2 Ocak 1933 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Japonya île bir takas mukavelesi yapılması içîn müzakereye başlanıyor Sanayi Kredi Bankası mes'elesi lyî nryetlerle tertip edilmis oldu ğunda süphe olmıyan Sanayi Kredi Bankası kanununun bu sene tatbikma geçi • lip gecilmemesinin mühim bir mes'ele olarak dddiyetle tetkik ve mütaleaya değeri bulonduğunu zannediyoruz. Türkîye'de sanayie kredi temin etmenrn hayatî ehemmiyeti üzerinde kimse ih • tilâf edemez. Gerçi sanayi kredi bankast kannnu ba biiyük ihb'yaçtan ilham ve kuvvet alarak vücut bulmussa da bü tün dânyayı sar$a<s simdiki buhran her gün daha ziyade şiddetlenerek devam ettiği için kanunda derpis edilen hükümleri yerine getirmekte müskülât çekip çekmiyeceğimiiT ve o hükümlerı tatbika çalısırken haynna htzmet etmek fcashnda bulunduğumuz sanayie simdiki ahval ve serait içinde iyflik mi yoksa fenalık mi edeceğimizi bir kere gözden geçîrmekte bizce yalnız menfaat değil, hatta zaruret vardır. Sanayi Kredi Bnkası şımdi mevcut olan Sanayi ve Maadin Bankasından kalben tesis ediTecekb'r. Şimdiki Sanayi ve Maadin Bankasmın devlete ait bir takım fabrikalan sermayesi meyamna hhal ederek onlan idare etmekte de olan bir banka olduğu malumdur. Yeni kaBimla bu fabrikalar bir kalemde banka3an tefrik ediliyor. Bu muamele yapi tamaz bir şey değilse de «imdiki Sanayi ve Maadin Bankası ba fabrikalarla ve fabrikalar banka île çok girift bir halde 4>ulunduklarmdan tefrik ameiiyesinin bıçakla keser gibi sert bir şekiTle tat bikmdan Od tarafra da fazla müteessir o'ması ihtimali yok değildir. Bu türlü vaziyetlerde tefrik ameliyesini tatbik iedebumek uzere usul ve serahi tayin ohmmos bir intikal devresi kabul etmek le elbet hayır ve isabet vardır. Gerek banka ve trerek fabrikalar miîlete ait mallardtr. Fabrikalarm banka idare nnde bir hayli tekâmül gostermiş olduklanndan da haberdar balunoyomz. Bu inüesseselerm her hanffi bir sarsmhva rnaruz olabîlmeleri ihtunali bizi fazla ts Szerinde alelâde bir ortakhsnn tasfîvesi bîle az çok • aman ıstiyebilir Bixim büdiğimize göre Sanayi Bankasile mevcut fabrikalarm mecmoa bir kül teskil edecek veçhüe yekdiğere tedahu! etmts bulunuvorlar. Bu vaiyette yar>!İa cak bir t^fn'k V^z d*ha fazla dikkat ve ezcumle müddet talep etse gerekb'r. Sonra kanunun tedvin olunduğu tarihten bueünlere kadar geçen müddet sarfmda birim de az çok müteessir olduğumuz dünya bubranı eksHmiyerek Üevam etmı'ş ve ontm sadece devamı Kie vazîyetin müşkülâhnı artırmıştır. Bu şerait içinde yeni bank*»nm sermavesi Sçrâ tasavvur olunan sekillerin tatbika la jreçirilmesi sanayi hayabmiz nokta • fcınrian pek kolay olmıyacağim düsünfenek te pek yersiz görünmez. Yeni banlcanm sermayesi için fabrikalarm tefri kinden sonra geri kalacak mevcudu fle feğer varsa uhdesindeki gavrimenkuller tıazan dikkate almmış ve bunlara ez cümle sunlar ilâve olumuştur: 1 1 tkhsat Vekâletince bütçeye kobulacak tahsisat, 2 