22 Ağustos 1931 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

SENE No. 2619 ı^muharrlrl CUMARTESi 22 AGUSTOS 1931 YUNUS NADİ »*•*•••*•••* İDAREHANCSİ Telgraf: İstanbul Cumhıırivet * | Posta kutueu: N° 246 I : 22366 Basmuharrir Tahrir • 23236 : 80472 tdare müdUrü 22365. Matbaa ABONEJŞERAİTİ I MÜDDET [TÜRKİYE*İ^Nİ**HARİCTCİN* 1400 Kr. 6 Aylığı : 750 Kr. \ 3 Aylığı \ 400 Kr. her % Nflshast 2700 Xr. 1450 Kr.. 800 Kr. Sanayi erbabı Nasıl Yetistirilmelidir?. Genç bîr mühendis farzediniz: Dimağı, senelerce devam eden f ennî tahsilin bilgi hamulesile mesbu; ak'1 ve zekâsı, fennin en son keşfiyatınvâkıf olarak mektepten çıkıyor. iltnile mağrur ve müftehirdir. Bu genç, malumat ve iktidarile mütenasip bir vazifeye tayin edil mek şartîle, bir müessesenin değerli bîr uzvu, bir muvaffakiyet âmili olabilir. Hele onun bilgisi ile beraber mîzacmm nevM, yaradıhşta haiz olduğu istidat nazari itibara alınırsa, o genç dimağ bihakkın müsmir ve faideli olur. Genç mühendisin eline verilen diplomada bu fıtrî istidat ve kabiliyetler tnaalesef yazıh değildir. Buna binaen, şehadetnamesile müftehir olan yirmi iki yirmi üç yaşındaki bu genç, gençliğin verdiği safdillikle zanneder ki, iktisap ettiği ilimle alâkadar ber isi yapmağa muktedirdir. Halbuki, o, devri âlem seyahatine çıkmağı tasmim eden ve henüz ha zırhklarını bitirmiş olan bir seyyaha benzer. * ** Vehim ve bayal, yalnız genç mühendislere has bir şey değildir. Vehim ve hayal her yerde ve ber içte tesirini göstermektedir. Hele genç ve işlenmemis zeminler, vehim ve hayal çiçeğinin en kolay ve kuvvetle nesvü nema bulduğu yerlerdir. Mu> vaffakiyetsizlik ve husran ile neti • celenen bilumum sanayi teşebbüs • lerînde hakikî âmil olarak vehim ve hayali görürsünüz. Vâsi mikyasta israflan ve yığın yığın harabeleri doğuran âmil, hep vehim ve hayaldir. Yenî fabrika küsat edecek, yeni işler tesisine teşebbüs eyliyecek is erbabının, vehim ve hayalden, veba kadar vahim bir illet imis gîbi şüphelenmeleri, tevahhuş etmeleri gerektir. Bir işe girişmeden evvel, onu, enine, boyuna dikkatle tetkik ve mütalea ediniz, gene ve tekrar miita • lea ve tetkik ediniz. Zira, işin muvaffakiyetle neticelenmesi için lâbüt olan bütün sebepleri ve âmilleri tamamile tetkik ve tesbit ettiğinizi zannettiğiniz bir sırada göreceksi niz ki karşınızda g^° bir takım sreçilmesi imk&nsız müthiş engeller vardır. Ve onları geçemiyeceksiniz. Sanayi işlerinde cör'et, tohum halinde bir felâket ve inhidamdan başka bir şey değildir. Akıl ve mantığın, itidal ve seki netin az çok cari olduğu bir devirde yaşamış olan ihtiyar Rockfeller bu mes'eleye dair şu sözleri yazmıştır: «Her hangi bir memleketin evvelbevvel ihtiyaçlartnı tetkik ediniz. Hâdiselere ve vak'alara bakarak bu hâdiselerin ilcaatına tâbi olunuz. Ve şunu iyice zihninize hakkediniz ki: tş âleminde mavaffakiyet istihsali ne bir takım esrarengiz âmVlere, ne de bir cok hilelere miitevakkıftır. İşte muvaff akiyet, yantlmıyan kanunlara tâbidir. Bunlar: Tetkik ve mütalea, vukuf, sây,tahammül