8 Ağustos 1931 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
SEKiZİNCi SENE No. 2605 NAD! IDAREHANESI: fRivnnuuıııuiüHf I.UMMIIİI uum nahsa^a ^Telgraf: İstanbu) Cumhurivet Posta kutusu: N° 2 4 6 T u l u f n n • ICICIUn. Başmuhanir Tahrir müdürü • 22366 23236 20472 Idare müdürü 22365. Matbaa Cu m h u rıyet Misafirlerimiz harikzedelere 400 lira verdiler Hava kahramanları dün Topkapı sarayını, camileri ziyaret ettiler Kahraman misafirlerimiz, Amerika tayya recileri Mr. Boardman ile Mr. Polando dün camileri, Yere batan ve Top kapı sarayları m gezmislerdir. Tayyare Ce miyeti reisi Hasan Fehmi, Tay yare Cemiyeti memurlarından Salâhattin, tayyare yüzbaşısı Ihsan, hava kumandanı yüz • başı Zekeriyya, Tayyare Cemiyeti memurla rından Feridun, Hakkı Cenap ve misafir tayyarecilere ter cümanlık eden Imadettin Bey lerle Istanbul CUMARTESi 8 AGUSTOS 1931 ABONE ŞERAİTİ | MÜDDET İTÜRKİYE İÇİN HAÇİÇ İÇİN | E SeneliĞ" j 1400 Kr. ; 2700 Kr.t: • \ 6 Aylıj;ı \ 750 Kr. | 1450 Kr..: * \ 3 Aylığı : 400 Kr. i 800 = 5 Kuraştar = Gazi Hz. Dün Gece Şehrimizi Teşrif Ettiler Dünya buhranımn Izalesi çareleri Aziz dostumuz Belçika'lı M. Georges Mascart'tn «dünya buhranı ve işsizlik» hakkında yazdığı kıymetli ma kalenin birinci kısmını dün neşretmiştik. İkinci kısmını da bugün dercediyoruz: 2 Mübadele kabiliyeti keyfiyeti Gazi Hz. Dün sabah Bursa yı teşrif ve gece şehri mize avdet ettiler Bursa 7 (Hu. Mu.) Reisi cumhur Hz. sabahleyin saat altıda Yalova'dan maiyetleri erkânile birlikte Bursa'y» teşrif bu yurmuşlardır. Gazi Hz. burada köşklerine inmişler ve bir müd det sonra Cumhuriyet köşkünü teş1 rif buyurmuşlardır. Reisicumhur Hz. öğle yemeğini yedikten sonra Uludağı teşrif ederek insaatı hitam bulan Uludağ^ otelini görmüşler ve çok beğen mislerdir. Halkın Sesi gazetesi tarafından tertip olunan Uludağ tenezzühüne| iştirak eden halk kafilesi yolda Gazi Hz. ne tesadüf etmişler ve müşarünileyh Hz. ini büyük te • zahüratla selâmlamışlardır. Reisicumhur Hz. saat yediye kadar Uludağ'da kalmışlar, ba dehu doğruca Mudanya'ya ha • reket buyurmuşlardır. Gazi Hz. buradan İstanbul'a hareket etmişlerdir. Havanın kararmasına rağmen Uludağ'dan Gazi Hz. nin hareketini haber alan Bursa'Iılar caddelerde büyük tezahürat yapmışlardır. Cumhuriyet Reisicumhur Hz. dün gece yarısından sonra saat ikiye dorğu Dolmabahçe sarayını teşrif buyurmuşlardır. MaarifVekiliEsatB.Dün sabah istanbul'a geldi Vekil B. Rasim Âli B. in tekrar Darülfünuna iade edileceğini söylüyor «Vekâlet, Tıbbiyeden çıkarılan muallirni haklı bulmuştur.» Maarif Vekili Esat Bey dün sabahki trenle Ankara'dan şehri mize gelmiştir. Maarif Vekili Esat Bey on gün kadar Istanbul'da kalacak ve bilâhare Trakya'da bir seyahat yapacaktır. Dün Vekil B. bir muaharririmize muhtelif mes'eleler hakkında şu beyanatta bulun muştur: « Mekteplerde tedriat teş Makalemizin birinci kısmında îngüiz mesai pazarının uzun süren buhranı, yeni iktisadî ihtiyacata teta bukun gecikmesinden ileri geldiğini izah ettik. Bu tetabuk gayrikâfi, hatta hiç mesabesindedir. Suçluları da, hakikî müsebbipleri de gösterdik. Şimdi, bütün dünyadaki issizlik ile yukarıda tetkik ettiğimiz İngiliz işsizliği arasında bir benzeyiş mevcut olup olmadığını arıyalım: Umumî bir pazar mahalli tasav vur ediniz, dünyada kullanılan mühim mevat mümessillerinin toplan dığı bîr pazar.. Bunlardan l»î*î <\Itını, ikincisi gümiişü. üçüncüsü ba kırı, diğerleri de buğdayı, patnuğu, kalayı, tütünü kaucuğu. kahveyi, çayı ve üh. gibi maddeleri temsil et