31 Ağustos 1932 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 5
= 31 Ağustos 1923 Camhâriypf •• Zafer Bayramı merasimi Dün'1îminönü,,ve"Boğaz içi „ ne isim konuidu Bükreşdamillî tiyatrosun 30 ağustos memîeketin her tarafmda oymıyor îki yeni tayyare Yeşilköy'deki meramuazzam tezahüratla tes'it edildi Kıymetlî bir Türk san'atkârı sîmden sonra uçuşlar yaptılar Bh hafta ka« dar evvel tstan* bul'a Köstence Belediye reisl Salim Hakim Beyin riyasetind e bir cRo ^ manya'h Türk' darülfünım t a lebe heyeti> gel< di . Yabancı memleketlerde bulunan vatan;. 1 daşlanmızın b ö ~~ • ' "" • le arasıra vatanı Sm'atkur Ferhat B ziyaretleri, süphe yok ki, her Türk'ü sevindiren bir hâdisedir. Fakat Ro manya'h gençlerimizin bu son misafirlikleri, aralarrada bulunan bhTürk san'atkârile tanı^mamıza fıraat verdiğinden, bizi bir kat daha. •evindirdi. Yeni tayyarelerimiz... Dün sabah Beyazıt meydanında 10 bin kişi toplanmıştı, zafer heyecanı bîr daha yasandı, resmi geçit yapıldı Yeni tayyofeltrttı ttt kohma merasiminde tulunanlar tstanbul halkıntn bu sene hava f ilomuza hediye ettiği 3rî tayyarenm ishn konma merasiroi, dün öğledea sonra Yeşilköy'd'e yapıldı. Bu me> rasim, geçen aenekilerden daha parlak ve daha heyecanlı oldo. Halkm hava kuvvetlerimizin inkisafına karşı daima artan alâkası, dünkü merasim vesilesile de canlı bh* surette izhar edildL Tayyare cctniyetimizin bu sene hava kuvvetlerimize 40 tayyare daha ilâveye muvaffak olmajı da, kesif bir kalabalığm heyecan ve takdirle hava meydanında toplan • masında, ayrı bir âmildi. Merasim meydanında bh sıra tayyaremiz dizilmisri. Runların arasuvda Boğaziçi ve Eminönü h&fif bombardıman tayyareleri kordelâlarla bağlanmif olarak duruyordu. Tam saat 16 da Fırka, Tayyare cemiyeti, hava kuvvetleri erkân ve mensubini, sehir mümescilleri ve halkm huzunmda kordelâlar kesildi. Tayyarelşjrimizle, kahraman rakipjerine daimî bu uğur, selâmet ve zafer temenni edildL Bundan son** Begaziçi, Eminönü halkı ve Tayyare cemiyeti namın* nutuklar söylendi. Bahsettiğimiz san'atkâr Ferhat B. Isminde bir gençtir. Köstence'Iidir. Oradaki Türk rüştiye mektebinde tahsilmi bitirdikten sonra yüksek tahsilini yapmak üzere tstanbul'a gelmisto. Fakat ecnebi tabiiyetinde bulundn ğundan buna imkân bulamamıs v e tekrar Romanya'ya avdet ederek Bükres'te Sanayii nefise akademl smin resim fubesine girmrçtir. Ferhat Bey ayni zamanda sinema rejisSrlüğü de tahsil etmis, uzun müddet konservatuara da devam ettnistir. Konservatuardan çıktıktan sonra sinema rejisSrlüğü tahsilinin verdiği heveai mağlup edememis ve Ventura tiyatrosuna dahil olmustur. Ferhat B e y simdi Romanya mflit tiyatrosundadır. Devletten maaş alan resmî bir aktördür. Kendisi daha fazla komedi oynamakta ve daha fazla komedide muvaffak olmaktadır. Maamafih fngiliz dâhisi Şekspir'in, (Hamlet) ve (Othello) isimli facialarrada da daima baş rolü ifa etmektedir. DSa, 30 agnstos Zafer 10 uncu yıldBnümü idL Sevr moahede•fle Bldürühnek istenOen Türk mfDed bundan 10 yıl evvel, hayat ve tarih •fuklarma tekrar doğmustu. 