6 Ağustos 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Hanımlar arasındaki müsabakamız Süadiye plâjmdaki yüzme yarısları 27 ağustosta icra edilecek Kayît müddeti 20 ağustosta bitîyör Onuncu sene: No. 3322 umhurıyet İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektup adresi: Cumhuriyet, Istanbul Posta kutusu: İstanbul, No. 246 Telefon: Başmuharrır. 22366. Tahrir müdurü: 23236, Idare müdürü: 22365, Matbaa: 20472 Buyük yüzme müsabakamız KınahadaSüadiye mukavemet yanşı 25 ağustosta yapılacali Kayit müddeti 20 ağustosta bitiyor Pazar 6 Ağustos 933 Buğday mahsulü Ve fiatları lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllltintllirllllllllllllllltllllllllllllllllllllllllHIIIIIIUmilinillllllllllnnnmınTnmmımnı.. Almanya Avusturya Meselesi Büyüyor! Hi..,mııır.ınlıımıııııl nnnnnrıınırlnHrıtHltlHIHHIIHIIIHIHIIUIimMIİIIIHtlllllirillimilllllHHIHHirrilHIIIMIIHI »II mnnillMI»MIHMMMnilllMMMIMHMIIIIirllllllMIIIMIIIIIIIIlrlllMltltlllllMIIIIIIIIIIIIIIHIIIMIItlllllHIIIMIIII1lllllllli;ill>ltMllllllllltlllllttll1IIIIIIMlHllltltlHMIIHIIIIItl Universite kadrosu tamamlanmak üzere irkaç gün evvel Başvekil Hazretleri Ankarada Ziraat Ban • kası merkezine giderek bilhas. sa bnğday vaziyeti hakkmda malumat almak üzere orada uzun müddet kal • njffır. Devlet idareleri istihsal ile is . tihlâk arasmdaki münasebetlere çok dikkat etmek mecburiyetini şimdi ol duğu kadar hiçbir zaman duymamıs • lardır diyebiliriz. Maliyenin iktısat ile bu kadar sıkı alâkası olduğunu beser Jbeser olduğu biitün tarihinde şimdiki kadar açık ve hayatî bir ehemmiyetle an. lamamışhr demekte hata yoktur. Eskiden devlet ve hükumet reisleri memle ket islerinin daha ziyade âli siyasetlerini idare ederlerdi. Şimdi meselâ Şimalî Amerika Birleşik cumhuriyetleri reisini nekadar eşya imal ve istihsali ve bun lann nasıl istihlâk ve ihracı lâzım gel diği islerinin en basmda bizzat me$gul görüyoruz. Bu cümleden olarak Tür . kiye Basvekilini de buğday islerüe uğ t»ftr görmekte sasılacak hiçbir cihet yoktur. Ismet Pasa Türkiyede ikhsa dî devlet sistemi anlayısını kuran Başyekfldir. 30 v ecnebi profesörle mukavele yapılıyor Maarif Vekili İnkılâp kürsüsü profesörlüğünü kabul ettiğini Universite Eminligine dün bildirdi Universite kürsülerinden bazdaruu işgal edecek olan ecnebi profesörlerin tavzifi isi ve mukavele şeraitile Maarif Vekili Resit Galip Bey ve Profesör Mals bizzat mesgul olmaktadırlar. Profesör Mals dün; sehrmizde bulunan profesör Zaverbruh, Nissen ve Şvartz ile göriisüp kendilerine lstanbulu gez • dirmis ve Türkive hakkında malumat vermistir. Profesör Malsa bu husnsta ıslahat komitesi azası da yardım et . azası mişlerdir. Profesörler dün gene ban hastaneleri gezmislerdir. Güreşçilerimiz gene galip İvanovadaki müsabaka • ların hepsini kazandılar Moskova 5 (A. A.) Dün İvanovoda Türk ve Sovyet atletleri arasında güres, kosma, atlama müsabakalan yapılmıstır. Güreşe alh çift srirmis ve altı sim da Türk güresçileri çok ko laylıkla kazamnıslardır. Fvtbol rnaçı hakkında bir tashih Moskova 5 (HU«MÎ) îvanovuda dün oyniyan takım B takımı idi. A takımı yarm oynıyacaktır. Almanya Avusturya meselesi Devletler Almanyayı protesto ettiler mi? Bir rivayete göre protesto notalan verildi, bir rivayete göre de henüz yapılmış bir teşebbüs yok Berlin ve Viyanada Yeni tevkifat Londra S (A.A.) Resmî meha. filin bildirdiğine göre Roma, Paris, Londra arasında Aî*r»nya nezdıade yapı. lacak müdahalede takip olunacak usul hakkmda noktai nazar karsılastınlma«na devam edilmektedir. Daha henüz dörtler misakının mı veya Sevç mua hedesinin mi Ueri sürüleceği tayin e dilmemiştir. 