29 Ağustos 1932 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Hayat Ânsiklopedisi Mektepler açılmak özeredir. Tatilde alamadıgınız ciiz lerinizi bir an evvel tedarik edin Yol inşaatında Mahpuslardan istifade.. Dohızuncu sene: No. 2986 İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektup adresi: Cumhuıiyet, ttfanbui posta kutusu: lstanbul, No 246 Telefon: Başmuharrir: 22366 Tahrir müdurtt: 28236. tdare müdüru: 22365. Matbaa 20472 mhuri îngiliz Kralının Bir cemilesi CorçHz. Büyük Garter nişanını tevcih edecekler Hayat Ânsiklopedisi 1000 kitap yerine bir kifapla işinizi görmek isterseniz Hayat Ansiklopedisini alınız. r a Pavapfpci 9Q anııcrne * a ı ı c a ı *° ajJUMUÖ Büyük zaferin arifesinde Şimalî Amerika Cumhuriyetleri İttihadınm memleketimizdeki muhterem büyük elçisi Mister Şerrü'in tamamen biz Türk'lere muhabbet ve alâkasından mütevellit bir fikir ile Türkiye'ye ecnebi ve bilhassa Amerikan seyyahı celbetmek için yaptığı tavMyeler meyamnda Yedidikule . Edirnekapısı arasını bir asfalt cadde Ue çevirmek üzere umumî hapisanedeki mevkuflardan istifade olunabileceği yolunda ortaya attığı mütalea bizi mahpuslann bu türlü nafıa işlerinde kullanılıp kullanılamıyacaklarına doğru daha umumî ve daha etraflı bir düşünceye sevket . miştir. Derhal cevap verelim ki şah•an bizce sualin cevabı müsbettir. Evet, mahpuslardan yol inşaatında pekilâ istifade edebiliriz, ve bun lardan arzu edenleri pekâlâ yol inşaatında kullanabiliriz. Bunun iki faydası vardır: Evvelâ yol ucuza mal olur, saniyen mahpus yolda çalışarak az da olsa biraz para almakla beraber bu inşaat için açık havaya çık makta kendisi için dünyanın tasavvur olunabilecek en büyük nimetini bulur. Baskumandan Mustaja Kemal 29 ağustos aksamt dusman kuvvetlenni tamamen ihata etmisti! Hapisaneye girmiyenler insanlan diri diri sinesine alan o mezann ne 29 ağustos gunü hâdisat şoyle basladı: | ve 57 inci fırkalar da ba tepeyi islrat içfn cehennem olduğunu bümezler. GaliKıtaahmız bugün aksama kadar her gerisinden taarruza memur edfldi. İki ba hayat hürriyetle kaim olan bir ni tarafta vazîfelerini bihakkin ifa edecek ates araamda kalan dfişman burayı da mettir. Bunun böyle olduğunu hapi şekOde muharebeye ve yüruyüslerme terKetrı ve Duguıı ı oplusı v FÎSI eumtss «anenm dört duvan arasına girdiğidevam etmislerdir. gecti. BaHramandan melhamesU h« • niz zaman en iyi anlarsmız. Kuş uçar, nrlamaga memur edflen fırkalar şimalAfyon havalisinde kopan kîyametin hayvan gezer, ve nihayet insanlar den ve eenoptan aralarma aMıklari dBşve bu tesîrle düşman kuvayi asliyestnde gafil hayatlarmı kâh suraya giderek, man ordotonu bOtSn g&n tazvik ede ede husule getirilmis olan hereu mercîn tekâh böyle yaparak, hatta hezeyan isiri butrün artık diğer cephelerde bu • gOn karardıgi zaman taîep edileft man çinde geçirirler. Bunlann hepsi bir zile varmis bnlimöyorlardi. Gece