26 Temmuz 1931 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 4

ANKARA MEKTUPLARI : Amelî tedrisat mes'elesi Maarif Vekâleti orta mektepler için yeni bir program yaptı, yeni kitaplar yazdırdı Fizik ve tabiat dersleri muallimlerine mahsus bir kurs açtı Ankara 24 (Hususî) Gazi orta muallim mektebinde fizik ve tabiî ilimler muallimlerine mahsus bir kursun açıldığı telefon haberi olarak yazılmıştı. Mecliste cereyan eden biitçe müzakereleri dolayısile daha evvel meşgul olamadığımız bu kurs memleketimizde tatbikatı yeni başhyan bir maarif cereyanınm mahsulüdür. Bu itibarla mühim bir maarif hâdisesi telâkki edilebilir. Malumdur ki mekteplerimizde tatbik edilen terbiye sisteminin pek nazarî olduğu ve çocuğun dimağını bir takım mücerredatla doldurarak amelî hayatta faydalı olabilecek bir bilgi ve tecrübe veremediği çok defa haklı olarak iddia edilmiştir. Fakat bu kâfi değildir ve mes'ele daha müsbet bir tarzı halle muhtaçtır. Zira umumî tedrisatın gayesi yalnız amelî hayat adamları yetiştirmek olamaz. Umumî tedrisat, ayni za manda, muhtelif ilim şubelerine intisap edecek gençlere yüksek bir ihtisas ta verebilmelidir. Bu son maksada göre de tedrisatın nazarî cl ması nakabili ictinap bir zaruretlir. Şu halde her iki gayeyi uzlaştır mak, hangi tedrisat derecelerinde, ne nisbette nazarî ve ne nisbette amelî bir tedris ve terbiye sistemi tatbik edileceğini tayin etmek lâzınrlır. Büyük Millet Meclisi dün dağıldı ( Birind sahifeden mabait ) Bunlar memleketin efkârı umumiyesîni 5 kuruş için istedikleri tarafa çevirirler. Vatanî mes'elelerde «Cumhuriyet, Milliyet, Vakit» gazetelerine müracaat edildiği zaman müracaatlerimizi hüsnü suretle telâkki etmişler, hatta hükumetin aleyhinde bile olsa neşriyatta bulunmuşlardır. Fakat bu münakkit matbuata müracaat et mek ve müracaatimizi kabul ettirmek imkânını bulamadık. Arkadaşım Halim Sadık Bey bunlara mü racaat etti. Fakat memlekete taalluk eden mes'eleleri neşrettiremedi. Biz neşrettirecek vasıta bulurduk, lâkin tenezzül etmedik. Bunu söylerken diğer tarafın da kabahatli olduğunu söylemek lâ zımdır. Çünkü tenkit vazifesi, bunların vazifesi iken bunu ihmal ettiler, tenkit hakkını karşı tarafa bıraktılar. Eğer bunlar da yazsalardı öbür tarafa meydanı boş bırakmazlardı. lâğvine taraf tarım. Çünkü bunun hiç bir faide temin etmiyeceğine kaniim Sonra maddede «yüksek veya lise tahsili» deniliyor. Bu neye benzer? Yüz lira veya on lira kefalet verilecek demek gibi bir şey! Encümen tenakuza düşmüştür. Bunlar ayrı ayrı derecelerdir. Ya âli tahsildir, ya lise tahsili.. Madde tavzih edil maddedeki cezalara müteallik kı • sin» dedi. Hakkı Tarık B. (Giresun) 12 inci sımlann ilmî mecmualara da teşmil edilmesini teklif etti. Vasfi Raşit B. Celâl Sahir Beyin teklif ettiği ibare yanhşlarının tashihi encümence kabul edilmekle beraber madde ahkâmının aynen ipka ve kabulünde ısrar etti. Reis, Celâl Sahir Beyin