23 Şubat 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Hayat Ansîklopedisi mcı cıizii çıktı mmmmm mmmm 26 Dokuzuncu sene: No. 3161 umhuri tSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektup adresi: Cumhariyet. tstenbul Posta kutnsu: lstanbul, No 246 PerSPmhe 23 Sllhat 0 r B I B i u e u U Ü l Telefon: Başmuharrir: 22366 Tahrir madüru: 23236 Idare müduru: 22385. Matbaa: 20472 « " * V « nan sahifelerimiı berkese açıktır Cumhuriyetie nesretttruecek Oâolar iein dotrudan dofcnıya idarehanemJze dabi muracaat olunabüır. • Hayat Ansîklopedisi Böyük bir kötaphaneyi bir arada evinize getiren en faydalı eserdir. Her evde bir tane bulunmak lâzımdır. ı "" ııımııırıınımıııiMiımııımtıııımııııımmınıımniıı • • ,,«. , , , Dün bir otomobil gezintisi yaphlar İstanbul 22 (A.A.) Reisicumhur HzMbugün dairelerinde mefgul olmuslar, akşama doğru Beyoğlu ve Şisli taraflarmda bir otomobil ge zratisi yaptıktan sonra saraya dön • muşlerdir. u lu ı wuyIlyctcıı \ ı.ıııııııtıııııttııııııııııııııııııııiMiıııııııııııııııııııııııııtuııııııııın Veremle mücadelede Eski ve yeni usuller 2 [1] lstanbul Veremle Mücadele Cemiyetine ithaf~ Fnedmann mes'elesınde sefıl haset Hislerinden daha yükgek kıymetler, mtlyonlarca insanm saadet veya felâketı mevzuu bahtstir. Çunku F. ağtsı vaktınde tatbik edütrse verem dunya ymun . den kalkar. Prof. Carl Ludwig Schletch Bu sözleri söyliyen zat Kmevziî iptali his» usulünü keşfederek cerrahi tarihinde yeni bir devir açmış olan ve namı bütün klâsik cerrahî kitaplannı ve doktorlarm hafızlanm süsliyen zattur. Bu sözler bahsetmek istediğimiz Pesterzsebet'teki mücadele neticesinde söylenmis te değildir. Bundan çok daha evvel Schleich'ın bizzat 2000 veremli üzerinde aşı ile aldığı müsait muvaffakiyetlet ve an ile hiç mesgul olmamıs ban doktorlarla bazı makamlann tarafgirlikleri karşısında söylenmistir. Schleich, habratında F. aşısıra ilk önce ne kadar şüphe ile karsıladığmı, fakat tatbik etmeğe başlar baslamaz gördüğü harikayı andıran tesirler karsısmda asıntn şifa kudretine nasıl inandığını ve bütün kuvvetile onu müdafaa etmeğe nasıl mecburiyet hissettiğini anlattıktan sonra diyor ki: «Gelmis gcçmiş veya yaşamakta bulunan biıtün hekımlerin bir gün fevkma çıkanlacak olan bu dâhi benim vaktile cerrabî kongresinde kaldığım vaziyette, kanadı kmlrmş bir kuş gibi, dünya yüzünde tek başına kalmamalıdır. Gençliğimde yaphğım mücadeleyi bütün vecdimle bir defa da onun için yapıyortnn. Düsmanm bütün hilelerini tanıyan eski bir cidald, genç kâsifin yanında mevzi almışfar [ * ] . Schleich'm ruhundaki galeyanm sebebini anlatmak için, haber verelan ki, bugünkü cerrahinin istiğna kabal etmiy*n bîr asulfi telikkt edflen Schletch metodu vaktfle 8OO cerraht*n mürekk«p bir ilmî kongrede hiç bir ise yaramaz bir usal olarek ilân edilmişti! Eski usul taraftarlannın yeni osullere karşı daima çıkarageldikleri engeller ve bizzat yaşadıgı mücadelenin elim hatırastdır ki koca kâşifi vecde getiriyor. Mes'elenin psikolojisîne bu ufak temastan sonra mevzua avdet ediyorum. Pesterzsebet mücadelesinin neticesini anlafanadan evvel ve onun daha iyi anlasılmasına medar obnak üzere eski usul mücadele ile en mütemeddin memleketlerde elde edilen ve edebiyatta mücadele nümunesi telâkki edüen en muvaffakiyetli iki neticeyi [ * * ] mukayese edeyim: Norveç'in merkezi olan Oslo'da 1901 den 1928 e kadar devam eden ve milyonlara