22 Ağustos 1932 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Her kitapçıda bulunur UOKUZUnCU n . umhuriye NO. 2979 İSTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektup adresl: Cumhuriyet, Istanbul Posta kutusu: Istaabul, No 246 Telefon: Başmuharrlr: 22368, Tahrlr müdurfl: 23236, İdare müdürü: 22365, Matbaa: 20472 İ 22 afitKfflS Antakya Türkleri Tazyik ediliyorlar Antakya'da münteşir Yeni Gün gazetesi muharriri Şükrü Fehmi Bey arazinin maruz olduğu mükellefi yetler hakkinda neşrettiği bir ma kaleden dolayı tevkif olunarak mahkemeye sevkedilmişti. Tevkifin idarî bir karar ile yapıldığı ve muhakeme için de fevkalâde yol ve usullere müracaat edildigi anlaşıhyor. Biz bu küçük Tiirk gazetesinin neşriyatmı takip ettiğimiz için aon tevkif ve muhakemenin hakikî se beplerini daha iyi anhyoruz. Türk olan o havalinin ahden temin olun muş Türk hukuku bu küçük gazetenin sahifelerinde oldukça canlı bîr makes bulmakta idi. Bunun böyle olmasmı istemiyenler nihayet tethiş tarikile bu gazeteyi dahi susturmak ar. zusunu yenememişlerdir. Hakikî tevkif ve muhakeme sebebi budur. Antakya ve havalisindeki Türk'lerin maruz bulunduklan fena muame. leler bir beş değildir. Oradaki ırk . taşlanmızı canlarmdan bezdirmek ve eğer mümkünse onlarm millî varlıklannı hergün biraz daha fazla ke mirmek için hatır ve hayale gelen ve gelmiyen zulüm ve tazyik hareketlermin türlüsün« hemen h«rgün bir suretle tesadüf ediliyor. Yeni Gün gazetesi o havalideki Türk'lük na mına kendi küçük sahifelerinde bu fena muamelelerin pek tabiî aksülâmellerine tercüman olmakta idi. Bunun bitip tükenmez bir mücadele olclugunu biz uzaktan da olsa pekâlâ göriip duruyorduk. tste iki mücadîl taraftan elinde hükuraet satveti olan taraf nihayet kab'a kuvvete müra caatle hak için silâhı yalnız sözden ibaret zannolunan guya kuvvetsiz taraf ı bu yuroruk darbesile sustur mağa teşebbüs etmişthr. Vaziyetin en doğru izah ve ifadesi budur. Ancak bu hareket hakikate olduğu kadar hakka da muhalif olduğu için asla kuvvetli değildir. AnJaJtyA ve navalisi Türk'iertnl nanaK yere tazyik edenler h«r ne nam ve maksatla olursa olsun bir muahedenm ruhunu rencide ettiklerinin ve binnetice kom. şu bir milleti ızhrap ve heyecana «evkeylediklermin farkında olmu yorlar. tsin asıl fena tarafı buradadır, ve vaziyeti bu yolda bir çıkmaza sürüklemekte Surîye'nin bekliyebileceği her hangi bir fayda yoktur. Mazarrata gelince o çoktur. Halkınm ekseriyeti Türk olan tskenderun ve havalisini Suriye hududu dahilinde bırakabilmekliğimiz için bu havalinin hususî bir idareye mazhariyeti ve o ahalinin idarî ve adlî muamelâta vanncıya kadar millî hayat ve harslarında her hangi bir ıztırap ile müteellim olmaktan masuniyeti bize karsı taahhüt edilmisth*. Bu teminat bir muahedenamenin sahifelerine yazılmış olmakla her şey olup bitmiş olamazdı. O teminat ifası lâbüt vazifeler deroektir, ve onlarm icrasmdan Suriye'liler ve Franstz'lar kadar biz Türk'ler de mes'ulüz. Kendi canımzıdan ve kanımızdan olan bir halki öyle lâf zı murat taahhütler. le kasaplık koyun gibi şunun bunun keyfine terketmeğe Türk Cumhuriyetmin dahi hakki yoktur, ve ola "'izdı. Biz Iskenderun Türk'lerinin hudut haricinde kalmalarına ancak ve ancak millî varhklannm en ufak taarruzdan masun kalacağı kanatile muvafakat ettikti. Eğer bu kanaati ihlâl edecek hareketler o muahedeyi keenlemyekün hükmüne koyarsa mes'elenin gayrimahlul olarak tek rar masaya avdet etmesi bittabi bir zaruret olur. Biz Türk'lere vazife tahmil eden muahedenin karşı tarafa bizimkilerden daha mukaddem vazifeler tahmil ettiği nasıl unutuluyor? Başkalan vazifelerini unutabilirler, fakat biz onları ihmal edemeyiz. Basit kaide: Bir muahedenm mer'L. yetine onu aktetmis olan