8 Aralık 1932 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 4

Cumhurıyet 5 Kâmmuevvel 1937= ANKARA MEKTUPLARl Hububatçıhkta yeni tecrübelerimiz . ••>»»• • > istanbul Borsası kapanış liatları 712932 NUKUT Londra New York Paris Milano Brüksel Atina Cenevre Sofya Amsterdam Prag Stockholm Viyana Madrit Bndapeşte Berlin Varşova Bükreş BelfTat Moskova Yokoham* Altı, Mecidiye Banknot 678 a 10,50 167, = O 214 113 22.50 810 25 83 118 3.1 25 15 30 44 22 21 55 44 35 243 Açiliş 683,25 0,470728 18,06 9,225 3,40 86,88 2,4471 65,5275 1,1727 15,94 S.67325 4,0495 5,775 1,9802 4,1967 3,57 79,5175 34,9725 2,3:69 1095,25 Pamuk münakaşası îzmir'i işgal eden İzmir Adana pamuğu mes'ele smın Ankara'da haüedileceği anlaşılıyor tar'.alarını sürmüşlerdir. Müstahsilİzmir (Hususî) İzmir'de faalerin fikirlerini hulâsa eden bu sözliyette bulunan iki pamuk iplik ve lere karşı fabrikatorlar lisanlannı mensucat fabrikasınm, Ege mıntatebdil etmek macburiyetinde kalkasında bu sene istihsal edilen ve takriben on sekiz bin balye pamumişlardır. ğun kâmilen denilecek derecede Fabrikatorlar Adana pamuklamütevassıt tüccara satılması yüzünnnda pembe kurt hastalığmın izale den fiatlann yükseltildiği ve bu seedildiğine dair f zmh* Bornova emneki pamuk rekoltesinin istihlâke raz ve haşerat enstitüsü müdürügayrikâfi oldugu, Adana'daki panün rapor verdiğmi söylemişlerdi. muklarda pembe kurt hastahğınm Buna da İzmir Ziraat Basmüdürü kalmadığı ve bu suretle Adana'dan resmen cevap vererek böyle bir raIzmir'e her halde pamuk celbi lâporun enstitü tarafından tanzim ezım geleceği, aksi takdirde fabridilmediğüıi ve Adana pamukların* kalarm yakında tatili faaliyet eylida elyevm pembe kurt hastalığırun yeceğine datr ileri sü"üien fikirler, mevcut olduğunu bildlrmîştir. tzmir ticaret âleminde bir çok müNetice itibarile Ege mıntakası nakaşalara sebebiyet vermistir. Şimmüstahsili ile tüccan müttehiden bu diye kadar tzrnir fabrikatorları ile mıntaka pamuklannm iki fabrikatüccar arasında cereyan eden münamn ihtiyacma mükenunelen cevap kaşalara bir kaç gündenberi müsvereceğinde musırdiTİar. Fabrikatahsiller de kanşmıştır. torlar da pavıuğu ucuz almadıkları Ege mmtakasında fazla miktarda takdirde tatili faaliyet edeceklerini pamuk yetiştiren Nazilli ve Kırkağaç söylüyorlar. Iktisat ve Ziraat VekâTicaret ve Ziraat Odalan reisleriletlerine akseden pamuk mes'elesi nin verdikleri malumata göre mınşüphesizdir kî gene Ankara'da haltaka dahilinde bu sene istihsal edilolunacaktır. len pamuk&lnn yüzde altmıştan ZEKİ DOĞANOĞLU fazlası hâlen müstmhsilin elinde bulunnsaktadır. Fabrîkatorlann maksadı pamuktzmir 7 Adana pamuklarının larrn f iatını düşürmek ve yüzde kırktebhirhanede temizlendikten sonra tan fazla kâr etmektir. Ege mıntaİzmir'de satılacağı haberi çıktiktan kasınm pamuk müstahsilleri pamuklar para etiiği için