7 Şubat 1932 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

İ SEKiZiNCi SENE No. 2787 Sahip Vvs Başmuharriri İDAREHANESİ: Hmunuuaımniy* kartiKinda • Telgraf: İstanbul Cumhurivet İ Posta kutııeu: N» 246 Başmuharrtr : 22366 Tahrir müdOrU : 23239 20472 Idare mUdUrü 22365. Cu m h u İlâniharpsiz harp devam ediyor PAZAR 7 ŞUBAT 1932 ABONE ŞERAİTİ MÜDDET: TÜRKİYEİÇINj HARİÇ İÇİN Seneliği 6 Aylığı 3 Aylığı 1400 Kr. : 2700 Kr. 750 Kr. : 1450 Kr. 400 Kr."! 800 Kr. 150 Kr. Nushası her yerde Ruslar Japon Hududunda Tahşidat Yapıyor Okumak ihfiyacına cevap: Ansiklopedi! Cumhuriyet müesseselerinden möteşekkil matbaacılık ve Neşriyat Türk Anonîm şîrketinfn nesrini ka • rarlaştırdığı «Hayat Ansiklopedi • si» nin ilk cüzü çıktı, ve üzerinde aylardan ve aylardanberi çalışılan bu eserin bu ilk parçası hakkında efkeri umumiyenin telâkki tarzı dahi alındı: Takdîrlerle karşılıyan büyük bir hüsnii kabul. Bu meyanda daha ziyade şekle ait olarak tamamîle hayırhahane bîr îki tenkidi de «Hayat Ansiklopedisî» nin başında olanlar teşekkürlerle karşıladılar. Osmanlı tarihine ait bazı vakıalann tarîhini artık bizce metruk olan rumî tarih ile değil, hiç olmazsa yalnız rumî tarih ile değil, esasen artık bizim de resmî takvi • mimiz olmuş bulunan şetnsî, yani milâdî tarih ile zikretmek lâzım geldiği ve saire gibi. Filhakika bundan sonra yazılacak tarih kitaplarımızdaki taribleri yeni takvimimize uydurmak icap ettiği gibi bizde takvim ıslah olunurken evvelâ rumî ile milâdî arasındaki 13 günlük farkın kaldırılmış olduğunu ve biiâhare senenin de fennî takvime tevfik edilmiş bulunduğunu düşünerek bu aralardaki vakıalann hakikî zamanlarını tesbit etmek içîn dikkatli bir iki ameliyeye katlanmak lâzım gelir, ki nihayet güç bir şey değildir. Bövle şekle ait ehemmiyetsiz ve nihayet mükerrer tabılannda ıslahı ve ikinci cüzünde îse işareti kabil ufaktefek bir iki kusuru harîcinde ıHayat Ansiklopedisi» nin tam bir muvaffakivetle eıkmış bulunması veni barflerle başlıyan yeni matbuat ha • yatımızda başlıbasma bir hâdise sayılacak kadar miihîmdir. = 5 Kuruştur^ Japon kıtaatı "Harbin,, şehrini de işgal etti! Rusya hudutta 70,000 asker topladıJaponya'da seferberlik şayıaları var! Londra 6 (A. A.) Japon kıtaatı Harbin'i işgal etmişlerdir. Hz. Dün dairelerinde meşgul oldular Reisicumhur Hz. dün akşam geç vakte kadar hiç bir yere çıkmıyarak Dolmabahçe sarayında hususi dairelerinde meşgul olmuşlardır. Şehir Meclisinde fırtma Belediye Filorya plâjmı alsın mı, almasın mı?. Ha>lı münakaşalar oldu, teklifin encümenlerde tetkikine karar verildi Rus hududunda Londra 6 (A. A.) N e w s C h ronicle gazetesi, Japon menabiinden vuku bulan istihbaratına at fen, 70 bin Rus askerinin Vlavi vostook'da top • Ianmış ve mez • kur şehirde örf î idare ilân edil naiş olduğunu yaz maktadır. Japon tebaasına ateş edilmiş olduğu da söy • lenmektedir. Kıymetli bîr Türk san'atkâri