tarafların hepsî bakmakla mükelleftir. îsken derun ve havalisi Türk'lerinin pay mal edilmekte olan hukukunu mevzuu bahsetmekle biz yalnız ve sadece hakkımızı ve vazifemizi istimal ediyoruz, bu hak ile vazifenin sonuna kadar takip ve ifa olunacağmdan herkes emin olsun. En kutsî haklara müstenit bir ahdın paymal edilmesine müsamaha ey. lemekte mandater Fransa'nın ne menfaati olabileceğine bizim akli aaız ermiyor. Her halde Paris'in bu iste dahli olabilecejrini biz pek zannetmiyoruz. Suriye'lilere gelince daha dünkü bu kardeş memleketin tskenderun ve havalisi Türk'Ierine zulüm ile muamele yapmasını meşru gösterebilecek makul bir sebep bul Almanya 300,000 kîşilill{ * ^ 1 • ı • .• bir ordu ıstıyor bilmelidir)) diyorlar Paris gazeteleri «Fransa hayır demesini Tazelenen eski bir dava îsme bo 1 f Iflstanbul a gelıyor f IstanbuTun «Wall Strit» inde bir tetkik Heyeti Vekile smaî tetkikat programını tasvip etti Ankara 21 (Telefonla) Başvekil tsmet Paşa Hz. bu akşam trenle tstanbul'a hareket ettiler. Başvekil Paşa istasyonda vekiller, meb'uslar, erkânı hükumet ve askeriye tarafmdan teşyi edildi. tsmet Paşa tstanbul'dan Yalova'ya geçecektir. Bu sabah saat on birde tsmet Paşanm riyasetinde toplanan Heyeti Vekile ikiye kadar müzake relere devam etti. Bu içtünada memleketimizde yeniden kurulacak fabrikalar için Rus heyetinin yapacağı tetkikata ait programın müzakere ve tasdik edildiği anlaşıhyor. Taksim meydanına 1 sene içinde 2 milyon harcandı Yeni aparbmanları en fazla doktorlar ve işten çekilen tacirler yaptırıyor Rana ve Mustafa Şeref B. ler tnhisarlar Vekili Ali Rana Bey de bu akşam tstanbul'a hareket etmiştir. tktisat Vekili Mustafa Şeref Bey yarın gidecektir. Maliye Vekili Mustafa Abdülhalik Beyin mezuniyeti bir hafta sonra bitecek ve Vekil Bey vaaifeye başlıyacaktır. •*»»**"^**^**^" Alman Bosvlkiü Fon Pöpdh ve arkaauftan Berlin 21 (A.A.) Siyasî ve askerî Alman mehaf ili, bazı haberlere nazaran Almanya hUkumetinin Fransa, tngiltere ve ttalya hükumetleri Ue girişmek arzusunda bulunduğu mükâlemeler hakkmda uzun mütalealar serdetmektedirler . Almanya hükumetinm icrasına girişmek arzusunda bulunduğu müzakereler, Almanya'yı askerî sahada diğer devletlerin tabi olmadığı bir takun tahdidata tâbi tutan Versaille» muahedenamesmhf heyeti mecmuaaı* na muteallık bulunacakbr. Alman askerî mehafilinde diğer ordularm malik olduklan bütün teslihata malik olmak ve bunlarla as kerî talimler yapmak hakkı ve mevcut asker miktannm mühim mJktarda tezyidi talep olunmaksızın AL. man ordusunda hizmet müddetinin 12 seneden 6 ve hatta 4 seneye indirilmesi salâhiyetini elde etmek mevzuu bahsolduğu soylenmektedir. A nasrn hali hazırda spor cemiyetleri denilen ve askerî manevralarla yetisthilen cemiyetler tarafmdan verilecek olan ordunun iki veya 3 mislm* çıkarıltnası istenilmektedir. < * meySanmda yükseîen binalanUm bir kaç tanesi Amerika Erkânı Harp Reisi. 30 agustos geçit resimle "«de hazır bulunacaj* Isfanmil'da kavTm ve karpuz luğu kadar inşaat bolluğu da var. cApartnnan gibi sağlam irat>, <mimarhk gibi kârlı iş> sozleri son iki üç senenin lisammiza hediye ettiği yeni iki tabir oldu. Her adım başmda bh* Lutfen sahifeyi çevlrinis Paris Sef arethanemizde verilen ziyafetle*^. Dünya Güzeli Kopenhağ ve |Cop Dazür'dende musırrane davet edilivor Alman ordasu ve HiHer'in askerleri Berlin 21 (A.A.) Almanya hü( Mabadi 6 tnct sahifede ) Yalovada dünkü yarışlar Büyük havuzda yapılan yüzme yarışları çok güzel ve eğlenceli oldu L Amtrvca Erkânı Harbipe Reisi Jeteral Maç Arthur Dün Havas Ajansmın verdiği bir habere göre, Cemahiri Müttehîde U(Mabadi 4 uncü sahifede) Cemal Hüsnü B. Bern sef irimiz dün gece geldi YBlova'da aünJfcfl yortjlordan bir inttba yüzme müsabakalan için outün fennî Denizcilik r*edera»yonu tarafm şerajti haiz olduğundan, müsabakadan Yalova'daki yüzme havuzunda tertip edilen yüzme yarışları dün ya lar, çok muntazam olmuştur. Dün bupılmıştır. Seyrisefain idaresinin him rada yapılan müsabakaların en eğlencelisini, su topu müsabakası teşkil met ve müzaheretile muvaffakiyetli bir şekilde intaç edilen müsabakalar, etmiştir. 