16 Temmuz 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

ıo ıemmuz Cnmhurîyet' İHEM Londrada iktısadî istiklâlimiz Cumhuriyetin 10 uncu S O N AFLAR * NALINA MIHINA Akaydan istediklerimiz I aleyhinde soylenen sözler vıldönümü Alman hükumeti hükumetimize murahhasınm söylediği nutkun yanlış an laşüdığıni, Türkiyenin her sahadaki istiklâline azamî derecede hürmetkâr oldugunu bildirdi Ânlcara Î5 (Â.Â.T Almanya sefareti müsteşarı bugün hükumeti namına hariciye kâtibi umomisini ziyaret ederek Londra konferansmda Al man murahhaâi M. Po**e tarafından vaki olan beyanatın memleketimizde. ha*ü olan intibaa tekabül edecek mahîyetd haiz olmadıgınî, Alman hükuroetinin bir cephe tesisi gibi bir maksadı kat'iyyen istihdaf etmediaim. hükflTıeiinin Türkiveve karşı çok dostarie Tıisler beslediğini temîn etmiş ve Almanyanın Türkiyenin her sahadaki istiklâline azamf derecede hürmetkâr oldugunu ilâve ederek aşağıdaki beyanatta bulunmuştur: « Londra iktîsat konferansınm tâli komitelerinden biri&inde Türk mümes»ili Sami Bey Türkiye için yeni sanayi teşlrilinin icap edeceğini be yan eylemişti. Alman murahhasi M. Posse bu mtitaleata atfen Umumî mahiyetteki iktısadî mütaleat çerçevesi dahilinde yeni sanayi tesisinîn 'dünya iktısadiyati noktaf nazarîndan faydalı ofcnîyacaçınl ve böyle tedbirlerle dünya buhranına çare bulunamıyaca ğınî, bitaraf bir memleketin binnetice buodan hiçbir istifade temin edemiyeceğini, sanayi memleketlerile diğer memleketler arasmda sây taksim! ve iki taraflı ticaret muahedelerine müsteni • den yapılacak emtia mübadelesinin daha faydalı olacağmı beyan etti. Birkaç gun sonra Türkiye murahhasî Münir Beyefendi M. Possenin giyabmda, mumaiieyhin mütaleasma cevap verdi ve M. Possenin Türkiyeye karşî sanayi memleketlerinin müttehit bir cephe teşkil etmeleri fikrini ileri sürdüğünü söyledi. Bunun üzerine celsede hazır bulunan Alman murahhasi derhal M. Possenin düşüncesinin bu tarzı telâkkiye tekabül etmedigini beyan etti. Tâli komisyon o zamandanberi içtima eylemediğinden M. Posse fikrini şahsen ve etraflı bir surette bildirmek fırsatını bulamamiştır.» Hâkimiyeti Milliye gazetesi bu haberi neşrederken altına şn mütaleayı ilâve ediyor: «Almanya hükumetinin bu noktai nazarı Londra konferansmda da teyit ve tekrar etmesine intizar ediyoruz.» Ankaradaki yüksek komisyon dün ilk içtimaını yaptı, mühim kararlar verdi Ankara 15 (A.A.) Meclisten çtkan kanun üzerine onuncu Cumhuriyet bayranu kutlulama işîni tanzim için tcra Vekilieri Heyeti kararile kurulan yük sek komisyon bugün ilk toplanmasım yapmıştır. Yüksek komisyon kutlula manın umumî şekli vilâyet, kaza, na hiye ve köylerde kurulacak komiteler için aşağıdaki kararı vermiş ve bu karan komisyon reisi Recep Bey valilik lere tebliğ etmiştir: 1 Teşkil edilecek komitelerin adı Onuncu Cumhuriyet bayramı kutlula ma komitesidir. Bu unvanın başmda teşkil edildiği yerin vilâyet, kaza, nahiye ve köy adı katılacaktır. 