25 Nisan 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 4

Dil anketi 41 numaralı liste İki Lise arasında Galatasaray ve Istanbul liseleri futbolcuları karşîlaşülar, maçlarm ikisini G. S. birini İstanbul kazandı Ankara 24 (A.A.) T. D. T. Cemiyetraden verilmiştir: Karsılıklan aranacak arapça ve farsça kelimelerin 41 numarab listesi sudur: 1DALÂLET 8DİRAYET 2DESlSE 9DUA 3DEVA 10DUÇAR 4DEVAM 11DUHUÜYE SDEVLET 12DÜNYA 6DİKKAT 13DOST 7DtN 14DÜŞMAN Listede çıkan kelimelerden manaları birden fazia olanlann her manası için ayn karsılıklar ileri sürülebUir. K^rsıiık gönderen zatlann gönderecekleri karsilıklardan manalan duyulmus ve isitilmis olmıyanlan hangi kaynaklardan aldıklarmı göstermeleri rica o lunur. Dericiliği himaye Lâstik sanayii, ham maddeleri memlekette yetişen dericiliğe zarar vermeden himaye edilmelidir Bu akşamld program Tercih ediniz: PBANKFURT t 1845 Torauato Taaso (LJar*^ VtYANA : Pneemrnm İM operasL tSTANBUL t ' 18 saz: (Makbule Hanım) 18,45 orkestra konseri 19 SeKm S » n Bey ta rafmdan çocuk haftası münasebetile kofr ferans 19,30 fransızca ders (ilerlemiş olanlara) 2 0 saz: (Hikmet Rıza H a nım) 20,45 saz: (Hafız Ahmet B e y ) 21,30 Matmazel Rozintal tarafından şarkılar 2 2 gramofon plâklan nesriyati v e ajans, borsa haberleri. ANKARA : 12,30 Ankarapalas'tan 18 Riyesetfeumhur Filarmonik orkestrası: 1 Berlioz: OuvertuTe, (Camavale Romain) \ 2 Micheli: 3 em, (Petite Suhe) 3 Kozmak : Valse, (SouvenİT de Bade) 18,40 gramofon konseri 19,30 VJyolonsel konseri (Edip Bey) 20,10 ajans habeTİeri ve hava raporu. Dto kannlasan G&latas&ray TB İstanbal Maelerl futbol t&tomlanna menaup futbolcülar blr arada Galatasar T« tstanbul H>el«ri futbol vt> atle tiım taknnlan arasında dün Taksbn stadyo munda lrastut mabiyette mü sabakalar yaptlacağım yazmıybk. Dün bu miİMbakalardan yalmz futbol maç lan yapılmıstır. İstanbul lisesinîn " » atletleri, ep«y Futbol maçuu sevk ve neç'e lle seyreden kuçük mekteplller müddettenberi hazırlanan bu müsabakalara gelmedikleri için atletizm mÜMLbakalan yapılamamıs, yalnız Galatasaray lisesmin bayrak takımlan kendi aralannda kosmuslardır. Galatasaray İstanbul liseleri ttçüncü futbol takımlan arasnMİa yapılan müsabakada Galatasaray 21 galip gelmistir. Ikinci takımlar müsabakasrada da Galatasaray takımı 1 0 galip gelmistir. Brrinei takiınlar müsabakası çok bararetli olmuştur. Galatasaray lise•i takunı fu şekilde sahaya çıkmıs tır: Adnan Faruk, Nami Rıza, Fethi, Turgut Necdet, Salâhattin, Eais, Fazıl, Danyal. tstanbul lisesi takımı da tstanbulspor takrmının en kuvvetli oyuncu lannı havi olarak su sekilde çıkmıstı: Hikmet Refi, Kadir Tahsin, Samih, Zeki Nihat, Salâhattin, Muhtar, Orhan, Tevf ik. Galatasaray takımı bastan niha yete kadar hâkhn bîr oyua oynadjgı ve maçı âdeta tek kale vaıiyetinde bkirdiği halde muhacimleri süt atamadıkları için 3 1 mağlup olmuştur. tstanbul lisesi takımı bu goller den ikismi firikikten, birUini de penaltklan yapmı»tır. Gollertn ikisini Salâhattin yapmıstrr. Eski Galatasaray