oldulunan dusman kuvvetlerine de yayıhnısmahpusun gözünde öyle ttiter kL gu valrit dŞşmanm (4, S, 9 , 1 2 , 1 3 ) Bntı. Bu tesirle ve kıtaabmîzm tazyikile Çünkü o kuş gibi uçamaz, hayvan c& fırkalarindan mörekkep 2 kolorda • Eskisehhr mmtakasmda bulunan üç fırgibi gezemez ve hatta pek çok bem•Oe birind ve yedmd ftrkalarin »*r«*• nevileri gibi büyük bir gafletin bin kahk dfisman grnpn bu sabahtan itibaasliyeri orminlı bir nlsfle Ssermde knvren rieafe başladı. Bu eephedekî üçfinbir hezeyanmda puyan olamaz. O vetlerbniz tarafından mahirane bir ao* cS kolordomos bir lastm kWvetfle eepdört duvar arasına sıkışmış bir «sîrrette bir ibata cemberi içme almmiş v l heden tazvik yaparken b» Inam kuvvedir. Her halde hapis hayatı yarıdan tfle de (Doger KBtahya) istikametinde rahatsîz edflmeden gaee oykularim geçak fazla bir tiiümdür. Şunun için ki elrmeierinf mSsaade •dilmîştî. ba düsmanm yan ve gerilerine d&serek bh* Jtere.MTftn nmrü t»lîfiw> mlcin yoktur, hele hapıs&nede geçeni ne p e a a beke daÜa ziyâde Ituvvedendirmefc îçîn ayakiç ve aslal lenen haberler afandı. 30 atrMtostm yavazıfelerı Diten nıurettep pdaeak işferra kararlarî verfldi. TebB • Olur a, hapse girmiş bir milyarfnkasOe mec&s muhafız tabura da bu bgadar yapıldî va tedbirler tamamlandı. deri, velevki yol msa etmek için açık tflcamete saldmldı. Dusman felâketi şfYarİB Dnmlopinar taha<mda; 26 •havaya çıkanrsak kendisine milyarmalde de başlamîşfa. Kıtaafamîz eephe, gastos gttnu Afyon daglannda Iropan larının veremiyeceği en büyük iyiliği yan ve gerflerden dütman kolordusunn ktyaraetin daha azametlîn vnkua gde • yapmıs oluruz. îşin mahpuslara ah kavnyarak Bursa yollarmdan Oerliyor. e*k, vatan kurtulacak, TBrk'Sn ebedt kısmı böyledir. TopliMtvri URO6 aaadetlermi temin edecek böyuk gftn doMahpusun velevki yol inşası için 'dusman elftn doruyor. Afyon ve Sen • ğaeak ve yeni tarîh basnyacak... olsun dısanya çıkanlması kanun canlı ovasrna akan kuvvetlerimîzden 14 CEVDET KERİM maddelerindeki cezaları bir nevi tah. f if etmek demek olarak acaba hukuk hikmetine mugayir düser mi? Bu müIâhazayı muhakemeye büe lüzum görmeyiz. Şhndiki beşeriyet böyle seyi düşünmeğe tenezzül etmiyecek kadar daha az zalhn olmağa terakki etmiştir. Bu iste olsa olsa iki nokta derpiş olunur: Yol insası için dısanya çıka» nlacak mahpuslann muhafazalan, bir de onların yollarda çalıştmlmakikada ikmci gelmîstir. Denitfcilik Federasyonu tarafın • larmdan külfetine değecek kadar Mütekahler ve kaplıca misafirleri dan dün Yalova'da kaphcalardaki amenfaat çıkıp çıkmıyacağı. çık havuzda muhtelif ve zengin prog. arasında yapılan 50 metre sür'at Mahpuslann yola çıkanlmaları ka ramlı yüzme müsabakaları tertip et yarışında Mutena Bey 44 saniyede nunî bir mecburiyet değildir. Yola birinci ve Ekrem Rüştü Bey 49,3 samistir. çıkanlacak mahpuslar evvelâ bükuniyede ikmci gelmiştir. Saat ikide bashyan müsabakalan