2 Vilâyet komiteleri valinin reisKği alhndadır. Azalan yerin en büyük kumandanı, veya yerine tayin edip göndereceği zat ile, ma&rif müdürü, Cum • huriyet Halk Fnkacı ve belediye reisleridir. Kaza ve nahiyelerde komke rein en yüksek nriîlkiye memuru, azalan da, C. H. F. ve belediye reUleri, en yüksek rütbeli kumandan bulunmazsa askerlik şubesi reisi, en yüksek maarif memu • rudur. Köy kutlulama komitelerini yerine göre ve yukardaki kurulma manasına uyacak yolda vilâyet komiteleri tesbit eder. Halkevlerinin açıldığı yerlerde gençIiği bütün halk teşekküllerini, millî cemiyetleri, kültürü temsli için halkevi idare heyetlerinin seçeceği bir zat ta aza olarak komiteye girer. 3 Merkezde, vilâyetlerde birer kutlulama heyeti yapılacakhr. Bundan başka merkezde, vilâyetlerde, kaza larda komisyon ve komitelere daimî veya muvakkat yardımcı aza ahnacak ve komisyonla komiteler yerindeki millî cemiyet ve müesseselerle doğrudan doğruya yazışacaklar ve lüzum görür lerse müessese ve cemiyetlerden ken dilerine bağlı ayrı heyetler de yapacaklardır. 4 Vilâyet komMermm vazifeleri ve kendilerine bağlı teşkil edecekleri komiteler hakkmda aynca etraflı tali mat yollanacaktır. 5 Komisyonumuz bu kutlulama işinin mahiyetmi çok yüksek bulmaktadır. Yapılacak tertibat ve merasbn ba yüksekliğe uyacak derecede geniş olacaktır. Bütün hazırhklar esash, devamh, dikkatli bir çalışma ile bayram gününe kadar ancak başanlabilir. 6 Yapılacak işler Türkiyede on yd evvel doğan Cumhuriyet güneşmm sicaklığı ile bütün memleketi mtacak ve on yıllık Cumhuriyet devrinin vatana getirdiği ve getiVecegi en yüksek saadetin heyecanını herkese duyuracak bir sekil ve kıymette olmalıdır. Bunun için yapılacak işler büyük hacimde sesH, hareketli, renkli, fUdrli ve manalı, heaaph oknak elzemdir. Bütün ba vasıflan yerine getirecek çahftna mızm esaslsAn ve komitelere lâzun ola • cak tefaroab birbm ardmdan tali • maltarla ve örnekkrle btldirilecektir. bkl Buğday müzakerat 1 Londrada Amerika, Kanada, Arjantin, Avus turalya ve Tuna devletleri arasında yapılan müzakereler itilâfla neticelendi « Sovyet Rusya, bu maksadı te Eondra 15 (Â.Â.) Atnerika, Kamm için ucuz krediler açumasmı arzu hada, Arjantin ve Avustralya mütehasetmektedir. Bu teklifler, ticart «iyaset sıslarile Tuna devletleri mütehassıslan tâli komisyonunun tahrir komitesine arasmdald müzakereler bir anlaşma ile verilecektir. neticelenmiştir. 1 Ba anlaşnnya göre Tuna devletleri, Konferansın faaliyeh ienede 45 mflyon busel mahsul fazla Londra 15 (A.A.) Büro, komholursa 50 milyon buşd buğday ihr&ç eyonlara raporlarmı 21 temmuzdan evîdebfleceklerdir. vel bitirmelerini bildirmiştir. Bunlann Yukanki devletlerin tasvibîne veri » 25 temmuzda yapılacak büro heyeti ulecek olan ba anlaşma bazı şartlara bağmumiyesine yetiştirnmeleri lâzımdır. lıdır. Ba memleketlerin mütehasnsUn Londra 15 (A.A.) Beynelmilel Polonya ve Rm mümessillerile aym para ölcüsünü tesis için muvakkat ted17 nnde buluşacaklarchr. btrler komisyonu, beynelmilel ölçüye ! Londra 15 (A.A.) tktuadî koait yapılan 3 teklifi de münakaşa etmemisyonda Tuna havzasmdaki memleden kabul etti. ketlerin bir sene zarfmda ihraç edebi Londra 15 (A.A.) Para tâli ko • lecekleri buğday nuktan hakkmdaki misyonunun borcJanma meteleleri tahmüzakereler neticesmde dön