5 Temmuz 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Hayat Ânsiklopedisi inci cüzü çıktı 35 umhuriyet tSTANBUL CAGALOGLU Telgraf rt mektap ıdresl: Camhuriyet, tstenbnl Posta fcutusu: lstanbul, No 348 Telelon: Başmuharrtr: Hayat Ansiklopedisi Biynk bir kiitijnhaneyi bfr arada evinize gefiren en faydalı eserdir. Her evde bir fane bulınmak lâzımdır. 5 TBIMnUZ 933' Bilhassa sporda Tefrikaya Yer yoktur fMiııiııııııııımııııııııııııııiMiiMiMiıı Türkiye Fransa «ıiHiıımııiMiııııııııııiHiıtıımııııiHiıııııııımıııımıııııııiBniHHimıımmıımHmnmH öyledikleri zaman manmadık, yazılanlan ciddî telâkki etme düc ve hâlâ Galatasaray kulii bünde bir ayrılık tesebbüsünün esaslı bir fikir ve karara istinat edebilmesine ihtimal vermekten uzak bulunuyoruz. Bizim gibi h«rkesin isitmiş olacağı ri vayete göre guya Galatasaray kulübü azasmdan bir takım arkadaşlar idare intihabmda ekalliyette kalmıs olmala nndan dolayı Sarı Kırmızı diye ikinci bir kulüp teşkil etmeğe tesebbiis etmisler imis. SarıKırmızı Galatasaraym farikası olduğuna göre eğer tesebbüsün ciddiyetine inanmak lâzım gelse bu arka daslann ayni Galatasaray kuliibünii bir daha teşkil etroek gibi bir abesle uğraşmağa kalkntıklanna hükmetmek icap eder. Ayni kulübün kendisi roev cutken isminde hiç farksız bir yenilikle yenideir tesisine teşebbüs etmekte mantık olamıyacağını uzun uzadıya izaha hacet olmadığı gibi meselenin kanunî münasebetini bulup yakıstırmak bile kolay olmaz. Onun için biz bu nokta • lar üzerinde tevakkuf edecek değiliz. Bu is olsa olsa bazı arkadaslarm her tntihapta tecelli edebilen muhtelif n«tieelerden tabiî ve süphesiz pek mu • vakkat bir teessürle söylemis olacak lan bazı sözlerin mubalâğa edilmiş şe killerinden ibaret olacak. İdealist kii melerde bu türlii hassasiyetler her za man göriilebilir. Gözler önönde hep maksadın yüksekliği bulunarak böyle cemiyetlerde zaman zaman heyecanlar dalgalamr. Fakat nihayet cümlenin maksudu bir olduğundan taayyün eden neticeler karsısmda fırtınanm şükunet bulması gecikmiyerek geminin elbrrliğile pupayelken yürüyüp gitmesi manzarası vaziyete hâkim olup çtkar. Ga • yeye yürümekte herkesm gayrendiş bir atabiyetle gayretli bulunmast fazla görülmek şöyle dursun bilâkis pek iyi ve pek lâzım bile sayılmalıdır. Şu tek farkla ki hep maksadı yükseltmekten ibaret olan bu gayretler en ufak derecesinde ayrılığa sebep olmasın, bilâkis birlik bağlannı daha ziyade kuvvetlendirmek neticesinde karar kılsin. Biz Galatasaray kulübünde bundan baska bir vazi yetin tahaddüs edebileceğine ihtimal verenlerden değiliz. Türkiyede spor hayatmtn en eski mümessillerinden biri olan bu müessese bilhassa spor hayatile telifi zor aynlıklara meydan vermif olamaz. Biz bu kanaatteyiz, ve bu kanaa timizin filiyat ile de böyle teeyyüt edeceğinden en kat'î surette eminiz. O halde bu satırları niçin yazryoruz diyeceksiniz. Bu satnlan evvelâ yuVanki kuvvetli kanaatiraizi bütiin dedi • Icoduların