1 Tıp Fakültesinde yeni tayinler Tıp fakültesi göz profesörlüğü için meshur Alman profesörlerinden dok tor Ekz Ayver, fakültemizde çalış mağı kabul etmiştir. Mumaileyh ile birlikte çahşmak üzere fakülte göz muallimliğine Cerrahpaşa hastanesi göz mütehassısı Hakkı Hayri Bey tayin. edfl . mis ve keyfiyet kendisine tebliğ edil • miştir. Fakülte dahiliye muavinliğine Mnzaffer Şevki Bey tayin edihnistir. Cerrahî kısmı muavini altıya iblâğ edilmiştir. Evveice mevcut iki mua vine ilâveten alman Avni ve Fahri Bey Her istiyen güzel sesli olabilecek! Şehrimize gelen Viyanab bir kadın profesörün izahati TSrk tnkılaSi profesorlüğSna kabul eden Maarif Vekili Reşit Galip Bey ecnebi profesörle bu hususta temas e • dip anlaşmıs; yalniz mukavelelerin tasdikı İM kalmıshr. Profesörler eylule kadar tstanbula gelmiş bulunacaklardır. Profesörler yalnız tsviçrelî ve Al • mandır. jVJyanadaki meş: hnr Raynhart . Eaşka bir rivayet Londra 5 (A.A.) Birkaç Alman tayyaresmm Avusturya toprağı jistfin den uçarak, Dolfu* hükumetme aleyhtar bir takım yazıh kâgrtlar atnuş ol malanndan dolayı Italyanm Berlin elçisi Alman hükumeti nezdinde bir müdMabadi 6 ıncı tahifede Türkiyeye nisbetle dahi birkaç se hedenberi ve hâlâ buğday işi en mii him memleket ve devlet meselelerin . den birini teskfl ediyor. Gerek mem leketin iklim vaziyeti ve gerek ötedenberi alışhğı bir çalısma sahan olarak Çiftçi Türk memleketinin en fazla üstüne düstüğü ziraat maddesi buğdaydn\ Biz buğday istihıalini sistem olarak ıslah etmek mecburiyetinde bir memle ketiz. Belki bu yolda seneden seneye Idaha îyi neticeler alacak esash ıslahat yollannda da bulunuyoruz. Fakat ba tnselede acfl bir dert olarak üç sene tienberi miithis fiat düsüklüklerile karfcı karsiya bulımmaktan mustaribiz. Zaten dönya buhranını yapan bellibash «ebeplerden bîri İMidar. Buğday fiatı fcutün dünyada düştüğü içindir ki bîz«üe de düstü. Bizim buğday istihsalimiz nisbetle azdır, hem çok az. Buğday istihsali çok olan memleketler belânın büyüğüne maruz oldular ve hâlâ maruz bulunuyorlar. t Meselenin nasıl boyle olduğunu büiyorsunuz: Harpten sonra bir taraftan her memleket kendi ihtiyacına kendi yetmek kaygısile buğday ziraatine faz. îa ehemmiyet verirken harp içinde Avrupada pek ziyade para eden buğdayuı istihsalini alabildiğine genisletmiş ve çoğaltmıs olan Şimalî Amerika, Kanada, Avustralya ve Arjantin gibi raemîeketler birdenbire bu fazla istihsali durdurmağa ve azaltmağamuktedir olamadılar. Bütün dünya buğday istihsalinin biitün dünya buğd?,v ihti yacından pek fazla olmasınm tshakku. ku gecikmedi, ve bunid neticesi olarak buğday fiatlan maliyeti kurtarmıyacak veçhile düstü. Maliyeti kurtarmîyacak veçhile düştu demek, buğday istihsal e. denlerm felâketi demektir. Bu sınıf l>aJk, ki bütün dünyada büyük bir ye kun teşkil eder, bu sene olmadı gele cek sene düzelir diye borca harca bo ğuiarak buğday istihsali yolunda de vam ettiler. Bu sene iyi olmıyan gele . cek sene düzelmedi, gelecek sene dü zelmiyen öbür sene fenalıktan kurtul madı. Bunun her seneki en asikâr te • siri ise istihsallerinden bir fayda elde edemiyen ziraatçi smıfm istira kabili yetlerinin gittikçe azalmasmda ve^ sıfıra doğru yuvarlanmasmda görüldü. Çiftçi sınıfın satmalma kabiliyeti kal . mazsa sanavi kendi mamulâtını nereye satacaktı? Sanavi kendi mamulâtım satamavmca o