teklifi nazari itibara alınmak şartile mad deyi reye koydu, kabul olundu. ^Cumhariyet TemmiK 1931 at 4.27 de Bükreş'e müteveccihen mistir. Kazaya uğrıyan Norveç'in İs Yesilköy'den uçmuşlardır. tanbul konsolosu M. Tedor Rapen Altı kişiyi hâmil olan bu tay konsoloshanenin verdigi malumayareBulçar hvdııduna vâsıl olduta göre, hususî bir iş için Berlin'e ğu sırada birdenbire kesif bir sis gitmek üzere tavyare yolunu terile karşılaşmıştır. Tayyare, pilot cih etmistir Hâdise dolavısile konihva Bevin iyi idaresi sayesinde soîosluk binasmın bayrağı dün yayoluna devama muvaffak olmuşrıya indirilmiştir. sa da biraz sonra her tarafı kaphyan kesif bir sis yüzünden îstiKazazede tayyarenin pilotu îhkametini tayin edemiyerek Stran ya Bey altı senedenberi Sidna şirca dağlarma çarnmıstır. Bu mü ketinde pilotluk eden muktedir sademe neticnsinde tayyarenin tayyarecilerimizdendi. uzun müdbenzin deposu tutusmuş ve tay det orduda bulunmuş ve iktidarile yare ile beraber pilot ve rasıt ta kendisini herkese sevdirmiştir. dahil olmak üzere yolculann hepsi Merhum İhya Bey gecen kıs da kömür haline gelmislerdir. Hâ bir seyahat esnasında büyük bir diseyi ilk haber alan Bulgar za • 1 fırtına da geçirmiş ve tayyaresini tetkik ve müşahede etmek kabiiiyei ve itiyadını alacaktır. Bu sene orta mekteplerin ilk sı nıflarından başlıyarak ücüncü se nede tamamlanacak ve tatbikatma devam edilecek olan programda fen ve tabiat dersleri iki grupa ayrıl • mıştır: 1 Fizik ve kimya grupu. 2 Biyoloji grupu. Son grup nebatat ve hayvanat derslerinden mürekkeptir. Hıfzıs sıhha mebahisi ise bu iki grup dersleri içine serpiştirilmiştir. Görülüyor ki orta mekteplerin yeni programı, lise tahsil yapmıyarak doğrudan doğruya hayata atılmak istiyen genci pratik bir kıymeti hniz Gazeteci meb'uslar umumî malumatla techiz etmeği isKanunda noksan bir taraf var tihdaf eden yeniliklere ve hususi dır ve ikmali lâzımdır. Matbuat cüryetlere maliktir. münü irtikâp eden gazeteci meb'usBunun muvaffakiyetle tatbiki her larm mes'ul edilmeleri icap cder. şeyden evvel kitap ve muallim mes'e Bu cihet te hükumetçe nazari dikkate alınmalıdır. lesi olduğu için Vekâlet, Amerika ve Meselâ geçenlerde Yakup Kadri Avrupa'da bu gaye ile yazılmış en Bey Hakimiyeti Milliye'ye yazdığı iyi eserleri rehber ittihaz ederek bir makalede «Böyle bir zamanda kitaplar yazdırmıştır. Muallimlpre istikrazdan bahsetmek cinnettir» digelince halen orta mekteplerde fizik yor. Kimi kastettiğini tabiî anlıyorsunuz. tşte bunlar meb'usluğa bü ve tabiat ilimlerini okutan mualîimler, kurstan geçirilecek, yeniden yeti rünülerek söylenmiş mütecasirane şecek olanlar da muallim mektepleri sözlerdir. Bu mevzuu «hiyanel ko kuyor» şeklinde göstermesi hayre programının amelî tedrisat esasla timi mucip oldu. Matbuatın gayri • rına göre ıslahı sayesinde maksada Bu mevzuda ötedenberi tetkikat mes'ul ellerde idaresi doğru değilgöre hazırlanmış