27 Mart 1931 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

t TED1NCI ^ENE N ST474 Ba^mubnrrlıi 1 f VUNUS NADf î | İDAREHANESh DiiuiMiuıııuıımi' karşısında <lain>ı nabsıısa • T e l g r a f : İstanbul C u m h u r i v e t \ Posta k u t u s u : N° 2 4 6 Tahrlr müdürü Idare müdürü 22365. Matbaa : 22366 • 23236 20472 mhurı Büyük Millet Meclisi nasıl dağıldı CUMA 2 7 MART S931 ABOIVE ŞERAİTİ [•••w«mı«»ı«mımt)WM,m.tMmMm.. rıiMj | MÖDDET: fTORKİYE İÇİNİ HARİÇ İÇİN ? : Seneliği i I400Xr. j 2700 Kr. 6 t Ay/ığı : 750 Kr. 1450 Kr.. : 3 Aylığı î 400 Kr. 800 Xr. ..K Nflshası her yerde 5 Kuruştnr =' Yeni Mecliste Mesleklerin temsili Ankara: 26 mart (Başmuharririmizden, telefonla) Türkiye Büyük Millet Meclisi intihaba tında bütün milletin hakkile temsil edilebilmesi esastır, an cak bu esasm tamamile temin olunabilmesi bir mes'eledir. Cumhuriyet Halk Fırkasının yüksek mehafili yeni intihabatta bu gayeye mümkün olabildiği kadar fazla ya'daşmış olmak için ta kip olunacak hattı hareketlerin tetkikile mesgul bulunuyor. Bütün milleti şamil bir fırka olarak taazzuv ve tekemmül etmekte olan Cumhuriyet Halk Fırkası Mecliste bütün milletin hakkile temsil edilebilmesi îçin milletin inkisam ettiği meslek leri tasnif etmeği üzerinde yürunülecek en amelî olduğu kadar en doğru yol da saymaktadır. Milletin inkisam ettiği zümreler ilk ve umumî bir bakışla şöyle görülebilir: Çiftçiler Esnaf Tacirler Amele Memurlar Serbest meslekler erbabı Muavenete muhtaç kimseler Bu zümreler hayatta yekdiğere hasım fırkalar halinde görünmiyorlar. Bilâkis bunların ara • sında mütekabil çalışmaları yekdiğerin ihtiyaçlarını telâfi eden güzel ve kuvvetli bir tesanüt vardır. Cumhuriyet Halk Fırkası bu hakikati müşahededen mül hem olarak her şeyden evvel »ınıflar arasındaki naücadelenin Türkiye'de yer bulması lâzım geldiği prensibine ve kanaatine vasıl olmuştur. Avrupa memle • ketlerinin hayatlarım kemiren sınıf mücadelesi esasen cemiyetin içinde yer bulamamak icap eden bir musibettir. Avrupa'daki sınıf mücadeleleri memleketlerden meclislere intikal ederek akim çarpışmalarla millet işlerinin daha karısık hallere girme sine meydan veriyor. Türk içtimaî nizamınm bu hatalı cidal den masun tutulması Cumhuri • yet Halk Fırkasının bellibaşlı dikkatlerinden birini teşkil edecektir. Herkes mensup olduğu meslekte çahşmasından azamî istifade edecek veçhile fa aliyet gösterirse meydana çı kacak hasıla büyük, pürüzsüz, güzel bir ahenkten ibaret olmak tabiidir. Cumhuriyet Halk Fır kasının hedefi hayatta zaten mevcut olan bu ahengi daha şuurlu, daha müteşekkil, erbabı için ve umum için daha faydalı bir hale koymak olacaktır. Fır • kanın devletçi olan siyasetinin manası milletin muhtelif mesleklere inkisam eden mesaisini daha müsmir kılacak tedbir ve teşebbüslerde hükumetin milletle beraber yürümesinde tezahür eder. Fertlerin dağınık olan ça lışmaları kendi aralarında vücut bulacak teşkilâtlarla kuvvetli ve menfeatli topluluklara sevko lunmakta hükumetin kâh reh berliği, kâh yardımı yalnız devletçilik şiari değil, ayni zaman • da demokratlık icabıdır da. Cumhuriyet Halk Fırkasındaki halkçıhğın demokratlık de mek olduğu malumdur. Gazi Hz. anlatıyorlar. Son