da istira kabiliyetini ve bbaenaleyh istihsalde devam imkânını kaybederek kafasını en çetin bir çıkmaza çarpmıs bulundu. Bu suretle or taya neresinden tutsan fenava giden bır fasit daire cıktı. Dünya buhranı deni • len afetin ilk ana unsurlan iste bura Alman Beşvekrli Her Hitter j * " ' j oyatfo mekte| Wnin inşat mu: sJlimi Madam j Gertnd Las Köprüiistü cinayetinin muhakemesine başlandı MeL Suzanı öldürmekten suçlu Ali Fedai Efendi, keodisine atfedilen cinayeti inkâr ediyor Yeni maavinler Simdiye kadar namzetlikleri ilân e dilen profesör muavinlerinden baska Hukuk, Edebiyat, Fen, Tıp fakültele . <ine ve diğer enstitülere daha muavmler almacaktır. Bu muavinlerin listesi müsavirlik ta rafmdan tanzim edilmektedir. Ttlif ve Tercüme heyetine alınacak tıülga Dariılfünun müderrislerinden Muslihıttin Adü B. Abdurrahman Münip B lerden maada doktor Nurettin ve H a y ri Beyler de almacaktır. Üniverritede maaşlar ~ Vîyanadakl Maks RaynKart mektebi profesörlerinden Madam Ger • tıud Laş sehrimiz« gelmiftir. Madam Gertrud Laş Viyanada profesör Maks Raynhartın tesis etmiş olduğu tiyatro mektebinde msat muallimidir. Bu mektep Avrupadaki tiyatro mekteplerinin en meşhurlanndan biridir. ! Madam Laş kendUile görüsen bir ! muharririmize şu beyanatta bulun muftur: « Son zamanlarda Viyanada dü, ağız v e sesteki bozukluklara çok ehemmiyet verilmeğe ve bu bozukluldann tedavUi hususunda nihayetsix faaliyetler gösterilmeğe baslan di. Profe»or Noymanın boğaz hastaMabadi S ıncı sah'ıfede 30 profesörle anlaşıldı üinevrsiteye celbedilecek ecnebi profesörler otuzdan fazla olacaktır. Isla . hat müşavirliği simdiye kadar otuz universite heyeti ilmiye azasının maasları gelecek 1934 mayısından hiba • ren barem üzerinden verflecektir. Pro. fesörler ve muavinleri 150 ile bes yüt Mabadi 4 üncü tahifede Teşviki sanayi tedbirleri Memlekete devletin fedakârlığı derecesinde fayda tetnin etmiyen müesseseler tesbit ediliyoı lüzumsuz himayelere jıihayet verilecek Sanayi umum müdürü Recai Bey, fabrikalarda tetkikat yapmak üzere İS gün sorra tekrar şehrimize gelecektir. Bu tetkikat fabrikalann tesviki «anayi kanunundan îstifade hakkının tak. diri meselesile alâkadar olacakbr. Fabrilıalann defterleri gözden gecirilecek, devlete verdikleri vergi ve calıştırdıklan amele miktan tesbit edilecek, bn suretle, bu müesseselere verilen mu afiyetle, temm ettikleri mal menfaatin mukayesesi kabil olacaktır. Filhak'ka, memlekette bazı sanavi müesseselerinin, tesviki sanayi kanu nundan istifade etmekte olmalarma rağmen, memlekete ayni derecede bîr işrîlîk ve kıymet bırakmadıklan go rülmüstür. Hükumetin bu tarz muesseseleri hL maye için aldığı tedbirler, gümrükler varidatını azahmu olduğu halde, bu müesseselerm memlekete yaptıklan fay Saçtu ve aoukatı d&nkS mahakeme etnanriâa Anadolu Ajansı daktilolanndan Matmazel Suzanı köprü üzerinde bir tabanca kurşvmile öldürmekten maznun Ajans telsiz memuru Ali Fedai Efendinin muhakemesine dün sabah ikinci ceza mahkemesinde baslan • nustır. Mahkeme salonu ekserisi daktilo olan bir çok merakldarla dolmustu. Çok müteessir ve dalgıa bir halde bulunan Ali Fedaî Efendf, mak&nu riyasetin suallerinin ekae risme: «Bilmiyorum!» cevabını veriyor, mütereddît brr tavır takvmyor dudaklan tiriyor, gözleri y&sanyor ve mütemadiyen sabit bakıslarla bir noktaya takılıp kahyordu. Oturduğu yerin adresini bile mü#Lutten tahifeyi çeviriniz Hudutlarımızdan .ihraç! Bir ecnebi fabrikasînîn mümessili hakkında verilen karar