Tesviki sanayi kanunu mucibiniee muaf tubılan piimrük resimleriie muamele vergfleriuden yapılacak tahîflât, 3 Devlete ait fabrikalarm kârla tîn'^n ayrılacak kısımlar. ! Buhrac hasebîle Lutçe vaziyetimiz genîs olmadığı için bankanın sermayesine ilâve olunmak iizere bütçeye tahsisat koymakta kolaylıklara mazhar olmıyaeafımızı tahmin etmek muskül değildir. Teşviki sanayi kanununun bazı aksamım, biiâhare sanayiciİTe hizmet ehn^k tnaksadite de o'^a '*î1hal nevama tadîl ebnekliğimizin s;m 'iki veziyette sanayi erbabımıza az cok ss,ır geleceffini dahî tahmin etiebilinr. Kaldı ki teşviki sanayi kanunile tesis ettiğimiz teshilkâr vazi • yetin idamesi bir nevi manevî taahhüdü tazammun etmek itibarile ikbsadî hayatta istikrar hesabına bu hususta gös tereceğimiz ihtiyat ve teenni asla fazla görülemez. Şu halde kredi bankasının faaüyete geçirilmesi ve bu maksatla fabrikalann tefriki neticesinde flk merhale olarak elde gavrimenkulleri ile ve mevcudu 0e simdiki banka kalacak demektir. Bu mevcudun kanunda tasavvur olunan büyük isleri görmeğe kifayet etmekten çok nzak kalacağı da şüphesiz sayılmak lâznndır. Bu zorluklann hepsine çare bulu nurdu, eğer buhran eski siddetile de • vam etmiyerek sıkistk vazfve*leri kolaylastıracak genislikiere malik bulunsaydık. Maatteessüf hal öyle değildir. Banîts kanunımda kredi vaziyetleri çok senahatli tutulmustur. Bu mecbvriyetIcfî simdiki ahval ve serait içinde hatta adred: Cumhuriyet, İsteabtü™ ~Poâta kutusu: lstantral. No 246 İSTANBUL CAGALOĞLU İW ' Telefon: Başmuharrlr: 22366. Tahrlr mudurü: 23236, İdare müdurü: 22365, Matbaa. 20472 îlân saMfelerhnb herkese açıktuv Cumhnriyette nesretttrflecek Oânlar için dogrndan dofrnya idarehanemlze dabi müracaat olunabilir. u m h u riyet HO. 3111 Telgraf ve mektup . Izmir'deı? sonra Bursa da güzelini seciyor; müsabaka bugün yapılacak Pazarlesi 2 Kânunusani 833 Yeni takas mukaveleleri japonya ile müzakere icrasına başlanıyor £welki gün Cenevre'den gelen Japon Sefiri dün akşam Ankara'ya jritti Evvelld gün Cenevre'den sehrnnize gelen Japon sefiri M. Osida dün akşamki trenle Ankara'ya gitmistir. M. Oşi • da'nın Çin • Japon ihtflâfını halle çahşan MiIIetler Cemiyeb' Meclisindeki vazifesi nihayet bulmadan memleketimize gelişi alâka ile karsılanmıştır. Bizim aldığımız malumata göre sefir bu seyahab* iki memleket iktısadiyabnı alâkadar eden bazı mes'eleler üzerinde hükumetimizle temaslarda bulunmak maksadiie öıb'yar etmişb'r. Memleketimize her sene milyonlarca lira kıymetinde Japon mah ithal edildiği halde, memleketi • mizden Japonya'ya hemen hiç bir şey ihraç olumnamaktadır. Bu vaziyeti dikkati calip bnlan hükumetimiz ahiren verdiği bir kararla Japon mallan için pek haklı olarak bazı tahdidat vazet • miş, takas vesikalanıun Japon mallan hakkmda muteber ohnıyacagım bildirmişhV. Japon sefiri, siyasi münasebab pek dostane olan 3d mflletin iktısadî vaziyette de biribirine yakınlaşması ve a • radaki