akşam bir rir komkesi, Romanya, Fransa, ttalya, itilâf husule gelmiştir. I Sovyet Rusya mümessiK, beyneknuel tngiltere murahhaslanm görüşerek bir îktısadî ademi tecavüz ve ihracatm tev anlaşma formülü bulmağa davet ettikten sonra salı günü toplanmak üzere sii tekliflerinde Hrar etmiş ve demiş • dağılnuftır. tir ki: Alî iktısat Meclisinde Tadilât Tetkikat icrası için bir komisyon teşkil edildi ••»•»ımHiuiMlliHIİIUIttllMIIIHI!IIIUIII1ini!nifllliniiMfflimı Balbo Filosu Fevkalâde kanunlar Monreale vardı Kabine mühim kanunlar Tayyareciler sisten çok kabul etti müşkülât çektiler! Monreal 15 (A.A.) Shediae Monreal ara»ındaki uçufta ttalyan tayyareleri »isten dolayı çok müşkülât çekmişlerdir. Hatta Balbonun tayyaresi bir zaman gelmiştir ki denize inmeğe bile karar vermiştir. Bununla beraber tayyareciler bilâinkıta hedefe vâsıl olmuslardır. Kendilerine büyük bir ziyafet ve rilmiştir. M. Balbo, M. Musoliniye çektiği bh telgrafta: «Şef olarak muhabbetli sözlerin bana ve arkadaşlanma teselli ve cesaret veriyor. Duçenin emrile her gayeye ulaşılır» d'emiştir. Vaşington 15 (A.A.) Ticaret Nazın, Jeneral Balbonun kumandası altmdaki ttalyan hava filosunun Ameri ka arazisi üzerinde kolaylıkla uçabil • mesini temin için hiçbir tayyarenin mezkur filoya yanm milden fazla yakkş • memasını emretmistir. Paris 15 (A.A.) ttalyan hava filosunun Atla» denizmi geçmesi münasebetile Fransız Hava Nazın M. Kot ile Balbo birbhlerine tebrik ve teşekkür tel Almanyada azeteler, Akay idaresinin yeni vapurlar ismarbyacağnıdan bahî sediyorlar. En doğrusu, idarenin yeni vapurlara ihtiyacı vardır. Benim gibi larknu hayli geçmiş bahman larla yaşrt olan Fenerbahçe ve Hay darpaşa yani eski 19 ve 20 numaralarla Neveser, artık «çabalama kaptan bef gidemem» diye acizlerini ilân eden dermansız ihtiyarlar oldular. O zavallılardan hayv kalmadı; hatta yakında Bağdat, Basra, Halep gibi Irak ve Suriye hatıralan da, buralan Türkiye haritasmdan silindiği gibi, idarenin vapur listesinden sîlinmeğe mahkumdurfar. Yarm, vapursuz kalmamak için bugün den yenilerini ısmarlamak lâzundır. Fakat yeni vapurların bugünküler den seri oünalan sarttır. Hele hayli u zun olan Yalova hatü için, seri vapur lar ciparişi elzemdir. Yalova postasını yapan vapurlar mutlaka 1820 mil gitmelidir. Adalara »liyen vapurlarm da 1213 milden fazla gidememelerine, ba aârat tmnada,, tahammül edilmez. Elskiden gerek tdarei mahsusanm, gerek Şirketihayriyenin vapurlan daha süratli idi Diğer memleketlerde vapurlar, mütemadiyen, süratlenirken bizde de elbette bunun aksi olmamak lâzun gelir. ^ Akay idaresi, yeni vapurlar alrken ba sürat meselesine mutlaka ehemmi yet vermeli, gemüeri daha süratli yap ' urmanm çarelerini bulmabdır. Bu yeni idareden istediğimiz bir ye • nünc daha vart Şu köprüdeki K a d i ö y Haydarpaşa iskeleuni »lah etmek. * Düşunünüz ki Kadıköy ve Haydarpaşadan Köprüye gelmek için azamî 15 dakika vakh aarfettiğimz halde vapur» dan çıkmak icm, kalabahk varsa en aa 20 daküca kaybediyorsunuz. tnsana isyan hissi veren ba Nuha nebiden kaK mif, müzeük, iskele yerine, başka bir mendekette obaydı, şirodiye kadar mut laka yeni bir tertip bir i«kele ya parlar ve yolculann vapurlardan süratle çimasmı temm ederlerdi. Vaktin nakk oldugunu bümiyenlerin yaphğı ba isfceleye, vaktin nakkten de kıymettar oldugunu bîlen ve hayatta yürumek değil; koşmak Sıtiyacıni his • sedenler, arbk, tahammül edetniyorlafc Ba iskeleyi de br halayola koyahm, Amerikada altun üzerine konan ambargo Eskişehirde ilk buğday mahsulö iııınıııiınııi!ii!iııııııınıııııınııınH!imiımm.