olacaklardır. ve tecrübelerle meşgul olan Maarif dir. Gazî orta muallim mektebindeki Vekâleti mes'eleyi nihaî olarak şöyle Kanuna kâfi müeyyede kurs, esaslarım izaha çalıştığımız bu halletmiştir: Tedrisatın ameli tarzı konulmustur yeni programın tatbikatı hazırlıkladaha ziyade orta tedrisatta ve bu Sait Azmi B. (Kayseri) Bu karındandır. Kursa fen ve tabiat dersnun bilhassa orta mektepler kısmınnun ile hürriyeti matbuata doku leri muallimlerinden 100 muallim da tatbik edümelidir! Vekâletin bu nulmuş değildir, bu cehetin anla devam etmektedir. Yirmişer k\silik fikrinde büyiik bir isabet olduğunu şılması lâzımdır. Kanunda ahkâm; gruplara ayrılan ve mütehassıs ho söylemek için terbiye mütehassısı olmatbuat hürriyetinin sui istimal emağa ihtiyaç yoktur. Ort» tahsil gö caların nezareti altında bulunan bu dilmemesi için konulmustur. Sırrı renler ikinci dereceyi, lise tahsili ya muallimler mektebin çok zengin lâB. arkadaşımız hürriyeti matbuatın boratuvarlarında kendi derslerinde panlar ücüncü dereceyi teşkil edersui istimali mes'elesini güzel anlatgeçecek fizik ve viyoloji tecrübe ler. Darülfünunda okuyanlar ise çok mıştır. Meb'us gazetecilerin masu lerile meşguldürler. Ayni zamanda mahdut adettedir. Su halde amelî niyeti teşriiyeleri mes'elesi encü • tedris vasıtası olan aletlerden mü tedrisat için, daha doğrusu amelî mende uzun uzadıya münakaşa edılhim bir kısmını bizzat yapmağı ve tedrisatın geniş mikyasta tatbikatı miş ve masuniyeti teşriiye mahzur tamir etmeği de öğreniyorlar. Bu itiiçin çocuğu hayata atılabilmek üzeları da kanunda konulan bazı ahkâm barla kursun sekli lâboraluvar mere az çok hazırlamış telâkki edileile izale edilmiştir. saisidir, denilebilir. Maahaza mualbilen ve nisbeten büyükçe bir talebe Sırrı Bey tenakuza düşmüştür lim ler e haftanın muayyen günlerinekseriyetini ihata eden tahsil dereAsım B. (Artvin) söz alarak, Sırrı de kendi derslerine ait tedris usul • cesinin intihabı takip edilen maksaBeyin bir taraftan muvafık gazeteleri hakkında mütehassıslar tara da nazaran zaruridir. tşte bu tntbfından konferanslar verilmek suretile lerin serbestçe tenkitlerde bulunduKdeden hareket eden Maarif Vekâleti larını söylerken diğer taraftan tende meslekî malumatları takviye ediorta mektepleri ele almış ve orta kidatta bulunmamak suretile vazi lecektir. tedrisat programlarını amelî tedrifelerini ihmal ettikleri tarzındaki isat esasına göre yeniden tanzim et Hulâsa, Maarif Vekâleti önümüz fadesinde görülen tenakuza işaret miştir. deki ders senesinden itibaren orta etti. mekteplerde tedrisatı daha amelî Amelî tedrisattan beklenen faideIbare yanltşlart bir şekilde hazırlıklara başlamıştır. ler daha ziyade fen ve tabiat dersBundan sonra kanunun heyeti uBu hazırhklann program ve kitap lerinin bu maksada göre tedrisini mumiyesi kabul edilerek maddele kısımları şimdiden ikmal edılmiş buicap ettirdiğinden yeni programda rin