pürüzlerin temizlenmesi için Ankara'da alâkadar makamatla temaslarda bulunacakbr. Alâkadarlar, ba münsebetle Japon ya ile aranuzda yeni bir b'caret muahedesi aktinin veya takas esası üzerine nnıstenit bk mukavele tanzimmin mevzuu bahsolduğunu soyiemektedirler. Maarif Vekilininl Gazi Reise Yılbası hediyesi Ankara Hilâliahmer1 balosu mühim bir hâdiseye sahne oldu Ankara 1 (A.A.) Reisicumhar Hz. dün gece yılbaşı münasebetile Hilâliahmerin Ankara Palas'ta tertip ettiği şenliği huzurlarile şereflendirmislerdir. Şenlikte B. M. Meclisi Reisi Kâ zım, Basvekîl Ismet Paşalar, Vekil ler, ordumurun büyükleri, ecnebi devletlerin elçileri, bir çok meb'uslar ailelerile hazn bolunuyorlardı. Dünya güzeli Keriman Halis Ece de bu toplanmada bulunmak için Hilâli ahmerin davetlisi olarak İstanbul'dan gelmîşti. Gece yansından biraz sonra Maarif Vekili Dr. Resit Galip Bey söz alarak: «Hammlar. beyler, dedi, bir saat bir çeyrektenberi yeni yıla girmiş boIunuyoroz. Bu dakikada herkes sevdiklermi memnun ebnek, onlara en kıymetli hediyelerini vermekle mesgoldür. Ben de müsaadenizle Büyük Reîshnize naçiz olmakla beraber, kendilerini çok sevindireceğmi bildiğim bir hediyeyi takdim ediyorum. Bu armagan, geçen yıl içinde Ankara'da toplanan tarih karuhayının basılan zabıtlarüe tstanbul'da toplanan dil kurulbıymın kararlan ve dil islerinde derleme klağozundan ibaretbV. Gazi Reise Türk irfan aflesi namına, ba naçiz armağanı vermekle bir fert için mümkün olan en büyük bahtiyarlığı hissediyorum. Ve hepinizle birlikte huzurlannda saygı ile iğili yonnn.» (Şiddetli aJkıslar) Reîsıcomhur Hz. armağanı alırken: (Mabadi 4 üncü sahifede^ ^^^•^^•^^^^^^^^^^^^^^^^^^•^^^ Geceleri bizi kimler bekliyor: 8 Gece saat 1 de Telefon şirketinin merkezL. Telefon salı günleri niçin az kullanılır? Bir saat sümn mükâlemeler Tahtakale'deki sanatoryom Japon sefiri M. Oşîda M. Osida Ankara'da bu mes'eleler üzerinde temaslarda bulunduktan *onra Cenevre'ye avdet edecekth. Japon sefirinin Ankara'da kaldığı müddet zar fmda 3cmal edilemedtği takdirde, ba mes'elenin müzakeresine btlâhare tktısat Vekâleti üe Japon ticaret pıâmgsOleri arasmda devam edecektir. Aldıgıma mütemmbn malomata gore Japon b'caret sergisi heyeti Turkiye'den Japonya'ya Sıraç edüebfleceki mahsulât ve mamulât için tetkikat yapmaktadır. Bursa güzeli bugün intihap ediliyor Güzellerin resimlerlni saklayıniz! Telefon şirketînm gece noBetçîiert Hararet derecesi 2 6 dan asağı yaz, yesil renkte yözlerce lâmba üe kaph düşmiyecek! Pencereleri açamazsmız, bir levha konmus. rüzgâr girmiyecek! Yerieri süpfirmek tste bir müşteri kadranı yanlıs çevirimemnu, toz kalkmıyacak! yor. Bakm bir müşteri konusmasmı biBir sanatoryomda mıyız ? Hayır, Tetirdi, fakat makineyi açık hıraktı. Görlefon şirketinin otomatik telefon tesidünüz mü, hattın biri sakatlandı. sab dairesinde. Gece saat bir. Kırmızı, beyaz, yesil lâmbalar mSteYerden tavana kadar uzanan makinemadiyen