gelecek se sonra hemen bütün ahcılar piyasa • ne zeriyatma şimdiden fazla ehemdan çeküdiler. Dün parouk satılmamiyet vermişler ve pamuk ekilecek dı. Bu akşamki program İSTANBUL: 18 Saz (Nebil oğlu İsmall Hakkı Bey)W 18,45 orkestra 19,20 fransızca ders (İlerlemi; olanlara) 19,45 orkestra « 20 saz (Seniye Hanım) 20,30 Darülbe ^ dayi artistleri tarafından tenısll 21 tamburi Refik Bey ve arkadaşları 22 gramofon, Ajans ve Borsa haberleri saat ayan. VİYANA: 18,30 kıraat 19.35 şarkılar 20.35 muhtelif musiki 22,35 dans navalan. BUDAPEŞTE : 17,35 askerl orkestra tarafından konser 19,20 Macar şarkılan 20,40 opera orkestrası tarafından konser müteaklben: Bir otelden naklen cazbant 23,05 Tsigan muslkisL BERLtN: 18,15 konser 18,35 musahabe 19,15 konser 20,35 (Der Baukrott) dört per delik dram 22,05 havadiselr. BÜKREŞ: 19,05 konferans 19,45 gramofonla (Karmen)Bizet'in dört perdeük operası bu arada: Havadlsler. ROMA: 17,35 orkestra 19,20 havadisler 20,50 konser 21,35 bir perdei'* vnmpdi 22.05 muhtelif musiki. VARŞOVA: 17,05 öğleden sonra kdnsert 18.05 gramofonla hafif musiki 20.05 orkestra 21,35 şarkılar (kadın sesi) 22,05 dans musikisi. PRAG: 19,05 konser 20,10 fılârmonlt Cek orkestrası 22,20 hafif musıkL LAYPZİG: 19,35 Parl Lincke'nln eserlerinden konser 20,50 tiyatro 22,20 havadisler. MÜNİH: 18,05 dinl musiki 19,40(Z,'orıfa Rkirf Wagner'in operası 22,25 havadisler. MOSKOVA: Stchclkovro 16,05 edebi nesriyat 17,15 konser 18,35 konser 22,05 Pravda'dan hulasalar. BELGRAT: 18,05 hafif musiki 19,05 Ljubljana'ten nakil 21,05 havadisler. Ankara Tohum ıslah istasyonunun tecrübeleri bütün çif tçi halkımızı sevindirecek mahiyettedir Ankara 9 ikinciteşrin Bundan evveJki yazılanmızdan birinde ziraatte verîmi çoğaltmanm Cumhurıyet Türkiye'sinin ana mes'elelerinden biri olduğunu izah ederek bu uğurda nasıl büyük himetlerle çalısıl ması lâzım geldiğtni tebarüz ettir mşitik. Verîmi çoğaltabilmek îçin tohumları ıslah etmek, eski ziraat usulle. rini değiştirmek, istihsal vasıtala rını yenilemek ve bunlan yapabil mek için de ileri tekniği îyi bilen fen adamlarından ve müesseselerinden mürekkep bir kadro ve teşkilât ya . ratmak, bu kadro ve teskilâtın çiftçi haikla kaynasmasını temin etmek lâzımdır. Cumhuriyet bu çetin işi başarmak îçin evvelâ ziraat sahasmdaki eski ve geri ihtisas bilgilerimizin biçli jyini itiraf ederek ziraat îlimlerini memlekete âdeta yeniden getirmek. le işe başladı. Eski mektepleri ka patti, talebelerinî ve batta hocala rını Avrupa'da okumağa gönder . tnekle beraber memlekette günün îlim telâkkilerini aşılıyacak yük sek btlfci müesseselermin de ilk te mellerini attı. Bu gayretlerin eseri olarak simdi Ankara'nın kenann . da çubuk çayına hâkim sırtlarda muhtesem binalardan mürekkep bir fen mahailesi yükseltnis bulunuyor. Orada ilmm en son nazariye ve kesifleri