mürek kep taganni konseri. PRAG : 20,40 Rieger parktan naklen açık hava konseri . 22.05 korser 23.05 haberler 23.20 gramofon, BUDAPESTE : 20,35 Gül baba operMi 24,20 bir Macar annesinin muhtelif lisanlarda hitabesi. VARSOVA: 20,05 Polonya halk sarkıian21 05 Midam Argasinska tarafmdan taganni21,25 keman konseri . 23,05 dans havalan 23,30 spor haberleri 23,50 dans havalan. BELGRAT » 20,05 milli sarkılar 21.25 viyolon. sel konseri, millî şarktlar «Petrmka Zadruga* lokantasından naklen çinğene müzikası. ANKARA: 12,30 gramofon 18 salon orkes trası . 1 9 dans musikisi 20,15 ajans haberleri. İSTANBUL ı 18 gramofon 19 stiidyo saz heyetile Fazilet Hanım 19,45 Hazım Bey tarafmdan karaçöz 20,30 udî Salâ hattin Bey ve Nubar Efendi re£?katile Hamiyet Hanım . 21,30 gramofon 22 Anadolu ajansı, borsa haberi, saat ayan. VİYANA : 18,25 taganni kr>nseri 20.05 senfon<'k konser 22.55 gece konseri. BRFSLAV : 21.05 konser: Haydenin «enfonPeri21.30 şim*l sskilan 21 55 haberler. 22.05 muhtelif haberlerden narc?'ar24,05 Admiral oiiastan naklen dans ve e^'ence havalan. BÜKREŞ: 20,25 gramofon 21,05 nivano kon seri 21,35 lcnnferans . 21 ^0 klarnet konseri 22.20 vivolonsel konseri 23,05 dans havalan. BUDAPESTE : 19,05 komer 20,20 konser • 21,50 zenci cazbandı. VARSOVA : 19.20 konser .20 25 r.aWer?0 45 edebiyata dair konferans 21,05 pi yano, keman ve viyolonsel konseri. BELGRAT : 20,05 nivano i!e konser . 20.35 «ramofon • 21,05 millî havalar 22,55 gramofon 23,25 dans havalan. Vapurcular hâlâ Vekâletin verdiği mühlet bitmek üzere... Vapurculann Vapurculuk Ano . nim şirketini bu ay içinde teşkil etmeleri için kendi aralarında uyuş « malan Iktısat Vekâletince tavsiye erfilmis ve kendilerine bir hafta mühlet verilmiştir. Vaziyet bu şekx lini muhafaza ettiği takdirde ka . nunun bahşettiği salâhiyete müsteniden Iktısat Vekâleti yeni sirketin nizamnamesini tasdik ederek sir ketin tesekkülüne ait muameleleri ikmal edecektir. Bugünkü vaziyete göre, arma törlerin ekserisi anlaşmışlar ve y«. ni nizamnameyi Vekâlete vermişlerdir. Muhalefet vaziyette kalanlar, Sadıkzade kumpanyası ile Kemal T Firuzan vapurlarınm sahipleri, Gebze vapuru sahibi Ahmet ve Bülent vapuruııun sahibi Alemdarzade Mehmet Beylerdi . Gebze ve Bülent vapurlarmın sahipleri kendilerile yapılan son te . mas ve müzakerelerde takdiri fcıymet neticelerî islerine uygun gelirae sirkete dahil olacaklarmı, gelmezse vapurlarını şilep yaparak işleteceklerini söylemislerdir. Yaptığımız tahkikata göre yeni sirketin idare meclisi intihabatma kanunda tasrih edildiği veçhile 2500 lira sermayesi olan bütün amatörler istirak etmislerdir. Vapurcular, A» nonim sirketin mesais'nde muvaffa. kiyeti ve inkişafı için idare meclisine her hatta mütehassıs olan kimselerm getirilmesini muvafık gördüklerin den seçme işi de bu prensipe uygun bir halde yapılmıstır. Neticede Marmara körfezi ve Izmir hattında mütehassıs olan Paşabahçeli Cemal B., Karadeniz hattınd'a ihtısası bulunan Yelkencizade Lutfi ve Sadıkzade Ruşen Beyler, Akdeniz hattında se. nelerdenberi vapur işleten Naim Bey, Bartın, Zonguldak, Ereğli hattında ihtısası olan Fuat Bey, AyvaIık körfez hattının mütehassısı Tavilzade Hafız Hüseyin Bey, Kocaeli civan îskelelerine vapur isletmekte mütehassıs Rıza Bey meclisi idareye girmişlerdir. Vapurculann ekseriyeti bu mec