yamp sönüyor ve nöbetçi vaAler binlerce kisinin istediği numaralan hendi» bu kırmızı, beyaz, yesil lâmbabuluyor ve binlerce kişiyi, binlerce kişi Iara bakarak telefon sebekesine kuman» da ediyor. ile gorüsHiriiyorlar. Ses olarak yalnız matemadi bir bkırtı var. Otomatik tesisat salonunun yanındalri Salonun nihayetinde, ta uçta nöbetçi oda telefonunuzda ( 0 1 ) , ( 0 3 ) , ( 0 5 ) mülıendis çalısıyor. önüne kırmızı, be( Mabadi 2 inct sahifede ! Pirinçlerimiz kâfidir! Kontenjana pirinç konmadığından fiatların arttığı yalandır Ticaret Müdurü Muhsin Beyin izahati Dün bir muharririmiz Ticaret müdiirü Muhsin Beyle görüsmüstür. Mumaileyh pirinç fiatlarının artıp artmadığı hakında şu izahati ver tniştir: « Bir gazetede bazı pirinç tacirlerinin kontenjanda pirinç az olduğundan fiatları artırdıkları ya zılmıştı. Böyle bir şey vaki değildir. Bugün mer'iyete giren kontenjan listesinin ihzarından evvel memleket pirinç mahsulü miktarı İktısat Vekâletince tesbit edilerek hemen he men memleket ihtiyacına tekabül edecek derecede olduğu görülmesi üzerine kontenjana az miktar pi rinç konulmuştu. Yerli pirinçlerin evsafı memleketin muhtelif mahallerinde tesis olunan asri vesait ile mücehhez çeltik fabrikalan sayesinde ıslah edilmiş old'uğundan kalite itibarile dahi ecnebi pirinçlerinden müstağni bir halde bulunuyoruz. Dahilî istihlâk yerli malına m hisar edince, bu malların fiatları nın tereffü edip etmediğine gelin ce; piyasadan yaptığım ettkikat ne ticesinde bugünkü pirinç fiatları nın kontenjanda en çok pirinç ba lunduğu zamanlardan daha dun fiatta satılmakta olduğunu tesbit ettim. Geçen sene pirinç fiatları 2935 kuruş olduğu halde bu sene 23 28 kurustur. (En iyi mal). Hakikat böyle olduğu halde yerfi (Mabadi 4 üncü saMfedfi Merhum Necati'nin 4 üncü ölürn yılı Dün Ankara'da hndn bir ihtifal yapıldı Evvelki sabah Ankara îstasyonunda Dünya Güzeli Keriman Halîs MSVıımı bekliyen binlercç Ankara'h Bugün, tzmir müsabakasmda üçuncülüğü kazanmıs olan Fikret Hanrmm bir resmini dercediyorua. Fücret Hanım, Ege güzelile beraber mosabakamiza ish*rak ebnek üzere tstanbul'a gelecekHr. Bursa mösabakası Bursa 1 (Hususî) Bursa'da (Halkm Sesi) gazetesi tarafmdan tertip edi • len güzellik müsabakası yann yapüacakhr. Ankara (A.A.) Bugün saat 14 te eski Maarif VekİH Mustafa Necati Beyin olümünün 4 üncü yıldonumü münasebetile merhumun Ce beci'deki me zarmda hazin bir ihtifal yapılmış, hatırasi taziz edilmi* tir. Büyük Millet Meclisi Reisi Kâzım Ps. Merhum Necati Hz. ile Maa mücahede yıllarvv rif Vekili Refit Galip Bey, bir çok meb'uslar, Maarif Vekâleti erkânı, İMdbadi 6 tnet saJıifede) Türk Fransız dostluğu «Suriye hududunda birbirine zıt sanılan menfaat • ler müşterek menfaatler halini almıştrr.» Piyango talihlileri Lutfen resimleri saklayıniz! Güzellik müsabakamıza rey vermek suretile istirak ebnek istiyen muhterem karüerimizden gazetemizde mtişar eden resimleri kesip saklamalannı