Vikers Armstrong fabrikasmm bhmuddettenberi Türkiyede bulunan mümessili Mister Sanyefin, Ankaradan getinlerek hudut haricine çıkanldığı Lab«r almmıştır. Bu haber doğru ise dddî esbab» mucibeye istinat etmesi tabiidir. liniltllllHUIinillllllllllllllllllllllllllllllHIIHIIHIIIIIIMİIIIIIIIMIIIIIIIIimnilllllllllilllllUIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIMItininiltlllllllllllinillUIUIIIUIIIIIin Bursa yolundaki kaza Müsademe neticesinde 5 kişi ağnr yaralandı, diger volcular da hafif yarah ^ Mabadi 6 ıncı sahifede I Sarfayi Umum MMurü Kecaf £ dadır. ımiHiıııııııııı ımıı ııımıııııııııııııııııııiHiıtıııınmıııııııııtMiııııııııiNiiHiınııınırııııııııııııııııııııııiHiııııııııııı ıııııı • Bu hale nasıl çaresaz olmalı? Bir keolan buğday kıymetlermde tenezzül ve üç kategoriye ayrılabildikleri malumre dünya buğday istihsalini ihtiyaç buhran vardır. dur: nnktarma indhmek lâzım. Şimalî AmeBiz kendi vaziyetimize bakalım: 1 Çok miktarda istihsal yapan erika cumhuriyetleri ittihadında bu proTür kiye nekadar buğday istihsal esasen ziraatçi memleketler grara tatbik edilmek istenîliyor. Sim diyor, kendisinin nekadar buğdaya ih. diki halde buğdaym ihraç kıymeti yok2 İstihsalleri ihtiyaçlarına yetmi tiyacı var? Bizim 20 milyon kental bugtur. O halde, diyorlar, bari yahuz kenyen memleketler daya ihtiyacımız olduğu farzediliyor, di ihtiyacımız kadar yetiştirelim, ve bu 3 İhtiyaçlanndan birer mjktar faz. ve istihsalimizin bunun yansı kadar fazkadarmm dahilî pazarda sarf ve istih. la istihsal eden memleketler. la olduğu zannediliyor. En hakikî tedlâk fiatlan çiftçâyi kazandıracak bir Her memlekette tam ihtiyaca göre biri alabilmek için herşeyden evvel isyükseklik arzedebilsin. tihsal ve istihlâk miktarlannı tesbit etistihsal yapılsa o zaman mesde makul Amerika gibi milyonlarla Busel stok mek mecburiyetinde olduğumuzu kay. bir gümrük resmile hallolunurdu. Fa buğdayı olan bir memlekette hakikî dedelim. kat hakikatte bu böyle oimadığı gibi > ve makul bir vaziyete geçebilmek için bütün memleketler için bunun böyle Aldığımız ve alacağımız tedbirler bu radikal tedbtr belki müracaat olu olmasına da imkân yoktur. Fazla ola bu istihsal miktar'le pek sıkı surette a nabilecek en müessir ve hatta yegâne lâkadardır, ki onlardan da bahsedecemüessir bir tedbirdir. Bizimki gibi mem rak bütün dünya buğday istihsali bütün dünya buğday ihtiyaçlanndan zi ğ«leketler ne yaosınlar? yade olduğu içindir ki fiatı cihansümul yUNUS NADİ Buğday istihsal eden memleketlerin Recep Bey istanbula geliyor Ankaar 5 (Telefonla ) Fırks Unvımî Kâtibi Recep Bey yann tstanbula hareket edecektir. M. Venizelos ingilfereye gitti Kauer S (A.A.) Havas Ajan . si bfldiriyor: Dieppe yolu ile tngütercye gıden M. Venizelos bir müddettir bu lunduğu Bagnoles Selorneden gelir . ken Roulne uğramışhr. M. Venizelos burada resmî memurlar tarafından karşılanmıstır. Kendisile görüşenlere eski Yunan Basvekfli, Fransayı ziyaretinden memnun oîduğunu söylemistir. ' < , 5 (Hususî muhabîrîmîzden) » Mudanya • Bursa yolunda dün vukn bulaa kazaf i akkinda şu malumatı aldım: Doktor Fuat Beyin hususî oto . mob.lind* sekiz kişi vardı. Otobüsde ( İ S ) kisi vardı. Arabalar bir döne meçte karşı karsıya gelmisler ve sü . rafle glttikleri (çfn çarpışmanm Ontme geçememişlerdir. Müsademe neticesinde otomobfl hendeğe yuvarlanmış, o « tobiis de sola çevrilerek devrilruiştir. Doktor Fuat Beym hemşireri agır yaralıdnr, iki kolu birden knrdmı* (Mabadi 3 üncü tahifedt)