28 Ağustos 1931 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

<L SEKiZiNCi SENE No. 2625 açmubaprlrl 1VADİ İDAREHANESI:^ UnvfliHmmuınue kJMsın'ia daırcı malısıısa î*Telgraf: İstanbul Cumhurivel 5 Posta kulusu: N° 246 8aşmuharrlr T a hrir munü Idare müdüru 22365. Matbaa 22366 2323e 20472 mhuri Zafer Bayramı: Şehit Mehmetçiği ziyaret metrukâtı Gazi Hz. ne getirildi CUMA 28 AGUSTOS 1931 & ABONE ŞERAİTt MÜODET: f TÛRKİYE İÇİN : Seneligi : 14O0 Kr. 2700 Kr. 1450 Kr... : 6 Ayhğı : 750 Kr. İ 3 Aylığı ! 400 Kr. f 800 KrM Nüshası her yerde 5 Kurnştnr «• Kömür havzamız Bir altın havzasıdır 1 ^ 1 ^ Gazi Hz, Evvelki gece şehrimizi teşrif j» buyuran Reisicumhur Hz. dün 4 akşama kadar Dolmabahçe sa w rayındaki hususî dairelerinde « * istirahat buyurmuslardır. I m • Cumhur Reisi Büyük Gazi'nin evvelki gün ziyaret buyurdukları kö tnür havzamızın bir kısmını biz de dört beş gün evvel görmüş idik. Zonguldağ'a da uğrıyan kısa bir seya hatten istifade ederek oraya çık tık, ve vapurumuzun Zonguldak'ta geçirdiği yedi sekiz saatlik fasılayı bir kısım maden ocaklarımızı gör meğe tahsis ettik. Bu kısa müddeti mümkün olduğu kadar fazla faydalı kılmak için dikkat ve itinanın aza • misini göstermiş olan aziz dostlarımızın mihmannüvazlıklarından belki bütün ömrümüze sürecek çok kıy metli bir hatıra saklıyoruz. Yalnız Zonguldak'ta çalışan aziz dostlardan değil, aziz vatanın bu cennet parçasından da güzel hatı ralar saklıyoruz. Filhakika altı; altından daha kıymetli kara kömürle dolu olan bu havalinin üstü cennet Türk Gazeteciler Birlıği merasim komitesi, kadar güzel yeşilliklerle süslüdür. Ankara'da merasim programını hazırhyan Dahüıye Musteşarı Hıl mı Beyin nyasetınde tnsana biraz itina edilse hemen ve heyetleri 29 ağustos akşamı Afyon Ankara 27 (Telefonla) 30 Akendi kendine orman oluverecek karahisar'da birleçecekler ve ora ğustos Zafer Bayramı için hazırlıkhissini veren gümrah bir yedan hususî bir trenle Dumlupmar'a lara devam edilmektedir. O sabah şillik Zonguldağ'm dağlara kahareket edeceklerdir. Merasime B. Ankara'da büyük bir resmi geçit yadar uzanıp giden bütün arıM. Meclisi, C. H. Fırkası, tş, Zhaat, zalı arazisinde dalgalanıp duru pılacak, rozetler dağıtılacak, muh Sanayi ve Maadin, Emlâk Banka • telif yerlerde eğlenceler, müsameyor. önünüzde ise Karadenîz'in uları, Meclisi Urnmnî, Cemiyeti Be • fukta gökle birleşen hudutsuz geniş reler verilecektir. lediye, Hukuk mektebi, Tıcaret Oliği yayıhyor. Zonguldağ'ı Kozlu'ya Dumlupınar'da yapılacak mrasimi dası, Millî İktisat ve Tasarruf Odası, bağlıyan Âsıklar yolu mevki ve mantertip eden komite ihzaratını bitirBaro, spor kulüpleri, esnaf cemiyetzara itibarile güzellikte emsalsiz samiş gibidir. Şehit Mehmetçiğin me(Mabadi 2 inci sahifedei yılan Büyükada'nın tur yollarmdan zarını ziyaret edecek bütün vilâyet şüphesiz daha ileri ve çok daha yüksektir. Dahiliye Vekili evvelki gece Yalova'ya avdet etti «Kemal yeri)) inde bulunan kıymetli harp metrukâtı Gazi Hz. ne egtirildi .