metin takdir edeceği ve münasip Yalova'da otellerinde bulunan bh* Bundan sonra Türkiye'de ilk def a göreceği kinuelerdir, ve bunlann çok meraklılar seyretmişlerdh*. olarak gene havuzda 4X50 metre da arzulanna tâbidir. Yolda işlemeğe !lk olarak 6X50 metre Türk baybayrak yanşı yapılmıştır. Bu müsahükumetin muvafık göreceği mah rak yanşı yapılmıştır. bakaya 14 kişi istirak etmistir. Müpuslardan istiyenler gidecektir. Bu müsabakada Ege Marmara ta sabıklar yedişer yedişer iki takıma (Hepsinin istiyeceğini biz temin ede kımı 3 dakîka 56 saniyede birinci, ayrılmıslar ve neticede Yalova Marbiliriz.) Yalova takımı 4,07 dakîkada ikinci mara Ege takımı 8,6,5,10 dakikada gelmisler ve Caddebostanı takımı Faydaya gelince bu muhakkaktır. birinci ve Caddebostanı takımı 9,2 yanlış manevra yaptığı için diska Gerçi yol inşaatınm kilometre başına dakikada ikinci gelmiştir. lifye edilmiştir. isabet eden meselâ 810 bin liralık Müteakıben 7X50 bayrak yanşı Bundan sonra erkekler arasında masrafı bep amele parası değildir. yapılmış, neticede 4,5 dakikada Mar100 metre sür'at yarısı yapılmış ve Fakat bunun içinde amele parası en mara Ege takımı birinci ve 4,13 dakiçok miktan teskil eder sanırız. Mah neticede Caddebostanı takımmdan kada Yalova takımı ikinci gelmislerömer Bey 1,11 dakikada birinci, puslar çalıştırıldığında bu paranın dir. Marmara Ege takamından Sakir Bey ancak üçte ve hatta dörtte birile ikYüzme yarışlanndan sonra üç su 1,128 dakikada ikinci ve Yalova tatifa emek kabildir. topu müsabakası yapılmıştır. kımmdan Saffan Bey 1,13,2 dakikaBu işi kabul ve tatbik eden memYalova ve Caddebostanı takımları leketler vardır. Vaktile bizde de bazı da ücüncü gelmislerdir. arasında yapıln ilk müsabakada YaBunu müteakıp 100 metre sırtüstü lova takımı 4,8 galip gelmiştir. yerlerde muvaffakiyetle tatbik edilyüzme müsabakasmda Ege Marmara mis olduğunu hatırhyoruz. Vaktile Marmara tstanbul takımlan su takımmdan Ali Haydar Bey 1,35 dabizde mahpuslann yapmıs olduğu topu maçında Marmara 24 galip gelkîkada birinci, Yalova takımmdan şose yollan hâlâ duruyor, ve ise yaHasan Bey 1,32,2 dakikada ikinci ve miştir. rayıp gidiyor. Son olarak yapılan su topu müsaYolda çalışmağa götürülecek mah. Bandırma takımmdan Hüseyin Bey bakasmda Yalova takımı rakibi tspuslann muhafazalanna gelince bu 1,45 dakikada üçüncü gelmislerdir. Bundan sonra 100 metre kurbağa tanbul takimını 31 mağlup etmistir. nun çok zor bir şey olmıyacağmı zan. Yalova takımı bu suretle günün galilama yansı yapılmış ve bu müsabaoediyoruz. Yukarıda kaydettik ki bi addedilmiş ve kendisine Seyrisekaya denizcilik antrenörü Her Feyolda çalısmağa götürülecek mah fain idaresi tarafından büyük bir bugethoff ta istirak etmistir. puslan hükumet seçecek ve ancak Neticede antrenör Fegethoff 1,14,2 ket verilmiştir. bnun muvafık gördüklerinden isti ( Mabadl 2 Inci sahifede ) dakikada birinci, Abdi