müzakeresine geçildî. İkinci madlunmaktadır. Muallimler ise çahşıen çok tadilâta uğrıyan müfredat dede Celâl Sahir B. bazı ibare yanyorlar. Teşebbüsün muvaffakiyeti, programları fen ve tabiat derslerine lışlarının tashinini ve «neşriyatı idaen ziyade muallimlerin gerek hazırait programlardır. Bu dersler ev • re eden» tâbiri yerine başka bir isim lık, gerek tedrisat sırasında goste velce olduğu gibi tabiî hâdiseleri ikonmasını teklif etti. recekleri muvaffakiyete bağlı oldudare eden kanunların mücerret bir Ahmet thsan B. böyle yeni isimğundan şimdiden bir şey söylene surette tedrisi şeklinde değil, pratik ler aranacağına «gazete sahibi ve mezse de muallimlerimiz yenî progbir gaye ile, çocuğa hayatta lâzım naşiri» denilmesini, yahut neşriyat ramın icabatını tamamen tatbika ve faideli olabilecek bir hiîgi silsifesi işlerile meşgul olan kim ise onun muktedir bir hale geldiklerî ve mekhalinde okutulacaktır. Bu suretle, için de «siyasî müdür» unvanının vetepler alât ve levazımı dersiye ile çocuk, tabiatile ve maddî hayatla rilmesini teklif etti. bir kat daha takviye edüebildikleri daha yakından alâkadar olacak, fen Beyannameyi kim vermeli? ve tabiat ilimlerinin kanunlarını fay takdirde üç sene sonra ilk muvaffaMüderris Yusuf Ziya B. (Eskişekiyetli neticeler alınmış bulunacakdalı hayat bilgileri arasında ve hâ hir) Bir şirket gazete çıkarmak tır. diseler münasebetile lâz>m oldukça istediği zaman beyannameyi o şiröğretecek, tabiî ve fennî hâdiseleri ALİ SÜREYYA ketin mümasili ve meclisi idaresi imza eder. Kanundaki if adeye göre beyannameyi bunlar vermiyecek, bir sun'î adam verecekmiş zehabı hasıl oluyor. Maddenin tavzih edilmesini ( Birind sahifeden mabait ) bıtasından bir memur ve Sidna rica ederim. şirketinin Sofya şubesi müdiri bir baasından rasıt M. Bonnetee ile Dahiliye Encümeni Reisi Cemil B. tayyare ile derhal kaza mahalline (Tekirdağ) Yusuf Ziya B. encümen Amerikan tebaasından Mm. Kast birkaç gündenberi şehrimizde bu gitmislerdir. azasındandır. Encümende bu kanun Şirketin İstanbul şubesi müdiri lunan Amerikan talebesinden tam 30 saat müzakere olundu. Bu itirazları niçin orada yapmadı? Mı Rutgers Bark'av, ^ngiliz tebaa M. Ponlitye de dün kaza mahal line gitmiştir Sidna sirketi dün Encümen namma kürsüye gelen sından san'atkâr M, Kurus ve İsVasfi Raşit B. maddenin aynen ka hâdise hakkında vaki olan muh tanbul N c v e c Ceneral konsolosu bulünde ısrar etti. îkincî madde ile M Tedor Rooen isminde dört yol telif müracaatlerimize f azla ma • müteakıp maddeler kabul olundu. cu olduiu halde evvelki sabah sa lumatları olmadığı cevabını ver Gazete isimleri Diğer bir maddenin müzakere sinde Hakkı Tarık B. bir sehirde muayyen bir isimle çıkan bir gazetenin başka bir yerde çıkamaması için ikinci çıkacak gazete adının hükümsüz kalmasını teklif etti. Vasfi Raşit B.: « Hakkı telif kanununda buna dair sarahat vardır. Buraya da konmasına lüzum