14 Ocak 1932 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

SEKİZİNCİ SENE No. 2T63 Sahip ve Başmuharriri V U N U 8 IVJADİ İOAREHANESİ: j kaı>ı&nfe 4aırn aohsosa jfTelgraft İstanbuJ Cumhuriyet I Posta kutusuı N" 2 4 6 Basmuharrtr : 22360 TahHr müdüru • 23239 İdare müdürü 22365. Matbaa «047* m h u r iy Hz. Dun dairelerinde meşgul olmuşlardır Reisicumhur Hz., dün Dol mabahçe Sarayındaki daire lerinde meşgul olmuşlar, bir yerm çtkmamtflardır. Saat iki buçukta Dahiliye Vekili Şükrü Kaya B. Saraya gelmiş, Gazi Hz» nin neztlerinde geç oakte kadar kalmıstır. Dün de bir çok zevat Saraya giderek defteri mahsusu imzalamışlardır. Fmnsız Tiyatrosunda temsüler veren Yunan Millî Opera heyeti dün Reukumhur Gazi Hz. ne arzı tazimat ederek şereflerine cumartesi için (Puçini) nin meşhur lâyemat eseri olan (Toska) yı mevkii temaşaya vazedeceklerini arzetmislerdir. Reiaicumhur Gazi Hz. bu davetten mutehassis olduklarmı beyan ve Yu• nan Millî Opera heyetine selâmlanm tebliğ buyurmuşlardır. PERŞEMBE 14 KANUNUSANi 1932 ABO NE ŞERAITİ • * MÜDOET:\ TÜRKİYE İÇİN İ HARİÇ İÇİN j • • • •Seneliği j 1400 Kr. | 2700 Kr. : • • ! •6 Ayhğı : 750 Kr. . 1450 Kr. : İ * 3 Ayhğı • 1 Aylığı: 400 Kr. i 150 Kr. j 800 Kr. : Yfushası her yerde = 5 Knruştur = Yeni bir harp Ihtimali etrafmda Bulgaristanda SiyasîBorclarını Vermivecek Bulgar Başvekili de Son sözünü söyledi! Pazar günü saat 2 de Kraliçe intihap ediliyor Kraliçeye yol masraflarmdan maada 500 lira da naktî mükâfat veriyoruz Lutfen dOc katle okuyu • nuz: Güzellik müsabakamız bu pazar günü, saat ikide Cum • huriyet idare hanesinde hafi surette yapıla caktır. O gün müsabaka baslayın cıya kadar kayıt muamelesi devam edecektir. Müsabakaya gireceklerin mü Türktye GüzeVHk Kraliçesî olan talihU genç kvnn çöre sabaka günü nüeeği ffuzel Kan (Cannes) şehrinden btr manzara fus tezkerelerini getirmeleri lâzımsında, Türkiye tebaası, hiç evlen • dir. memis ve namuslu olmak kâfidir. Kraliçe intihap edilen hanıma, yaMüsabakaya girecek hanımlar, p« nında ailesinden bir zatla beraber zar günü saat bir buçukta idareha • Paris'e kadar gidip gelme masraflanemize gelmelidirler. rından maada zarurî masarif i için gaMüsabaka, hafi bir içtimada icra zetemiz tarafmdan 500 lira verile edileceği için, hakem heyetinden cektir. maada kimse bulunmıyacaktır. Bt • Müsabakaya girmek için 1825 ya(Lutfen sahtfeyi çeviriniz) M. Musoüni'nin bundan yedi sene evvel söylediğine göre henüz yeni ve umumi bir harbe daha vaktimiz vardır. Filhakika galiba 925 senesinde idi ki M. Musolini: Yeni bir karbe gelince( onu ancak 935 senesinde düşünebiliriz. Demişti. Şimdi 932 ye henüz girdiğimize nazaran M. Musolini'nin kehaneti noktasından içinde bulun duğumuz seneyi ve hatta ondan sonraki iki seneyi rahat rahat gecirebileceğimize hükmolunabilir. Burası böyle olmakla beraber zaman za • man umumî ve yeni bir harbi daha acele olarak tasavvur ve tahmin e • denler eksik değildir. Gazetelerde görmüşsünüzdür: Ludendorf'un fikri budur ve Troçki böyle düşünmekte dir. Bize sorulursa, dünya ahvali her ihtimale imkân verecek vaziyette olmasına rağmen, her hangi bir harbi yakın farzetmek kolay işlerden değildir. Biz henüz büyük dünya harbi yangının kokularını teneffüs etmekte o!an bu neslin yeni bir ateşe, husuaile harp atesine atılabileceğine ih timal vermekte çok güclük çekiyor, bunu adeta muhal gorüyoruz. Eğer dünyada