üzerine çıkarmak ve onlara *ert W perde yapmak için yazıyoruz. Sonra da, tnademki böyle dedikodular zuhur edebilmiştİT, bu fırsattan istifade ederek sporda vahdet lüzumu üzerinde bir iki çift söz konuşmağı faydasız saymamış bulunuyoruz. Evvelki gün bu sütunlarda Bolu meb'usu Hasan Cemil Beyefendinin millet manzumesinde spor mevzuu üzerine yazdığı çok kıymetli bir makaleyi nes retmiştik. Hasan Cemil Beyefendi sporun bütiin milletlerdeki tekâmülünün tetkik ve telhisini millî ve içtimaî bir vazife olarak üzerine almıs olan yiiksek kültür sahibi pek muhterem bir arka dasunızdır. O makale çok esaslı tetkiklere ve yakından müşahedelere mös • tenit çalışmalann ve o çalısmalar netiçesmde tekâsüf etmiş kanaatlerin rmı • hassalasıdır. Orada gördük ki muasır telâkki ve tekâmüliinde snor milli camiaıun adeta hayatma mesnet olac?çok ehemmiyetli ve çok yüksek bir mevkie geçmiştir. Eskiden spoTtmen hürmetle görülen centilmen bir adamdı. Sporun bu şekli de elbet hiç fena de ğildi. Fakat şimdi milletin vahdet ve selâmeti spor faaliyetlerile perkidilmek derecesinde fleri gidilmis bulunuyor. Bu rtfbarla »por simdiki milletler hayatmm adeta simanarroe unsurlannı ve bu an layıslarm en yüksek kültür esasını teşkil eylemektedir. Bu sartlar içinde Galatasaray gibi memleke*imizm eski, muteber ve pek sevilmiş bir kulübünde ayrılıklar değil, belki memleketteki bütiin spor teşek küllerimizin yekdiğerlerini sevmeğe ve birbirlerile kaynamağa doğru giden tesanüt ve ittihatlarını beklemek hakkı • rmzdır. Hele bir kmm Galatasaraylı . lann yeni bir teşekköl vücude getirmek heves ve gayretile artık bihakkin tarihî bir mahiyet almış olan eski ocaklanm yıkmağa kalkışmıs olacaklarım hatta faraziye şeklinde bile tasavvur etmeğe mtimal yoktur tabiî. Memleketin bütiin ıpor teskilâtıoda Saltanatı yıktığımız Murahhasımız Münir Bey, Alman hegünün bayramı! yetinin mütaleasına cevap vererek bu Milleti kendi hakimiyetine kavuşturan Büyük Kurtarıcı ile şehit ve gazilere bin bir şükran... heyetin beyanatını protesto etti meselelerin müzakeresinden bir fayda hasıl olmıyacaği kanaatini ileri sürerek müzakeratı persembeye kadat tatil et mislerdir. Diğer komisyonlann da ayni suTetle hareket etmeleri beklenmekte dİT. Beynelmilel bir para mikyasınm te • siaine ait daknî tedabiri kaTarlaştnmağa memur teknik komitenin içtnnaında Franmz mümeMİlinin hazır bulunmamamaaı, bir niimayis s«klinde telâkki edilmiş ve komite gayrimahdut bh zarrfan için tatil oiunmuştur. Yukarda isimlerini' saydığımız beş devlerle Lehwtan altın mikyaaından kat'iyyen aynlmak istemediklerini ispat için müaterek bir beyanname neşretmi?lerdir. Bu hâdiseler konferannn reamen değilse de btlfiil atalete uğradıgına delâlet ettiğinden konferansm tatil olunacaği yahut dağılacağt hakkında bfrçok •rivayetler çıknuştır. Hakikati halde hiçbir devlet konfe ransı tatil etttTmek yahut dağıtmak mes'uliyetini üzerine almağa cesaret edemiyecektir. Bütün bu numayişlet altin mâkyasi ve ıstrkrar taraftarl«n ile aleyhtarlari arasındaki miicadele manevralanndan ibaret addolunabilir. Bugün «Hakimiyeti Milliye» bayra mtdır. 