yoktur» dedi ve mpdde aynen kabul edildi. Muhabir mektuplarının mes'uliyeti Diğer bir maddenin müzakere sinde Hakkı Tarık B. söz alarak: Efendim, bir muhabir bir ga zeteye bir mülâkat gönderiyor ve • mülâkat gazetede çıktıktan sonra uydurulmuş olduğu anlasılıyor. Bu cihet mahkemece de tahakkuk e derse bundan günahlı ohnıyan ga zete sahibinin ayni derecede mes'ul olması ve ceza görmesi doğru de • ğildir. Bu hususta hukukcu arkadaşlarımızın müdahalesini rica ederim. Reis encümenin noktai nazarını sordu. Vasfi Raşit B. maddenin kabulünde ısrar etti. Süreyya B. (Aksaray) Hakkı Tarık Beyin noktai nazarma iştirak ederek maddenin daha ziyade tavzihini istedi. Vasfi Raşit B. noktai nazarında ısrar etti. Adliye Vekilinin cevabı Bir gazete sahibi, ayni zamanda İstanbul Matbuat Cerr.iyeti Reisi olan Hakkı Tarık B. vaziyetin sarahat kesbetmesinde musır görünüyordu: « Bu hususta hükumetin noktai nazarını öğrenmek istiyorum» dedi. Adliye Vekili Yusuf Kemal B. kürsüye gelerek evvelâ Hakkı Tarık Beye sordu: Gazete sahiplerinin haberleri olmadan yapılan neşriyattan me»'ul olmalarım kabul ediyor musunuz? Hakkı Tank B. Kabul ediyo rum. Adliye Vekili (devam]a) O halde mes'ele yoktur. Asıl mühim nokta mes'uliyeti kabul edip etme menizde idi. Mes'uliyeti kabul etmeseydiniz bu bahis münakaşa olunabilirdi. Mademki kabul ediyor sunuz, endişeye mahal yoktur. Mes'uliyet derecesini mahkemeler takdir ederler. Cezayi mahkemeler verir ler.» Madde aynen kabul edildi. Müstehçen neşriyatın hududu fstanbul Bükreş yolundaki facia Kanunun müzakeresinde mugayiri arü haya neşriyat maddesine gelin ce Naim Hazım B. (Konya) söz aldı ve dedi ki: < Efendim, matbuatın en bü yük fenalığı gayriahlâkî neşriyat ile vaki oluyor. Maddede bu cihet yazılmıştır. Fakat bu neşriyatın miyarı ne olacaktır? Hangi yazılar ahlâkî, han^ileri gayriahlâkidir? Vasfi Raşit B. (Şarki Karahi sar) cevap vermek üzere kürsüye geldi. Fakat durakladı, bir şey söyliyemedi. Ali B. (Rize) : Kavrıyamadı! Diye bağırdı, gülüşmeler oldu. Halil B. (Zonguldak) Efen dim, san'ata ait, edebî, bediî eserler müstehçen sayılmaz tarzındaki mutlak ifade doğru değildir. Bu mef hum geniştir. Gazetler bundan istifade etmişler ve hâkimler bir şey bula • madıklarından kendilerfni serbest bırakmışlardır. Bu cihetin tashihi lâzımdır. Bunun için bir fıkra teklif ediyorum. Bu fıkrada müstehçen kelimesi en geniş manasile tarif edilmiştir. Yeni bir madde teklifi Neşriyat müdürü tevkif edilirse? 8 inci maddeye «neşriyat müdürü her hangi bir veçhile tevkif edilir veya sair suretle vazif esini yapamazsa bir hafta zarfında yenisi işe başlıyacak ve bu aradaki zaman zar fında yazı işleri müdürü mes'ul tutulacaktır > fıkrası ilâve edildi. Ali tahsil, lise tahsili Başmuharnr ve neşriyat müdür lerinin âli tahsil görmüş olmalarına dair madde müzakere edilirken Celâl Sahir B. (Zonguldak) söz aidı: « Âli tahsil kaydının külliyen Eseri