30 agastoa Baskumandan muharebesi Türk zarerU bütün sasaastle tcceHt ve t^hnMnfr «t tirerek millî istiklâlm demir temeSermJ atn. tşte Türk miDeti dün bu kutst gönö tekrar yasadı. Büyük zaferin yddönümfi memîeketin her yerinde asfl bir heyecan ve sonsuz tezahüratla bir daha Irada • landı. Îstanbul halkı daha sabahtan sokak. lara dökülmüstü. Her taraf donanmtşh. MHFfl I Yeni tavvartittrimizden birtsi havalanırk ı Mehmet Ali Beyin nutha Boğaziçi halkı namına nutuk »5Tliyen Mehmet Ali Bey, 30 ağustos büyük Türk zaferinin, Urihimizde kaydedilmiş bütün zaferlerimizhı f evkinde bir seref ve gurur kaynağı olduğunu söyledikten sonra hitabesine söylece devam etti* « Bu mes'ut günde baslanmızı ' vakar ile yükselten, sinelerimizi iftiharla kabartan hava kuvvetleri miz» Türk milletinin hamiyyet ve seraahati ile yalnız son bir sene zarfında 40 tayyaremiz daha İltihak etmis oluyor. Bu meyanda vatanın müzehhep bir kordelâsı olan Bo ğaziçi'nin zümridin sahillerinde oturan muhterem halktmızın kıymeüi yardımlarile satın alınan şu tayyare hava filomuzla birlikte scnanın genis ufuklarında yükseldikçe Türk satvetinin nurlarını nesredecek ve sevgili tstanbul'un Boğaziçi namını her zaman şan ve sereîle uçura caktır.> Yeni tanar* * '* •* * M memslminde «sjfB» sty.ıyenlMUn Mehm*t Ali B. NaJ&ın Hantm heyecanlarla minnethnizi izhara vesile verdiğinizden ve tstanbul hava filosunim adedi 7 den 9 a iblağt serefmi îhraz ettiğinizden sizleri candan tebrik ederim.> 1 1 <mi Tayyarelerimizin açttşîarı Bundan sonra, yüzbaşı Tahsin ve Nedim Beylerle, bînbası Nasip ve makinîst Can Beylerin rakîp oldukları Boğaziçi ve Eminönü tayyareleri meydandan alkişlar arasmda yük•elmişler ve tstanbul afakmda uçuslar yapmışlar, sehre tebrik kâğıtları atmıslardır. Etat Beyin hitabesi Eminönü halkı namına bir hitabe irat eden Esat Bey de, 30 ağustos zaferinin kıymet ve mahiyetini kaydettflcten sonra, sözlerini şu ciimle • lerle bitirmistir: « Bu fedakâr milletin cömert vatanperverliğine güvenerek iddia edebiliriz ki yakm bir istikbalde ufuklarda yalnız maruf vilâyetlerimizm, meşhur sehirlerimizin isimlerini değil, en uzak ve en ufak köylerimizin bile isimlerini göreceğiz.> Yeni tayyarelerimizin evsah Yeni tayyarelerimiz 19 Brege tipînde keşif ve hafif bombardıman tayyareleridir. Dörder makineli tüfekle mücehhezdirler. Bu makineli tüfeklerden biri Fotomitralyözdür. Hem filim almakta, hem de ateş etmektedir. Bu tayyarelerimiz 450 şer kilo da bomba taşımaktadırlar. Nakiye Hanımın gözleri Tayyare Cemiyeti namına Nakiye Hannn da şu hitabeyi irat etmiştir: «Bugün Türkeli'nin bir çok yerinde Gazeteci arkadaşlarımızdan Nail ad konan tayyareler önünde bu toplanış, bu tezahürat bütün Türk'lerin Beyin Darülâceze sermüfettişliğine bh kalp, bh dîmağ olarak yalnız vatayin edildiği haber alınmıştır. Ar tan ve onun mefkureleri için çarpkadaşımıza muvaffakiyet temenni tığım ve düşündüğünü göstermiyor ederiz. f mu? Asil Türk milletil Şanlı orduya teberruunuzla alman Kadm Birliği dün Seyrisefain vahediyeler karşısindasınız. Size tempurile Yalova'ya bir deniz tenezzü • sil ettiğim Tayyare cemiyeti namına hü tertîp etmiştir. Tenezzüh eğlen sukranımı arzetmek isterken düşüceli olmus ve hosça vakit