1922 senesi teşrinisanisinin 3cin ci günü büyük Millet Meclisi, saltanatı yıkmıs. yerine milletin hakintiyetini ikame eylemisti. Esasen Ankarada Büyük Millet Meclisinin açıldığı 23 nisan 1920 günündenberi bilfifl mevcut olan milli hakimyet, bu surehe Millet Meclisinin kararile resmen de teessüs ederek saltanat tamamen yıkılmıs, Türk milleti padisahlık idaresinden ve belâsından kurtulmuştur. Teşrinisaninm ikinci günü vuku bu lan bu mes'ut hâdisenin 5 temmuzda tes'idi esbabtna gelince, padişahlığın yıkıldığı ve millî hakimiyetin ilân edil • diği gün, Mevlidi Nebeviye musadif olduğu için, Büyük Millet Meclisi, Hakimiyeti Milliye bayramınm Mevlidi Nebevî günleri tes'it olunması hakkında bir kanun nesretmistir. Kameri tenenin Şemsî seneye nasaran kısa olması dolayısile Hakimyeti milliye bayramı yavas yavaş 5 temmuza kadar gelmiştir. Hakimiyeti mOliye bayramı, a*ırlardanberi milletin bastna belâ olan, saitanat idaresinin yıkıldığt ve onun yerine milletin kendi hakimiyetini ikame ettiği Konferansta faaliyet durdu Ticaret Muahedesi iHiMiıifliııiMiıımiHiıııımHiMiiMiHiııııniıııııııııiHiıııııiMiMiHmıııııııımıımnıııııııııımmıııımı Hazırlanıyor Mesut bir yıldonümü .T'tıh esasına. taraftar devletler grupun ,ı başında bulunan murahhulardan Fransa Mallye Nazın M. Bonno (aolda) [Ahın mikyasına sadık berrî Avru pah bes devletin yani Fransa, ttalya, Hollanda, Belçika ve Isviçrenin müşterek bir beyanname nesrrine dair yaptıklan teklife Amerika Reiwcumhurunun verdiği menfi cevap Londra konfeTansı komıtelerinde faaliyetı gevsetmiştİT. 3 temmuz sabahı toplanan aiyaai, ticarî ve iktısadî tâli komiayonlar, paralarm ıstikrarı meselesi halledilmedikçe dığer Amerlk* Relslcnmharn Mlster Ruzveltın alul hocası diye tanınan ve herkesçe oyle Mllnen Mlster Moley Londrada Londradan dün gelen telgraflart aşağıya dercediyoruz:] Murahhanmız Münir Beytn tiearî komitede beyanatt Londra 4(A.A.) Hususî muhabirimiz bildrriyor: Para komitesinde Acnerikanın ret cevabı üzerine Fransız heyeti • Mabadi 6 inci tahifede gün olduğu için tam manasile bir mtHet bayramı, bir demokrasi bayramıdır. O gün, kâh çocuk, kâh bunak, kâh zalim, kâh âciz bir tek adamın, bütün bir mil» Mabadi S inci »ah fede iskenderiye seferleri Şarkî Avrupanın sulhu için imzalanan itilâf Rusya Küçük Itilâfla ayni mealde bir mukavele aktetti, İtalya ile de yapacak... Londra 4 (A.A.) Mutearnzın tarifi için cumartesi günü imza • lanmıs olan mukaveleye benzer bir mukavele, bugün öğleden sonra Sovyet Rusya ile küçük itilâf arasında imzrlanacaktır. Gazi Hz. Dun Yalovayı teşrif ve akşam avdet buyurdular îstanbul 4 A.A.) Reisİ • cumhur Hazretleri bu sabah Yalovayı teşrif buyurmuşlar ve bir müddet îstirahatten sonra aksam üstii saraya avdet