mektedirler. Günün birinde bakır taciri «ha yattan kâm almapa karar vermiş, bakır fiatlarma yiizde otuz zammetmiştir.Pamuk ve kalay mümessilleri > ki bakırcı ile mallarını trampa e deceklerdir onun teklifini zarurî olarak kabul ediyorlar. Fakat bu isin neticesi zararlı olduğundan, tütü nü, çayı almaktan sarfı nazar ede ceklerdir. Tütün ve çay satılmadı ğından meydanda kalmıstır. Bu malları sürmek için ne yapmalı? Müsterilerî celbetmek içîn fiatları kırmakt«n başka care yok. Müsieriler de derhaJ tetkik ve müsahede vaziye tine geçerler. îhtivaten mubayaa miktarmı azaltırlar. Tütün ve çay satımı ihfîmalleri gittikce zavıflar ve bövlece nihayet muvazenesizlik baslar. Maarif Vekılı Esat Bey rinievvel bidayetinde başhya (Mabadi 4 uncu sahifede) At yarışları güzel oldu Dünkü yarışlar çok rağbet görmüş, Meclis Reisimiz yarışı takip etmiştir Kahraman tayyareciter muharririmizle Mr arada Muvazene ve muvazenesizlik devirleri Malların fiatları ve borsalarm vükseldiçi zamanlarda müstphMİler, sendikaların tesvik ve tazvikına kapılarak amele ücretlerini tezyit e derler. Bu tezavüt her tar*>ft> mu bayaa ve istihlâk kabilivetîni ço£*ıltır. Her tarafta emniyet hı'iktfm sü rer. tediyat ve buna müt^fprri muamelât her tarafta büyük bir sür'atle icra olunur. •Bu halde bir muvazene ve bütün fiatiarda bir nevi ahenk mevcuttur. Muvazenenin vücudü, her seyin pahalı olmasım zarurî kılmaz. Bunu isbat etmek için 1914 ten evv^'ki zamanları hatırlatmak kâfidir Fakat o devirde sanayi sahioleri, amele yevmiyelerini tavinde bugünden daha serbesttî ve binaenaleyh müstahsel mevadın kıymeti daha sür'atle tahavviil edebilirdi. Zamanımızda, bu tahavvül batidir, çünkü. mesai üc retlerinin tenziline sendikalar, anut ve çetin bir mümaneat göstermek tedirler. Yeni zaruretlere tetabuk keyfiyeti büyük bir teahhurla vaki olmaktadır. Şüphesizdir ki stoklarda vaki o lan ziyanlar bir çok ellere dağıl maktadır. Fakat buna mukabil maIî, sınaî ve ticarî mafillerin tathir ve ıslahı gayrikâfi ve sreç vaki olu yor. Onları istilâ etmis <>'ITI zavıf ve muzır unsurların ref'ü izalesi kolay kolay îcra edilemiyor. gazetecileri dün sabah saat 10 da Perapalas otelinde toplanarak Ame rika'lı tayyarecilerle birlikte Amerikan ve Türk bayrakİArile süslen miş otomobiHerle evvelâ Ayasofya camiine gitmişler, müteakıben sırasile Sultanahmet camii ve meyda nile, Süleymaniye ve Kariye cami lerini ziyaret etmişler ve dönüste Yerebatan sarayını da gezerek otele avdet etmişlerdir. Amerika'lı tayyareciler, cami lerle çok yakından alâkadar olmuşlardır. Kahraman misafirlerimiz Öğle yemeğini refakatlerindeki zevat ile birlikte otelde yemişler ve bir aile kadar samimî buldukları muhitlerin den cok memnun olduklarını beyan etmişlerdir. Yemekten sonra Topkapı sarayı müzesine gidilmiştir. Fakat tayya recilerin dün öğleden sonra motör • lerile meşgul olmağa karar vermiş oldukları için vaktin darlığı yüzünden Topkapı sarayının ancak hazine ve çini dairelerile arz odası ziyaret edilebilmiştir. Saraydan sonra otomobille Ye silköy'e giderek tayyarelerile meş gul olmuşlardır. Misafirler bugün de Yeşilköy'e gî Kahramanlarm civanmertiigî Kahramajn tayyAreci misa firlerimiz, Beçiktas yangınındaj evleri yanan fakirlere yardım maksadile, Beşiktaş Hilâliahmer şubesine ikiçer yüz Türk lirası hediye etmek suretile bü1 yük bir insaniyet ve civanmert { lik göstermişlerdir. Kendilerine teşekkürü bir vaj zife addederiz. derek tayyarelerile meşgul olacaklardır. Misafir tayyareci Mr. Polando dün kendisile