23 derece sıcak suyun için de yapılan su topu müsabakası, BüYalova kaplıcalarında çok eğlenceli bîr gün geçirilmesine vesile olmuştur. yükdere'deki havuzda yapılan müsabakalarla kıyas kabul etmiyecek deSıcak havuzda yapılan muhtelif recede kolay oynanmışhr. Maamafih yüzme müsabakalan ve su topu mübu müsabaka, GAİatasaray su topu sabakası, Yalova'da bulunan kalatakımınm ortaya çıkardığı manasız balık bir halk kütlesi tarafmdan büyük bir merak ve alâka ile takip edil bir ihtilâf yüzünden ehemmiyetini ve heyecanını kaybetmiştir. miştir Denizcilik Federasyonu, Yalova'Yalova'da Seyrisefain idaresi ta(Mabadi 6 tnct sahifede) rafından vücude getirilen havuz, (iMUMnMHiıııııııiııııııııııııııııııııııııııınııııiHiııııııııınıııııııınıııııırııııııııiMiııııııııııııııiıııııııııııııııııııııiitıııııııııııııııiMnıııııııııınııiMiıııııı kenrnan Hantm Baule plâjlannda: Sağtnda Arjanfin, Amerika güzelleri Bfezüya, solunda Pero ve , Bern sefhrimiz Cemal Hüsnü Bey dün gece saat dokuzda «ttalya» vapuru ile şehrimize gelmiştir. Cemal Hüsnü Bey tstanbul'da bir iki gün kaldıktan sonra Yalova'ya ve Anka»•a'ya gidecektir Paris 18 (Hu. Mu.) Paris sefirhniz Suat Bey ve refikası Hanıme fendi dün Dünya Güzeli Keriman H. şerefme sefarette bir çay ziyafeti verdiler. Ziyafete, Paris'te bulunan {Mabadi 4 üncu sahifede) Piyasada dünkü vaziyet Kontenjan harici ithalâtın ilgasından istifade etmeğe kalkışanlar oldu Mes'ele Çatallaşıyor Vilâye mai yet memuru Nasuhi Beyin Bostanci kara kolunda dayak yediği iddiası üzerine Kadıköy kaymakamı th san Bey tara • fmdan tahki kat icrasına başlanmıştı. Bu tahkikat bitmiş, alman neticeyi mübeyyin evrak Mevaddı iptidaiye Nasuhî B. dayak mî yedi, Fiatları yükseltiliyor Uç aylık kontenjan listesine merdayak mı attı? but yeni kararname piyasada mühim mak müşküldür. Biz Türk'ler Suriye'nin ancak saadet ve sel&metini temenni edebiliriz. Suriye'lilerin ts kenderun ve havalisi Türk'lerine . hem de ahde muhalif olarak . fena muamele yapmaları neden caiz olacakmış?. O halde tskenderun ve havalisi Türk'lerini iz'aç ederek beri tarafta bizleri de bihuzur eden fena tazyik hareketlerini yapanlar kim lerdir? Çok sürmüş olan bu zulıim ve tazyika artık ve çabuk bir nihayet vermek lâzımdır. İnsanlığııİ ve iyi konv şuluğun icabı budur. Bu s6zlerimizin her tarafta iyi bir makes ve sür'atli bir hüsnü kabul bulacağını ümit ediyoruz. Hulâsa olarak tskenderun ve havalisinde ahdî vaziyeti tam ve kâmil olarak müesses görmek ihtiyacındayız. YUNUSNADl HAM1Ş: Gazi Hazretlerinin huzttrunda!.. Reiricumhur Haz • retleri nezdindeki intibalarımızın mabadi.. Yarınki nüsharmzda. Y.N. Kadtköy kaymakarM dün akşam Vali İtuan Bey muavini Ali Rıza Bey« takdim edil ( Mabadi 6 tnct sahifede ). ^ bir tesir husule getirmiştir. Bir çok mevaddı iptidaiye ve saire ticareti yapanlar mallanm saklanuşlar ve fiatlarını artırmışlardır. Şnndiye kadar memleketin ancak ihtiyacına tekabül eden mevat kontenjana ithal edilmekte, bakiyesi kontenjan harici tutulmakta idi. Yeni kararname ile kontenjan harici mevat ta kontenjana tâbi tutulacaktır. Binaenaleyh sıhhati umumiyeye taalluk eden mevat müstesna olmak üzere diğer eşya yani fabrikalar a ait mevaddı iptidaiye ile mmmamul mevat ta kontenjana tâbidir. Bu vaziyet yerli fabrikacıları ve imalâtaneleri (Jtfoöoc« 6 ıncı «oftiöde. ). §anayi Müdürü Dani% fiey