ımı«n»> Eskisehîr 15 (A.A.) borsaya ilk buğday mahsulü gelmiş, okkası bes buçuk kuruşa Ziraat Bankası tarafından «atın almmışt'r. Şehit Ali Aga için âbide dikiliyor Bursa (Hususî) OrHaneH yolunaaki soygımda fehk olan AH Ağanın ba kabramanlığmı lakdir için; Halkevi köycülük »ube«i, VaU Zeynelâbidin Beyin de bazır bulunduğu bir içtimada Ali Ağanm k8yö olan (Çongara) nm (Yiğit Ali) namfle tesmiyesini ve bu kah ramanlığı temsil etmek üzere bir de abideli cestne yapılmasmı kararlasio • ımştır. Vali Bey bu çeşmenin masraftnı taahhüt etmiçtir. Çeşmenin projesini genç mühendislerimizden Zrver Bey hazBhyacakbr. ' Roma 15 (A.A.) M. Henderson, M. Musoliniyi ziyaret etttkten sonra silâhlan bırakma konferansı müte • hassıslan ve bu arada Hariciye Nezareti müsteşarı M. Aloisi ile görüşmüştür. M. Henderson bu akşam gide cektir. M. Henderson M. Musolini mülâkatı Ankara 15 (A.A.) Ati tktisat Meclisi bugün heyeti umumiye halinde toplanmiffar. Ba toplamşta mecİNtn bünyeri ve wBerlin 15 (A.A.) Dün »abah mumî kâtiphk tesküâbnm daha (aydalı toplanan Alman kabinesi, birçok kabir şekilde çalısması için ne gibi tadilât ve tekemmâlât icrasma lüzum göriH • nunlar kabul etti. Bunlar arasında devlet ve millet düşmanlarınm serdüğü hakkmda Başvekaletten reisliğe yazılan tezkere okunmuş ve bu işin tet•etlerinin haczi, tebadan çıkanlmak, kiki ve rapomn ihzan îçm yedi kişiiik yeni siyast fırkalar tesis etmek ve bir komtte teşkil edilmiştir. kumar salonlannda «banka» lar yapılmasma mâni olan bir kanun vardır. Bu kanunlardan yalnız Baden • baden müstesnadır. Vaşmgton 1 5(A.A.) Siyasf meBununla beraber Badenbadenden hafilde M. Ruzveltin altm üzerine konul Aİınan oyun hasılatı umumî ifler için muş olan ambargoyu muhafaza etmekullamlacaktır. ği hayatî bir mesele addetmekle bera ber altm müstahsülermin piyasalarda Ankara 15 (Telefonla) Nafıa en yüksek fiati bulmalarmı temin çareVeküi birkaç güne kadar demiryollaai de arasbnlmakta olduğu beyan olunnnı teftif için seyahate çıkacaktır. maktadır. Hariciye Vekilinin seyahati Birinci sahiteden mabat bahsile gazetesine şunlan bfldirmlş < tir: « Şimdiki ahval ve şerak içktde Roma ile Ankara arasmda beynebnael ehemmiyet ve manast olacak yeni müzakeratta bulunulmasma hiçbir «ebep görülmemektedir. Türkiye beynelmflel noktai nazardan vaziyetinden asla gayrimemnun değildir. BknaenaleyK Türlriye şimdiki halin nuAafazasına taraftar olup harekâb mevcut muahede • lerin çerçevesi dahiline inhisar etmektedir. Mustafa Kemal HazretJerinin en sa mimî muavinlermden biri tarafından) Romaya yapılan yeni ziyaretm başlıca manası, her iâ memleketi bağhyan dostluğun dtplomasi bir formülden iba«| ret olmayıp