san'at vemüstehçen! düşmekten kurtarmıştı. Merhum bugün arkasında genç zevcesile iki yetim çocuk bırak mıştır. Bu betbaht tayyarecimi zin ailesine beyanı taziyet eyleriz. Vasfi Raşit B. Encümen mü/akerelerinde en çok uğraştığımız bu mes'ele oldu. Yevmî gazeteler avlere giriyor, aile çocuklan okuyor. Haya ve terbiyenin müsaade ettni • yeceği, insanın söyliyemiyeceği bir şey gazetelerde de yazılamaz. Be , diî eserler, eseri san'at olmak îtibazında kabul olundu. rile teşhir edilebilir. Ancak bunlar Hakkı Tarık Bey kanana mahalif eseri san'attır, diye çocuklara da Maddelerin müzakeresi bitmişti. tevzi edilebilir mi? Tabiatile edile Reis heyeti umumiyesini reye koydu. mez. Bunlarm eseri san'at olup olma Yalnız Hakkı Tarık Bey (Giresun) dığını tayin hususunu ehli hibreye bı el kaldırmamıştı. Reis sordu: rakmak doğru olur. Binaenaleyh en Hakkı Tarık Bey kanunu kacümenin teklif ettiği maddenin ay bul etmiyor musunuz? nen kabul edilmesini teklif ederim. Hakkı Tarık Beyin cevabı işitil Adliye Vekili ceza esbabıntn di: tasrihini istiyor Hayır efendim! Adliye Vekili Yusuf Kemal B. kürReis O halde kanunun heyeti süye geldi: umumiyesi bir muhalife karşı kabul « Efendim, müstehçen hususlar edilmiştir. Fazıl Ahmet Beyin bir teklifi için ceza kanununda mükemmel maddeler vardır. Bunlar mevcut olKanun kabul edildiği sırada Fa • dıl Ahmet Bey ve rüfekası tarafın duğu halde acaba niçin bu hallcre dan: Halen hükumet tarafından tahmâni olunamamıştır? Bu, mevzua rik edilmiş olan davaların; h ısusî başka başka mana verilmesinden idavalar mahfuz kalmak şartile te Ieri gelmiştir. ciline karar verilmesi hakkında bir Matbuat kanununda müstehçen takrir verildi ve reddedildi. tâbiri mutlak olarak tarif edilmi Medisin birinci celsesi saat 1 de yor. Müstehçen bir yazı ve bir resim tatil olundu. san'at eseridir, diye cezadan kurtuluyor. İyi ama san'at eseri, eserlerin tkinci celse saat 3 te toplandı. Evgösterileceği yerlerde olur. İlmî bir mecmua da san'at eseridir diye, açık velâ yol vergisi kanunundaki tadi lât; bundan sonra ceza kanununda resimler teşhir edilebilir. Fakat si bir madenin tadili, Türkiye Ça yasî gazetelerde bu gibi resimlerin koslovakya uzlaşma muahedesi ve teşhirinde mühim bir s^bep olmasa Türk Yunan mübadele itilâfna gerektir. Binaenaleyh Hali . in tekmesinin tasdiki lâvihaları, Balkan lifi muvafıktır, kabulünü rica ede kongresi hatırası pulları tab'ı, An rim.» kara imar müdiriyetinin yapacağı Reis Hasan B. Bu hususta en150 bin lirahk istikraza Mali/e Vecümenin noktai nazarî nedir? kâletinin kefil olması ve jandarma Her maddede «encümen noktai na kanununa bir madde ilâvesi lâyihaları kabul edildi. zarında ısrar ediyor» diyen Vasfi Ali Beyin bir takriri Raşit B. bu defa: Müzakerelerln hitamını müteakıp « Encümenin tesbit ettiği madAfyon meb'usu Ali Beyin verdiği bir deden daha şümullü olan bu teklifi takrir okundu. Ali Bey, Meclise tevmemnuniyetle