22 Ağustos 1931 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 1
Vi İ | ü i ii K Spor sayıfası Dünkü spor hadiseleri — Tenis, yarış,yüzme—Mekanik sporlar— Denizcilik Suriye Krallık mı Olacak ? Fransızların Suriye idaresini kırallığa tahvil edecekleri hak- kında: bir müddettenberi mevcut olan bir rivayet son günlerde kuvvet kesbetmeğe başlamıştır. Bunun sebebi Avrupa seyahatin- de . bulunan kıral Faysal ile Fransa bükümeti arasında bazı müzakereler ceryan ettiği anla” şılmasıdır. Acaba Irâk kralı Faysal ile Fransa hükümeti arasında cer- yan eden müzakeratta hakikaten Suriye idaresini alâkadar eden bir cihet var mıdır? Bu hususta bir büküm verebil- mek için Irak ile Suriye arasın- daki: coğrafi vaziyeti; ahalinin mütekabil . hissiyatını, ber iki memleketin Osmanlı imperatorlu- ğundan ayrıldığı gündenberi ge- girdiği hadiseleri göz önüne g€- tirmek lâzımdır. Irak mandasını üzerine alan ingiltere bu memlekette küçük bir Kürtlük akalliyeti bulunma- sına rağmen kendi hususi mena- fini - mubafaza: etmek kaydile kırallık şeklinde bir idare vah- deti vöcude getirmiştir. Suriye mandasını deruhte eden Fransa ise Iraktan daba küçük olan bu memleketi bir çok parçalara ayırmıştır. Bu tarzı idare Suriye milliyetperverlerinde Iraka doğru | bir incizap husule getirmektedir. Bu incizaba karşı tabit Iraklılar lâkayt değildir. Bu noktai nazardan Irakta ve Suriyedeki Arap milliyetpervet- leti ikiye ayrılabilir: Bunların bir kısmı tamamile idealisttirler. Bunların maksadı tam bir Arap vahdeti yapmaktır. Suriye ile Irakı tamamile #cnebi tesirler" lerden kurtarmak, sonra arala- rında birlik. yapmaktır. Müfrit telâkki edilebilecek re bu ya liyetperverlere karşı ikinci bir mutedil kısım vardır; bunlarda Suriye ile Irak arasında tam bir vahdet yerine bir Arap Heyeti müttefikası yapmaktır. M menfaatlara taalluk eden işlerde Her tarafa istiklâl vermekle beraber beynelmilel müşterek menfaatlere ait meselelerde müt- tehit bir hattı etmektir. ” 0 Suriyedeki Fransız idaresinin hiç şüphesiz bu gibi fikir cere- yanlarını görme jim yoktur, Eu cereyanları görünce onlara karşı bir vaziyet almaları da tabii olur. k Eğer Fransa hükümeti Suriye işleri hakkında kral (Faysal ile görüşmek isleyorsa bunun sebe- bihi Suriye ahvalinin vahametinde aramak icap eder. Suriyede bir türlü sökün temin edemiyen Fransa ihtimalki bu memlekette ingilizlerin Irakta tesis ettikleri vaziyete benzer bir idare usulü tatbik etmek , burada bir krallık vücude getirmek, bu idarenin başına da kral Faysalın biraderi Aliyi getirmek arzusuna düşmüş- tür. Söriye krallığına kral Fay- salın biraderini getirmek suretile Irak tarafından gelecek müfrit Ve Fransız menfaati için tehli- keli cereyanlara karşı kral Ali- hin şahsi bir siperi saka olabi- leceğini düşünmüştür. k ,Maamafi Suriyenin de Irak gi- bi bir krallık haline getirilmesi sadece Fransa hükümetinin ar- a tabi bir iş değildir. Her evvel Suriyede büyük bir müessisan toplamak, bü Mahalli | hareket temin | melerine imkân | : olan bü iş, dünü Yıl*Sayı:4891 İdare yeri: fsfanbul, Ankara ca. Vakıt Yurdu Cumartesi 22 Ağustos (8 inci ay) 1931 Telefon: aaa a Dn Mübadele komisyonunun işi ne zaman bitecek ? Komisyon reisi M. Rivasın beyânatı Bitaraf azadan M. Labarka istifa etti, komisyon işleri hakkındaki mütalğalarını anlâtıyor için azami gayretle çalışıyoruz. Etabli vesikaları tevziatı hakkın- Büyük