(Kemalyeri)) nde bulunan kıymetli harp Rüsuhi B. terfi etti Riyaseticumhur Başya veri Kaymakam oldu Dahüiye Vekili Şukru Kaya Bey İmroz'da kendisini selâmhyan Rum mektep çocuk'~ larını ok sarken Bu sütunlarda kömür havzamızla çok meşgul olmus olduğumuzu yasılanmızı okumak lutfunda bulu nan sevgili karilerimizin hepsi bi lirler. Bu kısa »eyahatin Zongul dak'taki kısa tevakkufunda Havza'nın yalnız bir kısmını ve yalnız seri bir gezişle görebildik. Esas itibarile Tevfik gördüklerimizin bildiklerinı«den f ar kilimiz Rüştü Bey 31 kı çok büyük olmadığını soyliyebi • ağustosta Ce liriz. Kömür havzasına karşı pek nevre'de topla haklı olarak gösterdiğimiz şiddetli nacak Avrupa alâkanın peyderpey tesbit etmiş olBirliği Komis duğu malumat hakikate tamamen yonuna Türki mutabıktır. Yani kömür havzamız ye namına isti • defalarla tekrar ettiğimiz veçhile rak etmek üzeyalnız kendi başına tediye muvazenere dün akşammizi temin edecek kadar kuvvetli bir ki ekspresle Avzenginlik kaynağımız ve binaenaleyh rupa'ya gitmiş o nisbette mühim bir iktisat unsurutir. muzdur, bir. Bu zenginlik kayna Tevfik Rüştü ğından şimdiye kadarki istifademiz B. Sirkeci istasmaatteessüf ve bizzarure mahdut kalmıstır, ve mahdut kalmakta de yonunda tngiliz sefiri M. Corç vam ediyor, iki. Büyük bir alâka Klark, Ru« sefiri hamlesile Büyük Reisimizin dahi Hanciye Veküi dün Sirkeci'de Rus sefirile samimi bir hasbunal M. Suriç, Irak seHavza'ya kadar uzanan bir seyahat esnasında firi Nacı Şev ihtiyar buyurmaları da isbat eder ki şarımız Kadri ve meb'us Rasim Feket B., Janrn sefiri M. Yosida. Bulfilhakika Yeni Türkiye için kömür rit Beyler tarafından tesyi edilmiştir. gar sefiri M. Pavlovof Cenaplarile havzamızda hallolunacak büyük Tevfik Rüştü Bey istasyonda treistanbul Valisi Muhittin, Türk Damikyaslı millî bir mes'ele vardır. yinler vekili Zekâi. Muhtelit Müba • nin hareketine kadar süfera ile goAltı zenginlik, üs^ü güzellîk olan dele Komiysonu Türk murahhas herüşmüşler' ve hepsinin ellerini sı " Zonguldak'ta dikkat gözümüzü ilk yeti reisi Şevki, Sofya sefaret müstekarak ayrılmışlardır. celbeden nokta Zonguldak Hmanı şarımız Nebil, Roma sefaret müste olmuştur. Karadeniz'in ekser sahil ,,Hiııııııııııı.ıııı.ıııııı.ıııııııııııııı.ı.ııııınıııııııımnııııı "»"» «'»" ııııııiHiııııııuıımmıııiHiııımuııııiHiıııınııııııiHiıuıım lerinin ehemmiyetini anlamak hu kasabalarında olduğu gibi Zongul aliyeti her şeyden evvel yükletme susunda vakur bir heyecanla mü • dak'ta da esasen liman yoktur. Yalişinin emin, kolay ve çok çabuk olteharrik görmekten bilhassa müf • nız burada Fransız kömür şirketi tamasına bağhdır. Şimdi havzadan rafından bir dalgak'ran yaptırılmak 1,200,000 1,500,000 tonilâto kömür tehir olduk. suretile küçük bir liman vücude geKömür havzamızın millî iktisa • çıkarılmaktadır. Liman işini hal, tirilmiş olduğu malumdur. Görme diyatımızda oymyacağı mühim rol yani tahmil ve tahliyeyi temin etmeden edindiğimiz ma'umatın verdiği leri tahakkuk ettirebilmesi için bü ılen bu miktarın esaslı surette arfikîr de ne kadar