kabul ederiz» dedi, di edilen işlerin bitmesi ve elde miisgülüşmeler oMu. tacel başka mevat bulunmadığından Hafiİ Beyin tehlifin'ir metni azanın memleket dahüinde tetkt • Halil B. (Zonguldağ) ın teklifi katta bulunmaları fırsatını verebilkanununisi şöyle idi: mek için Meclisin teşkilâtı esasiye «Aile mevcudiyetini ve esasını kanunu mucibince teşrinisani iptidasına kadar tatil edilmesini teklif ebozacak ve kadınlığın anne olmak diyordu. Takrir reye kondu ve ka hususundaki kutsî temayülünü za • bul edildi. yıf latacak neşriyatta bulunmak ya Reis Hasan Bey azaya hitaben: saktır. Hilâfmda hareket edenler bir « Fevkalâde içtimada müzakeaydan bir seneye kadar hapis cezare edilecek başka mevat yoktur. Bir sına mahkum olurlar.» Halil B. buteşrinisanide toplanmak üzere celnun müstakil bir madde olarak kaseyi tatil ediyorum.» Dedi. Ve Mecbulünü teklif etti. Encümen namma lis dağıldı. Bir çok meb'uslar bu akCemil B. (Tekirdağ): .rw*r.m« .• ' samki trenle Istanbul'a ve diğer y«r« Encümen bu mâ<îde3Fî m«SÖ~ leıc karekct e t m c b t e J î r l » . * '• • nuniyetle kabul eder.» Dedi ve heyeti umumiye teklifi müstakil bir madde olarak kabul etti. Ankara 25 (Telefonla) MeclU, Gazeteciler sorgu mahalli bu fevkalâde içtimaında 88 kanun Diğer bir madde müzakere edi ile 22 karar vermistir. Bu kanunlirken Hakkı Tarik Bey dedi ki: lar meyanında vergi tadilâtı, büî « Gazeteciler her hangi bir çe, matbuat kanunlarile bunlar gibi mahkemeye çıktıkları zaman sürü bazı mühim kanunlar vardır. halinde oraya gitmeleri lâzım gelecektir. Bendeniz bu gibi hallerde, hafif suçlar için gazetecilerin maznun dilediği takdirde bulunduğu yerde sorguya çekilmelerinin mu Madde 1 Matbuat hürriyeti ve matvafık olduğu kanaatindeyim. bu eserler neşri bu kanunda yazüı hü Adliye Vekili Yusuf Kemal ve En kümlerc batlıdır. Bu kanunun hüküm cümen namına Vasfi Raşit Beyler leri gerek matbaa, gerek başka turlü ceza usulü muhakemeleri kanunu • mihanikî ve kimyevl vasıtalarla veya nun sarih olduğunu ve bu maksadı el ile çoğaltüarak neşredilen yazı, resim, temin eylediğini söylediler. Madde güfteli güftesiz musiki eserleri ve gra mofon plâklan gibi eserlere şâmildir. Bu aynen kabul olundu. kanunda bu gibi eserlere matbua deniür. Hükumet siyasi sebepler hak Sinernatoğrafa müteallik hususlar bu kında ne diişüniiyor? kanuna tâbi değildir. 50 inci maddede «memleketin uMadde 2 Herkesin görebileceği veya mumî siyasetine dokunacak neşriyat paralı parasız girebilecegi yerlerde her tan dolayı Heyeti Vekile kararile türlü matbuaların teşhir veya talik veya gazeteler muvakkaten tatil oluna • tevzi edilmesi veya satüması veya bunların ilân ile tevzi ve satışa arzolunması bilir» fıkrası okununca Başvekil İsmet Pş. kürsüye gelerek siyasî se neşir sayılır. Matbuat cürmü yukariki fîkra dairesinde yapılan neşriyatta tabepler hakkında hükumetin ne dükarrür edebilir. şündüğünü izah etti. (Başvekil