bundan sonra bir harp olacak olursa o klâsik harplerden biri oiacak değildir, onun müthis bir kital şeklinde adeta vahsi bir ihtilâl ola • cağını farzetmek akla daha yakın • dir. Harbin eski klâsik şekli hudut nizaı ve arazi davası idi. Büyük har • bin sulhu ortaya arazi nizalan bı • rakmadı değilse de bugün beşerîyetin çektiği ıztirap arazi nizalanndan daha derin manalan ihtiva etmekte bulunuyor. Umumî harbin sulhu or tadaki davalan halledecek yerde meydana yeni yeni davalar çıkaracak veçhiie kahirane ve zalimane olmuştur. Beşeriyet bundan dolayı büyük ıztıraplar çekiyor, ve dünya buhranının baslıca sebepleri bu haksızlıklara dayanıyor. Bugün kürei arz üzerinde bulunan insanların ekseriyeti harpten müctenîp olduğuna göre bu haksızlıkların sulhan hallolunmasma daha f azla ihtimal vermek daha makul olur. Yoksa bu davalan halle • decek hareketin harp değil, ihtilâl oiacağını pek iyi bilmek lâzımdır. Harp, iyi veya fena, nihayet bir efkâri umumiye işidir. Cihan efkâri umumiyesi ise harbe en kat'î surette aleyhtarıdır. Ama her hangi bir çıkmaz karsısında dünyanın sürükle • neceği bir hareket te vardır. Eğer îcbar olunurlarsa insanlann bundan sonra sürüklenecekieri hareket harp değil, ancak ihtilâl olur. Bugünkü mes'ul devlet adamiarınm sırtların • daki mes'uiiyet yükünü bundan dolayı hiç bir zamana nisbet ve kıyas olunamıyacak surette ağırdır. Bugün dünya vaziyetinin vaha • meti muvacehesinde her seyden evvel umumî harbin sulhtaki hatalan tashih etmeğe ihtiyaç vardır. Bu hatalar umumî harbin sulhunda kendilerini galip addeden bir takım dev • letlerin iptidaî asırlara yakısacak bir hâkimiyet tavrı ile her istediklerini dikte edebilecekleri kanaatinden ve onlartn bu kanaate göre hareketle rinden ve hâlâ o yolda yürümeğe çalısmalarmdan ileri gelmektedir. Bugünkü beseriyetin vicdanı bu kadar îptidaî hissiyatla bu sekilde ileri götürülecek zalimane davalara tahammül etmemek istidadı ile mücehhez bulunuyor. Eğer baska hal şekli bulunmiyarak mes'eleler şiddetli hareketlere müncer olursa milletlerin mevcut zımamdarları atarak akıllannın estiği istikametlerde puyan oldukları görülecektir. Bu bir harp olmaz, bir hercümerç olur. Dünyanın bugünkü sıkıntılannm başında harp tazminatı ile devletler arasmdaki harp borçlan mes'eleleri vardır. Almanya harp tazminatının tediyesine devam edememek mevkiinde olduğunu açık söylüyor. Mes'eIe, yalnız Almanya'yı değil, dîğer bazı mağlup milletleri de alâkadar etmekte olan bir mes'eledir. Diğer devletler ise Amerika'ya karşı olan harp borçîarma harp taz minatlarını karşılık tutmuş gibidirler, ve hiç olmazsa o iddiadadırlar. Bu iki mes'elenin yekdiğerine ne kadar bağlı olduğunu uzun boylu tetkike ihtiyaç olmaksızın onlarla beseriyetin büyük bîr çıkmaz önünde bulunduğunu sövlomek lâzımdır. Atnerikan kongresi diğer Alman'lardan sonra Bulgarlar da artık tamirat borcu tanımıyorlar Fransa'dan sonra Romanya'da heyecan! Sofya 13 (A.A.) Nazırlar meclisi, Bulgaristan'm malî ve iktisadî vaziyeti hakkmdaki raporu üç gün tetkikten sonra kabul etmiştir. Bu rapor, Cemiyeti Akvamın önümüzdeki içtima devresinde cemiyete tevdi ohmacaknr. Raporun muhteviyafa hakkmda matbuat mümessilleri tarafmdan sorulan bir suale cevaben M. Mouchanoff, bu raporun memleketin malî vaziyetini sadikane tasvir etmekte olduğunu ve Bulgaristan'm tamirat namile olan taah • hudatmı ifaya Drtidan olmadıği