küçük olursa olsun tırılabileceğine doğrusu bizim ak yük teşkilât ve tesisata ihtiyaç var biz bunun hiç olmazsa daha büyü lımız ermemistir, ve ermez. Nite dır. Az çok zaman isteyen bu işle cek bir mikyasta bir Haydarpaşa lirin bugünden yarına meydana gelekhn pek haklı olarak devlet naza manına olsun benziyeceğini tasavvur rında dahi mes'ele bu suretle mevmiyeceğine şüphe yoktur. Fakat onetmekte idik. Evvelâ bu tasavvuruları meydana getirmek için de arzudur. muz yanlış îmiş. Zonguldağ'ın kü Kömür havzamızın son seneler tık daha fazla zaman geçinnemeçük limanmda büyük bir hayal inkiliyiz. Bugünden önümüzde büjrük bir deki faaliyeti daha makul ve daha sarına uğramış olduğumuzu söyle hakikat var: Kömür havzamız zenciddî safhalara inkılâp etmiş oldu meğe mecburuz. ğunu ve bu suretle havzanın namzet ginlikte her hangi bir altm made olduğu parlak istikbale lâyik an ninden on kere, yüz kere yüksektir. Zonguldak Hmanı denilen şey kaHavzada ük yapacağımız işlerra d an denize doğru uzatılmış güdük layışlı işlere sahne olmağa başlamış den biri de kömür servetimizin eve kalınca bir duvardan ibaret ve iki bulunduğunu memnuniyetle ve şüksaslı ilmî ve fennî bir tetkikle kat'î iiç küçük gemiyi ancak barındıra ranla gördük. Bu son ve yeni safolarak hakikate yakm bir surette bilir bir şey. Manzarasında Haydarhalarda kömür iktisadiyatına ait paşa limanına nisbetle bile bir gelişi millî uyanıkhğa büyük bir pay a tesbitidir. Havzanın umumî jeolojik güzellik var. Geçen senenin şiddetli yırmak lâzımdır. Ezcümle millî mü bir tetkik ve tesbitine ihtiyaç var ' f ırtınası az kalsın bu duvarı da kalesseselerimizden İş Bankası havzada dır. Uç, dört koldan esaslı surette dırıp atacakmış. Kaldırıp atamamıs parmağını mes'elenin en can alacak yapılmak lâzım gelen bu tetkik be», ama esaslı tamire ihtiyaç gösterecek damarlarına koymustur. İş Ban altı senelik bir zaman ve bir hayli de masraf istiyebilir. Işe bir an evvel veçhile bir hayli zedelemis.Hulâsa kasının havzadaki alâkası ve meybaşlanmâk şartile zamanın ehem az çok bir seye yarasa da Zongulkü şimdiden ehemmiyetle Jtaydo .dağ'ın mevcut duvarını bir liman lunacak bir merhale teşkil etmek •.nnyeti yoktur. Masrafa gelince böysaymağa bir türlü bizim dilimiz var tedir. "Kozlu'da fennin en son te le bir miHî servetin takdir ve tesBiti hesabına ihtiyar olunacak masraî mıyor. Hakikatte kömür havzasında rakkilerine uygun olarak vücude bir, iki milyona bile mal olmak lâgetirilen işletmede Bankanın alâka liman yoktur demek, çok yanlış olzım gelse elbette gene çok görül mıyan en kestirme bir ifade ola ve tesîri.a,0k;surette göze çarpıyor. raez. Bankanın havzadaki alâkasını elcaktır. ili gitti Avrupa İttihadı Komisyonu 31 a^ustosta Cenevre'de toplaniyor Seyahatte bulunan Dahiliye Vekili Şükrü Kaya Bey ve refa katinde bulunan zevat evvelki Kaymakam Rüsuhi Bey akşam saat 8 de Peykişevket gambotu ile Yalova'ya avdet etmiş Riyaseticumhur Başyaveri güzide zabitlerimizden Rüsuhi Bey lerdir. Şükrü Kaya B., Yalova kaymakamı ve hükumet