geçirilmisnüyor ve küçülüyorum. Çünkü: Butir. gün, bu mübarek gün 30 ağustos TWMiw < ı f ffayVn ^ '"* ^ meydan muharebesi yıldSnümüdür. Aziz hemsirelerim, tstanbul E mmonfi ve Boğaziçi halkı; teber Bugün Holanda Kraliçesi hazretnnmİA alman bu hava kartallan her Ierinin tenei devriyesi olduğu için sezaman orduya şükran borcu ödiyefarethanede bh resmi kabul icra cek havalarda uçarken aziz şehit • edilecektir. Bu resmi kabule şehri lerin ruhuna da minnetlerimizi götümizde bulunan sefirler ve hükumet recekth. Matbaamızı ziyarete geldiği za man Ferhat Beyden kiiçük hir rol Zafer ve tayyare bayramı münase yapmasmı rica ettik. Bizi kırmadı ve betOe sabah saat doknzda kolordv ka • mandanlığmda bir resmi kabol yapıhns; bir piyeste, dağ k e n a n n d a çildiran Kolordu kamandanı ŞOkrB Naîlî Paşe •VP babasını uçuruma yuvarlıyan bir "?Iun, vaziyetini temsil etti. Sahnesiz, zabitamn tebrikâtmı kabul etmistir. Resmi kabule sehrimntde buhmaa hava, dekorsuz, makyajsız, arkadafsız v e deniz v« kara kuvvetlerme mensnp biüç bes kisiden mürekkep küçük bir lunram zabitan böyük üniformalarile iş. seytrci kütlesi kar$ısında bu rolü tirak etmislerdir. Ferhat Bey büyük bir muvaffakiyetle adeta ibda etti. Tiyatroda duydu futnuz heyecanda, dekorlann, makSaat doku* bucuğa geldiği vakk Beyajm, sonra bütün bh piyesin âmil yazıt meydam haDda doldo. Bu esnada olduğu malumdur. Bu, her hangi bir ümera, zabitan ve geçit resmine iştirak romandan bir parçayı okumakla bü edecek askeri mektep tlebelari ve krtatün eseri okumak arasmdaki duyulan at Darülfünun mevdanmdaı toplanrn»»heyecan farkı kadar tabiidir. Ferhat ğa başlamıtlardı. Daha sonra Vafi ve Bey, iddia edebiliriz ki, bu çmlçıplak Belediye Reisi Muhtttin, Vafi mnavmi Ali Rıza, tstanbul Halk Fırkası Reisi odanın bir köşesinde bize dekor, Cevdet Kerim, Defterdar Mustafa, Pomakyaj ve sahne eksikliğini hissetlis müdürü Fehmi, Beyoğlu kaymaka • tirmedi v e ayni heyecanı verebildi. mı Sedat Beylerle Halk Fnkası, Hal • Ferhat Bey tstanbul'da kalmağı kevi ve Sehir Medisi azaiarı, Darülfü çok istiyor. Simdi heyetle beraber nun müderris'eri ve bilumum devair, muvakkaten Romanya'ya avdet et müesse«at mümessiîîeri gelerek evvelce miştir. Bize kalırsa gençlerimizin ecnebi memleketlerde tahsil etmelerine hazırlanan tribündeki mevkilerine geçtaraftar olmalı, fakat kendi malımız mîslerdir. olan istidatlarm, oralarda yüksel Darülfünun kanısma konulan bir ho. melerine, oralarda maaşlı devlet parlörle meras'mm saat 10,30 da başlıyacagi söylenüdi. memuru olacak kadar bizden uzak bulunmalanna meydan vermemeli Diğer taraftan yeni alınan tayyare yiz. Kendi tek tiyartromuzda adedi lerhnizden bazılan Bevazıt mevdanmın pek mahdut bir avuç »an'atkârla üstvnde ucmıya baslam'slardı. Tayyarelerin havada müteaddit defalar takla hallihamur olmağa çp.Iısırken Ferhat Beyin Romanya millî tiyatrosun atmalan, zaten toplulu^un heyecnile tutuşan halkı cojturmustu. da başrölleri yapması, sade sevinileBu 5irada B. M. Medisi Reisi Kâzım cek değil, biraz da hüzün duyulacak Pasa Hazretleri de merasim mahallini bir hâdisedh*. Ama gene düsünüyoruz ki bîz ken teşrif