10 Ağustos 1931 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
SEKiZiNCi SENE No. 2607 İnAREHANESt: Ifihnnaııııtumnr ljrv.MiL airM Telgraf: İstanbul Cumhurivet Fosta k u l u s u : N° 2 4 6 T o l u f n n • Başmuharrir ICICIUn. Idare müdUrü 22365. Matbaa rahrlr müdUrü ı! ; i j i 22366 • 23236 20472 Hava Kahramanları Düu Gittiler llllllllllllllinilllllltllllllllllllllllllMIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIMIIIIIIIMMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIII IIIIIIIIIIIIIMIII "^^^" ^ ^ ^ ^^^^^ ^^^"^ ^^BBB^^ ^^•••^^ Cumhu PAZARTESÎ 10 AGUSTOS 1931 ABONE ŞFRAİTİ ~ f MÜDDET: rTÜRKİYE İÇİNJ HARİÇ İÇİN ; i t Seneliği Ayhğı : 3 Avlığı 1400 Kr. : 2700 Kr. j 750 Kr. 400 Kr. 1450 Kr.. İ 800 Kr. J Nflshası 5 liuraştur III lllllllllllll ^^m^^^ MMIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIM ^^••^^ ^ ^ ^ ^ ^ IIIMIIII I Misafirler sabah saat 5,5 ta Yeşilköyden büyük tezahürat içinde aynldılar Milletçe etrafında Toplanacağımız Bir tarih: 30 ağustos Büyük Erkâni Harbıyemizin nazari dikkatine ^^IBBB^^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^^""^^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ Bir gönül beyannamesi Bu 3i [stosta Dumlupınarj vatandaslar îkliyor L (Aka 1 Bahrimuhit kartalı nasıl uçtu? Mr. Boardman ve Polando Türkiye'de gördükleri muhabbet ve samimiyete teşekkürlerini bildirdiler Hangi senenin 30 ağustosu diye sorup araştırmağa lüzutn bile yoktur. Her senenin 30 ağustosu ve bilhassa imansız yılların müstesna devrinî teşkil eder görünen bu senenin 30 ağustosu. Ne yazıktır ki bugün sadece 30 ağustos demek kâfi gelmiyor da bu takvim ifadesini anlatmak için tarih hikâyesini tekrarlıyarak hatırlatmağa ihtiyaç görülüyor. 30 ağustos, istiklâl cidalini nihaî zaferle taclı yan baskumandanlık meydan muharebesinin adeta dünyayı yerinden sarsmtş olan büyük muvaffakiyet günü idi. 923 senesi ağustosunun 26 sında başlıyan ve düşmanın behemehal imhasını istihdaf etmiş bulunan müthiş taarruzumuz 30 ağustosta Kızıltaş deresinde cehennemî bir ateşin çemberleri içînde boğulan hasım kuvvetler Uzerinden atlıya rak her istikamette garbe teveccüh etmiş, ve ordumuz başkumandanın: Asker, şimdi hedefin Akdeniz'dir! Emri önünde uçmağa başlamıştı. öyle ki 9 eylulde tzmir'de idik. Harikaya benziyen bu büyük işin manasını anlamak için ondan ev velki senelerin bin ümit ile ve bin yeis ile dolu kara günlerini göz önüne getirmek Iâzımdır. Düşmanı de nize döken bu altın kanatlı ordu, bir tek neferinden başlanmak sure tile vücude getirilmiş ve çok zor ateş tecrübeleri içinde yeniden yeniye bozulup düzülmek sartile adeta mükerreren çelikleştirilmiş bir ordu idi. Ona hâkim olan kudret bütün bir milletin azim ve imanı idi. Her hangi millî bir mes'ele bu yüksek dere cesinde ele ahnınca onun isal edi lebileceği neticenin nasıl muvaffakiyetten de yüksek muzafferiyetlerde karar kılabileceğine bundan daha kat'î ve bundan daha yakın misal gösterilemese gerektir. Büyük milletler iradeleri kadar hafızaları da kuvvetli olmak lâzım gelen milletlerdir. Zaten millet demek, tarih demektir. Tarihi olmıyan millet henüz dünyaya doğmamış bir mevcudiyet sayılabildiği gibi tari hini unutan milletlerin istikbal yollarını kolaylıkla bulmakta müşkülât çekmeleri de tabiî görülmelidir. Bu hakikate binaen olacak ki aziz vatan çocuğu Aka Gündüz bize bütün milletçe gözlerimizi 30 ağustosa çevirmeğe davet eden bir beyanname gönderdi. Bütün millete hitap