buyurmuçlardrr. Romanya, vapurİarına senede 1,5 milyon veriyor Halbuki biz 260,000 lira vermemek için yegâne haricî deniz hattımızı ilgaya kalkışıyoruz! Fransız gazetelerinin neşriyatı Paris 4 (A.A.) Havas ajansı bildiriyor: Sabah gaıeteleri mütc cavizin tarifi hakkındaki itilâfın Şarkî Avrupa hükumetLeri tarafmdan imzalanması dolayısile birçok mütalealar yürütmektedirler. Jurnal gazetesinin düfüncelerine göre silâhlan azaltma hakkında bir mukavele yapmağa muvaffakıyet elvermediği müddetçe bu itilâfın muğlâk olarak kalması korkusu tneveut olacak tır. Bununla beraber her milletin menfaatlerini korumak için bazı ihtiyat tedbirlerini havi olması yücünden bu itilâfın bir takım nazarî faydaları da yok değildir. övr gazetesi, Türkiye Hariciye Vekili Tevfik Rüştü Beyin Parisi ziyaretlerinden sonra bu misakı herkesten evvel Türkiyenin imzalamış olmasına dikkati çekmeğe, Baltık denizinden Karadentze kadar uzayıp giden Şarkî Avrupanın sulh ve sü • kuna kavuşturulması işinde Fransız Hariciye Nezaretinin iştirak payını ehemmiyetle kaydetmektedir. Gene bu gazetenin yazdığma bakılacak olursa yakında küçük itilâf ile Sovyetler Bîrliği hükumeti, ve bir takım şayialara göre de ttalya ile Sovyetler Birliği arasında yakında böyle bir mukavele imza edilecekth. övr gazetesi bu haberi verdikten sonra yazısını şu sözlerle bitirmistir: «Şimdi Londrada yapılan ve devam edilen müzakerelerin bütün ehemmîyeti artık göze çarpmaktadır. Sulhun kuvvetlendirilmesi için Fransa tarafmdan çizilen siyaset yolun • da en değerli merhale bu suretle aşılmıs bulunuyor.» Populer gazetesi bu mukavelenin gerek Sovyetler Birliği ve gerek Şarkî Avrupa için büyük bir değeri millî ve umumî bir tesanüt ve ittihat ih b'yacmın arifesinde bulunduğumuz bir devhde Galatasaray kulübümüzün arzetmekte devam edeceği en yüksek vifak ve ittihat manzarasile belki bütün mentlekete pisüva olacak bir vaziyet gostermesini belclemek hakkımızdır, ve GaJata»araX kulabünün bu büyük ve ismet paşa Sofyaya davet edildi Ankaradan verilen malu mata göre Bulgar Başvekili M. Musanof, Başvekil İsmet Paşayı Sofyaya davet etmiş tir. Başvekilimiz bu davete icabet edecektir. Fakat Sofyaya ne zaman gideeeği malum değildir. •*••• ^ ı ı • Karnera, dünya Sampiyonu oldu hlühim beyanatta baltman Leh Hariciye Nozırt Baron Bekin mzitrct bahçmtind* Tark aefireai Müfide F«rit Hanım ve sefirimiz Ferk Beyle göruşürhen alınmış bir resmi olduğu düsüncesind'edir. Bu gazete imzalanan bu itilâfın Rus • Rumen münasebetlerini pek çok iyilestir • diğini, silâhlan azaltma konferansının emniyet komitesinde M. Po • litisin kabul edilen raporunun filen tatbikı mahiyetinde olduğunu kay • detmektedir. Amerikada dünya boks sampiyonu Şarkeyle ttalyan devi arasında dünya boks sampiyonlugu için yapılan mü sabaka ttalyanın galebesile neticelen • miş ve Kamera nihayet cihan şampi • yonu olmuştur. Müsabaka 55 bm seyirci önünde yapılmıştır. Şarkey ilk altı ravund