ve metanet, itidal, namuskârlık kanunlarıdır. Bu kanunlardan her hangi birini ihmal eferseniz, belki muvakkat ve geçici bir muvaff akiyet kazamrsımz. Fa kat hiç bir zaman kat'î ve devamlı bir zafere nail olamazsınız.» Bu nasihatleri, her memlekette dikkatle dinlemek lâzımdır. Bunlar, her iklim için hakikat olan kanunlardır. Bu, yalnız, sanayi işlerine yeni den yeniye teşebbüs etmiş milletler için değil, eski sanayi memleketle rine de faydalı olabilir. Nitekim bugünkü buhran gösteriyor ki bu düsturlardan bütün dünya istifade edebilirdi. Maahaza, bu düsturlar ve kanunlar bilhassa, yeni sanayi işlerinin neşvü nemasına en ziyade elverişli görünen memleketlerde nazari dik katten uzak tutulmamak lâzımdır. Çünkü: A • Sanayîe müteallik makinelerle malzemenin mubayaası, bittabi memleketten pek çok sermayenin çıka • rılmasını zarurî kılar; B Orada vaki olacak her hangi bir muvaffakiyetsizlik, eski sanayi memleketlerine nisbeten bilhassa G. MASCART (Mabadi 4 üncü sahifede) Gazeteler vaziyetlerini kanuna uydurdular Yeni ahkâma göre gr.zetecilik yapamıyacaklar tasfiye edilmektedir 5 Kuruşlnr Darülfünun takımı bugün Yunan Başvekilinin ya Leningrad'a gidiyor rın muva «alatı bekleniyor M. Venizelos • ••«fıl Şehrimız deki Rumca gazetelere gelen telgraf lara göre hâlen Romanya'da bulunan Yu nan Başvekili M. Venizelos tstanbul tari kile Atina'va dönecektir. M. Venlzelos Mütemmim malumata göre M. Venizelos yarın saat 14 te vapurla şehrimize gelecek ve o geceyi Tokathyan otelinde geçirdikten sonra ertesi ~;înü Atina'ya gidecektir. *f, Venizelos'un seyahati tenı Gün, Miüiyet, Vafrt "azetelerivin neşriyat miidiırleri, M. Agâh, Etem İzzet, Bükreş 20 (A.A.) M. Veni Ahmet Beyler zelos Sinaya'y» muvasalat etmiş • tir. Cumartesiye kadar orada kalaGazetelerin, vazi' ıi yeni lik eden yainız «Son Posta» nın şe • matbuat kanununa uyo. . maları için riklerinden Zekeriyya Bey kalrriakta cak olan M. Venizelos yarın Kral verilen muhlet bugün nihayet buluidi. Zekeriyya Bey mahkumiyetmm tarafından kabul edilecektir. Progyor. Bugünün aksamına kadar İstan hiyaneti vataniye ile münasebeti olrama nazaran Yunan Başvekili Robul'daki bilumum gazetelerin vazi madiğını iddia etmekle beraber niman'ya nazırlarile görüsecek ve cuyetlerini tesbit ve kanunun gazete • hayet kanunun çerçevesine girmek martesi günü Köstence tarikile Picilik edemiyecek kimseleri tasfiye et ve hissesini diğer arkadaşlarına satre'ye hareket edecektir. Resnaî mameleri lâzım gelmektedir. mak mecburiyetinde kalmıştır. hafil bu ziyaretin munhasıran bir neMahut Yarın kendi kendine tatili Dünden itibaren Son Posta'nın safaaliyet ettikten sonra yeni matbuat hipleri Ekrem ve Selim Ragıp Beyler, zaket eseri mahiyetinde olduğunu beyan etmektedir. kanununa muhalif olarak gazeteci(Mabadi 3 üncü sahifede) Moskova'da futbolcularımız şerefine muazzam merasim yapıldı tngiliz bütçesinde muvazene temin edilemedi . . •.