Ağaç yapraklarile çok güzel levhalar yapıyar AJkdiyenin tekliftne tttraz . Belediye Relsi edenlerden Nazmi Nuri B. Muhitiin B. Belediyenin teklifine ttiraz edenlerden Tevfik Salim Pf. ^ Hayırlı bir karar: Heybeliada'da yeni bir Sanatoryom yapılacak Şehir Meclisi, dün btrinci reis vekili Sadettin Ferit Beyin riyasetinde top Iandı. Dünkü celse hayli hararetli geçti. Bilbassa Filorya plâjı mes'elesi epey azun süren münakasalan mucip oldu. Şanghay'da vaziyet Şanghay 6 (A. A.) Dün neş redilmiş haberler hilâfına olarak Mareşal Cang Kay Şek'in yeni bir retmi Çin menabün [Mareşal, resmen ve ismen Çin Cumhunyeti riyasetinden çe» den gelen ve takttmis olmakîa beraber hakikatı halde Çin'tn diktatörü mamen müstakil Tchappe'in havadan bombardımabir dikkat ve tahkik ile teyit olunan I Bursaflı Mehmet Tturl tfendintn s£aç yap mna bugün de devam edilmiştir. Ja • raklarından vücude getirdiği san'atkâranc haberler fasılasız devam eden top apon'lar imtiyazlı mıntakanın şimali teşine rağmen Çin'lUerin Woosung isbir levha tihkâmlarına hâkim olduklarını iddia sarkisi müntehasında bulunan Sino'< Resmini gör • {Mabadi 4 üncü sahifede) eylemektedirler. düğünüz Bur• sa'lı mücellit Mehmet Nuri Efendi çok kıymetli ve şayani "»I H ı • takdir bir san'atkârdır. : Bugün ait '• mış yaşında bulunan Mehmet Nuri Efendi san'at âlemmde mtm bir mucit dahi sayılabilir. San'atkâr Bursa'ü San'atkârm Nuri Efendi resmi ile beraber dercettiğimiz levhalar bez ve kâğıt gibi maddeler ü • zerine yazılmış değildir. Mehmet Nuri Efendi bu güzel yazıları ken • dilerine mahsus bir usul ile terbiye etti?i yapraklara yazmaktadır. Mehmet Nuri Efendi yaprak üstüne yazı yazmak usulünü 307 tari hinde yani bundan krk bir sene evvel keşfetmiş, 1322 senesîne kadar bu tarzda bir çok eserler vücude getirmiş. bu sene tekrar ayni işe başlamıştır. Büyük bir sabır ve tahammül işi olan bu yazıları nasıl yazdıfını Vendisine sorduk. Mehmet Nuri Ef. bize şu cevabı verdi: < Bu para ile olur iş de?i1. Bu bir zevk, bir aşk isidir. Ihtiyarladım ama ziyanı yok. ömrüm ne kadar Sokaklarda dünkü manzaralar&an: Çocukların kar oyvntt vefa ederse ben de buna devam edeBir kaç gündenberi fasılah bir şe • luklan donmuştur. Bazı otomobfl tak • ceğim». silerî de bozulmuş, şoförler pazarbklı kilde devam eden fırtma ile yağan kar Nuri Efendinin eserleri yalnız seyrüsefere başlamışlardır. evvelki gün dinmis ve hava kısmen ısınbu nevi Ievhalara münhasır değildir. Kar yollan tamamen kapladığı için mıştı. Fakat, dün sabahtan itibaren şidBu zat nebatattan renkleri bozulmaBelediye temizlik îşleri amelesi dün caddetli bir rüzgârla birlikte tekrar şiddetli mak şartile gayet güzel kolleksi • deleri ve sokakları temizlemekle uğraşbir kar tipisi başlamış, şehir tamamen yonlar yapmaktadır. Mekteplerimiz karla örtylmüştür. Kar tipisi dün gün mışlardır. bu koHeksiyon'ardan istifade edebi Kar ve soğuk, gene