beynelmilel hayatm kansık j çerçeven içinde faaliyet gösteren bir' şeniyet oiduğuna isbat eylemesindedir. Bu ziyaret esnasmda tetldk edüen siyasî ve iktısadî meselelerin neler olduğu hakkmda büyük bir ketumtyet gösterüiyor. Fakat bunlann mahiyeti olursa olsun umumî sulhperverukte mülhem olduklan söylenebilir. Türk ttalyan doatluğu, Fransiz Türk dostluğu gibi bütün Sarkı karibia buzur ve sükuna için bir zamân teşkil ediyor.» talih değiştiriyor, Istediği şekle sokuyor. Benim de on yedi yaşmdaı iken seninki gibi temiz, pırıl pınl bir kalbim vardı^ Fakat onu çaldılar Meral.. Bilk misin o kalp hır • sızlan ne zalrmdir?.. Ufak bir gu rur, tatlı bir kaç saat içm en te bir kalbi hiç tereddüt etmeden kopanp atabilirler ve bu yaptıklan cinayet on larda gururdan hoşça bir hikâye tnevzuundan başka birşey bırakmaz. Susuyor, gülümsiyerek elini kal binin üzerine bastmyor: Meral kalbimin mevcut oldu • ğunu yalnız bu tıkırdıdan anlıyo rura.. Artık sevmek, ıstırap çekmek, acımak değil sadece yaşamak için bir makine taşıyorum. Acı acı gülüyor. Başını bana Ç« viriyor. Onu hiç bu kadar güzel görmemiştim. O şımank soğuk yüzün bu kadar manidar ve cazip olabileceğini zannetmezdim.. Gayriihtiyarî: ' Mabadi var Nafıa Vekili seyahate çıkıyor Tayyareci Materne yardım Moakova 15 (A.A.) Tayyared Lavanesid Kabarovsktan Anadire uç muştur. Tayyareci Materne yardım edecek • tir. Ziraat Vekili Ankaraya döndü Ankara 15 (Telefonla) Ziraat Vekili Muhlis Bey bu akşam Kayseri den avdet etti. Almanyanın ihracatı BerKn 15 (A.A.) Volf ajansı bildviyor: Almanyanm haricî ticaret mizam geçen haziranda 29 milyon rayişmarka yakm bir ihracat fazlası göstermiştir. Daha evvelki ayda fazla 89 milyondu. 1933 senesinin ilk akı aymdaki ihracat fazlası geçen senesinin ayni dev resine nazaran yüzde elli nisbetinde daha az olmak üzere 291 milyondu. Hindistanda vaziyet Puna 15 (A.A.) Gandi, valii umumiye bir mektup göndermiş, sul • hun tekrar iadesi için görüşmek üzere mülâkat htemiftir. BOyflk bir hava seferi Floyd Bennette 15 (A.A.) Tayyare ile tek başma dünya etra • fında açuç rekorunu kırmağa t*sebbü« eden tayyared Willy Po»t ba sabah havalanmıştır. Willy Post dünya etrafında 8 gün 16 saatta dolaşmağa muvaffak olmak suretile uçuı rekorunu evvelce Harold Gatty ile beraber etasen kazanmif bulunuyordu. Cumhuriyet Nüshası S Kuruştur Amerikada bir deniz faciası Nevyork 15 (A.A.) «Cites Service Petrol» petrol gemiai açık denizde batmaktadır. «Gulf Gem» yolcu vapuru 32 tayfadan 22 sini kurtarmıştır. Gemi kaptanı, gemiden çıkmak istememiştir. Lindbergin seyahati Cartwright Labrador 15 (A.A.) Lindbergle kansı buraya geldiler. Senelik 1400 KK 1700 Kr. Altıayhk 750 1450 Üç aylık 400 600. Bir aylık 150 yoktnr gülmeğe başlıyor. Kizma Meral, beğenmiyorum, demiyorum. Bilâkis çok güzel, çok yüksek buluyorum.. Ama bunlan senin yaşında, senin ahlâkında bir genç kız okumamah diyorum.. Neden okumamalıyım?. Bu kitaplarda gayriahlâkî bir şey yok ki?. Bilâkis en temiz, en yüksek, en kuvvetli aşklan gösteriyor. tşte ben de bunun için onlan okuma diyorum ya!. Eğer benim bir kızım olursa ona belki en