neticesine varmakta bulunduğunu söyle miştir. Romanya'da heyecan Bükres 13 (A.A.) Romanya matbuatı, M. Brünmg'in beyanafa ile Bul • garistan Basvekflinin Bulgaristan'm tamirat bedellerini tediye edemiyeceği suretinde matbuat mümessillerine vaki beyanatmı uzun uzadıya tefsir etmektedir. Tamirat bedellerinin tediye edil • memesmin pek vahim neticeler tevlit edeceğini beyan eylemektedirler. Romen gazeteleri, Romanya'nm Fransa ve müttefiklerinin yanıbaşmda mevki almıs olduğunn aynca sovlüyorlar. Almanya'mn bir notası Berlin 13 (A.A.) Nimresmî bir membadan mülhem olan bir notada M. Brünnur'in beyanatınm muahedelerin yekcihef olarak feshi turetmde teiâkki edümesi lâzım geldiği, yalnız Almanya'nın Lausanne'da kabul edeceği noktai nazarı bildirmekten ibaret addedilmesi icap edeceği beyan olunmpktadır. Amerika ne bekliyor? Paris 13 (A.A.) Vasington'dan Cevat B» Varşova'da İlk Büyük Elçimizin itimatnamesini takdim etmesi büyük bir hâdise oldu Ankara 13 (Telefonla) tngiliz kab'iesindeki müzakere Heyeti Vekıie Londra 13 V A.A.) M. Makdonald, saat ikide top • Bâle istişarî komhesi mStehasnslarmm landı. Dört saat tamirat mes'elesin* dair olarak ver 'ı nazakerede bT oldukkn raoor hakkmda dun (ikşam, lundi Bu tfli*M. Neville Chamberlain, John Shnon mada kaçakçı • ve Runciman ile görüsmüştür. lıkla mücade • Kabine bu srbah içtima edecek ve le için teskil ihtirrra] verildiğine göre Lozan konfeedilecek 16 ransmda takip edilecek siyasete dair mü münferit hâ zakerede bulunacaktv. kimlik mınta kalarmm tesbit olunduğu an Tusvf Kemal Bey Iaşılmaktadır. thtisas mahkemeleri hâkim, Müddeiumumî, Miistentik ve başkâtiplerini tayin edecek olan Adliye İnti • hap Encümeni azaları yarın şehri • mize gelecekler, cumartesi gününden itibaren çalısmağa başlıyacaklardır. ~lman BatvektHnden $onra stytut ftore lan tanımtyacaklartnı beyan eden ikinci Başvekil: Bulgar Reiti Nazzart M. Maşanof NewYork Herald gazetesine büdirfl • diğine göre Cemahîri Müttahidei Amerika, Ahnanya beyanatanda ısrar ettiği takdirde müttefiklerinin kendisme olan borçlarmı odemiyeceklerini zannetmektedir. Bu takdirde Amerika 22 müyar miktarmda bir meblâğ kaybetmiş olacakhr Münlerit Hâkimlikler Vekiller Heyeti dün mîntakaları tesbit etti Zeki B. raporunu verdi! Atina maçları hangi şerait altında yapıldı, oyuncularımız nasıl oynadı? Rapor dikkate şayan Kısımları ihtiva ediyor [Muhtelit takım kaptanı Zeki Rıza Bey Atina seyahati hakkmdaki ra porunu makamt aidine vermistir. Anadola Ajansının tebliğ ettiği bu $ayani dikkat raporu aynen dercedi yoruz:"] «Fenerbahçe • Galatasaray muh teliti ile Yunanistan'da Olimpiya • kos, Panatinaikos, Enosis muhteliti arasında aktedilen mukavelename mucibince iki maç yapılmak üzere. 31 kânunuevvel 1931 perşembe günü İstanbul'dan hareket ettik. Pire'de kulüpler rüesası ve bir kısım halk tarafmdan istikbal edildik. thzar e dilmiş olan ntomobillerle Atina'da birinci sınıf Akropol oteline indik. Hariciye Vekili Batum'da.. Heyetîmiz Trabzon'dan geçerken şehre çıktı Yunan'hlar pek büyük misafir • perverlikle ve dostane hareket etmek te idiler. Atina'da kalacağımız müdMillî takımımtstn kıymetli kavtam Batum 12 Hariciye Vekili Tev det zarfında tanzim edimiş programZeki Rıza Bey larını da verdiler. fik Rüştü Beyle refakatindeki zevat Bu programda sporcularımızı yo şey görmediğimizden tadil etmeğe Batum'a muvasalat