malolan mücadelede verem vefiyatı ancak % 2,82 den % 1,50 ye düşürülmüştür. Zürich şehrindeki yirmi senelik mücadelenin masraf ve neticesi ise şudur: v'«fly»t tena Yapılan masraf <usuna blnJeki nlsbetl Scne Maznunlar Çorum'a gidiyorlar 25 kişinin nakii emri dün Bursa'ya geldi Dahîliye Vekâletinin teşekkür telgraf] Bursa'lıları çok sevindirdi Vali ve Belediye Reisi Takdir edildiler Bursa 22 (Telefonla) Evvelce isten el çektiriltnis olan roüddeiumumî Sakıp Beyin yerine Vekâletçe hâdise tahkikatinı idareye roemur edjlmi» olan Konya müdde"tmumisi Sadettin Beyin de vazifesi aihayet bulmuf olduğundan Konya'ya av deti bildirilmis, munaaileyh bugün Konya'ya avdet etmistir. Hâdise maznunlarıaın mSctarı hatip Hafiz Tevfik ile müftü Nurettin Efendi de dahil olduğu halde 25 kişidir. Bunlardan kahveci Lutfi dün tahliye edilmistir. Diğer 24 kişinin Çorum'a naküleri için istenilen harcırah havalesinin gelmesine intîzar olunmaktadır. Havale gelir gelmez maznunlar yola çikarılacaklardir. Mançuri harbi şiddetleniyor! Japon'lar bir şehri işgal ettiler ve ilerliyorlar Çin mukavemete hazırlandı Cemiyeti Akvam fevkalâde olarak toplandı Ching Chow (A. A. ) Japon menabiuıden ge len bir telsiz, Ja pon kuvvetleri • nin Nanlingo'yu yeniden işgal et • mis oldukların: ve LeiPioo üzeri ne doğru yürü mekte bulunduk • larını bildirmek • tedir. Japon kuv • vetlerinin bu ileri hareketlerini biraz sonra muvakkatetevkif etmiş oldukları söylenmelrie • dir. Japon tayyare Mançuri'de harp sahasuu gostem harlta lanndan gelen resmî bir telgrafa göre, Çin'liler Nanling hattını hâlâ mu (Mabadi 4 uncu sahifede) leri Kailu yakuunda gayrimuntazam Çin kuvvetlerini bombardunan etmistir. Nankin 22 (A.A.) Çin memba • Halkevlerinin Yıldönümü Başvekil yarın bir nutuk söyliyecek Ankara 22 (A.A.) Cuma gü nü saat 15 te Halkevlerinin açılma yıldönümü ve diğer açılan 21 Hal kevinin kurulmasının kutlulanısı şu suretle olacaktır: tstiklâl marşı, Ismet Paşa Haznetlerinin nutku, Necip Ali Beyin nutku, millî kütlelesmeği ifade eden 8 perdeden ibaret revü. istanbal'a eât program Dahıhye Vekâletince hlzmeti takdir eduen Bursa valtei Patln Bey güne kadar Çorum'a sevkedüecek ~ lerdir. Bugün VaK Fatin Beyi makamında ziyaret ederek hâdisenin mahi yeti hakkında son defa bir mülikat (Mabadi 4 uncü sahifedei Kalkevlermin kuruluşu senei devriyesi münasebetüe 24 subat 933 cuma günü ve aksann Evimizde yapılacak merasim programı şadur: Sevk emri geldi trtica maznunlarının Çorum'a naklolunarak orada muhakeme edil«neleri için bugün müddeiumumiliğe emir gelmistir. Mevkuflar bir kaç Günduz: Halkevi Cağaloğlu merkezindeki merasim programı (tam saat 15 te başlar) 1 tstiklâl marşt 2 Ant 3 Ankara HaHcevinm nutuklan 4 tstanbul Halkevmin mıtuklan 5 tstanbul Konservatuvar muallimlermm konseri o Şnr 7 HaDc turkülerî 8 Şehir bandosu konseri. Bo merasHn salonun darlıği dolayı sfle yabm davetîyesî olanlara mahsushır. Mezkur merasim radyo ile neşre(Mabadi 4 uncü sahtfede) Yunan polisi faaliyette! M. Papas'la Mel. Ernistina aranıyor. Mm. Şor bugün Atina'ya gidecek Yunan artisti M. Papas tarafından Atina'y* kaçırılan Mel. Ernestina hakkında ebeveynine henüz yeni bir malumat gelmemiştir. Haber aldığımıza göre Mm. Şor ve M. Sor'un arkadaşlarından M. Blum'un bugün saat onda kalkan ttalyan bandıralı Andria vapurile Atina'ya gitmeleri mukarrerdir. Mm. Şor Atina'da polis marifetile