müdürünün, diğer mektepler hilâfına, talebeyi kulüp takımlarında oynamaktan menetmesi, Galatasaray kulübfi birinci takunı için olduğu gibi Galatasaray lisesi birinci takımı için de fena olmus, lisedeki oyuncular da eski kudretlerini ve formlannı kaybetmis " lerdir. Öz türkçe sözler Ağmak = Suud etmekt «Yiikselmek> demek olan bu söz, arapça <suud etmek, taassut etmek, tebahhur etmek» gibi yabancı sözler yerine kooulacak türkçe bir sözdür. Nitekim bunun <ağaç» üremesini kullanıyoruz. Kı&a bir zaman zarfında çok mükemmel blr deri ve Sânduna fabrikaa h'allııe gelmlş olan Beykoz fabrik asından blr manzara < • Galatasaray'lı Mithat Bey Spor mecmualanndan biri, me murıyetinin Ankara'dan tstanbul'a nakli üzerine şehrimize gelmis olaa Galatasaray'lı Mithat Beyin Rum lardan mütesekkil Kurtulus takımına girerek badema orada oynıyacagını yazmıstı. Mithat Bey «vvelki gün Millî takımm hanrlanması için yapılan antrenman maçmda Millî takımda oynıyan Nihad'ın yerinde Galatasaray takımmda merkez muavin oy namak suretfle bu haberi filen tekzip etmiştir. Mithat gibi Galatasaray'da yetismis ve Galatasary'uı bir çok zafer lertnde âmil olmuş olan eski bir GalatasarayMının, kendi kuljibünün bütün kıymetli unsurlanna siddetle muhtaç olduğu bir zamanda başka bir kulübe gitmesi esasen beklen mezdi. Mithat Beyi san kırmızı forma ile kulübünün serefini muhaf aza etmege calısır görmek bütün Galatasaray'lılan memnun edecektir Yunan atletleri îsviçre Ve Mısır'ı yendi Atina 24 ( A . A . ) Yunan, tsviçre'li ve Mısır'lı atletler arasmdaki son oyunlar dün A'ina stadyomunda Başvekü M. Çaldari* ile bir çok resmî zevat ve 30,000 seyirci bulunduğu halde yapılmısbr. 200 metre: Birinci Frangoudk Yu • nan'lı, ikinci Vogel tsviçre'li, üçüncü Tsakalakk MısırMı. 1500 metre: Birinci Martin tsviçre'Ii, ikinci Sporides Mısır'h, üçüncü Tskoukalas Yunan'h. Cirit atma: Birinci Papageorgiou Yunan'h, 60,50 metre, ikinci Jund tsviçre'li, üçüncü Mihalapulos Yunan'h. Maniah 400 metre: Birinci Hadjigrigoriou Yunan'h, ikinci Katsis Yunan'h, üçüncü Muskuris. Bayrak yansı 4X200 metre: Birinci Yunan takımı. Bayrak yansı 4X400 metre: Birinci Yunan takımı. Maraton yansmı tsviçre'li Morf ka zanrmştır. Umumî puntaj: Atina takımı, Lozan takımntf 115 sayıya karşı 143 puvanla yenmistir. Yunan millî talamı, Mısır takımmı 69 sayıya karsı 109 sayı ile yenmistir. Halk galipleri alkışlamıştır. Maarif Nazın mükâfatlar dagrtmıstır. Fransız millî takımı İspanyoriarı yendi Paris 24 ( A . A . ) Parc des Princes'de Fransız'larla tspanyol'lar arasmda ya pılan maçm birinci devresinde tspan • yollar, şiddetli bücumlarda bulunmuşlardrr. Maamafih 25 inci dakikada Fransız'lar, zaferlerini temin edecek olan ilk golü kaydetmişlerdir. Bu maçm yegâne golünü kaydeden oyuncu, Nicolas'dır. tspanyol'lar hücumlannı arttırddar. Lehlerine bir çok kornerler verildi. Fakat bu kornerlerin hepsi de yakalandı. Bir netice vermedi. İkinci haftaymda hücum kabîliyeti Fransız'Iara geçti. Fakat Fransız'lann müteaddit akınlan, tspanyol