şehirde odun ve düz ve gece fasılasız bir şekilde devam lirler. Nuri Efendi deri ve pirinç kömür ihtikârına sebebiyet vermiştir. etmiştir. üzerine kabartma levhalar, kadife Rasatan°lerden alınan malumata göre Daha iki gün evvel 5,5 lira olan odu atlas, ipekli ve fanilâ üzerine levhanun çekisi 7 0 0 kuruşa, kömürün okkası kar tipisi bir kaç gün daha sürecektir. lar. süsler de yapmaktadır. da sekiz kuruşa çıkmıştır. Karla beraber hava da fazla soğu Mehmet Nnr; Efendî henüz bîr a{Mabadi 4 üncü sahifede) duğu için bir çok evlerde terkos mus • telye açacak kadar sermayeye malik IIIIIIIIIIIIIMIII ıııııııımıınıııııııııııııııııımıııiMiııiMiııımmıııııııı ııııiHiıı bulunmadıgı için Salkımsöğut cad yerlerin altındaki madenci, dağlar • Evlerinin işlerile, çocuklarının hadesindeki 1 numaralı evde çalışmakdaki ormancı ve avcı, fabrikadaki yatlarile, kendi hayat işlerile alâkatadır. dar hiç bir ana baba farzolunamaz ki mühendis, ustabaşı veya amele, or • dudaki zabit hulâsa her hangi mesbu kitaptan müstağni farzedilebilsin. lekte olursa olsun herkes «Hayat AnOkumağı cidden öğrenmek telâkki esiklopedisi» nde kendisine daima şen, den her çocuk için gece gündüz be • şakrak ve faydalı bir arkadaş ve ekraberinde bulunacak diger canlı bir seriya da doğru yolu gösteren bir rehm e k t e p t e bu «Hayat Ansiklopediber bulacaklardır. Hele muallim ve si» dir. Ya muallimler?.. Kendilerine talebe için bu kitap daima hacmi kübinbir sual soran t a z e dimağlara ceçültülmüş büyük bir kütüphane va • v a p yetiştirmek v e y a bunları en canlı ~r Anhara 6 (TelefonJa) Gummevzuîar uzerinde tenvir etmek mec zifesini görecektir. Evvelâ: Heybeliada sanatoryomuna flâve edilecek kırk beş yataklık pavyon hakkında Sıhhiye Enciimeninin maxbatası okundu. Avni Bey, bu işe mev • 2u kırk beş bin liranın gelecek sene, devredilmesini, gelecek sene kırk bes bin lira daha ilâvesi suretile güzel bir pav • yon meydana getirilmesini teklif etti. Bu şekilde işin ozayacağı mütalealan ileri süriildü. Pavyonnn mülkiycti mes'elesi mevzuu bahsedüerek bütçe nisbetmde ILÛtfen sahifeyi çevirintz) «Hayat Ansiklopedisi» ni müte • rakki Türk bayatı için ehemmiyetli kılan en esash cihet Ue onua yalnız ' biraz büyücek cesamette kuru bir lugat kitabı olmıyarak bilâkis her cüzünde bundan başka karilerine ilk görünüşte basit sanılan bir çok canlı ve kıymetli malumat vermesidîr. tlk cüzün cevap verdiği suallerden bir kaçı: IJyurken îşitir miyiz? örümcek ağmı nasıl örer? Rüzgâr niçin eser? Dilsîzlik neden olur? Kasırga, tayfun, sıcak ve soeuk rüzgârlar? Güneş ve bayatı, dünyamız ve hnvatı, gördüğümüz yıldızlann adedi? Ve saire, ve saire... M Bu tarz, ansiklopedi neşrinin yenî b'r tarzıdır, ve şüphesiz ki klâsik büyiik ansiklooedilerin malum olan kuru. münsecim ve mufassal tarzına faiktir. «Hayat Ansiklopedisi» de »sasen a!f"*>e tertibi ile yazılmakta olduğu için hayatta kullanılan