seyahatlerinde Kırklareli'nde bir çiftçi halkçi Iığı şöyle tarif etmiştir: Halkçilık milletten kuvvet almak ve bu kuvveti gene mil • lete sarfetmek demektir. Pek mânalı olan bu tarife nazaran Türkiye Büyük Millet Meclisi milletin inkisam ettiği mes lekleri temsil ettiği nisbet»* kuvvetli olacak demek olur. Bu işi Ali Beyin Meclisin tatili hakkmdaki Naşide H. nisanın 8 inde takriri ittifakla kabul edildi Istanbul'a avdet edecek Meclis Reisi Kâzım Pş. mühim bir nutuk irat etti Hükumet namına beyanatta bulunan son vekil Mustafa Seref Bev oldu • «ıı». Güzellik Kraliçesi geliyor 1932 Avrupa müsabakasının İstanbulda icrası için bir tasavvur var Ankara 26 (Telefonla) B. M. Meclisi bugün son içtimaını aktederek dağıldı. Meclis 2 de Bursa meb'usu Refet Beyın rıyase tinde toplan mıştı. Mühirr günlere has bir kalabalık var dı. Meb'usların kismı azamî ha zır bulunuyor • Tatıl tektıfi yapan du. Samiin loAlı Bey (Afyon) caları dolmuştu. Evvelâ tstanbul meb'usu Fuat Beyin istifası okunarak ka bul edildi. Vekâletlere ait bazı münakale lâyihaları, ölçülerin tev • hidi kanunu, harpte yarahlara yapılacak mua • •nele, Türk ttalyan konso • losluk, tsviçre, Japonya, Çe • koslovakya ile münakit ticaret ve ikamet mu • ahedeleri mü • zakere ve tas dik edildiBu münase • betle Gümüşa ne meb'usu HaHukumet namına en san Pehmi Bey son beyanatta bulu ticaret muahe nan VekO: Mustafa delerinin aktinŞeref Bey de t»kip edilen Yeni meclisin siması Yeni Mecliste aza miktarı 322 kisi olacak, 150 çiftçi meb'us bulunacak Ankara 21 (Telefonla) Gazi Hz. bugünlerde intihabat hazır lıkları ve Fırka kongresinde irat edecekleri nutku hazırlamakla mesguldürler. Meclise yeniden iltihak edecek meb'uslar tahminen 150 kadardır ve bu devredeki meb'usların miktarı 322 olacaktır. Bunların hemen hemen hepsi çiftçi olacak ve f ilen ziraatle mesgul zevattan müteşekkil bulunacaktır. Bunun içindir ki Fırka riyaseti vilâyetlerle temasa geçerek filen ziraatle meşgul çiftçilerin isimlerini tesbit ettirecektir. Bu suretle yeni Meclisin en bariz vasfı çiftçi Meclisi olmasıdır. Gazi Hz. Fırka kongresinde bizzat irat edecekleir nutuklarmın esaslannı hazırlamışlardır. Gazi Hz. nin bu nutkunda memleketin te?kilâtı ziraiyesi hususunda se. ^ » ^ rih işaretler bulunacaktır. Ankara 26 (Telefonla) Meb'usluğa namzetliklerinin konulması talebinde bulunanlardan yeni i • simler sunlardır: Ankara'da avukat Cevat, Edir • ne'den diş tabibi Sait Tevfik, Bandırma'dan avukat Bürhanettin Ha1il, H. Fırkası sabık kâtiplerinden . Azmi Beyler. F. Kâtibi Umumisi Recep B. müracaatleri tetkik ile meçguldür. Bazı gazetelerin isimleri neşredi len zevattan bazılarının namzet liklerinin ilânı muhakkak olduğu tarzında vaki olan neşriyatı burada garip görülmektedir. Şimdiye kadar hiç kimse hakkında kat'î bir karar verilmemiştir. Esasen isimleri nesrerfilen taliplerden bir çoğu memlekette tanınmış kimseler değildir. *•• • • ^ M ^ ^ I ^ I ^ »^ tarzı nareketi Iktîsaf "Vekilinden sordu. Vekil Mustaia Şeref B. ş« izahatı verdi: Kâzım Pş. Hz. nin nutku 5 seı\ede ne yapılacak? J [Ankara 26 (Te lefonla) MecliReisi Kâzım Ps. nin Meclisi tatiı ederken irat ettiği mühim nutkun met nin aynen bildiri • yorum: ] Muhterem ar kadaşlarım: Dört seneden beri Millî iradenir sadık bir timsali o larak vazifesi 1 ni şuurla yapan  Meclisiniz, verdiğ kararla dördünci B. M. Meclisinin içtimaı tarihine ka Dun muhım bır nutukla Meclisi tatıl eden Reis Kâzım Pş. Hz. dar faaliyetini tatil ediyor. Yanhş Arkadaşlar! bir çok tahrikâtın tesiri altında tesMemleketimizin geçirdiği para mim edilmek istenilen efkârı umubuhranına mâni olmak üzere neşretmiyemizin hakikî ifadesini vüzuJı tiğimiz kanunlar umumî ve müessir ve kat'iyetle tesbit için meb'usların neticeler vermiş ve halkımazda milintihabını yenileştirmek kararını lî paraya karşı zaten mevcut olan verdiniz. Kuvvetle ümit ediyorum ki emniyeti bir kat daha arttırmıstır. yaptığı işlerden ve millî hizmetlerSenelerdenberi büyük bir dikkatle den derin bir hissi iftihar duyanla takip ettiğimiz imar ve nafia siya rın beslediği itimada işaret olan bu setimizin umumî istikameti, dünya kararınız muhterem milletimizin iktisadî buhranmdan memleketimiVekillerine karşı gösterdiği emni zin de az çok müteessir olmasına yet ve samimiyeti tezyit edecektir. rağemen değişmemiştir. Her sene olönümüzdeki intihabatta bu intihaduğu gibi geçen sene de dikkat ve bın fîlî tezahürlerini göreceğimiz isabetle hazırladığımız bütçemizde den hiç şüphe etmiyorum. muayyen umumî hizmetlerin hiç Efendüer! Memleketin bir çok kıymetli münevverlerini mütehassıslarını si nesinde taşıyan üçüncü B. M. Mec lisi dört senelik faaliyet hayatında büyük bir vekar ve hüsnü niyetle çok kıymetli hizmetler ifa etmiştir. Kanunlar ve sair tetkikler Meclisin ihtisas~encumenlerin.de uzun bir tetkik ve münakaşaya tâbi tutulduktan sonra heyeti umumiyede müza kere ve intaç edilmişlerdir. İhtisas sahiplerinin dikkatli mesaisine is tinat eden kararların memleketin umumî idaresinde mütekâmil bir salâh meydana getireceğine eminim. (Alkıslar). biri sektedar olmamıştır. Bu müşahede ve hakikati memleketin iktisadî vaziyetini tebarüz ettirmek maksadile arzediyoruz. Muhterem arkadaşlar! Bazı vatansızların teşvikile Ağrı dağlarında geçen sene yapılan şakavet hareketlerini kat'iyyet ve f iddetle tedip ve Cumhuriyetin yük sek kudretini bir kere daha isbat eden kahraman ordumuzun seri hareket ve muvaffakiyetini, hükumc timizin de basiretini ve memurla rın gayretini şükranla kaydederim. Muhterem halkımızın gösterdiği fedakârlığı ve ÂH Meclisinizin bu gibi ahvalde aldığı isabetli kararları hatırlatmağı bir vpzife telâkki ederitn, (Atkıslar). i;*f% Efendiler! j«"« İnsanların ilk devirlerinrffe. bile millîîdehâsjle yarattığı parlak mede rftyet ^erlerini cihan. tarttıinin sahifelerie tevdi eden büyük Türk Tük hifelerine milletinin tekâmülüne mâni olan harflerden kurtarmakla her birinm (Mabadl 3 üncü sahifede) • * * ** GuzeUık Kraliçemiz Naşide H. ve Marsılya Istanbul seyahatmı yapacağı Lotus vapuru şem huausî vagonlarda seyahat et 1931 Güzellik Kraliçesi Naside tiriliyor, halk,hakikî bir kraliçe seSaffet H. Paru'te bulunmaktadır. lâmlar gibi istikbal ve tesyi ediyor. Naside Hanıma refakat eden enistesi Güzellere hükumetler ve hüku Yusuf Beyden dün bir haf ta evrelki tarihle bir mektup aldık. Yusuf B. met ricali de sayanı hayret bir