kalecisi Zamora'mn muvaffakiyetli kurtanşlan karşısında kınldı ve her defasmda Zamora uzun uzadıya alkıslandı. FransızHar, çok seri bir oyun oynamağa devam ettiler. Fakat dakna karşılannda Zamora'yı buldular. Bu su retle oyunun nihayetine kadar hücumlar birbirini takip etti ve fakat y:tice değişmedi. Bir kaç gün evvel, bu sütunlarda, millî sanayiin en mühimlerinden biri olan dericiligin, lâstik kunduralar yü Aktı = Ücret: £1 emeği, yapılan zünden büyük bir tehlSceye maruz bu iş mukabilinde verilen seye denir. lundugunu, Türk dericiliği mahvolursa Arapça «ücret» sözünün yerine kulbir harp zamanında halkm ve ordumm lanılacak türkçedir. kundurasu kalacağmı yazmıştık. An = Zihin: Dimağ, zihin, hafıza Arkadaslarımızdan biri bu münase • betle bir fıkra yazdu Reffldmiz, bu ya manalanna gelir. Bunun «anlamak, zımızdan dolayı dericilerin yerinde olsa, anlatmak v. s.» gibi üremelerini kulgazetemize hemen bir teşekkür mektubu landığımız halde asıl kökü bırakıl göndereceğini söyledikten sonra, haJkm mistir. «Zihin, müfekkire» gibi yadericilerden ucuzluk ve sağlamhk istebanct sözler yerine kullanılacak ne diğini yazıyor. güzel türkçe bir sözdür. Muhterem arkadasımıza, evvelâ sunu Ansalama, ansılamak = Taklit •oyliyelim ld dericüerimiz, o yaznntz etmek: «Taklit etmek, birinin taklidan sonra, kendisinin düşündüğü neza dini yapmak» sözlerindeki arapça keti göstermemisler ve bize, bir tek sa«taklit» sözünün yerine kullanılacak hrla teşekkür etmeği bQe akletmemis • türkç« bir sözdür. lerdir. Deri sanayii fle meşgul zevatm Ink = Nesilt Aslı «orok» olup bu kayitstzliği, bizim sanayi ve ticaret •oy, nesil, vk demektir. «Nesil, ırk» alemimizde her gün görülen haüerden olgibi arapça sözler yerine kullanıla duğu için bizi hiç mütehayyir etmedi. Ecak öz türkçe bir sözdür. sasen, o yazıyı yazarken takip ettiğimiz hedef, millî sanayie ve memlekete hiz Halil Nimetallah Darülfiinun müderrislertndenmet olduğu için, arkadasunızın tahmin, hatta biraz daha tavsiye ettiği gibi dericflerimizden bir teşekkür mektubu bfle almayifimıza rağmen, bu bahse bir daha avdet ediyoruz. Lute: 36 Muhterem meslektafimız, o yaznnı • TEBCİL: Tapınmak, el ustunde tutmak, xm asıl mühim hederini yerli derilerin TESEYYÜN: Ortaya çıkmak, TEBLİÖ: ucuzluğu ve sağlamhğı bahsi arasmda Ulastırmak, vetlftlrUmek, TEPŞİR: Ooı nazan dikkatten kaçmnıstır. aydınlama, sevtnçllk, sevinâlımek, TECABiz şunu diyoruz: Hükumet, memle VÜZ: Taskınlılc, nyginiıiri açın, aşma, kette sanayii himaye ederken, ham madTECERRÜT: Ayrılmak, teklenmek, alt deleri Türkiye'de yetismiyen ve yetis • kalmak, TBCBSSÜM: Odvdelenmek, gSs mesi imkânı da olmıyan sanayii, ham önüne gedmek, TECESSÜS: Göretleme, maddeleri memlekette mevcot sanayi araştırma, TECRÜBE: Denemek, sınain zararma himaye etmemelidir. mak, TEVİL: Çevlnnek, Uydurmak, TİBu mühim prensip zaten, Yüksek tkCARET: Alım satım, kazanç. bsat Meclisi ve tktnat Vekâleti tarafmdan kabul edilmiciir. Şimdiye kadar saMütekait topçu mlralayı: S. Şevket nayün himayesinde