memleket çocuklanna ecnebi hocaları tarafından okutulu yor, zengin lâboratuvarlarda, tarla. larda ve hayvanat ahırlarında tecrübeler yapıhyor. Bu müesseseler den kâğıt üzerinde hüner gösteren borokratlar değil, hakikî ziraat mü. hendisleri yetisecek ve memleket ziraatmi muhtaç oldugu teknik inkılâbına onlar götürecek. Bunun içindir ki bütün ütnitler yetişmekte olan bu genç kadroya bağlanmış bulunuyor. Bununla beraber yalnız mektep açmak yarım tedbir almak olurdu. Islah edilecek bir zrraatin bin bir meçhulü vardır. Bu meçhuller halledilmedikçe bütün yapılacaklar a tese atılmıs çalı gibi kaybolup git . meğe mahkumdur. Bu hakikat bi lindiği için top.«aklarımızın, değişik iklimlerimizin meçhullerini araya cak, çesitli mahsullerimizîn cinsçe iyiliğinin ve verim bakımından yük. aekliğinin nelere bağh olduğunu bulacak fen müegseselerinin de ayni zamanda tesisine büyük bir ehem miyet verildi. Bizim burada tecrübelerinden bahsetmek istediğîmiz Ankara to . hum ıslah istasyonu işte bu müesseselerden biridir. Bu istasyon da diğer dört beş arkadası gibi Türk köyünü ve Türk ziraatini ilerî gö türecek mucizeyi arıyor. tstasyo . nun dört senelik deneme ve secki den sonra sistematik ihtıfaya hazırladığı ilk buğday tohutnlarmı bu mucizenin müjdeleri saymakla ace. le etmiş olmuyoruz. Filhakika bu tohumlar kurak yayla iklimine elverişli, hastahklara mukavim ve hasılatı çok yüksek buğdaylardır. Şhndi bu buğdaylar dan en iyisi sistematik ıstıfaya tâbi tutulmakla beraber alınan ilk netL ceden çiftçinin biran evvel istifade edebilmesi için teksir edilerek to humluk dağrtılacaktır. Hububatm ıstıfa yolile ıslahı hak kmda istasyon şefi Nejat Asım Bey bize çok kıymetli ve o nisbette me. rak uyandırıcı izahat verdi. Fakat bu sütunlar onların aynen nakline müsait olmadığından çiftçi halkımızı çok alâkadar edeceğine süphe etmediğimiz bu izahları hulâsa ediyo. ruz: Buğdayın ıstıfaya hazırlanması için muhtelif cinslere mensup yerli ecnebi binlerce buğday başağı • r«n taneleri ayrı maktalara ekî liyor, mahsulleri ayrı hartnan edi • livor. Ertesi yıl gene öyle yapılarak birer aile gibi saf ırk halinde üre . tilen bu mahsuller arasında hasta lıklara dayanmak, verimi yüksek olmak gibi vasıflarına göre en iyi leri seçiliyor, ötekiler atılıyor. Bu s«»cki beş sene sürüyor. Ve tabiî dördüncü harman sonımda elde ancak on beş yirmi aile kalıyor ki beşinci harmanda bunlardan hangisinin en iyi evsafta olduğunu anlamak ko laylaşıyor. Sistematik ıstıfa ise bu en iyi buğday ailesinin efradı üze rinde yapıhyor. tyilik ve güzellik vasıflan o zamana kadar yalnız a. ileler arastnda aramrken sistematik istifade artık diğer bütün ailelere üstun oldugu anlaşılan buğday ailesinin efradım teşkîl eden buğday taneleri arasında mukayeseler başIıyor. Her buğday tanesi hem aile nm ismine, hem de kendi şahsî hüviyetîne