taarruz nasıl hazırlandı, büyük zafer nasıl kazanıldı? Yazan: Mehmet Asım Pek yakında Vakıt sütunlarında (Idare) 24370 — (Yazı işleri) 2.4971 Sayısı 5 Kuruş Muharririmizin Suriyedeki tetkikleri Ermenilere kim yardım ediyor? mala pe epin em ke Söriyede Fransızlar tarafından en büyük itimada mazhar olan ermeniler hemen kâmilön hudutlarımıza yerime el. Bir muharririmiz Suriyede yaptı|dan aya Suriyedeki o cinsleri muhte ği tetkik seyahati neticesinde, Suriyejlif düşmanlarımız çoğalıyor. o Suri- deki ermenilere, kürtlere, 150 Jiklelye Türkiyeye, sıhhatli bir adama bir re ve firarilere dair pek şayanı dikkat| veremlinin tükrüğü ne ise odur! ve en doğru malümatı toplamıştır. Biz bu yazılarımızda komşumuz Bünlari bugünden itibaren neşrediyo Suriyede barınan, yalnız barınmakla M. Riva» Muhtelit mübadele komisyonu reisi M, Rivas Vicuna komisyon işleri 'hakkında şu izahatı ver- miştir: — işlerin sür'atle bitirilmesi Yarınki sayımız 12 Sayıfa çıkacak Hüseyin Rahmi Beyin güzel bir yazısı: Kanımızı emenler ,... Demokrasi münakaşaları Yazan: Burhan Asat .... Fransadan ayrılmak istiyenler Yazan: Ömer Riza .... Çocuk sayıfası .... Hikâye, meraklı ve eğlem- celi yazılar. Seyyar tedrisat Tecrübeye Muğla vilâyetinden başlandı, gelecek sene her tarafa teşmil olunacak Ankara, 21 (telefon) Muğla vilâyeti dahilinde 50 muallim tarafından (köyler o dolaşılmak surelile seyyar tedrisat yapılma ya ve köylüler okutulmıya baş- lanmıştır. Şimdilik tecrübe mahiyetinde müsbet bir netice verdiği tekdirde gelecek tatil devresinde bütün memlekete teşmil olunacak, her tarafta | seyyar muallim teşkilâtı ihdas | olunacaktır. Maksat, memlekette okuma yazma bilmiyen bir fer- din kalmamasıdı m. bir krallığa tebdili projesini ka- bul ettirmek lâzım gelir. Aca- ba bu suretle toplanacak mec- lis Fransanın bu arzusunu ka- bul edecek midir? Eğer bakika- da alâkadarlara gönderdiğimiz. 29,600 mektuptan şimdiye kadar 15,600 m aldık. Hergün va- sati olarak 500 cevap geliyor. Üçbuçuk aylık bir müddet için- de tetkikine muvaffak olduğu" muz 15,600 müracaattan tetkikat neticesinde 4,000 kişinin müra- caatı haklı görülmüş, 1000 mü- racaat reddedilmiştir. Altı bin müracaat o sahibinin verdikleri malümat gayri kâfi görülmüş ve erine Vaziyetlerini tesbite yarıyacâk evrak göstermeleri bildirilmiştir. Diğer 4600 kişinin vaziyetleri Türk ve Yunan hü- kümetlerile yapılacak muhabere- lerden anlaşılacaktır. Komisyon işlerinin ne kadar zamanda biteceğini! soruyorsu- nuz. Eğer bürolarımızda çalışan memurlar çoğaltılırsa “işlerin bu sene içinde biteceğini zannedi- yorum. Bu hususta birrapor ha- zırlıyarak komisyon meclisine verdim, Raporda işlerin süratle görülmesi için lâzım olan memur ; adedi gösterilmiştir. Eğer alâka- dar iki hükümet kadroyü çoğalt- mağı kabul ederjörse işlerin kisa bir Zaman içinde bitirilmesi ka- bil olacaktır, ME abarka memleketine gitti ubtelit Mübadele komisyonu bitaraf âzalarından M. Labarka vazifesinden istifa oetmiş ve ; memleketi olan Şiliye gitmek Üzere şehrimizden ayrılmıştır. M. Labarka hareketinden evel kendisile görüşen bir muharriri- mize demiştir kiz — Hususi bazı işlerim için memleketime gitmek mecburiye- tindeyim, Komisyon işleri son zamanlarda fazla olduğu için mezuniyetle Şiliye gitmem müm- CAR tarafı #üncü Saylada) kalmayıp ihsan velütuf gören Suriye, Türkiyenin hemen hemen düşmanlarımızı birer birer