lisi îdareyi tanrmakta, diğer kıstm tanftnamakta ve nizamnameyi bu sebeptetf kabnlden istinkâf etmek tedlrler. Dün de vapurcular arasmda hususî bazi temaslar yapılmıstır. Fakat vaziyet eski seklini muhafaza etmektedir. Diğer taraftan Anonim şirkete dahil olacak 32 vapurun maayene . lerile uğrasan takdiri kıymet ko . misyonu dün sabah, Yeni DUnya va* purunun muayenesini bitirmiştir. Komisyon bu sabahtan itibaren şimdiye kadar tetkik edilen 30 bin tonaja baliğ olan millî vapurlann simdiye kadar tesbit edilen evsaf • larına göre kiymetlerini resmen tesbite başlıyacaktır. Vapurlann takdiri kıymetleri bir hafta kadar sürecek, önümüzdeki hafta içinde alâkadarlara mektuplarla kararlar bildirilecektir. jlr Su üstünde yüzen memleket! Dün limanımîza gelen Italyan gemisinde 1 banka şubesi, 1 kilise, 2 hastane, 2 yüzme havuzu, 1 matbaa var Oseanya Gemisinde Bir tetkik [ Pazartesi: 7 ağustos I ANKARA: ^. Perşembe: 10 ağustos I 12,30 gramofon 18 orkestra 1 9 alaturka saz • 20,15 ajans haberleri. İSTANBUL: 18 gramofon . 18,30 fransızca ders (müptedilere mahsus) • 19 Hikmet Rıza Hanım 19,45 stiidyo saz heyeti ile Cennet Hanım 20,30 Münir Nuret tin Bey ve arkadaslan. 21,30 gramo . fon 22 Anadolu ajansı, borsa haberi, uat ayan. VtYANAi 18,30 konser • 20,05 piyano ile taganni konseri 20,50 1933 Salzburg şenlikleri, ^Ç^f^^ve öridik» pjMrası • 22,55 habeV1efJ.fc23,10 geee ktfnseri. HAMBÜRG : 21,05 konser • 23,05 haberler 23,35 Kielden naklen konser. BÜKREŞ: 21,05 konser: Mozarttan parçalar 21,35 konferans • 21,50 çifte piyano ile konser 22,20 konser. BUDAPESTE: 21,15 Laios Veres çmgene orkı»s . Irası tarafmdan muhtelif parca'*21.35 salon orkestrası ve cazbant 24,35 Letonya sarkılan. VARSOVA s s 20,30 «Orfe ve öridik» operasîn 3an parçalar 20,50 Salzburgtan nak. len muhtelif havalar 22,55 gramofonla dans havalan. PRAG : 21,30 klarnet konseri 23,05 son haberler 23,20 Çekoslovak şimendi . ferleri hakkında konferans. ANKARA: 12,30 gramofon 18 alaturka saz. 18,45 viyolonsel konseri • 19,15 ala . turka saz 20,15 Ajans haberleri. tSTANBUL: 18 gramofon . 18,30 fransızca ders (3erlemiş olanlara) 19 Kemal Niyazi Bey ve arkadaslan • 20 Nebiloğlu ts . mij Hakkı Bey • 20,30 kemanî Resat Bey ve arkadaslanmn refakatile Vedia Rıza Hanım ve Muzaffer Bey . 21,30 gramofon 22 Anadolu Ajansı, Bor • sa haberleri, saat ayan. VtYANA: 18,30 konser . 20,05 konser: Leo Ffllin operetinden parçalar 22,05 orkestra konseri • 23,35 dans havalan. LAYPZtG: 20,05 (Tiyatro) imtihan komedîsi . 21,25 Dresden naklen orkestra kon seri 23,30 haberler ve dans havalan. PRAG : 20,30 halk sarkılan . 21,35 piyano ile tngiliz musikisinden parçalar22,05 senfonik konser 23,05 haberler.23,20 küçük salon orkestrası tarafmdan konser. BUDAPESTE: 21,05 hayvanat bahçesinden naklen orkestra konseri . 24,05 Ketter lo kantasınm çinğene orkestrası. VARSOVA: 21,05 halk konseri 22,15 piyano ve kemanla konser 23,05 dans havalan. 23,30 havadis ve spor haberleri. BERLİN : 20,05 tiyatro 21,10 halk sarkılan 22,05 dans havalan . 