tekabül etmek üzere iki numara alıyor: 102/4 gibi. Ve bu nu. mara tahhnda ekilerek mahsulleri almıyor. Bu denemeler bir kaç zi • raat devresi tekrar edilerek matlup evsaf bakımından zayıf olanlar atılıyor. Geriye kalanlar hep çoğaltıL maya devam olunuyor. Nihayet beşinci yıl bir cinsten, meselâ yukar daki 102/4 numaralı buğday tane. sinin torunlan olmak şartile çif tçiye dağıtılabilecek miktarda ıslah edilmiş tohum elde edilmiş oluyor. Ancak her yıl dağıtılan tohum miktarı istasyonun bulunduğu mmtakanın bütün tohumluk ihtiyacım karşılayamıyacağı gibi çifçinin kullanacağı ıslah edilmiş tohum da beşinci yılda bozulduğundan en iyi olduğu anlaşılan buğday ailesinin baş. ka gürpüz çocuklannı ele alarak yeni tohumlar hazırlamak ve aile efradı günün birinde biteceğine gore yeni aileler bulmak icap ediyormuş. Böylece bir devri daim halinde her yıl yeni başakların tecrübesine baslanmakla beraber bir taraftan daha evvel tecrübe edilmiş aileleri sistematik ıstıfaya tâbi tutmak ve sistematik ıstıfa halinde bulunan . lan da teksir ederek tohumluk dağıtmak lâzım geliyormuş. tstasyonda büyük bir dikkatle ve sonsuz bir sabırla yapılmakta olan iş, işte bu nazik iştir. Istıfa yolundaki calış • maların tam ve kâtnil olmak şartile ilk neticesi bundan dört beş sene sonra alınabilecek ve çiftçiye ilk. defa olarak ıslah edilmiş tohum dağihlacaktir. tstasyonun ziraat usullerimizin ıslahı yolundaki tecrübeleri ise yeni olmakla beraber çok ümh vericidîr. Bu tecrübeler amelî bir zihniyete müstenittir. flmin en son sözünden ziyade köylünün yapabHeceği ve muhitin imkân vereceği şeyler göz önünde tutuluyor. Bu esas dahilinde. yürümek şartile ziraat usullerinin ne dereceye kadar ıslah edilebile ceğini anlamak için yapılan bu t e c rübelerde de istasyonun diğer ıslah mesaisinde oldugu gibi suya ve gübreye baş vurulmamıştır. Alınan güzel neticeyi geçen yazımızda yaz . dık, burada tekrar edelitn: Ankara'nın Kalaba köyünden alınan bir tohum ekilerek bire on iki alınmıştır. Tohum sahibinin kendi tarlasında aldığı hasılat ise birebeştir. H*' buki Kalaba köyü istasyona bir kilometro bile uzakta değildir ve aynî vadinin içindedir. Alelâde usullerle yapılan ziraat yayla Anadolu'nun hemen her yerinde Kalaba köylü sünün aldığı neticeyi vermekte ol . duğu halde istasyonda bunun iki misli bir verim ahntnası sebebini istasyonun kıymetli ve idealist şefi Nejat Asım Bey bize şöyle izah etti: * Bu hususta üç sebep sayıla • bilir: Mtfnavebe zamanında ekmek ve tarlanın sürülmesinde pulluk kul. lanmak...» » Nejat Asım Beyin anlattığına göre dinlendirmeyi köylü de yapmaktadır. Ancak dinlenmeye bıraktığı tarlada ot yetişmesine mâni olma . dığından otlar topraktaki suyu alı • yor. fstasyonda ise dinlenmeye bırakılan tarla en az iki defa ve tam zamanında sürülerek otlar sökülü . yor ve iki senelik yağmurdan