eden bu gönül beyannamesini gönlümüzün en derinlikleruıde uyandırdığı büyük aşk ve heyecanlarla bu nüshamıza dercederek milletin millî büyüklüklere müstak ve mütehassir saf ve mert gözü önüne sunuyoruz. Aka Gündüz: Oraya gitmiyeli kaç bin sene oldu? Diye soruyor. Hakikaten zama nın giinlük hâdiseleri hepimizi o kadar işgal etti ve o kadar bunalftı ki şimdi bu küçük şeylerin deryası içinde adeta boğulur gibi yüzerken Dumlupınar bize uzaktan uzağa hatırlanan bir mazi noktası gibi geliyor. Onun hakikaten mazi olmuş bir efsane olduğunu söyliyen nankör ve alçak ağızlar bile görülmedi mi? Halbuki, ortahğa hâkim olan bu fena haleti ruhiyelerde fazla delil olarak, bugünlerde her zamandan ziyade 30 ağustos etrafında ve Dumlupınar sahasında toplanmağa muhtaç ve hatta mecbur olduğumuza hükmetmekte hata yoktur. Felâketleri çözen millî tılsım noktaları mîl TayyareciJer hararetli merasim arasında Cenova'ya hareket ettiler ^ Bir si ratan Mei Ona «Mufs Gniidüz ) ^V »y. Muratdağı'nır «nlupmar» layat1 lyat bi }ütün ma rade ve Meryem'in ler ki bir tekj Fakat Muratc nar, maddc milyona yecan verı »tımızdır. Bu lilletlere ığttır. »,'i, rirayı Olemp'l n a s İ a r m f i â ^ ilâhları y 1 1 kikatin JVSgSc * yaşıyor dına M e | | | r Asker, derl Asker, dJsfr, ve top derler. erler ki dün ftada jfiSKnuş.. Fakat Mehr bir sAfiVn kısa alaca karanlığın o dağda yeni bir vatan ve ebir millet yaratmıştır. Anaların nemli gözleri oraya ta(lıdır. Babalar, uçuk benizli yüz •ini o pınarda yıkarlar. Genç kızfarın gönülleri oradan esen rüzgârırla dalgalanır. Yeni tar«'hin kökü [ada, ve o, bütün vatandadır. l Ve bütün bunlar bir sayı ve bir kelime ile ifade olunur: 30 ağustos.. Onun adı mezar değildir, onun adı, Türk'ün granitlesmis tılsımıdır. Hayat istivenler, saadet istiyenler, ebedilik istiyenler... Muhabbeti bilenler, minnetî bi lenler ve acıyı bilenler.. Her sene 30 ağustosu o pınarın etrafında geçirirler ve o granitleşen tılsımdan feyiz ahrlar. Bu tılsım gönül birliğinin, vatan birliğinin, kafa birliğinin de kay nağıdır. Oraya gitmiyeli kaç bin yıl oldu? (Mabadi 4 uncü sahifede) Beynelmilel iş kadmları Birliffi azaları geldiler Bahrimahiti aşan hava kartalı Cmnova'ya doğrn Yefilk oy'den ayrıLrk ten 12 gündenberi misafirimiz bulu • nan Amerika'lı tayyareci Mr. Polando ile Mr. Boardman Amerika'ya avdet etmek üzere dün sabah saat 5,30 da Yeşilköy tayyare meydanından hareketle Italya'nın Cenova şehrine gitmişlerdir. Tayyarecilerin avdet edecekleri evvelden malum ol • mamasına rağmen hava kahramanları, sabaha karşı îstanbul'dan otomobillerle Yeşilköy'e giden kadın erkek bir çok halk tarafından teşyi edilmişlerdir. Tayyareciler saat dörde çeyrek kala Perapalas'tan otomobillerle Yeşilköy'e hareket etmişler ve saat beşe çeyrek kala Yeşilköy meydamna vâsıl olmuşlardır. Burada kendile • rine muntazır bulunan Amerika sefiri Mr. Gro, Amerika sefaret er kânı, Vali Muhittin B. namına muaYukarıda Mister Boardman hareketinden evvel bir hatıra irmalarken, vini Fazlı, Belediye Reis muavini HâBeynelmilel Is ve Meslek Kadınlart Birliği azalart, kendilerini vapurda karsıltyan Turk aşağıda hareket ânı... mit, Yeşilköy kaymakamı Fehmi, Kadtn Birliği azaları le bir aradn başı Hüsnü Beylerle Yeşilköy'den bandosu da tayyarecilerin Yeşilköy'e ordu namına sekizinci alay kumanBeynelmilel iş ve meslek ka gelen bir çok aileler teşyi merasi muvasalatlarından hareketlerine kadanı Hüsnü, Kolordu Kumandanı dmları birliği