23,05 havadis ve soor haberleri. %vvelki gSn tim&ntmizd geten ve "3un ySzlerce ctavetti taraftndan.geztlen Öseanya ismİhdelS ttcdyan oepu rona ait intibalar: (yakanda tağda) Oseanya Galata rıhtımında, (tolda) Vapurun bir ttalyan rettarm tarafmdan yapdmış biraz mübalâgalı bir resmi, (aşağıd a sağda) Vapurun deniz banyosu yapmağa mafmt* mavi çiniden yapılmış havazu, (aşağtda aolda) Vapu la gelen 1200 seyyahtan bir kıtmt fehri gezerlerken ttalyada gemi insaiyeciliği çok te . rakki etmiştir. Bunu, yeni muhriplerimiti ve denizaltı gemilerimizi ziyaret eder . ken görmüstüm. Dün, bir defa da Co sulich (Kozuliç) kumpanyasnun Oce ania (Oseanya) vapurunu gezdiğim zaman anladım ki ttalyan tezgâhlan hakikaten çok yükselmistir. Oseanya, 22,000 tonluk muazzam teknesine rağ. men kılavuz kaptanlanmızın mehareti ve dört uskuru sayesinde dort beş bin tonluk bir posta vapuru gibi nhhma yanasnuşh. Geminin birinci zabiti, yanî uçüncu kaptanı Srnyor Giovanm Giorini benim gazeted oldugumu öğrenince gemiyi bizzat gezdmnek nezaketmi gösterdi. Fransızca, Halyanca, ispanyolca, bi • raz da almanca ve ingilizce bilen kaptan, Gazeteciler, dedi, korkulu adamlardır. tstedikleri zaman iyivi fena, fenayı iyi gosterirler. Fena seyler yaz. mıyasınız diye size gemimizi bizzat ben gezdireceğim. Vapurun bir otel methaline benzi yen bir holu var. Kâtibi, başkamarotu ve diğer bazı memurlan oradaki otel yazıhanelerine benziyen verlerde volculann hüviyetlerini tesbit, yerlerini teyin ediyorlar. Burada bir banka subesi de var. Oseanya, 22000 tondur. Boyu 200, eni 30, yüksekliği 27 metredir. 22 mil surari vardır. Bir rivayete göre 75 milyon lirete, (yani 6,750,000 Türk li rasma), diğer bir rivayete göre de 95,000.000 lirete (yani 8.550 000 T '• k h'rasına) malolmuştur. Mazut yakan dört motörü vardır. 1800 yatağı mevcuttur. Meyli gayet tatlı, merdivenleri çıktık, üsrun'le yürümesi srayet hos linol yom gibi birşeyle örtülü geçitlerden geçin büvük salonlara girdik. Geminin inşaiyecileri, Oseanyi lüzum. suz lükse boğmamışlar; fakat her türlü asri konfor var. Ziyaret ettiğim gemilerin hiçbirinde görmediğim birçok yeniliklerin sahidi oldum. Meselâ bu koca geminin en ait salon ve kamara larmda bile tavanda minimini bir m^nika k,apağı var kî istediğmiz tarafa çevriliyor ve oradan derhal serin, tatlı ve kuvveti bir riizgâr geliyor. Istesize hırıltısı uykunuzu kaçırmıyan razgân, dahna vucudünüzün avni noktasma çarparak orasını tutulmaea maruz bırak . mıyan bir hava tecdidi usulü. Yukan da, en ust euvertedeki müteaddit kuvvetli elektrik vantilâtörlerinm sevkettiği temiz hava sayesinde geminin h?r tarafı daima serin ve havadardır. 1932 de insa edilen ve daha ikinci sefermi yapan Oseanyanm lüks kamaralan gayet hos... Banyolan, güzel yataklan, mükemmel mobilyalan, sıcak ve sos'uk suları, zarif dolaolarile adeta küçük bir aparuman gibi. Vapurun bazı büyük salonlan gayet sade, fakat bu sadelikte bir ihtişam gizli. Geminin tez. yinahnı yapanlar o ihtisamı bu sadeli ğe nasıl sıkutırmışlar, hayret! Vapurda, mimarlar ve tezyinî san'atlarla mesgul olanlar, mobilyacılar ve döşemeci. ler için nekadar istifadeli seyler vard'. Dans salonunun cilâlı parkelerinden kayarak geçerken Lozan konferansı esna. smda, murahhas heyetimizin oturduğu otelm yemek salonunda ayağı kayıp bir taklak atan meslektasımızı, gayriihtiyarî hatırladım. Bir cazbant çalıyor ama danseden yok. İçiçe zarif salonlan geçtik. Büyük barda bütün bozmopolit Be yoğlu, oturmus çay içiyor. Geminin za • bitanı her biri birkaç ırkm güzelliğini cemeden, her biri birkaç milliyete sa hip olan davetlilere bol bol