programsız hare *** ket edîlmiş ve bazan himayesi memleket Liste: 37 için yalnız faydasız değîl, zararh olan ZAPT: Sıkt tutma, kavrama, alma, sığsanayi bfle himaye olunmustur. dırma, ^mam^, dognüuk, ZAA7: Güçsüa. Pek muhterem Celâl Beyefendinin luk, kesikllk, bltiklik, ZAFER: Yenme, ve Yüksek tktısat Meclisinın sanayi progkazanma, Ü5t gelme, ZAM: Katma, artramımnda kabul ettSderi Ok hjiyük toma, ekleme, ZARAFET: tncellk, çekerprensip sudur: llk, güaellik, ZARURET: Yoksulluk, dartlptidcâ maddeleri memleketi lık, sıkıntı, lletme, düşgünlük, Jster lstemizde yetişen ve himayesi ayni zamez yapma, ZEM: Yerme, çeklçtirme, manda sanayii değil; ziraat ve hay kötülüğü söyleme, ZÖÖN: Dfişünme gücu, vanctlığt da himaye edecek olan sanayi diğer sanayie tereihen ve takanlama yaran, saklangaç, ZİLLET: Aldimen himaye edilecektir.» çaklık, bayagüık, ZİMMET: Borç, sırt borç. Şeker ve deri sanayii iste bu nev'in lanma. en uerisinde gelenlerdir. Dericfliğin boPolis mektebl dahlliye 1 İnci komiseri yalar ve sair ikind fiçnncü derecede baDenriş Emln M mevaddı müstesna, bütün ham mad *•• deleri memlekette yetişir. Lâstik sanayiiLUte:38 nin ise ham maddesi tamamen hariçten AHMAK: Bön, alık, kalın kafalı, AİLE: gelir ve üelebet hariçten gelecektir. Yeni karşılıklaı te olduğu gibi, ordunun ve halkm knn • durasız kalması tehlikesi vardır. Bu tehlikeyi doğuran tesviki sanayi kanu • nunun Hgası oknu^tur. Çünkfi bu kanunun ügası üzerine muafîyetlerm ksjkrjgjf sı,. bir çok yeni sanayi gibi dericiliği hi • > mayesiz bnrakmıstır. Bizim teklif ettiğimiz sey şudur: HBkâmet, lâstik sanayiini deridliğimize zarar vermiyecek surette himaye etsin, ni . tekhn Yunanistan, Bulgaristan'daki vaziyetten ibret alarak öyle yaprmstar. Çürüklük ve pahalıhk bahsine gelin • ce, muharrir arkadasumz, pahahya •!• dığı yerli bir kunduranm hiç dayanma • dığmı, Bevkoz fabrikasmdan 300 küsur kuruşa aldığı kunduranm ise mükemmelen dayandığım yazmak suretüe çS • rüklüğün bütün yerli mallara samü olmadığmı bizzat söylemiş oluyor. Beykoz kunduralannın sağlamlığını görenler, bittabi o fabrikanm maÜarmı aiacnk • lardır. Birmetice diğer yerli deri fabrtkalan da, ya Beykoz maDan gibi sağlam mal çıkaracaklar, yahut ta kapanacaklardu*. Kapananlann yerine sağlam mal yapanlar büyüyecek ve kaim olacakbr. Pahalılık, ucuzluk bahsine gejtnce, bu da, sun'idir ve yanlış himaye yüzündendir. Hükumet lâstik sanayiini razla himaye ettiği, kaıtçnk ham maddesmden pek az gümrük aldığı içindir ki lâstik tabanlar, köseleye rekabet ediyor. Mesele, bu sureoe ham maddesi kâmi • len hariçten gelen sanayiin, ham mad • desi tamamen yerli olan sanayi zaran na himayesi gibi sanayii himaye programunızın mühim bir esasma dayanıyor. tste bizim müdafaa ettiğimiz esas bu dur. Yüksek tktısat Mectismin ve tktısat Vekâletinin kabul ettikleri sanayii hi maye programma ve memleketuı yüksek menfaatlerine uygun bir himaye is tiyoruz. Himayeden istifade ederek çürük yerli mah yapanlar ise, millî sanayiin in • kisafı gibi bir memleket meseleskkle yapnklan bu ihanetin cezasuu, sağlam mal yapan yerli fabrikalann markalan söb» ret bulduktan sonra, derakap top atmak suretfle çekeceklerdir. BERLtN: 18,35 konser 19,30 musahabe •' 19,35 çocuklara dair 19,55 piyano solo 21.05 millt saat 22,10 hafif mu siki 22,45 konferans 23,05 konseT . 