23 Haziran 1931 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

SEKiZiNCi SENE No. 2559 'BB^muhorrlrl YUNUS NADİ İOAREHANESh* k.ıiviMiıda »laım malısasa j | İetanbul Cumhurivet Posta kutusu: N° 2 4 6 j Başmuharrir 22368 Tahrlr müdUrU 23236 20472 tdare mudüru 32365. Matbaa Cumhu riy . . . . . . . . . . SALI 23 HAZiRAN 1931 ABONE ŞERAtTİ ^JMÜDDET:JT(JİRKİYEİÇİN HA6İÇ Seneliği i 1400 2700 Zr.f İ 6 Aylığı | 7 5 0 a 450 Xr.!$ | 3 Ayiığı { 400 Nflshası her yerde 1 5 Kurnştnr ^ tlfllLllllJlllllMllllftlllllllllllllflllll4lllllllllll1ll4li«4llfllllıllllllftlllllltlllllltl«ıı»•*•••••••••••*>•.•aııa*...*.*...*........ Bugün Fırka Gruounda 4 Sual Takririne Cevap Verilecek Fırka grupunun bugünkü içtimaı hararetli olacak Müzakeratı gazetelere aksettirmemek mi doğru, Mecliste görüşmek mi? Grupta dört Vekilden cevap isteniyor Ankara 22 (Telefonla) Fırka grupu yarın sabah saat 10 buçukta mutat içtimaını aktedecektir. Ruznamede muhtelif sual takrirleri vardır. Manisa meb'usu Sabrı Bey memurin sui istimallerine mâni olabilmek için ne gibi tedbirler alındığını Adliye, Dahiliye, Maliye Vekillerinden sormaktadır. Kırklareli meb'usu Şevket B. de Tayyare Cemiyeti Ankara Mer kezi umumî veznedarının 29 bin liralık ihtilâsı hakkında izahat istemektedir. Bu &uale hükumetin mi, yoksa Rize meb'usu ve Cemiyet u mumî reisi Fuat Beyin mi cevap vereceği malum değildir. İdare itibarile âmir ve merci olan Fuat Beyin izahat vermesi ihtimali kuvvetlidir. Bundan başka Afyon meb'usu Cemal, İsparta meb'usu Kemal Beylerin de Afyon vaziye • timiz hakkında İktisat Vekilin • den bir müştçrek sualleri var dır. Yarın Fırka Grupunda ehem • l|ıl|i>lı|niMIIMII|ll IIIIIIIKIMMIIIIMIIIIIIIIIIIIhlllllllllllllllllllllllllllllllllltlllHlllllllllllllllllllllllllllllllllllMIIIIIIIII IMIIIIIIIIIMIIIIIMIIIIIUIIMIIMIIIIIIMIMIIIIIIIimitlMMIIMIIMIlnilUHMIIIMlmMmtmimiimUI Müseccel Vatan hainlerinin Söz hakları var mıdır ? Yüzleri kasap süngerlerile silitı ıtıiş, hayatları sefalet ve zilletin bataklıklarından uğrulmuş alçak • larla uğraşmağa değer mi? öylelerinin bizim ilk gününden bugüne kadar mütemadi otuz bu kadar se • nelik siyasî hayatımızın pak ve nezih nasiyesine fırlatabilecekleri yalan dolandan ibaret çirkâplar bi • zim ayaklarımızın altına bile ye • tiçmekten âclzdîr ve daima âciz kalacaktır. Bu solucan fıtrath bataklıklar mahlukatına şahsımızı mü dafa için uzun söze girişerek asıl maksadı gözden uzak bulundura • mayız, ve onların bu yolda çevirecekleri manevralara tutulamayız. Icabında o sahifsleri açmak ve delillere, vesikalara istinaden o bahisler üzerînde açık ahn ve yüksek sbzle konusmaktan âciz olmadığımızı ve olmıyacağımızı bu yarasa ruhlu karanlıklar baykuslarına göstereceğiz. Fakat bugün icin mes'ele şudur: Biitün efkâri umumiyeyi kör ve sersem zannederek kuvvetini nereden aldığı bilinmiyen habis bir cür'etle ortalığı karıştırmağa çalışmakta devam edenlerin ve bu meyanda bu memleketin mukaddesatına hü • cum ve rejimine sui kast edenlerin bu hareketlerine ne zamana kadar tahammül olunacaktır? Bu bir mes'eledir ki onu memlekette inkılâp ve itilâ rejiminin mes'uliyetini omuzlarında tasıyanların düşünmesi ve nihayet Türk efkâri umumiyesînin onunla ciddî surette meşgul olması lâzımdır. Müflis hayatlarında kaybedecek hiç