Bey 1,19 dayenler yollarda çalısmağa götürüleİceklerdir. Bunlann içinde öyleleri „,„ MII1MIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMI1I1IIIIIII ıııııııııııııııııııtııiiiıııııııııııııı ııııııııııııııııiMiHiıııııınıııııııııııııııiHiıı«iınııımıııımiııııııın Hiç olmazsa büyük hapisanelere beş kuruşa görebilir. Onun için evVardır ki hiç bir muhafaza tedbiri velâ açık havanın serbestlik kokan almayıp serbest bnaksamz verecek civar yollann inşaatı pek ucuza mal olmak üzere pekâlâ mahpuslara yap. hayatı cihan değer bir nimettir, sonra leri söz fizerine sabah doğruca ise tmlabilir. Bu memleket için bir men pek çok mahpuslar için beş on kuruş gidip aksam tıpkı eve döner gibi faat ve mahpuslar için de dediğimiz büyük, ama çok büyük bir servet, ya'doğruca hapisaneye dönerler. Buna ni öyle kolay kolay baha biçîlmez bir gibi • emsalsiz bir nimettir. Serbest rağmen bunlarm dahi muhafaza albir amelenin kırk elli kuruşa göreceği kıymettir. tında götürülüp getirilmeleri lâzım YUNUS NADİ bir isi bir mahpus seve seve on on geleceğini söylemek zaittir. 29 ağustos akşamı düşman ihata edilmişti! Dünya Güzeli geliyor Keriman H. dün akşam Paris'ten hareket etti Kraliçe hudutta ve İstanbul'da parlak merasimle kar ı f Bütün tedbirler alınmıştı, ertesi sabah DumluDinar'da kıyametler kopacaktı! "' "' Krtüt Corç Ha • • Londra'dan büdlrildiğine göfe Kral Jorj Hz. lngiltere'nin «n böjÛk nifan ve rfitbesi olan TO *abık Portekiz Kralı Emanoerdm inhilâl eden Garter nifanını Gasi Hs. ne ihda etmege karar yermiftngiliz Veliahh veya Prenı birisi, bu tenenin niha< jetinden CTV«1 Ankara'ya gele • rek nişanı ReUicumhur Hz. ne toslfan edecektir. Garter nifanını Ingiltere ba > ricinde yalnız Romanya, Bulga riatan, Japonya ve Arnayntlok hfikömdarlan hâmildir. Keyfıyet Türkiye CumKmrlyet hfikumetinden istimzaç Askerî Terfi listesi 11 miralay paşalığa terfi etti . ! Yüzme yarışları Dün Yalova'da yapılan müsabakalar çok güzel ve muvaffakiyetli oldu Akfcarâ 28 (Telefonla) Ordu terfi fistesnm yann tatdikı âliden gehnesi bekleniyor. Yeni listede on bir miralayın pasahKa terfi ettiği söylenmektedir. Bu meyaada 8 inci kolordu kumandanı HüMjrin Hüsnü Pasanın ferikliğe, Sıhhiye datresi reisi Refik Münir Beyin livalığa, levaznn reiti Mehmet Ali Beyin livalığa terffleri de haber veriknektedir. , HtâmUtkef tumsöcitk titm Dünya Oütelt TürJe *tn KertmOtı Ranim * Dahiliye Vekili Evvelki gün, Karadenu Vilâyet • lerinde yaptığı tetkik seyahatin den avdet eden Dahiliye Vekili Şükrü Kaya Bey, dün Yalova'ya gitmiştir. Vekil Beyin ne zaman Ankara'ya gideceği malum değildir. Dünya Güzellik Kraliçeti Keriman Halis Hanımın Kopenhagda toplanacak olan beynelmilel matbuat kongresinin davetini kabul ettiğini yazmıştık. Dünya matbuaünı tâakal 300 gazetecile temsil edecek olan bu kongrenin da vetine diğer bir çok güzeller icabet edecegi için Keriman Halis