açık aşkı en çirkin kitaplan okuturum da böylelerini okutmam. Hayretle: Niçin? diyorum. Niçin mi? Bosuna hulyalara kapılmasın.. Herseyi evvelinden bilsin, sukutu hayale uğramasın diye.. İhtimal bu söylediklerim sana tu haf gelir, ne acayip kadın? diye düşünürsün.. Ama insanlara ne için böylesin dememeli, niçin böyle oldun demeli ? însanlar doğduklan gibi kalmıyorlar, kalmıyorlar. Onlan hayat ve Abone şeraiti Türkiye için Harîç için Büyük hikâye: 21 ği Gölge Çiçeği ^ Acayip. Ben bu soğuk saçmaIarda neş'e getirecek hoşluk değil; mide bulandıracak iğrençlik bulu yorum. Daha ziyade devam edemiyor, çünkü elinde bir mektup : Talha Beye name gelmiş ama vermem, veremem diye uydurma bir «arkı soyliyerek Süheylâ geliyor. Talha Bey tıemen sakinleşiyor. Gü lümsiyerek elini uzatıyor; lâkin Süheylâ zıphyarak kaçıyor. Odada bir koşmacadır başlıyor. Gülerek onları »eyrederken küçük beyin demin cekki nutku, vakur halleri gözümün onüne geldi. îçimden: Aferin Süheylâ, budalayı îyî oynatıyor. Allah mübarek etsin tam Vrbirme uygun bir çift diye düşii • nüyorum. tçeri narçiçeği renginde penyüvağe başladı. Tam bu sırada içeri vızra sanlmış Süheylâ giriyor: lıya vızhya bir »inek girdi. Atnan Pardon Meral, «eni rahatsız Süheylâ, işte o zaman görmeli idin.. ettim.. Eğer uyuyacaksan gideyim... O beyefendinm çekirge gibi zıplı yarak sineğin arkasından koşmasi Estağfurullah ne için rahatsız ne gülünçtü.. Derken zavallı yaka • olayım?. landi ve zaten kırık kanatlanndan öyle ise sen karyolaya ben de Nihayet koşmaca daha doğrusu iplîğe geçirdî.. Hayretle ne yapa şezlonga uzanır, konuşuruz. boğuşma bitiyor. Talha mektubunu cağinı sordum.. Hiç dedi. Bunlan Diyerek şezlonga doğru yürüyor, açarken Süheylâ da yorgun bhr halbiriktirip tetkikat yapıyorum. tçle yastiklan düzeltip arkası üstü ya • de kendini sedire atıyor. Lâkin bir rinde değişiği var mı diye.. tıyor ve sonra başını bana çevirerek türlü rahat edemiyor. Müz'iç bir *iSüheylâ kahkahalarla gülerek: soruyor: neği kovmak için mütemadiyen çır O elindeki kitaplar ne Meral ? Deli mi idi ba adam? Diye sopınıyor. Roman mı? Dayanamadım. Kahkahalarla gül rarken Talha, Evet.. Çocuk, çocuk!.. diye başını sal< meğe başladım. O hayretle yüzüme tsimleri?.. hyordul bakarak soruyor: Romeo e Jülyet, Graziyella, 20 Temmati Ne o Meral, ne oldun? y öğleden sonra odama çekildim. Pol e V;rjini. Gülmekte devam edeıek: Biraz yalnız kaltnak istirahat et • Ne dedin ne dedin? Ay neler Sinek diyorum »inek.. Bana mek Utiyorum.. Romanlarımı kanşseçmişsin?.. Ne için bunlan oku birşey hatırlattı. tırmağa başladım. Hepsini okumuş yorsun ? Ne hatırlattı anlatsana.. tum.. Fakat içlerinde o kadar güzelBize bhi gelirdi. Çok ukalâ bir Neden Süheylâ bu kitaplan leri vardı ki birçok defalar okuna adam, mütemadiyen herkese konfebeğenmiyor musun? Bunlan beğenbilirdi. Ençok sevdiklerimi ayırmaranslar, ahlâk dersleri verirdi. Bir memek mümkün mü? ğa uğraşırken kapı vuruluyor. gun yalnızdık. bana sineklerden, onHiddetle elitndeki kitaplan ona Girinif diyorum.. lann iğrençliğinden filân bahsetme. doğru uzatıyorum. Kahkahalarl» Yazan: Perihan ömer i