erkânı ta kaymakamlığa terfi edilmiştir. rafından istikbal edilmiştir. DaAskerî kıymeti kadar binnefis hiliye Vekili doğruca kaplıcalara haluk ve değerli bir şahsiyet ogiderek Gazi Hz. ile Başvekil tslarak ta umumî muhabbeti kazan met Paşa Hz. ne mülâki olmuştur. mış bulunan Rüsui Beyi tebrik eŞükrü Kaya Bey, îsmet Paşa derken, derecesinin yükseltil Hz. nin neztlerinde saat üçe kamesinden duyduğumuz memnuni dar kalmış ve seyahatleri hakkında maîumat vermiştir. yeti de ayrıca kaydetmeği yerinde hh kadirşinashk addederiz. Rüsuhi Bey l a Trablusgarp ve Balkan harplerindenberi iştirak ettiği hemen her muharebede.gayyur ve fedakâr Türk zabiti en muzecini bihakkın temsil ede rek vatan müdafaasında liyakat ve besaletle çalışmış mert ve temiz bir askerdir. hut yarın şehrimize gelmesi beklenmektedir. Vekil B. bura da bir, iki gün dakar kaldıktan sonra Ankara'ya gidecektir. Şükrü Kaya Beyin Ankara'da bir müddet kaldıktan sonra Bolu ve havalisinde yeni bir teftiş se yahatine çıkması da muhtemeldir. Şükrü Kaya Bey, Çanakkale'de «Kemalyeri» inde tarihî kıymeti haiz bir çok harap metrukât bulmuştur. Bunlar toplattırılmış ve Gazi Hz. ne takdim edilmek ü Muaİİimler maaşlarınin azalmasındanjnüşteki.. Dün yapılan içtimada Vekâlete müracaat etmeğe karar verildi Eski paralar Müzemîze zengin bir koleksiyon alınıyor • . • • ı 1 I Maaşlarının azalman üzerine teşebbusatta bulunmak uzere toplanan muallimler Emeviler devrine ait bir gümüş sikke Halbuki kömür havzamızın fa lerinde tutan gençlerimizi vaziff • Esbak valilerden merhum Reşit Beye ait o!up Emniyet Sandığmda merhun bulunan ve Maarif Vekâletince Müzeler namına satm almmasına karar verilen eski paralar kolleksiyonunun Müzeler Müdürü Aziz Beyin riyasetindeki komisyon tarafından tetkikine dün de devam edilmiştir. Mevcut paralar, Emevî, Abbasî, Tavaifi müluk, Selçokî, Osmanlı, Türk ve Yunan meskukâ" tıdır. Mevcudü iki bin altı yüzü geçmektedir. Bunlardan bin yedi yüzü gümüş, beş yüz küsuru altın ve üç yüz kadarı da bakırdır. Altın paralar üzerindeki tetkikat ik mal edilmiş, gümüş sikkelerin tetkikine başlanmıştır. Bunlar üzerindeki tetkikat ta beş içtima kadar sürecek, ondan sonra bakır paralar tetkik edilmeğe başlanacaktır. Bütün kolleksiyonun yedi bin beş yüz liraya mübayaasi taç için tertip karrür etmiştir. YUNUS NADİ İstanbul MuaUimler Birliğinde dün hararetli bir îçtima aktedilmiştir. Içtimada elli altmış kadar muallim bulunmuştur. Içtimam mevzuu, barem kanunu mucibince muallimlerin maaşlarının aldığı yeni şekil hakkmda vekâlet nezdinde teşebbüsatta bulunmaktır. Barem kanunu ile; evvelce muallimlere verilen mesken bedeli de kendilerinden a£iir==irr • : : 7 : " Çanakkale şehıtlerını ziyaret kazanç vergisi alınmağa başlanmıştır. Muallimler, bu itibarla maaşlarının eskisine nazaran daha az bir miktara düştüğünü iddia etmişlerdir. içtima çok hararetli olmuş, müteaddit muallimler söz alarak beyam mütalea etmişlerdir. Neticede ve kâlet nezdinde bu hususta teşebbüsatta bulunulmasına karar venlmış. tir. "