kızını bularak tstanbul'a getire cektir. Dün öğle gazetelerinden bnri A tina'dan aldığinı isaret ettiği bir telgrafında M. Papas ve Mel. Er nestina'yı hamil bulunan tayyarenin Atina tayyare meydanma mu vasalatından sonra sevda kahra manlarmm ortadan kayboldukları nı yazmakta idi. Halbuki M. Papas ve Mel Ernestina'yı Yunanistan'a götüren Aero Ezpresse ttaliana tayyaresi deniz tayyaresi olduğu için Atina tayyare meydanına değil, Faler'de denize inebilir. Binaenaleyh M. Pa pas'la Mel. Eırnestina Atina tayya " re meydanına indikten sonra ortadan yok olmus değillerdir. Hâdise şehrimizde olduğu gibi Atina'da da çok büyük heyecan vc alâka ile takip edilmektedir. Yunan gazeteleri bu mes'ele hakkında ts ~ ianbul'dan veırilen telgraflarla u * zun uzun yazılar yazmaktadırlar. Yunan zabıtası ailesinin müracaati üzerine sahte pasaportla seya hat eden ve henüz reşit olmıyan Mel. Ernestina'y' aramakla mesguldür. Maamafih iki gencin arasındaki münasebetin resmî kanunlara göre tescilinin bir zaruret hükmüne geldiği de söylenilmektedir. Dünya Güzeli Mısır'da! Keriman H. fevkalâde tezahüratla karlandı, Mısır matbuatı kendisile meşgul Mr. Roosevelt'e Yeni bir suikast Bomba ile yapılan bu te şebbüs te akim kaldı ' Vaşîngton 22 (A.A.) Vasington Post gazetesine nazaran sehir posta nesinden M. Roosevelt'in adresme gönderflen bir kolipostal içinde bir bomba bulunmus ve bu suretle müsarünileyhe karşı tertip edilmiş ikinci bir suikast meydana çıkanlmıstır. Yunan polisi faaliyette Atma 21 (Hususî) Istanbulda zengin bir Musevinin kızını kaçıran aktör Papas'm buraya geldi ği anlaşıhnıştır. Yunan zabıtasına aktörün gayri re»it bir kızı kaçırdığı ihbar edildiğinden zabıta aktörü aramaktadır. ıııııııiMinııııuıııııııııııııııiMiıııııııııııııııııuMnııiMiıııııiMnniHiıiHiifiiMHHnHfniHiıiHrNiniuMUHnnnmımMiMiiHiııuıım<ıııımımınııniHi 2,04 19,460 İsvirre frangı 1900 1,77 74,174 » > 1914 1,29 250,021 » » 1922 1,12 462,705 » » 1929 Almanya'da veremle mücadele merkaz komitesinin raporuna göre Almanya'nın senelik veremle mücadele masrafı 5 milyar etrafındadır. Netice de bunlardan farkh değildir. Halbuki iktısadî ve içtimaî vaziyetini dünkü makalemizde bir nebze anlattığımız Pesterzsebet şehrinde altı senede verem vefiyatı % 6 6 indiriliyor. Mücadelenin başladıgı 1925 te bu sehir 52 Macar şehri arasında veremden % 2,9 yefiyatile 36 ıncı mevkii işgal ederken mücadele tesirile her sene biraz daha salâh bularak 1931 de % 1,1 vefiyatile birinci mevkie çıkmıs, en mütekâmil müessesat ve teşkilâta malik olan Budapeşte'yi bile geçmiştir. Bu sayanı hayret neticeyi almak için yapılan masraf 97,000 Alman markı (tahminen 50,000 Türk lirası) ndan ibarettir. Dr. SzalaTın tahmmîne gore hasta basına isabet eden masraf bir buçuk günlük sanatoryom masrafıdır. * Şimdi ayni mukayeseyi bir de Macaristan şehirlerinden ikisi arasında yapalan: Birinde eski usul mucadete ile birlîkte halkın içtimaî seviyesini yükseltmek tesebbüsleri, diğerinde sade Fnedmann yapılan Pe*te'y e bitisik Kleinpest tl] Birlnd makaJe İ4 şubat tarihli nushamızda intısar etmlşto. [•] Besonnte Vergatıgenheıt [**] Haftalık Münih tıp mecmuasi 26 ağustos 1932. Yeni bütçe DGnya Guzeli, sabık Mısır Ba?velcffl Mısır gazeteleri Dünya Güzeli Keriman Halis Hanırrun Mısır seyahati tafsilâtı ve güzelin resimlerile doludur. «Elmusavver», «Essabah» mecmualarile Elcihat ve diğer gazeteler Cihan