Harum da kabul etmeği bir nezaket mes'elesi addetmiçti. Fakat dün Paris'tan aldığımız bir tel • grafa nazaran Kraliçemiz Avrupa seyahatini daha fazla temdit et mekten sarfı nazarla dün ak • sam Paris'ten hareket etmistir. Şu halde çarsamba günü şehrimize vâsıl otması lâzımdır. Milleti mizi bütün dünyaya karşı çok şerefli ve çok parlak bir şekilde temsil eden bu güzel kızımızı lâyık olduğu veçhile karşılamak için hazırlanan istikbal proğramını yann nesredeceğiz. Dünya Kraliçesine hudutta ve istanbuTda büyük merasim yapılacaktır. Rifat B. merhum dün defnedildi Yol yapmakta sistem Memleketin yollarını mümkün olan «ür'atle ve çok iyi olarak yapmak lâ zıra. Bu herkesin ittifak ettiği bir esastır. Ve her sene memlekette az çok yol yapılmıyor da değildir. Ancak şehir ve kasabalarda olsun, sehir ve kasabalar haricinde olsun yeni yapılan yollann uzun bir ömre malik olamadıklarını görüyonız. Anlaşıhvor ki yol yapmak için takip ettiğimiz si«temde bir bozukluk vardır. Avrupa memleketleri şimendiferlerinden zivade yollarile iftihar ederler. Bir kere orada yapılan yolun mutlaka çok dayanması esastır Bu maksatla bazı Avrupa memleketlerinde parke ve asfalttan sonra yollara demir dösemeğe kadar ileri Rİdı'mek istenildiği görülmüştür. Yo'u en sağlam usul ne ise onunla* yapmak, sonra da mütemadi tamirine dikkat etmek icap ediyor: Sistem bu dur Bu is. isterse az olsun, fakat behemehal 5z olsun isidir Gelecek sene bozulacak bir yol için bu sene yapılmış olacak misrsf cidden israftır. Kaldı ki öz, az diye iğne ile kuyu kazıhr gibi de yol yapılmaz. Yaptlacak esaslı yollann mümkün olduğu kadar büyük parçaiar halinde yapılmasmı temin edebilmek lâzımdır. Yol masrafı için halka tahmil edilecek külftt neticede ayni halk için em salsiz bir nimettir. Bu hakikatin dahi memîeketimizde henüz lâyıkile kavra nılmamıs olduğu zannedıliı! Mfat Beyin cendze Irtihal ettiğini dün yazdığımız mülga Âyan Meclisi Reisi ve esbak Maliye Nazın Rifat Beyip cenazesi dün ihtifalât üe kaldınlarak Karacaahmet'teki aile kabristanına defnedilmiştir. Cenaze merasimi pek kalabalık ol muştur. Vali Muhittin Beyle bir çok meb'uslar, şirketler ve malî müesseseler müdürleri ve mümessiUeri hazır bulunmuslardır. Cenaze alayında sabık âyan azalarından bir çoğu, şehri mizdeki rnülkî ve askerî rüesa ve merhumun mahdumları Hariciye Müstesarı Numan ve Anadolu ajansı müdiri umumisi Muvaffak Beyler hazır bulun merastmtilden htr tnttba muşlardır. Alaya bir askerî kıt'a da is brak etmistir. Numan ve Muvaffak Beylere tekrar beyanı tadyet ederiz. Aile namına teşekknrler Istanbul M (A.A.) Hissettiğlmlz teessurün slddeti gerek cenaseye Iştirak ve gerek telgraf ve mektupla taziyet lutfunda bulunmuş olan zevatı muhteremeye ayrı ayrı Uayı teşekkure nıâni olduğundan bu mukaddes vazlfeyi Anadolu Ajaaeına tevdı edlyoruı. Babamızın pek uzun süren hastalığı es(Mabadi 6 mcı scüııtede)