bir senede istifade yolu tutulmuş oluyor. Bu bir. İkincUi tohumun tam zamanında, icap ederse yağmur bekleme. den toprağa atılmasına dikkat edi liyormuş. Uçüncüsü de pulluk kul lanılıyormuş. Geri kalan işler tıpkı köylünün yaptığı gibi yapılıyormuş. Bu tecrübelere bir kaç sene daha devam edilerek alınacak neticeler civar köylüye gösterilecektir. Esa . sen bir çok köylüler istasyonun mesaisnii ötedenberi alâka ile takip etmekte ve ondan tohumlarını te • mizleme ve tasnif makinesinden geçirtmek suretile rimdiden ist'fade yolunu da keşfetmiş bulunmakta dırlar. Bir taraftan bu yeni tecrübeler, diğer taraftan ziraat enstitülerinin yetiştirmekte oldugu genç ziraat «ıütehassısları memleket ziraatinin ıslahı yolunda giriştiğimiz hummalı faaliyetlerin yakin bir âtide parlak muvaffakiyetlerle mükâfatlanacağı ümidini veriyor. Bu ümitler arttıkça Satış 213 170 217 117 24 81S 2? 85 .'23 36 27 17 32 50,50 24 23 58 48 922. 35,50 245 ÇEKLER Londra NewYork Paris Milano Brüksel Atina Cenevre Sofya Amsterdam Prag Stockholm Viyana Madrit Berlin Varîova Budapeşte Bükreş Belgrat Yokohama Moskova Ounkü izmir piyasası ESHAM Açıliş U Bankası A. Şimendiferi Tramvay Terkos Balya Kapanış Bu akşam: A R T İ S T İ K S E A I D N M SN A i Şarkılar kraliçesi Açılış Kapaniş İST1KRAZLAR lstikrazi DahiK Şark şimendiferi Düynnn Mnv. Gürartk Saydı Mabi Bagdat Askeriye 55 54,50 GİTTA Şehir Tiyatrosu AL P A R'in (Uç saat opereti) Bu akşam saat 21,30 istanbul Belediyesi ıilill Uarülbedayi temsilleri TAHVİLÂT Açiliş Elektrik Şirkeü Tramvay . Tunel „ Rihtım , Anadoln ( I ) Anadolv (2) Anadolu (3) A. Mümessil Kapanış K A D I Temsili muhteşemi 3 perde 27 t^blo Yazan: Ekrtm Reşit Bey. Besteliyen: Cemal Reşit Bey. On gündenberl oynanmakta operetin son haftasıdır. E RS E 37,75 3r,75 37,75 37,75 Filminin ilk iraesi şerefine fevkalâde gala raü«amer«.si. Musamere tam saat 9,45 te başlıyacaktır. Yerlerin evvelden temin edilmesi rica olunur. Teleîon Beyoğlu 42851. wmmmm olan Ticaret Odası ve tütön haberleri Ticaret Odası btdema Türkiye ve bütün dünya havadislerile bilhassa meşgul olmağa karar vermistir. BEDAVA SİNEMA iki muazzam ve harikulâde filim seyredeceksiniz 8 kânunuevvel perşembe Üsklidar Hale sinemasında KüçOK daktılo Sesli, Sözlii, Şarkılı Mümessili Meri Glori. İlâveten: Ha Ii hazır Dünya havadisleri. Sırplar Yunanistan'dan tötün alıyorlar Samsun'da tütön satışı S t t k u t jYAŞASINHAKİKAT MÜmCSSİlİ Miıııııııııııııııııııii: ıııııııııııııııııım M Ü m e S S İ İ G S İ lıiHimuıııtıı KARILER1MIZE KOLAYLIK: IIIIMIMIIIIIIIIMIIMI Aylık abone Hususile vilâyetlerdeki bir çok karilerimiz gazetelerini munta • zaman kendi adreslerine alabîl • mek için bizden bazı kolaylıklar is temektedhIer. Bu aziz karilerin arzulannı yertne getirmek üzere Cumhurıyet için aylık abone usulü ittihaz etmeğe karar verdik. Ay • lık