ikram edi. yorlar. Meğer, nekadar d« çok İtalyan ve italyanca bilen varmış. Beyoğlu bukalemun denilen ve üstünde durduğu cismin rengini alan mahluk gibidir. Fransız knıvazöründe Fransızlaşır, tn . giliz dritnotunda İngilizlefir, Alman harp gemisinde Almanlaşu, Yunan mek tep gemisinde ise adamakıllı Yunanlı . lasır, yalnız Japon nrhh kruvazÖründe Japonlaşamamıstu Neyse geçelîm, Oseanyayı larîf edecektim; Beyoğlu halkııu değil! Bann öniinde bes alh metre murabbaı bir sahayı halis yılan derisile kaplarmslar. Bu deriye bütün kadmlann ağzınm suyu akıyordu. İtalyan gemisinde gördüğüm bir ye. nüik te tahlisiye sandallan oldu. Her biri 99 kişi alan bu koca sandallar, bir kaza vukuunda denize indirildiği zaman ekseriye kürekleri denize düşer, •eya kınlır, yolcularm çoğu kürek çekmeği bilmez, yeni gemilerde ise mü rettebat fazla değildir. Meselâ Osean. yanm koca makine dairesinde yalnız 12 kisi çalışır. (Akaym Büyükada vapurunda bahsederim ki makinist ve atesçiler daha fazladır.) Düşünmüşler, tahlisiye sandallarına yolcularm beraberce ve kolayca çevirecekleri el makinelerile dönecek birer uskur takmışlar. Sandallar denize inince insan kuvvetile uskurlar dönecek, yolcular nöbetlese uskur. lan çevirecekler. Fransız vapurlanmn ikide birde çıra gibi yanması, bütün vapur kumpanyalarmı ve gemi mühendislerini yangına karsı son sistem tertibat bulmağa sev ketti. Oseanyada da yangınla mücadele için her Inrlü tertibat alınmış, boyalar, bölmeler yanmıyacak maddelerden yapılmış ama bu da kâfi görijlrrtemiş. Her. hangi bir kamara veya dairede yangın basladı mi, kumanda köprâsündeki nS. betçi zabitleri haberdar olarakp dai > rede yangım su ile ve diğer vesaitle de* rakap söndürmesi için ban tertibat ya. pılmıs. Bir kamarada on kisi oturup bol sigara içseler, çıkan dumanlar bo tertibat ile kumanda köprüsündeki bir tabloya çıkıyor ve oradan görülüyor Geminin birinci bazRi, beni makin* dairesine de mdirdi. Yavuzda ağzun yanmış olduğu için, Sakın sıcak olmasm, dedim. İtalyan denizcisi: Merak etmeyfn, dedi, gfiverte k» dar serin. Hakikaten oyle idi. Esasen ocak, kazan, iatim olmadığı için burada o sıcağm cehennemi yoktu. Sonra, gemi K . yir halinde olmadığı için motörleri d« çalışrmyordu, tecdidi hava tertibatı da mükemmeldi. Hiçbir gemide bıj kadar rahat, serin ve genis makine dairesi görmedim. Makine dairesinde yarun sa at kadar dolashk ve geminin bu lns nunı sular bastığı zaman mürettebahn kaçmasma mahsus olan iskelelerden (merdivenlerden) kıçtarafa, mürettebat dairesine çıktık. Gemide biri kadınlara, biri erkek . lere mahsus iki geniş hastane, knçok bir kilise, kocaman bir çamasırhane, ekmek fmnı, jimnastik salonu, iki yüzme havuzu, bir matbaa var. Çıkardıklan yevmî ve haftalık gazetelerden bira nüsha verdiler. Bizim haftalık mizah gazeteleri gibi birsey... Daha, bu kadar yazı yazacak seyler gÖrdüm ama gemiyi gezmeden yaza • cak halim kalmadı. Oseanyayı göriip ttalyan gemi ar • matörlerini ve inşaiye mühendislerinl tebrnc etmemek kabil değildir. ttalyada gemi yapma sanayii, fevkalâde te rakki etmiştir. Triyestedeki Monfal • kone bu tezgâhların en mükemmeli ol. duğunu eserlerile ispat ediyor. ABİDİN DAVER c Salı: 8 ağustos I I ^ Cuma: 11 ağustos ANKARA: 12,30 gramofon 1 8 piyano konseri . 