bir şeyleri ol • madığı için bataklıklarda yiizen solucan boylarının bin kat fevkinde sergüzestleri göze almakta beis görmiyen bir takım »erserUer büyük Türk milletinin müsamahakâr gözleri önünde ilânihaye diledikleri gibi at oynatabileceklerini mi zannediyorlar? Meselâ dünkü Yarm varakparesi bir taraftan nanü nimetile perverde olduğu Çerkes Ethem kardeşlerin methü senasını göklere çıkarırken diğer taraftan guya Falih Rıfkı Beye çatmak zavahiri altında mem • leketin gözbebeği Büyük Gazi ile tsmet Pş. ve emsali arkadaşlarının idare basında bulunmalarını çok gören zehirlerle dolu guya tarihi bir makale neşretmekte ve Yılmaz a dını taşıyan ve kimlerin elinde çıktığı hâlâ bilinmiyen Türk Rum hali tası paçavrada milleti kendi hâ dimlerine karşı sarabaten linç yap • mağa teşvik eylemektedir. Bu varakpareleri gazete diye çıkaranların birincisi Arif Oruç kepazesi İstiklâl cidali gibi hayat ve memat kavgamız esnasında biyaneti vataniye cürmile ömrünü mahbes ve menfada geçirmiş olan bir alçak ve ikincisi de mütarekenin kara günlerinde pehlivan Kadri'lerle, Sait Molla'larla çalıştıktan sonra şim • di Çituris Mituris diye bir takım Rum'larla birleşerek tnillî mukaddesatımıza var kuvvetile saldıran hüviyeti iyiden iyiye meçkuk diğer bir mahluktur. 140 kuruş için dört adam feda edilir mi? Darülitam talebesinden bazıları muhtelif müessesatı sanaiyeye verildikleri zaman, babaları harbi umumide ve istiklâl muharebesinde şehit olmuş dört kimsesiz çocuk ta Seyrisefain fabrikalarımn himayesine tevdi edilmişlerdi. İşittik ki Seyrisefain fabrikalarında bir tasarruf yapılması] takarrür etmiş ve topun ağzı • na da bu kimsesiz zavallı dört çocuk gelmiştir. Bu çocuklar sekiz aydanberi çalısmakta oldukları fabrikada yarım gün delik yani 35 şer kuruş ahyorlar] ve duracak, oturacak yerleri olmadığı için fabrikada kendi • lerine tahsis edilen bir ma halde yatıyorlardı. Tasarruf fikri ve namı al tında ve günde 140 kuruş mukabilinde aç bırakılan bu dört çocuğa üç güne kadar kendi lerine bir yer bularak fabrikadan çıkıp gitmeleri de ihtar edilmiş, açlığa bir de yersizlik, yurtsuzluk inzimam etmiştir. tnsafm, merhametin ve akli selimin kabul etmiyeceği bu mantıksızhk, bu haksızlık karşısında vicdanımız titriyor ve <ninde 140 kvırusu tasarrııf edebilmek için dört şehit çocuğu sokaklara atılır mı, aç bırakı • hr mı ve daha doğnısu öldürüle^ bilir mi, diye; Müsekkafat vergisinin müzakeresine başlandı .^••^ı. . Şurayi Devlet Riyasetine Reşat ve azalığma Niyazi B.ler intihap edildi Usküdar tramvaylarına 250,000 lira ile Evkafın iştiraki kabul edildi Ankara 22 (Telefonla) M e c lis bugün saat 2 de Kâzım Pş. nın riyasetinde toplandı. Evvelâ Şurayi Devlet riyaseti ve bir^aza lığı için intihap yapıldı. Neticede Tanzimat dairesi reisi Reşat Beyin Şurayi Devlet riyasetine, Evkaf Umum Müdürü Niyazi Beyin de azalığma intihap edildikleri anlaşıldı. Mateakiben îzmit meb'usu Sırrı Beyin Hariciye Vekilinden suali için müzakere açıldı. Fakat Stm Beyin bu içtimaa da gelmediği anlaşdarak nizamname mucibin' ce Sırrt Beyin sual hakkı iskat cdildi. Üsküdar Kadıköy Tramvay Şirketine 250 bin lira ile Evka • fın da iştirakine mezuniyet verilmesine dair olan lâyiha ile 3 Grupa sual takriri verenlerden Manisa meb'usu Sabrt, Ktrklareîi