rica ederiz. Büyük müsabakada kraliçe intihap edilecek olan hanmna rey veren kari lerimize 200, 100,50 liralık üç mükâfat ile bir çok hediyeler takdim edece ğiz. Eksik resimleri havi nüshaları idarehanemizden tedarik edebilirsiniz. Alacakhları üşüştürme Fransız Sef irinin I mek için paraları hemen Mühim bir nutku Yılbaşı münasebetile dün Fransız almıyorlar sefarethanesinde bir resmi kabul icra edilmiştir. Fransız kolonisi namına tebrik nutkunu irat eden İs tanbul gazetesi Başmuharriri M. Pierre Le Goff Türkiye Fransa münasebatmdan dahi bahsederek sefire hitaben demiştir ki: 1933 Kraliçesine hediye verenlerin listesi ıııııııiMiıııııııııııııııııı 1933 Güzellik Kraliçesine hediye vermeği taahhüt eden müesseselerm listesini derce devam ediyoruz. 1 Osmanbey'de Afitap sokağmda terzi Muazzez Hanım, 1933 kra • Foto Harnza Rüs İzmir'in üçüncü güzeli Fikret Hanım Uçesine Paris'ten getirdiği modellerden en son moda bir bıvalet 3e bir kostüm (Mabadi 6 ıncı sahifede) kik edilmekle beraber diğer taraftan fabrikalann roüstakbel idarelerini fhndiden düşünmek ve bflâhare icra edi • lecek tefrik ameliyesi için bir intikal devresî temin eylemek en muvafık ha • reket oîtJC^ktır. Tâlihlilerden Hıristo, Yanî ve ecz'acı İsmail Bey Yılbası piyangosundan 6 0 0 numara îkramiye kazanmısbr. 10,000 numara da amorti ahnıstır. Sonu 2 numara ile biten büetler verdikleri parayı, sonu 1 na. mara ile biten biletler de verdikleri paranın yarutnu alacaklardır. 100 bilet arasmda taksitn edilen 1 milyon lira da bh çok kimseleri se vindirmiftir. 1 milyon lira kazanan 100 ( Mabadi 6 tnct sahifede ) ııııııııııııııııuııııııtıııtııuiHiiMinınuınıııifiMiniHtHHmınııırımıııııiiiıııııııııııııııııiiiıııııııııiMiııımaınnniMiıııı bütçeden ilâve olunacak sermaye tahsisatlarile de karsdamakta müskülât çekecegimiz zannolunur. Ba mütalealara binaen yeni kantmun tatbünnı bir müddet tehir etmek ve ba müddet zarfında bir taraftan kanun son vaziyetlerin icaplarma gore yeniden tet « Şimdi nihayet bulan sene zarfında sâyü gayretiniz bilhassa mesut neticeler doğurmakta velut olmuştur. Müdiranı nezdinde daima en samimî hüsnü teveccüh gördüğünüzü daima hazla derhatır edeceğiniz Tür. kiye ile cereyan eden gayet nazik ve müşkül müzakeratın neticesi olarak hem Türkiye hem de Fransa için nafi olacak itilâflar aktine ve bu suretle iki memleket arasmda asırlardanberi devam eden dostluğu teyide muvaffak oldunuz.» Fransa Sefîri tesekkür etmiş ve şöyle cevap vermiştir: « Mazinin bıraktığı isleri üze YUNUS NADİ Fransız sefiri Kont Dö Şambrön Cenapları rimize alırken bir çok vazifelerî deruhde etmiş oluyoruz. Bunlardan birincisî, müessesatını ve telâkkiyatını yenileştiren ve demokrasî prensipleri bizimkilerie hemâhenk bu* lunan dost bir milletle daha iyi teşriki mesai edebilmek için ahval ve şeraite uymaktır. Bu suretle asırlardanberi birbîrimizi bağhvan rabıtaları aradaki bazı müşkülâtı muteka* iMabadi 6 mci sahifede)