etmişlerdir. HeUUabadt 6 ınct sahifede) yetimiz Batum'da samimî bir surette rabilecek vs rahatsız edecek hiç bir ıııııııııııııııııııııııııııııiiiıııııııııııııııııııııııııımıımııııiM karşılanmıştır. Hazer denizinde müt ıııımııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııiHiıııııııııııııııııııı his fırtmalar hüküm sürmektedir. Heyetin Batum'da bir iki gün kal Varçova BSyuk Elçimzz Cevat Beyin itimatnamesini takdim ettiği gân ması muhtemeldir. ilınan bir rerim Batum 13 Türkiye Hariciye [ (1) Reisieumhur M. Moscicki, (2) Büyük Elçimiz Cevat B* (3) Başvekil M. Prgstor, Vekili yarın buradan hareket edecek(4) Hariciye Naztn M. Zaleski, (5) Büyük Elçilik Müsteşan Ercüment Ekrevı B, tir. (6) Kabine erkd.ni, (7) Protokol müdürü Kont Romer, (8.9) Buyük Elçüik erk&mA Tahran 13 Hazer denizin larak, Varsova'daki sefaretimiz, büVarsova, kânunusani (Hususî) deki fırtmalar kesilmiş ve Türkiye yük elçiliğe irtika ettirilmiş, fakat Yeni yılın ilk günlerinde Varşova Hariciye Vekihni istikbal için hare şehri bir yeniliğe sahne oldu. Türkiye simdiye kadar buraya bir büyük elçi ket etmiş olan Hariciye Müsteşan gönderilmiyerek makam maslahat ile Lehistan arasında yüzlerce senePehîevi'ye vâsıl olmuştur. güzarlarla idare edilmisti. denberi hiç bir fasılaya uğrmayına Heyetimiz Trabzon'dan geçerken dostluk rabıtasının en son tecellisi o( Mabadi 6 tncı sahifede ) Trabzon 12 Hariciye Vekili TevıııınıııiMiiHiııııııııııııiHiııııııııııııiııııııııııııııııııınııııııııııınııiMiıiHiııııııııınııııııınııııııııiTiııııiıııiHiıiııiHiııırıınııııııııimıııııııiHMiııııııti fik Rüştü Beyle tş Bankası Umumî pılacak şey ikidir: devletlerin Amerika'ya karşı olan ( Mabadi 6 ıncı sahifede ) 1: Sulhtakî hatalann tashihi. borçlarından fedakârhk etmemek 2: Teslihatm hakikaten tah • kararını ihsas etti. Fransa Almanya'mn Young plânını kendi rızasile imza didi. etmis olduğunu ve binaenaleyh onu Sulhtaki hatalar paraya taalluk etbugün kendi kendine iptal ve ilga e tiği kadar araziye de taalluk ediyor. demiyeceğini söylüyor. Yeni bir Versay ile, yeni bir Tri Son tayyare yanon'Ia bunların hepsini tashih et • piyangosu ke Almanya harp tazminatmı filen veremiyecek vaziyette ise bundan do mek beşeriyete yalnız huzur ve rahat şidesinde iki yüz değil, ayni zamanda şeref de vere • bin lira kaza layı ta Versay*danberi kuvvetin ve bilir. nan numara • kahnn zarü zebunu olarak veresrelTeslihatm tahdidi ise insanlann nın talihlilerindiği imzaların ne kiymeti olur? Di • den biri de bu ğer devletlerin Amerika'ya olan borç omuzlanndaki ağır vergi yüklerini muhakkak yart yarıya hafifleterek nutnaramn on • tarının hakikaten harp borçlarından beşeriyete nihayet rahat bir nefes al da 3İr biletine mı ibaret olduğu ise tahkika rauhtaç dır»»aktır. sahp olan polis bir mes'eledir. Biz zannediyoruz ki akli selim me Srtlı Efendidir. Harbe değil, umumî bir şurîse mâSen hangi sülâledensin?. Karaman'Iardan mı, Dağhç'lardan mı, Resnini dercetdenilik iddiasında bulunan insanları ni olmak için bugün vapılacak sey, yoksa Kıvırcık'lardan mı?. tiğiniz Sıtkı Ef. nihavet bu makul yola sevkedecek hatalardan ricat etmekten ibarettir. Şimdilik Karaman'lardanım ama, kasaba gidince ne olacağı • dörJüncü şube tir: Ya kolaylıkla, ya zorla. Beşeriyet şimdiye kadar sevkolun mı bibniyorum! menurlarındadır. YUNUSNADl duğu fena yoldan kurtulmak için ya Iki yüz bin lira Kazanan bir talihli