24,05 havadisler 24,35 Hamburg'tant (hafif rniMld). VtYANA : 17.25 iki sesle şarkılar • 17,55 mü sahabe 18,20 muhtelif • 18,50 hafif musüd 20.05 sıhhî nasihatler 20,20 musahabe 20,55 italyanca ders 21,30 opera bhıasindan nakil: Pucdni'nin iki operası (Le Mouteau) ve (Soeur Au geHque) 23,35 havadisler 24,50 cazbant. BUDAPEŞTE» * 21,25 piyano ile sarkı konserî • 24,35] havadisler sonra: tsigan orkestrası. ^ BÜKREŞt 19,05 orkestra 21.05 konferans ve tenkit 22,05 radyo orkestrası devam ediyor 22.35 konferans 22,50 orkestra şarkı konseri, muhtelif operalardan parçalar 23,10 radyo orkestrasL VARŞOVA : 17,55 19.05 ser plftklar senfonikkon 20,30 dans musikisi • 21,50 havadisler 22,05 akşam 24,25 konseri • edebiyat 23,45 piyano solo • saati 24.40 danVarsova radyosn Splkeri Mm. sztompks Orabow»ka PRAG « «•*, 19,55 gramofon plâklan 2 1 , 3 0 üç perdenk bir komedi 2 3 , 3 0 Beetho ven'in piyano v e keman için sonatlan • 24,05 havadisler 2 4 , 2 0 Bratislava danj (radyo orkestramnın konseri) • ROMAı 19,35 orkestra konseri 21,25 Ka " vadisler v e muhtelif program 2 2 , 2 0 gramofon plâklan 2 2 . 5 0 orkestra konseri. Yeni bir kumaş nev'i Tosya'da tiftiğe ipiik kanftınla rak güzel bir kumas yapılmısbr. Bilhassa bayrak hnaline pek elverişli olan bu kumastan Ticaret odasına nümuneler gönderilmiştir. Kumasm metrosu şimdi 80 e sahlmakta ise de imalât genislediği takdirde 50 kurusa kadar verilebilecektir. Heyeti muganniyesini FRANSIZ TİYATROSUNDA Romanya ifçileri cemiyetinin hâmil olan tren hugün muvasalat ediyor ve yann akşam 21,30 da Ocak kişilerl, ev bark, çoluk çelât, kan koca, AKIBBT: Son, bitlm, ÂLİM: BUgiç, bllgili, AR: Utanma, arlanma, ARIZ: Sonradan gelme, gelip yapışma, uğrama, ARIZA: Çatkı, çıkıveren, bozukluk, ARİZA: Küçükten büyüğe ve beylik blr yere isinin görülmesi için yapılan dilek yazısı. ARZ: Koma, sunma, anlatma, gösterme, ASIL: Kök, dip, kütük, temel, kaynak, soy sop, eski, AZAP: Sıkıntı, güçlük, AZİL: Çıkanlma., atüma, beylik lşten uzaklaştırılma, AZİM: Yurüme, yılma mazlık, dönmez gldiş, AZİZ: Kutlu, eren, sayğılı, yüksek, güçlü. Polis mektebl dahiliye 1 inci komiseri Dervis Kmln *•• Hükumet, bu sanayiin her ikisini de himaye ediyor. Fakat himaye programsız olduğu ve tesviki sanayi kanunu da ilga edildiği için birinci derecede himaye edflmesi lâzım gelen dericilik ikinci, üçüncü derecede himaye edilmesi lâzım gelen kauçuk sanayîmm himayesinden zarar görüyor. Bu zararm önüne geçil mezse dericflik sanayii, tıpkı Bulgaris tan'da olduğu gibi, bizde de batmak tehlikesine maruzdur. Deri fabrikalan mız, issizlikten kapanınca, büyük harp istanbul'da da çalışma istiyen bir sanayi komitesi tspanya ziraat vekâletine merbut olarak Barselon'da