kelimeler alfabe sırasile orada yerlerini alarak halkm anlıyacağı surette izahlarını da bulacaklardır. Ancak bu kitap yalnız bununla iktifa etmiyerek her nüshasında ansiklopedik malumatın bînbir çeşidinden bazılarını ayrıca kâf i derecede vazih canlı bir lisan ile vermektedir. Bizde de tabii bir *ün büyük ansiklooedi vücude getirilecektir. Fakat şimdiki âcil ihtiyaclarımıza cevap vermek hususunda bizim için «Hayat Ansiklopedisi» nin büyük an» siklopediye müreccah ve faik bir mevkii olduğunu tasdik etmemek kabil değildir. Muntazaman her on beş günde bir nüshası çıkacak olan «Hayat Ansiklopedisi» nin istisnasız herkese faydalı canlı bir kütüphane teşkil edecesji cok mevdanda bir haki • kattir. Büyük Ansiklopediyi yalnız mütehassıslar ihtiyaç gördükleri yerlerde kullanabilirler. «Hayat Ansiklopedisi:!» ne gelince o elinizden düşnvyecek bir kitaptır. Her canınız sıkıldığı zaman «Hayat Ansiklopedisi» nin hangi bir cildini elinize alabilir ve onnn sahifelerini hiç bir rornanın, hiç bir kitabın size vermesî ihtimali ölmıyan bir zevk ile çevirebilifsiniz. «Hayat Ansiklopedisi^ ile tnuhakkak daima yüzünüze gülen bîr hazne önündesiniz veya dünyanın bütün güzel kokıılarım ve venklerinî nefsinde cemetmiş bir çiçek bahçesi irinde. Memlekette ilk Ansiklopediyi bu şekilde neşretmef e karar eeronis olanlann isabeti hergün daha ziyade takdir edileceğinde süphemiz yoktur. «Hayat Ansiklopedisi» ni kin o • kuyacak ? Yukarıdanberi verdiğimîz izahata nazaran bu suale ancak şu suretle cevap verilebilir: Hayat Ansiklopedisi'ni kim okumıyacak?.. Kör musikişinaslar zmir'deki müessesenin çocukları çok güzel bir konser verdiler Kış kasıp kavuruyor! da hararet nakıs 19 a düştü Dün bütün gün kar yağdı Ankara'da Konserden fzmir 6 (Hususî) Sağırlar, dü • sizler ve körler müessesesinin körler şubesi, bu hafta Karşıyaka kulübünde ilk konserini vermiştir. bir inttba Memleketimizde ilk defa verflen bÖyle bir konser, halkm alâkasını şiddetle celbetmif, süslü salonlar Türk ve ec • ( Mabadi 5 inci sahifede ) mıııııııiiiıııııııııııııııııııııııııııııııııııııınmııiııınıııııınnıııiıııııınmııımııınıtııııııııımııııııınıııııııııııııııııııııııııııııııııııııtııııııııııııınmıv Rana B. geliyor İnKisarlar Vekili dün hareketetti buriyetînde buTunan bu zatlar t H a v a t Ansiklopedisi» nde kendiieri içîn bitip tükenmez bir hazne bulmıyacaklar mı?.. Çarşıdaki iş adamı, denîzdeki gemici veya balıkçı tarladaki çiftçi, «Hayat Ansiklopedisi» ile Türk neşrîyat havatmda yeni bir devir a çılmakt» olduğunu mübalâğasız iddia edebiluiz. YUNUS NAOİ rük ve tnhisarlar Vekili Rana B. bugünkii trenle îstanbuVa hare ket etti. Rana Bey tstanbul'da tetkikat yapacaktvr. (Serlevhaları okuyarak) «Hükumet terkosu alıyor», «Verem hastanesinin int«5i takarrür etmiçtir», «Tahdidi teslihat konferansı müzakereye başladı» Vay canıaa, müvezzi bize geçen seneki gazeteyi yutturdu galiba î