Pş. Madde 3 Bir matbaa açümadan evnm nutku ayrı bir kısmımızda ta vel bulunacağı yerin en büyük mülkiye mamen neşredilmiştir.) memııruna bir beyanname verilir. Be Gazetecilerin tahsil mes'elesi yannamede matbaayı açmak istiyenin Kanunun nihayetine konulan mu adı, sanı ikamctgâhı ve ortaklan varsa onlaıin da atlan, sanlan ve ikamet vakkat maddelerin müzakeresi esnasında Ordu meb'usu ve Serveti Fü gâhları VP matbaanın yeri ve hangi dilnun sahibi Ahmet İhsan Bey kürsüye lerde ve har^gi tabı sistemile çalışacagı yazüır. geldi. Şunları söyledi: Madde 4 Açılan matbaanın yeri ve « Halen mevcut gazetecilerin tabı sistemi değiştirilir veya ortaklannâli tahsil kaydından istisnaları bir dan bazılan aynlır veya yeni ortak aüimtiyaz mahiyetindedir ve bu hal nırsa gene en büyük mülkiye memuruna bir beyanname ile bildirilir; matbaanın teşkilâtı esasiye kanununa da mu • sahibi değişirse yeni sahip ise başla haliftir. Binaenaleyh bunların iatisnaiyetlerini muayyen bir müddetle, madan evvel kendi namma bir beyan name vermeğe mecburdur. Ölüm halinde meselâ üç sene için takyit etmelidir. Bunlar da 3 sene zarfında kenîileri bu beyanname matbaayı işletmeğe de vam edecekler tarafmdan on beş gün ni yeni vaziyete uydururlar. içinde verilir. Besim Atalay Bey Arkadasla:! Madde 9 Beyannamesiz matbaa a Hedefe doğru gîderken şuraya bu çanlar hakkında Türk ceza kanununun raya sapmak doğru de£üdir. Sağa 533 üncü maddesi hükznü tatbik olunur. sola selâm verip, tavizat vermek ne Beyannamelerde yazılması mecburî olan malumatı yanlış bildirenlere elli lira dir? Buna idarei maslahat derler. dan 200 liraya kadar ağır para cezası Bu son madde kanunun ruhunu bozacaktır. Bilgisiz, seciyesiz kimsele hükmolunur. Madde 6 Mafcbaasında ilmühaberi rin bu memlekete açtıkları yaralar ahnmamış gazete veya risale basan matçok olmuştur. Böyle bir "»ddeyi bu baacı 100 liradan aşağı olmamak üzere inkılâp Meclisi çıkarmamalıdır. Suağır ceza parasına mahkum olur; bu suursuz bir kıdemin tanılması doğru retle basılan gazete veya risale ile bir suç değildir. işlemiş ise bu suça iştiraki sabit olan Encümen de kabul ediyor matbaacı gazete veya risalenin mes'ul Vasfi Raşit Bey Bu mes'elede lerile hemfiil addolunur. Encümen uzun uzadıya tetkikat yapMadde 7 İkinci maddenin şümulüne giren matbaalar üstünde matbaanm adı mış ve ekseriyetle bu maddeyi Irayazılır. Buna muhalif hareket eden bul etmistir. Maamafih bunların 3 sene müddetle takyidi şekline encü matbaacıîar 10 liradan 100 Hraya kadar hafif para cezasına mahkum olurlar. men de itiraz etmez. Boyle bir mahkumiyetten altı ayı ge Bu madde heyeti umumiyede mev çinciye kadar bu suç yeniden işlenirse cut gazetecilerin tahsil kaydından suçlu ayrıca iki aya kadar hapis ile ce yalnız 3 sene müddetle istisnası tar zalandırüır. Yanlış bir ad yazılması ha ikinci celse mözakeratı Meclisten ne kadar kanun çıktı? Yeni matbuat kanunu nun metni