tetkik ede- bütün düşmanlarını toprakları üstün) ceğiz. Bu suretle asıl düşmanın kim de cemetmiş bir yerdir. Suriye de' olduğu anlaşılmış olsun1.. nilinee oakla bakımız neler geliyor: Ermeniler, kürtler, çerkesler, 150 hainler, firariler!.. Bunun se-lmeni vardr. Bunların mühim bir kıs tikler, EVVELÂ ERMENİLER: Suriyede (200 - 220 bin kadar er. bebini uzun boylu düşünmeğe lüzum|)mı Türkiyeden hicret edenlerdir. Bir yok. Çünkü öbür komşu memleketler|kısmı Suriyenin de yüz bulamıyan tekmil vatansızlar,| Bunlar şimali Suriyedeki (Dünkü © bi-İlerinde oturuyorlar. Fransız mandasındaki zim topraklarda!) geniş ve müsait bir! Bunun)ler, (tabii maksadı mahsuslâ) hemen faaliyet o sahası buluyorlar, içidir ki, seneden seneye, hatta ayi ermenisidir. eski köy, yerli Türkiyeden hicret eden Ermeni- (Lütfen sayıfayı çeviriniz) Lindbergin devri âlem seyahatini / &b4Td Meşhur tayyareci lindbergin,ya- nında karısı olduğuhalde büyükbir devri âlem seyahatine çıktığını ve her uğradığı yeri, okuyucula- rımız telgraf havadislerinden ta- kip etmektedirler. bayrettir. Lindberg, Nevyorktan Sibiryaya ve sonra Çin, Hindis- tan, şimali Avrupa, Asur adası, ve Ter Növ şibiceziresi tarikile Nevyorka' dönmek niyetindedir Nevyork Sibirya hattım ikmal etmiştir. Lindberg ve karısı, kendileri- Efganlıların istiklâl bayramı Efganlıların istiklâl bayramları olduğu için Efgan sefiri Sultan Ahmet Han tarafından Bebekte bir çay ziyafeti verildiğini yaz- mıştık; yukarıdaki resim bu ziyafette bulunan zevattan bazılarını göstermektedir. jeyi kabul tastik ederse ondan sonra Surye krallığına kral Faysalım biraderi (Ali) nin getirilmesi mevzuu bahsolabilir. Her halde anlaşılan şey Sur- yelilere kendisini şimdiye kadar ten Suriye meclis müessesanı bu | sevdiremiyen Fransanın bu mem- ..naasenase EE EEAANAEAA EAA ANA AA AEEA EEE EEAEREAEENA NEN. lekette yeni istediğidir. Bu itibarla Kral Fay- sâlın son Avrupa seyahati Sur- ye ile Irakın müstakbel idareleri noktai nazarından ehemmiyetli neticeler verebilir. Hehmet Asım Bu seyahat hakikaten şayanı ve seyahatinin birinci kısmı olan | nin gezinti dedikleri bu seyahati deniz tayyaresile yapıyorlar ve icabında denize konabiliyorlar. Bu itibarla seyahatlerinin ilk kısmında bunun için daima de- niz veya göl olan eraziden uç- tular, ve bir çok yerlerde deniz veya su üstüne kondular. Bu- güne kadar yaptıkları seyahat 8500 kilometreden fazladır, ve fırtınalara rağmen muntazam bir surette yapılmıştır. Şimdi Lindberg Tokyoya git- mek üzeredir. Bunun için de, Japonların “Fırtınalar yatağı, diye isim verdikleri Koril Ada- ları ortalarından uçacaklardır. Harita üzerinde bu adalar he- men hemen sıraya dizilmiş ve barınılması kolay limanlar gibi gözükmektedir. Fakat daimi bir sis altında saklı olan bu ada- larda ani ve müthiş tayfunlar esmektedir. Esasen bu adalar kâmilen vol- kaniktir. Ve sivri dağları, şimal bahrimuhitinin buzlu suları ara- sında fışkırır gibi yükselmekte- dir. Lindberg ile zevcesinin bu müşkül seyahatini bir an evvel muvaffakiyetle bitirmesini bütün dünya sabırsızlıklâ beklemekte- dir. Fakat, son haberlere göre Lindbergin tayyaresinin motörü bu adalardan geçerken zorlukla işliyebiliyormuş ve bunun için Tokyoya gidebileceği şüphelidir. Asağıdaki telgraf da bunu göstermektedir; arısı motörün müşkülâtla işlemesinden ve sis- ten dolayı hâlâ Shimushirs ada- sında bulunmaktadırlar,