meb'usu Şevket Beyler miyetli münakaşalan davet edeceği tahmin edilen bir mevzu da Fırka Grupu müzakeratının ga zetelerde neşri şeklü mahiyeti dir. Ekseriyet, grup müza • keratının nakıs ve yanlış ahn • dığı ve bazı gazetelerin mevzu ve münakaşaları tahrif ederek kendi noktai nazarlarına göre yazdığı fikrindedir. Bugünkü içti mada müzakeratın gazetelere aksetmesinin muvafık olup olmadığı, aksettiği takdirde Fırka içtimaına lüzum kalmıyıp ta, konuşulacak mes'elelerin Mtfcliste mi müzakere edilmesinin daha doğru olacağı etrafmda görü süİmesi kuvvetle muhtemeldir. Şurayi Devlet Riyasetine intihap edilen Mustafa Resat Bey idam mazbatası, maarif emin liklerinin ve bu teşkilâta dahil memuriyetlerin, maarif kadro sundan çıkarılmasına dair lâyi • halar kabul ohmdu. Bundan sonra yeni müsakkafat vergisi lâyihasının müzakeresine (Mabadi 4 üncü sahifede) Alman sefirinin nutku ((İlk tahsilin Türk mekteplerinde yapılması kararı şayanı takdirdir) Alman Lise si ile Ticaret mektebinin tev zii mükâfat resmi , evvelki gün Tarabya' daki Alman sefarethanesi nin bahçesinde icra edilmiş tir. Memleketi mizdeki ecne bi mektepleri nin en mükemmellerinden olan bu mekte • bin tertip ettiği Sefır Cenapları Alman lisesınde iradı nutuk ederken bu eğlenceye Sefir cenapları bu nutuklarında Tütünya kulübü azasile talebenin mektebin faaliyetini ve tedris uaileleri iştirak etmiştir. Tevzii mükâfat merasimi mü sullerini ve hayata elverişli talebe yetiştirmek hususundaki gayre • nasebetile Alman sefiri Her Nadolni Cenapları şayani dikkat bir tini zikrettikten sonra demiştir ki: « 7 senedenberi hali temasta nutuk irat etmiştir. Türkltalyan dostluğu yahlara hitaben güzel bir nutuk söyledi Burada Gazi'nin yaptığı inkılâbı göreceksiniz ttalya'da müteşekkil Lega Naval ismi verilen bahrî bir cemi yete mensup 48 İtalyan seyyahı dün sabah İtalya vapurile seh rimize gelmiştir. Bu seyyah kafilesi içinde cemiyet reisi Amiral Güstav Orini, Kontes Sapiyotel, Marki ve Markiz Delgallo Ital ya akademisi azasından şair Çezaro Paskvella, Prenses Pinelli, Kontes Suvardi, Dük ve Diişez Flara Vikson Komandör Asta Bella gibi İtalyan aristokrasisine mensup maraf simalar da bulunmaktadır. Seyyahlar İtalyan sefiri Baron Pompeo Aloizi Cenaplarile cemiyetin İstanbul şubesi reisi doktor M. Manara ve bir çok İtalyanlar tarafından istikbal edilmişlerdir. Sefir Cenapları seyyahlara hitaben bir nutuk irat ederek de miştir ki: « Dostumuz Türkiye'ye memleketimin mümtaz şahısla rından mürekkep bir seyyah kafilesinin gelmesi için bu seyahati tertip eden Lega Navale ceiîiyetini tebrik ederim. Bu gibi se yahatler iki dost nnemleket hal Soruyoruz ? ((Gafil değiliz!)) dit bir makale daha çıktı «Milli bayrağımız olan Gasi'nin etrafmda her zaman müteaanit ve yekpareyiz!» Ankara 22 (telefonla ) Denizli Meb'u suNecip Ali B.j Bugün (Hâki miyeti Milli ye) de neşret | tiği bir maka lede son gün \ lerde znuhale 1 fetin yepyeni, fakat iğrenç bir tabiye ile hareketine ve mu • Denızli meb'usu halif matbua Necip Ah B. tın ne istediklerini anlamanın müşkül olduğuna işaret ederek Italyan Sefiri, dün gelen İtalyan seyHakimiyeti Milliye'de şe Tenkit iyi imiş, hürriyet varmış gibi namuslu insanların hukukunu (Mabadi 4 uncu sahifede) İtalya sefiri Baron Aoüzi Cenaplart teşkil