çalışan pamuk sa • nayii k o m i t e s i İstanbul'da bir ş u b e a ç m a k niyetindedir. B u h u s u s t a t s tanbul Ticaret o d a s i l e d e t e m a s a gecilmiştir. veriyor. Program gişelerde taiik edilmiştir. Biletier şimdiden 1 KONSERiNi ahnabilir. mm m ^ ^^ (2445) • " İRTİHAL Muteahhh mühendis Ziya Beyin amcası Esbak Basşehbenderlerden Koca Mümin oğlu Ahmet Fazıl Bey dün sabah vefat etmistir. Cenazesi bugunkü salı günü saat 11 de Kadıköy'ünde P a v lonya sokağmda Sinason apartımanın dan kaldmlacaktar. Yarın akşam N E L E K sinemasının Izmir mekteplerindeki spor faaliyeti Izmir 24 (A.A.) Şehrimizdeki or. ta mekteplerin spor koHarma mensup) murahhaslann teşkil ettiği bir heyet mekteplerdeki spor temasmın tanzimi için, mekteplerde tatbik edilen sporlarm sampiyonasmı yapmağa karar vermistir. tlk defa futbol, sonra snrasile Bas • ketbol, Voleybol ve atletizm birincilikleri yapuacakbr. Musabakalar perşembe günü oğleden sonra Alsancak stadyomunda yapda cakhr. Uşak Gençier Birliği şampiyon oidu Uşak'tan yazılıyor: Uşak mintakası şampiyona maçlan epey zaman • dn devam ediyordu, Turan ve Ergenekon kuliiplerini yenerek finale kalan Uşak sampiyonu Gençler birliği ile Afyonkarahisar sampiyonu Af yonspor arasında yapılan üç müsa bakanın birincisinde Af yonspor sıfıra karsı bhle ikinci müsabakada Gençler birliği nfıra karsı üçle galip gelmişti. Uşak stadında yapılan son müsabakada ise Gençler birliği Afyonsporu 2 3 le yenerek Uşak mıntakası sampiyonu olmuşlardır. müdavimleri, başlıca bütün sahneleri Venedik'te Gondollann serenat ve şarkıian arasında geçen Liste: 39 BAHANE: İpucu, çitil, BAHAR: Gün degişmesi, yeşillenme, yaz ba§ı, BAHAR: Guzel, parlak, papatya çiçeği, sıgır papatyası, BAHAR: Tarçın, karanfil, ak ve kara biber, BEHRE: Pay, ortak, BİGÂNE: BUdik olmıyan, yabancı, BEYHUDE: Boş, yararsız, ENCÜMEN: Toplantı, kurultay, öbek, dern«k, ENDAM: Biçim, boy, kılıklık, ENDIŞE: Kuruntu, düşünoe, düşünüş, düsünme, ESİR: (Esaretten) tutak, köle, kul, yav eline düşme, yav eline düsüç, yavdan ele dugen (yav) «düşmandır», ESMER: Kara yagız, konur, EŞYA: Yük, varlık, döşeme, EVHAM: Kuruntu, sesdnti, sezme, sezlş, sanma, sanış. İst. Eyüp 36 ıncı mektep muallüni İ. Hakkı filmlnde Lily Damita'nın güzelliği ve şıklığını nazan ia kdirle seyredebileceklerdir. llâveten: Paramount hali hazır dünya havadisleri. (2435) ^ m ÇIL6INLIK 6ECESİ Üsküdar Hâfe sinemasııda Kanm Beni Aldatırsa tlk türkçe büyük operet fümL Üâveten: Dünya havadislerL OSMANU BANKASI 1933 tarihli %5 faizli îkramiyeli Dahilî îstikrazîr Beheri T. L. 20. kıymetindeki bi # rinci tertip tahvfllerime kayit muame lesi Osmanlı Bankasmm Galata Merkez idaresile Yenicami ve Beyoğlu subelerinde, T. L. 19. tediyesi mukabilinde icra edilmektedir. tsbu kayit muameleri cari 30 nbao ^ ı kapanaçaktır. Bu perşembe akşamı A R T i S T i K sinemasında Guzel sahnelerile cazrp manzaralan, güzel fofograflan havi, herkesin hoşuna gidecek bir tarzda temsil edilmi$ Fransızca sözlü ve şarkih filim başlıyor. ~~ (2438)