içinde böyük bir sayı avantajile tamamen ve çok sıkı yumruklarla rakibint bir hayli örselemiştir. Fakat Karnera birçok boksörleri yere yıkmaya kafi gelecek olan bu şiddetli yumruklan şayanı hayret bir mukavemetle karsılamif ve altıncı ra • vuntta çok sert bir yumrukla Şarkeyi nakavt etmiştir. Otuz tenedenberi Köttence Istanbul Pire tskenderiye hattında çalifan ve senede Romanya hükumetinden bir buçuk milyon lira alarak zarariarım kapatan Romanya vapurlarından biri Boğazdan geçerken .. Bir ecnebi vapur acentası Bakınız, ne diyor? Büyük ecnebi vapur kumpanyala • nmn şehrimizdeki mümessillerile tstanbul İskenderiye seferlerinin ilgası meselesi hakkındaki görüsmelerimize dün de devam ettik. Maruf bir kumpanyanm yirmi bes se nedir İstanbalda bulunan ve küçük yaştanberi vapurculuk işlerile uğrasan İs • tanbul başacentası diyor ki: Bugün hususî bir kumpanya, ya > hut bir devlet müessesesi çıkıp ta «ben haricî deniz hatlanndan kâr ediyo • rum» derse bu söze hiç düsünmeden «yalan!» diye mukabele edebiliriz. Bütün vapur kumpanyalan, vapurculuk yapan bütün devlet müesseseleri zarar ed» Mabadi 6 ıncr sahifede Paristeki Müzakereler Celâl Beyle Fransız hükumeti arasında cereyan eden iktısadî müzakereler neticelenmek üzere... Paris 4 (Hu > susî Muhabiri • mizden) tki gündür burada bulunmakta olan tktısat Ve. kilimiz Celâl B ile Fransız hü kumeti arasın da, yeniden ak tedilecek ticaret muahedesi etra fında mnzake reler cereyan e Fransamn Turkıp* mektedir. sejiri Kont do Son aylarda bilŞavibrön hassa bariz bir hn» •usiyetle kendisini gösteren an'anevi Türk Fransız dostlugu iki tarafı buh • rana rağmen nrrüsteftt ve meranun edecek mübadele esaslart bubnak hınusunda kmrvetle âmil. olmaktadır. İktısadî müzakerelerde rol oynıyan Fransanm Ankara sefnri Kont Dö Şambrön dün Hariciye Nazın M. Pol Bonkur tarafmdan kabul edilmistir. Bu mülâkatta TürkiyeFransa ve TürkiyeSuriye vaziyetlerinin gönişüldüğü tahmin ediüyor. İktısat Vekilimiz Celâl Beyin mem • leket iktısadiyatuu elverişli mukavele lerle inkişafa götürmek hususunda gö«terdiği gayret ve hüsnii niyet Avrupa mehafilinde hem takdir, hem emniyet Lutfen »ahifeyi çeviriniz Leh Hariciye Naztrtntn beyanatt Varşova 4 (A.A.) Pat ajansı bildiriyor: Hariciye Nazırı M. Bek gazetecilere su beyanatta bulun • mustur: « Lehistan, Türkiye, Efganistan, Estonya, Letonya, tran, Romanya ve Sovyet Rusya tarafmdan imza edilmiş olan ve mütecavizin tarifine müteallik bulunan mukavelenameyi pek mühim ve kat'iyyen müsbet mahi yette siyasi bir hiiccet telâkki edeMabadi 6 ıncı aahifede pek esaslı ihtiyacı hakkile takdir ederek onun icaplannı adeta bir millî vazife olarak ifa eylemeğe çalışacağuıda bi • zim şüphemiz yoktur. Tekrar ederiz ki bilhassa sporda, tefrikarun hatta en ufak derecesinde bile yeri yurdu olamaz. Gumhuriyet Yarın 12 sahife Gazetemiz yarın mütenevvi mündericat, ve makalelerle 12 sahife olarak intişar edecektir. YUNUS NADt