etmişlerdir. Merasune, tstiklâl mar?ile baslandı. di aramızdan çıkan, kendi aramızda Bundan sonra ordunun en kıdemsiz zayükselen büyük san'atkârların o sönbiti Kemal Bey heyecanh bir nutuk söymek bihniyen ateslerini körletecek ledi. kadar bu ise lâkayt kalmışız. KomeDarülfünun dıs. kapîsına konan ho dide üstat Şadi, faciada kıymetli parlör, iç meydanda söylenilen nutku Raşit Rıza bunlardan birer nümune tam bir vuznhla, îiân ediyordu. değil midirler? DOĞAN NADİ Kolordu'da resmi kabul Beyazıt meydanınd'a merasim Dunku merasimde meçhul ğehUte Mrm*t raefmsm ve heyecanh bir ifade Oe anlatü. Genç zabit, elem ve ıztaap dolu a a günleri binbir yokluk içinde geçirdikten sonra tnSnS ve Sakarya zaferlerrain nasıl kazamldığmı ve Bfiyük Gazi'nm, en kara günlerde bfle muvaffak ve mnzaffer olmak için nasıl bir azim ve imanla çahş • bğım ve nihayet düsman ordusunun tamamen imhasüe neticelenen Baskumandanlık meydan muharebesinin ne gibi şerait albnda kazanıldığuu anlatfa. Genç zabit, istiklâl harbmin bu.fanh safhalanm anlahrken sSzü, surekfi al kıslarU kesfliyordu. ŞOkru Naili Pş. nın nutku Genç zabitîn, yanm saatten fazla devam eden nntkundan sonra Kolordu kumandam Şükrü Naffi Paşa bir nutuk soyledit « Arkadaşlart Uğurunda pek çoğumuzun canla bas. la çarpıştığı tstiklâl muharebesi yüksek zaferinin 10 uncu yıldönümü olan bu gOnkü bayranumızı hepintze tebrik ederim. Istiklâl mnharebesi, milletimizin kendi muharebe«dir. Onun kBleliğe kat lanamıyan efendi ruhundan, asil he yecanından doğmuş kurtuluş hareketidir. Hiç para, silâh, yardım diişünmeden sırf kendine olan emniyet ve çelik iradesi savesinde başardığı bir büyük iş tir. Türk neferinin bu yüksek yaratılışinî iyi kullanan bir zabitin, bir kumandanın muzaffer olmamasma imkân var mıdnr? tstiklâl muharebesinde bu yüksek ordunun her rabiti ve her kumandam da îşte Mehmetçiğ'e bu şuurla emir ve kumanda etmesini bilmiş, hedefine varıştaki muvaffakiyetle dünyayı kendine hayran bırakmıstır. Türk milletinin ey yüksek Dahisi; bu eşsiz zaferi >aratan ey Ulu Gazi! Her vaziyete göre venî bir çare bulan ve böy. Lutfen sahifeyi çevtrtnte Kemal Beyin nutku Darülâceze sermöfettişligi Bugün güneş tutulacak Kandilli Rasat merkezinden al dığımız malumata göre bugün tutulacaktır. Günesin tutulması gruniç saatile on dokuzu on geçe başhyacak, yirmi biri dört geçe hitam bulacaktır. Hâdise tngilere'den, Fransa'nın garbinden, tspanya'dan, Af rika'nm garbinden ve Amerika'dan cüz'î görülebilecek ve fakat vasatî Avrupa'dan görülemiyecekthr. Genç zabttimiz, istiklâl mücadelesi nin bir tarihçesini yaptı. Türk milletine istiklâl ve hayat kazandıran bu mes'ut h&disenm, nasıl vücut bulduğunu veciz Kadmlar Birliğinin tenezzöhG "Emperyalist harp,,a!eyhdarlıjjı kongresi Amsterdam 30 (A.A.) «Emperyalist harp> aleyhtarhğı kongresi mesaisine dün nihayet vermistir. Kongre dün sabık Alman nnparatorluk ordusu jenerallerinden Scheendich ile çehresini kısmen kapat • mış bulunan bir ttalyan bahriyelisU ni dinlemis ve nihayet Barbusse beyannamesini ittifaka yakın bir ek kabul ve tasvin etmistir. Holanda Sefaretinde merasim EaJkevinde vertten gay sdffefatinden bir intiba