azasmdan 20 ki minde hazır bulunuyorlardı. Şehir {Mabadi 4 üncü sahifede) Şükrü Naili Pş. namına yaveri binşilik bir grup dün Romanya va purile Köstence'den şehrimize gelmişler ve Perapalâs oteline misafir olmuşlardır. Kendilerini Türk Kadmlar Birliği namına reisi Lutfiye Bekir, Meliha Avni, Efsayiş Suat, Ne bahat Hâmit, Emine Saffet Ha Başmuharririmiz Yunus Nadi nımlarla Amerikan kız lisesi müBeyin oğlu Nadir Nadi Bey ile diri Mis Wkite ve gazeteciler isŞerifzade Süreyya Beyin keri Beynelmilel Iş ve Meslek Kadtnlan Birliği tikbal etmişlerdir. mesi Nüveyre Hanımefendinin reısı Mis Lena Madesin Philıps ve Birlik Amerika'lı kadmlar arasında pazetesinin Basmuharrın Mis Helen Havener nişan merasimi, dün Tarabya'da Yalova ile Bursa ve Gemlik ara Tokathyan otelinin bahcesmde avukat, müddeiumumî ve doksında beş otomobili soyan çapulcu ratı veçhile Balkan'larda da ayni güzide bir med'uvin heyeti hu torlar vardır. Bunlar arasında bularm takibatı ehemmiyetle devam şekilde çalışmak üzere bu sene zurunda icra edilmistir. lunan ve birliğin mürevvici efkârı etmektedir. Hükumet bu işe çok e Bükreş'e uğrıyarak Istanbul'a hemmiyet vermiş ve çapulcularm Nisan merasiminde, cenç ni olan gazetenin başmuharriri Mis geldik. Burada da bize iltihak esür'atle ve şiddetle takip ve tecziyesanliların aüeleri erkâ"indan baş Helen faaliyetleri hakkında şu decek bir birlik teşkilâtı vücude sine îstanbul ve Bursa Valilerini meizahatı vermiştir: ka Büyük M'l'et Meclisi Reisi mur etmiştir. Maamaf ih hâdise daha getireceğiz. Birliğin 1300 subesi « Dört senedenberi dünya Kâzım Pasa Hz. ile refikaları, ziyade Bursa Vilâyeti mıntakası da vardır. İstanbul'da; Türk ka Haricive Vekili Tevfik Rüstü Be nın muhtelif memleketlerinde iş hilinde olduğundan Bursa Valisi Fave meslek kadmları hakkında tet dınlarının da bizim birliğe dahil vin refikaları, Alman sefiri Her tin Beyle Bursa jandarma kuman olmaları hususunda temaslar yakikatta bulunduk ve bunlar aradanı bu işi daha yakından takip et Nadolni ve refikası, Avıısturya pacağız. mekte ol iuğu gibi kövlere jandarma sında bir tesanüt teminine çalı sefiri Mösvö Kral ve refikası, tş müfrezelerinden maada askerî müfşıyoruz. Bu cümleden olmak üGayemiz kadınların çocukları Bankası Umumî Müdürü Celâl rezeler de sevkedilmiştir. Civar vıve kocaları üzerindeki munis ve Bey, R'isen Esref Bev ve refikası, zere 1928 ve 29 senelerinde Avlâyetler bu çapulcularm kendi mın müşfik tesirinden istifade ederek rupa'da gezdiğimiz 14 memle Kocaeli meb'usu Süreyya Bey takalarınafirirmemesiiçin tertibat alinsanhkta harbe aleyhtar bir zihve refikası, Meras meb'usu Mitat kette tetkikat yaptıktan sonra mıslardır. Haydutlarm bir ikî güne niyet uyandırmağa çalısmaktır.» 1930 da Viyana'da Beynelmilel kadar ele çececeklerî ümit ediliyor. Bey ve refikası, Necmettin Mo'la Bursa Yalova yolunda kamyon Birliğin reisi avuknt Mis Lena Beyin ailesi, Cenao Sehabettin B. Kadın Birliği kongresini aktet lar ve otomohiller eskisi gibi serbesttik. Bu kongreye 16 memleket ve refikası, Nurullah Esat Bey ve Filips seyahatleri hakkında şunçe Valisi Muhittin Bey iştirak etti. Bu kongre mukarre (Mabadi 3 uncü sahifede) (Mabadi 2 inci sahifede) mabadi 2 inâ sahıjede) Hey'et, Kadın Birliği ile temas ederek ittihatlarına almağa çalışacak YalovaGemİik yolunda Mes'ut bir soygunculuk takibatı nişanlanma ka askerî müfrezeler de gönderildi Hâdise mıntakasına jandarmadan baş YUNUS NADt (Mabadi 3 uncu sahıfede)