^«»».. . MEMLEKET MEKTUBU Buğday ve şeker Hükumet vergilere zam icrası için muhaüflerle uyusmağa çalısıyor Liberaüer reısı Muhafazakârlar reıst Loyd Corç Baldvın leye doğru Başvekâlet dairesinde Londra 20 (A.A.) Kabine bu gün yaptığı umumî içtimada evvelce muhalif fırkaların reislerini kabul etmişler ve dünkü nazırlar meclisinde nazırlar encümeninde tetkik edilmiş olan tasarruf mes'elesi hakkında bütçe muvazenesini temin için ka müzakeratta bulunmuştur. M. Mak rara raptedilmiş olan teklifleri kendonald muhafazakâr ve liberal fırdilerine bildirmişlerdir. kalarının liderlerile bugün tekrar Yüzde 10 nisbetinde bir vergi kongörüşecektir. ması mes'elesinin yeniden mevzuu a M Makdonald w Londra 20 (A.A.) M. Makdonald ile M. Snowden bu sabah öğ bahsedilmediği haber ahnmıştır. Ha(Mabadi 3 üncu sahifede) nilllllllllllllllllllllllMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMinllllllllllllllllllllllllllllllllllllllMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlllllllllllllll' Denizden çıkarılan motör Başyazıcı efendi, Harice karşı Turk buğdayının himayesi için konulmuş olan eumruk resminin altı kuruş raddesinde bir şey olduğunu bi liyoruz Bir kaç senedenberi dunyanın buğday istihsali ve stok fazlahğı bir haldertir ki bu himayeye cidden ihtiyaç vardı ¥oksa haricle dahiii basbaşa bıraksak şuphesiz ta Amerika'dan kalkıp gelen buğday Turk limanlaruıda Tnrk buğdayile pekâlâ rekabet edecek. Bu hiniaye ile ve şündiki fiatlarla yabancı bupdaylar nakliye ile gümrük resmini odedikten sonra bize hemen hemen bedavava terkolunabilmelidir ki bizim buğdavlarunızla rekabet edebilsinler. Hamdolsun ondan yana bari emin ve musterih bir \aziyette bnlunuyoruz. Fakat buna mukabil kendi aramızda emin ve musterih değiliz. Bilâkis kendi memleketimizin buğdaycılıjh muztarip ve saskın bir haldedir Çunku dahilde istihsalimiz fazla Fiatlar alabilâiğine duşük. Daha da duseceğinden bihakkın kork • mağa ve endişe etmeğe mahal vardır. Nazariye itibarile buyuk bir nimet olmak lâzım selen bu bolluk hakikatte sanki bir felâket üniş gibi tesir yapıyor Bundan cıkabilecek neticeler pek muhim olduğu cihetle buna behemehal bir care bulmak icin ne kadar kafa yorulsa değeri vardır sanıyoruz Ko>lu umitsizlige düşerek yavaş yavaş buğday ekimini azaltırsa, buna AUahım etmesin bir de bazı afetler katılarak ge Efgan sefaretinin çayın&a... lecek senelerde buğday mahsulumuz ih larile ezcümle İtalyan sefiri Ba Dün Efgan istiklâlinin yıldö tiyaca yetmiyecek miktarlara duserse vaziyet ne olacak** O zaman hariçten buğday niimü münasebetile Efganistan'ın ron Alaizi, Ingiliz sefiri Sir Core şetirmeğe mecbur olacağız tabiî. Oile oKlark, Amerika sefiri Mister Ankara sefiri jeneral Sultan Ahlunca gumruk resmi inecektir. Bu yuzden maruz olabileceğimiz ziyanların duşuncesi met Han tarafından Türkuvaz'Grov, Japon sefiri Mösyö Ya bile şimdiden gozlerimizi karartacak kasida, Gulâm Nebi Han, ve Efgan'h da bir çay ziyafeti verilmiştir. dar korkunç gomlmelidir. Ziyafete hükumet erkânı, şehzabitlerle Efgan kolonisinden bir Cantm başyazıcı efendi bu işin iyi halli caresini en iyi olarak Cumhuriyet