abone bedeli yalnız Ticaret Odasma gelen malumata gore Yugoslavya rejisi Yunanistan'dan 100,000 okka tütün almağa karar ver miştir. Samsun 7 (Hususî) Hacı lferahim zadeler Hatnburg'a 2500 denk tütün sattılar. Bu satış bura piyasa. sında ümit ve sevinç uyandırdi. gayretlerimiz de artacak ve menleket, topraktan alabileceğmiz e*t yüksek verimi alarak baştanbaşa refah içinde yüzecektir. Yeni Türkiye'yi idare edenlerin bir an evvel varroak istedikleri he. def budur! AÜ SÜREYYA CLIVE BROOK Ijl ME6 LEMONNİER |illllllllMlllllllllllllllllflltlMIIIMIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIHIIIIIIIlİT IlTllllllllMiniMIIIIIIIIMIIMIinilllllllllllllllllllllHIIIIIHIIIIIIIIIHIIMİİI Muazzam servetler dokülerek hazırianan bu iki büyük filirade de Alemdar sineması fiatlannı degiştirmemiştir. Eserlerin kıytnetlerine nazaran ba fiatlar bedava denilecek kadar azdir. ALEMDAR sineması Matine: 2,30 • 5 Gece 9,30 I Bu akşam G L O R Y A ' d a BüyOK 6ala olarak 150 kuruş... tan îbarettir ve tabiî pesm olarak gönderilmek lâzımdır. Bu usul idarece fazla mesaiyi kap eden külfetli bir mesgale olduğu için abonelerinin inkıtaa uğramamasını istiyen karîlerimizin paralarmı idareye vaktinde yeti • şecek veçhile dondermekte devam etmeleri iktiza edecektir. Y'A'DTN JTÂYSTVEYI *«<Hll(«IMIIIIHtllt«l|l«|ll|»tfM«Illlllltl*Ilfl«ll«tfMIMIIIIMU»tlllll»l> Nev York Metropolitan operasından GR\CE MOORE ve parlak jön prömye ANDRE LUGUET tarafından temsil edilmiş gayet mükemmel ve güzel bir filim. î Büyük Italyan opera şarkılan =ı F(JX Jurnalda en son dünya j i cazip ve meraklı hareketler \\ havadisieri ! ^•••lllllllllltlllllllllMlltllllllKIMIIIIIIIItllllllllllllllllllllltfllMIII* Yarın 11 de tenzılâtiı fiatlarla matine MEKTEPLİ KİZLAR >mdit edil miştir. Hiç bir filim bu harika ile mukayese edilemez. | BUTUN İSTANBUL 6ÖRMEK iSTiYOR. A J i K'te • B u akşamdan itibarden A S R î S İN E M A D A | Güzel ve sevimli LUPE VELEZ ile rouhrik sesli L\WRENCE TİBBETT ADALAR ŞARK1SI gaşyedici filminde RUMBA'yı teganni ediyorlar. Sehhar bir musiki, sıcak mem1e':etler, şarap, kadmlar ve şarkıîar. n: Sahnede tneşhur A N I T A ve FRED SPRING tr osu taraından eksantrik numaralar. Bütün istanbul halkı yalnız bir şeyden bahsediyor T R A DER M İ L L Î Herkes yalnız bu filmi görmek için "TÜCCAR HORN,, K 0Ş U Y 0 R HOR N Tamamen memleketimizde yapılan ilk muazzam tnrkfe filinı: Senenin en büyük sinema hâdisesi: SİNEMAYA Bugün BiR MiLLET UYANIYOR Rejisörü: ERTUGRUL MUHSİN Muharriri: NiZAMETTin NAZiF Tek bir sözie Trader Horn'da gözüken şeylerin hepsi hakikidir. Bu fev • kalâde muvaffakiyetin yegâne âmilidir. DİKKAT: Fazla izdihama mahal vermemek için bu akşam 2 suvare veri lecektir. Birind 8,30 2 inci suvare 10,30 da başliyacak ntmaraiı koltuk ve localann evvelden tedariki. TeL 2.296L2 ELHAMRA MELEK sînemalannda