Kraliçe«ine sahifeler tahsis etmişler, kapaklarını Keriman Hamtnin cidden güzel alınmış resimlerile süslemişlerdir. Bilhassa sarkın en nefis resimli mecmuasi olan Elmusavver ilk sahifesine Dünya Güzelinin hârikulâde güzel bir resmini basmıs, Elcihat gazetesi Keriman Hanımın şahsında Türkiye'yi tekrim için büyük büyük bantlar, serlevhalar yapmıştır. Keriman Hanım İskenderiye'de, Kahire yolundaki Tanta istasyonunda binlerce Mısır'lı kardesimiz tarafından h&raretle istikbal edilmiş, Kahire'ye tnuvasalatında da Mısır payitahtmın ahalisi tarafından fevkalâde tezahüratle karşılanmıstir. Bu ziyaret Türk ve Mısır milletleri arasında asırlardanberi devam eden uhuvvet ve müveddeti teyit eden müteyemmen bir hâdise olarak telâkki edilmistir. Muhadenet gazetesi sahibi Hüseyin Remzi Bey tarafından evinde Dünva Güzellik Kralicesi seve Pesterzcebet şehirlerinin yerem vefiyatı, bu noktai nazardan çok sayanı dikkattir. 22 sene evveline gelinciye kadar içtimaî ve sıhhî seraiti ayni olan bu iki sehirde verem vefiyatı da ayni iken Klempest şehrinde hiıkâmetin huZiver Paça ik bir sr&dju* Türk Koleji talebesi açıkta mı kalacak? Bütçe salı günü Meclis'e Veriliyor Ankara 22 (Telefonla) Vekâ letler yeni bütçenin hazırlığına de vam etmektedir. Vekâletl«re geçen sene verilen tahsisatın ayni veril miştir. Bütçeye gore 5 milyon lira fazlalıkla Müdafaai Milliye, Jandar ma, Emniyeti Umumiye, Dahiliye ve Ziraat bütçelerine tevzi edilmistir. Bütçe pazartesi günü Heyeti Vekilede müzakere, salı günü Meclise tevdi edilecektir. Sıhhiye Vekili bugün İstanbul'a geliyor Ankara 22 (Telefonla) Sıhhiye VekHİ Dr. Refik Bey bu aksamki trenle İstanbul'a hareket etti. Şark'ın en büyük mecmuasi olan Efinusavver'ın Dunya Guzeli'ne tahsis ettiğı nushanın kapağı refine mutantan bir resmi kabul ya( Mabadi 2 inct sahifede ) Mekteplen kapanan Dünkü nüshamızda Göztepe Türk kollejinin Maarifçe kapatıldığını, talebelerinin re»mî mekteplere yerleştirildîğini yazmıştık. Dün bu Kollej talebesinden otuza yakın genç roatbaamıza geldiler, Maarifte bize verilmis olan bu haberin doğru olmadığını, yüze ya kın olan talebenin hiç bir lUeye yerleştirilmediğini söylediler. Çün kü liseler bu talebeleri bulunduk ları sınıfa değil de bir sene aşağısına almak istiyorlarmış. Bu suretle bigayrihakkm birer sene kaybe deceklecri meydandadır. ttimat ederek gtrdikleVi Kollejin kapanma Döşmana casusluk eden casusluk teşkilâtı reisi Abidin Daver Casusluk âleminde bir misli daha görülmemiş olan bu f aciayı yanndan itibaren neşre baslı yoruz. Yanndan itibaren IIMlMIIIIHIIIIIinilHllllllllllllllllllllllllllllllllllllllinilllllllllllllllllllllltUIMIIIIMIIIIIIIIIIIMHIIIIIIIIIIFIIIinilllllllMlllflllllllliynilllllllllllJlJlllllin talebeden bir grop sntda hiç bir sun'u takshri obnıyan bu talebeyi açıkta brrakmak ne kadar yanlif ve haksız ise, tahsillerrne devam bahasina birer senelerinin zıyaa uğratılması da o kadar in safsızlık olur. Bugünkü Maarif idareshım böyle bir vaziyete imkân vermiyeceğini muhakkak addet * mekle beraber gördüğümüz hakikati yazıyoruz. Bu vesile ile dünkü nöshamızda mektebin isminm cTürk Koilej» yerine «Türk Lisesb tarzmda yaa lış yazılmu olduğunu da tasrih ederiz. susî Hinasile 22,000 nüfusu (nüfuran4 üçte biri) barindıracak sıhhî bir cite • jardin bahçe • sehir yapdıyor, evlerin behermde her türlü sıhhi levazımı havf Dr. FUAT SABİT iMabadi 2 tnci sahifede)