konuşan bir muharririmize Türkiye hakkındaki intiba larını şu şekilde anlatmıştır: « Buraya gelmeden evvel Türkiye hakkında bir çok güzel şeyler okumuş veya işitmiştik. Fakat Istanbul'a geldikten sonra okudukları • mızın ve duyduklarımızın, gördük lerimizin yanında pek ehemmiyetsiz olduğunu pek çabuk anladık. Burada gördüğümüz misafirperverliği as(Mabadi 4 uncu sahifede) Gemlik yolundaki soygunculuk vakası • •»»• • Gazi Hz v haydutların derdesti için siddetli emirler verdi Bursa 7 (Hu. Mu.) Gazi Hz. Gemlik, Yalova'daki soyğunla pek ziyade alâkadar olarak dün ge ce nıfülleyilde istirahatlerini feda ile Bursa'y' teşrif etmişlerdir. Ahiren aldığım malumata nazaran dün gece Yalova'ya gitmekte olan üç otobüste mevcut yolculara Seryaverleri Rüsuhi Beyi göndererek soygun faillerini Cumhuriyet hükumetinin behemehal derdest edeceğini huzur ve emniyetle bu yoldan seyrüsefer et melerini bildirmek suretile iltifatta bulunmuşlardır. Memleketin iktisadiyatile çok alâkadar olan Bursa, Gemlik, Orhangazi ve Yalova şosesinde sükun ve emniyetin temini için vak'a mütecasirlerinin behemehal derdestleri hakkında bizzat Gazi Hz. nin gösterdiği (Mabadı 4 üncü sahifede) Dunkü at yarışlarından heyecanlı bir intiba Yarış ve ıslah encümeni tarafın dan tertip edilen at yarışlarmın ikincisi dün Veliefendi çayırında icra e dilmiştir. Birinci koşu satış koşusu olup dört ve daha yukarı yaştaki yerli ve Arap at ve kısraklara mahsustu. Mesafesi 2000 metre olan bu koşuda Prens Halim Beyin Mısır'dan yeni getirmiş (Mabadt 3 uncü sahifede) IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIII IIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIItllllllHIIIIII Hain Oruç Başmuharririmizi düelloya davet ediyor?!... Zengin bir spor günü Melih, Bunya'ya galip geldi, yeni idman heyetleri intihap edildi İsmet Paşa Hz. Basvekil, yakında Ankara'ya avdet edecek Ankara7 (Telefonla) İstanbul'da bulunan Basvekil İsmet Paşa Hz. yakında Ankara'ya avdet edeceklerdir. Basvekil Paşa burada bir kac gün devam edecek olan Heyeti Vekile içtimaına riyaset edeceklerdir. Faraziyat Bir faraziye serdedelim: Meselâ mucibi memnuniyet devirlerde emtea ve müstahsel mevat ile amele ücretleri arasında mevcut nisbetin, eşyanın ve tahvilâtın kıymeti mutlaka> sı ne olursa olsun tebeddül »tmiye ceğini farzedelim. Ve yeni bir mu vazene çaresinin sür'atle bulundu ğunu kabul edelim. O zaman, buh ran bugünkü gibi siddetli olamaydı Bugünkü vazivetin sebebi haki kisi olarak amele ücretlerinin veni zarureltere tetabukunda gecikilmiş olmasını görüyorum. Bu hal buhra nın uzun müddet devamının mühim âmillerinden biri olmuştur. Süphesiz, bu buhranm faz'" is tîhsal ve buna mümasil daha başka sebepleri de vardır. Fakat isin esası GEORGES MASCART Oîabadi 4 uncu sahifede) Yarınki nüshatfa Tarih yolurida: İlâhe Arthemis (Yazan Samıh Rıfat) 5 inci sahifede Mıntaka kongresine iştirak eden kulup murahhasları hep Mr arada Dün şehrin dört köşesinde gene yırında at koşularına devam edildi. muhtelif spor hareketleri oldu. Bü Taksim stadyomunda mühim boks yükdere'de yüzme, atlama ve sutopu maçları oldu. ^abahievin de mıntaka müsabakaları yapıldı, Veliefendi ça (Mabadi 3 üncü sahifede) Gazetemize müracaat eden müte kaitlere cevaplarımız ve son defa muamelesi ikmal edilenlerle Para mükâfatı alacak malul zabit ve efradın listesi Seninle diiello işte böyle olur! Hain Oruc'un, mahut Yarm pa çavrasını satılığa çıkardığı yolun • J daki bir haber münasebetile yazdı ğımız satırlara, serseri işi raaska