gösterçokları hazır bulunmuşlardır. rimizde bulunan süf eradan bazı mişti sanıvoruz. Bu memlekette en ucuz \cnen mahsul buğdaydır Hakikaten Turkiye ekmek fiati itibarile butun dünya Matbuat Tetkik Bürosuna pl âkları tetkik için gramofon memleketleri icinde rekor kıracak halde alınacakmış (Gazeteler): dir. Ekmeği şimdikine nisbetle hatta iki uç kuruş fazlasma yemeŞe karar versek hem gene butun dünyaya nisbetle en ucu7 kalmakta devam eder, hem de koyluyu buğdayı ve istikbali kurtarmış olurduk. Bugun dunyanın hic bir yerinde bizdeki gibi kilosu bes altı kurusa değil, hatta bunun iki misline bile ekmek yoktur. Tunanistan'da ve Fransa'da ekmeğin kilosu 18 kuruştur Buğdayı himaye hesabına bu fazlalığı nasd yapmalı diyenlere şeker fabrikalarımızı himave icin ihtiyar ettiğimiz feda kârlıkların büyııkluğunü hatırlatınz Şimdiki halde bu isin baska çıkar yoJu voktur. In$aallah B. M. Meclisi açılsın da şu j işe bir esash bakılsm. Fakat o açılıncıya kadar da mes'ele tetkik oluanrak hal çareleri hazırlansm Hurmetlerimizi sunarız başyazıcı efendi. Moskova'dan bîr manzara: Kremlin sarayt Moskova 21 (Darülfünun takı • yoma gelmişlerdi. Hiç birimiz sek mına refakat eden hususî muhabirisen bin kişiyi bir arada görmemiş ve mizden) Dün seksen bin kişiden bu kalabalığın, yaptığımız golleri fazla seyirci karsısında takımımız, alkıslamasmdan çıkan muazzam saSovyet millî takımına karsı fevkalâda tufanını isitmemistik. Helecandan de bir oyun oynamıştır. Bu fevka titrememek kabil değildi. Bütün alâde tâbirinde kat'iyyen mübalâğa hali bilerek, anlıyarak bizi takdir yoktur. Bu mühim müsabakanın ceediyordu. Arkadaşlarımızın göster reyan ettiği müddet esnasında en dikleri harikalı gayret, biraz sans çok takdir edilen Türk Darülfünun yardım etseydi, bizden bekledikleri takımı olmuştur. yahatine çıkan boksörlerimizin bu neticeyi elde edecektik. Sahaya merasimi mahsusa ile çıKendi kendilerine bir macera sekılmıştı. Türk Rus millî marşları rada bıraktıklan fena tesirleri izale terennüm edildi. Marşlar 80 bin kişi eden takımımız her vakit, her yerde tarafından kaimen dinlendi. Lef Yolbaş tacı ediliyor, sefaret erkânı gödaş ile Türk takımı kafilesi reisi çok samimî nutuklar söylediler. Mas rülen tesirleri bize memnuniyetle bildîriyordu. Bu vaziyetten çok müftelâhatgüzarımız Agâh B., Türk se hir oluyoruz. fareti «rkânı, Kara Han, Yokof ve Maçtan sonra saat on buçukta diğer Rus ricali, sivil ve asker bir (Lutfen sahifeyı çevınniz) çok zevat maçı görmek üzere stad Efgan istiklâlinin yıldönümü Dört gün evvelki siste, Tophane isimli motör koprü önünde Seyriefainin Haydarpaşa vapurile çarpışarak batmıştı. Dün Topane motörünün kurtarılmasına başlanmış, evvelâ denize indirilen dalgıçlar vasıtasile yaraları kapatılımş, sonra yavaş yavaş denizin yüzüne çekilmiştir. Resmimiz motörün vinçle çekilerek tamamen sudan çıkarıldığı esnada ahnmıştır. ^ Bugün Kadife Alev Maurice Dokobra'nın bu harikulâde romanını tefrikaya başladık. 3 üncü sahifemizde... Matbuat Tetkik B ürosunda faaliyet!