18,45 fransızca ders 19,20 gramofon 20,15 Ajans haberleri. İSTANBUL: l j r Cumartesi: 12 ağustos ; ANKARA i 12,30 gramofon 18 salon orkes trası 18,45 alaturka saz . 19,45 dans musikisi 20,15 ajans haberleri. İSTANBUL: 18 gramofon • 18,30 fransızca ders (ilerlemis olanlara) 19 Mahmure Handan Hanım (saz) 19.45 saz (Ni. faal Tevfik Hanım) 20,30 Eftalya H. Sadi Bey ve arkadaslan 21,30 gra mofon 22 Anadolu ajansı, borsa^haberi, saat ayan. VİYANA: 20,05 90 dakikada devriâlenj: muhtelif milletlerin musikisinden parçalar22,05 muhtelif operalardan parçalar 23,55 dans havalan. BRESLAV : 22,45 mandolin ve gitar konseri 23,25 haberler . 23,45 soora ait kon ferans 24,05 mandolin ve gitar kon serinin devamv PARİS : 20,05 haberler ve gramofon 20,50 sarkılar • 21,35 taganni konseri. PRAG : 21,05 sarkılar 21,50 gramofon . 22,05 Baumgartenden naklen r^\ hava konseri 23,05 haberler 23.20 Çek bestekârlannın yaptıklan dans hava lan. VARSOVA s 21,05 halk konseri . 22,15 konser: Lisztten parçalar 23,05 dans hava lan 23,40 havadis ve spor haberleri. LAYPZİG : 19,55 haberler • 21,05 dans nava • lan 22,05 tiyatro 23,20 haberler, •onra orkestra tarafmdan konser. ANKARA : 12.30 gramofon 18 «alon orkestrasu 18,45 alaturka saz 19,45 dans musikisi . 20,15 Ajans haberleri tSTANBUL: 18 gramofon . 18,30 fransızca ders (müptedilere mahsus) 19 udî Refik Talât Bey ve arkadaslan 20 Bedayn musikiye heyeti . 22 Anadolu Ajansı, Borsa haberi, saat ayan. VİYANA: 18,05 gramofon 20,20 1933 Salzburg senliklerinden: Zanberflöte ope. rası . 23,25 haberler 23,40 dans haberleri. BÜKREŞ: 21,05 Viyana musikisi ve şarkılan. 21,35 mizah • 21,50 halk musikisi. PARİS: 20,20 haberler 21,30 konser: Pi. yano ve kemanla Veberden parçalar22,15 dans havalan BUDAPEŞTE: 22,05 gramofon . 24,20 bir Macar annesinin muhtelif lisanlarda hitabesi. VARSOVA: 18,20 askeri bando 20,25 muhtelif21,05 orkestra ve taganni konseri . 22,35 konser: Şopenden parçalar 23,05 Avrupa kahvehanesinden nak len dans havalan 23,40 havadis ve spor haberleri 23,45 dans havalan. BERLİN : 21,10 konser: muhtelif parçalar. 23,25 son haberler. BELGRAT: 19,05 gramofon 20.05 Salzburgtan naklen konser • 23,05 dans havalan. 12.30 gündüz nesriyatı türkçe gramofon plâklan . 18 gramofon 19 stiidyo saz heyeti • 20 Osman pehlivan20,30 hanımlar saz heveti . 21,30 gramofon 22 Anadolu Ajansı, saat ayan. VÎYANA: 20,05 orkestra konseri • 22,05 pi . yano ile taganni 23,20 gece konseri. LAYPZtG: 20,05 sarkılar . 21,45 konser: t • talyan musikisi haberler ve muhtelif musiki parçalan. MÜNİH: 21,05 bir perdelik operet 22,25 Nürenbergten naklen senfonik konser. 23,25 haberler. BUDAPESTE: 20,50 haricî siyasete dair bir mu sahabe 22,50 opera san'atkârlan ta. rafmdan konser 24,20 Budapeşte ban. yolan, sonra Çinğene orkestrası VARSOVA: 20,10 gramofon 20,25 muhtelif . 22,15 konser 23,30 haberler . 23,45 cazbant. BRESLAV : 20,05 sarkılar 21,35 komedi23,05 haberler 23,35 Alman tiyatrolarının önümüzdeki mevsimde oynıyacaklan piyeslere dair bir musahabfe • 23,55 dans havalan. Herkes hayran! Yerli Mallar sergisine şehrimizde bulunan ecnebiler de büyük bir alâka gösteriyorlar Yerli Mallar sergisinin güzel kofelerinden biri: Kütahye çinicilik fabrikasımn paviyonu Ytrli Mallar Sergisini dün de yirmi I sa/cy lisesi binası dün sabahtan aksama binden fazla seyirci gezmiştir. Gala • I Lâtftm amhifeyi çevirimm