eden bir takım esasatın muhakkak sui istimalinden baska bir kının daha iyi anlaşabilmesi için şey olmıyan bir şarlatanlikla bu neyen güzel âmillerdir. Bu sebeole diğî belirsîz veya pek belli serserilerin boş bulunmuş bir meydanda bu gibi seyahatlere lâyık olduğu bu kadar cür'et ve hayasızlık gös ehemmiyet verilmelidir. terebilmeleri için sanki ne olmuş Mahdut bir zaman için olsa bitur? Felâketlerin en büyüklerin le bu tenezzühe iştirak eden zevat den daha dün kurtulmuş olan ve bir daha her hangi bir musibetin zer burada hem Türk'lerin misafir resine uğramaması için büyük ik perverliğini, hem de Gazi ile onun &dar ve salâhiyetlerin uğurunda yaptığı inkilâbın mana ve mahigeceyi gündüze katarak çahştıkları Ruhunun çirkinliği kendi suratına yetini, izmihlâle yaklaşmış bir bu memlekette ve gözlerimizin ö • olduğu kadar çıkardığı paçavraya da nîtade bir kaç serseri efkâri umu milleti nasıl değiştirmiş olduğunu akseden Arif Oruc'un müseccel bir miyeyi teşviş ve tağlit edebilmek vatan haini olduğu için siyasî fırka anlıyacaklar ve onu nasıl büyük, üzere kollarını sallıya sallıya ça • yapmasına değil, hatta gazete çı kuvvetli metin ve atisinden emin Iısıp gidecekler de biz bunlara ses karmasma bile tahammül edihne(Mabadi 3 üncü tahifede) çıkarmıyacağız, öyle mi? Yahut öymek lâzım geldiğini yazmıştık. Ie mi zannediliyor? Hayır, bu zan • IIIIIIIIIIIIIUIIIIMIIIIIIII MM >MIMMI1lll4l1Mtll1IIIUIIlri1) M M11111 (11MIMI rilil l< 1 • IMIM11IT11111MII* 11) M111II11IIIM111111IIIM111111M t II n M M1II1111 Mll İstiklâl mücadelesindeki İstiklâl nin tahammül edeceği bir sey mi da fahis hata vardır, ve öyle bir hükumetle beraber muhterem mahkemesinin onun kasap süngerile dir? zanna düşmek kendisine hizmet eTürk efkâri umumiyesinden de silinmis alnına yapıştırdığı kızgın denlere karşı emsalsiz ulviyetlerle Biz büyük milletimizin kadın ve mahkumiyet damgasından da hiç 'r • •• . . * ",•," kadirsinas olan büyük Türk milletine soruyorvtzi' erkek, genç ve ihtiyar bütün efradlnı bîr ârü haya duymıyan bu serseri, İş Bankası Umum Müdürü Mahmut Celâl, Gazi Antep meb'usu KıBöyle Türk vatanına Kıyanetı »akarşi affolunmaz bir bühtan olur. bizimle beraber bilerek karşımır siradi kalkmış, memlekete Utiklâ hnç Ali, îzmir meb'usu Osman zade Hamdi Beylerin Antep'te İş Banbit bir.alçağın gazete denilen m e daki rezil mantıksızhğa kuvvetle ve Bin bir mahkemenin hükiim denî müesseseye hatta temas edebil kat'iyetle îsyan etmiş bulunuyoruz. Hnî kazandırmış insanlara hücum e kası şubesinin küşat resminde hazır bulunduklanm telgraf havadisi diyor. Dün, memleketin hayat ve olarak yazmıştık. Heyete gösterilen tezahürler meyamnda olarak Halk lerile ebedi ve ezeli mahkum Amesi caiz midir? Hayır, bu olamaz, hayn*. bu olamematı mevzuu bahsolduğu bir zarif Oruc'un hiyaneti vataniye Kozmidi, pehlivan Kadri sîrkemanda hiyaneti vataniye cürmünü Fırkasında da bir ziyafet verilmişti. Yukarıdaki resim meb'ıulan Fırka mıyacaktır. cürmünü tesbit eden ilâmt bu tinin hortfemış bir şekli olan Yılmaz merkezinde aza arasmda göstermektedir. SMdbadi 4 üncü sahifede) ~ YUNUS NADt nashamıza aynen dercediyor ve paçavrası Türk'efkâri umumiyçsi • Gazi Antep Halk Fırkasında Bize hücum edenler kimlerdir?.. «Arif Oruç» hakkındaki İstiklâl mahkemesi kararı