hürdiyor ki: met gösetermektedir. Şili Reisicum«GUzellere yapılan hibarıtasav• huru M. de Wallefe'e yazın Şili'de vur edemezsiniz. Şehirlerdeki umuyapılacak dünya güzelliği müsaba mî hürmet, sühuletten baska seya • kasına kraliçeleri götürmek üzere hatlerde d« güzeller için fevkalâdebir kruvazör göndermeğe hazır ollikler yapılıyor, dosesler gibi muhte(Mabadi 3 üncü sahifede) Şeref Beyin beyanatı Ankara 26 (A.A.) B. M. Meclisinin bugünkü içtimaında Çekos lovakya ile müıjakit ticaret muahedesinin müzakeresi esnasında Ha • san Fehmi B. (Gümüsane) mevcut maliyet fiatlarının dununda gayet ucuz fiatla piyasalan bozacak şe • kilde gelen mallara gümrük kanu • numuzun ne derecede tatbik edildiği ve cebrî sâyile yok pahasma memlekette mevcut tesebbüsatı sınaiye • yi ezecek mahiyetteki ithalât için iktisat Vekâletince kanunî bir tedbir derpiş edilip edilmediğini sor muştın*. İktisat Vekili Mustafa Şeref Bey cevaben demiştir ki: < Memleketimizde rekabet imkânını selbedecek hareketlere karşı mukabele etmek hükumetin salâhi yetindedir. Ve tarife kanunile hükumete bu salâhiyet verilmiştir. Şim diye kadar filhakika bu yolda memleketimizdeki himaye sistemini bertaraf etmek için diğer memleket lerde tertibat alınarak maliyet fia tının dununda eşya satıldığı yazıldı. Bilhassa kereste ve çimento hakkında bazı sözler işitildi. Bendeniz bunların üzerinde tetkikat yaptırdım. Kanunun madei mahsuasım tatbik edecek bir vaziyet görmedim. Eğer Hasan Beyefendinin böyle bir sual soracaklarını bilseydim. vekâletin bu işlerle meşgul daireleri tarafından filiyatla temas edilerek yapılmış olan tetkiklerini huzurunuzda arze derdim. Yalnız ilâve edeyim ki, o tetkikler neticesi böyle bir tedbir ittihazını lâzım olacak vaziyet göstermemiştir. tkinci noktaya gelince de o da mecburî mesai karsısında hükumetin tedbir alıp almadığı keyfiyetidir. Mecburî mesaid^n hakikaten ne rnladıklannı lâyıkile anlıyamadım. Mecburî me«ai angariye üzerine çalıştırıp ta hiç bir eşya üzerine ücret nevinden hak tanımıya • 2 ivri tçftifede t Meclis Reisi nutkunda dört seneHk Belediye. şehrin imarı için beş senelik mesaiyi veciz bir surette hulâsa etti bir mesai proğramı hazırladı Programda Gaziköprüsü, tiyatro ve konservatuvar inşaatı da var!. Belediye bes senelik faaliyet proğramını hazırlamıstır. Bunun için evvelki gün Vali Muhittin Beyin riyasetinde heyeti fenniye müdürü Ziya Bey ve diğer alâ kadar zevatın istirakile Beledi* yede bir içtima aktedilmiç ve içtima gece saat dokuza kadar devam etmiştir. Içtimada 5 se nelik imar ve faaliyet proğramı hazırlanmış yalnız sular kısmı ikmal edilmemistir. Bu kısım da bir kaç güne kadar bitirilerek proğram tabedilecektir. Belediye Fen islert Mudurti Ziya Bey IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIinilUIIIIIIIMlMlllinilllllllllllllllllllllllllillllllMllllllllllllllllMIMIIIIIIIIIIIIIinilllllllllllllllllllllllllllllMIIMIIIII hakkile temin etmek için onun uğurunda çok çahsmağa ihtiyaç vardır. Ancak millî ve milliyetçi fırka gidilecek yolun bu olduğunu anlamış ve bu suretle parmâğını işin en ranh noktası üzerine koymustur. Bu sene mümkün olan yapılacak ve artık mütema • diyen bu yol üzerinde. yürünü, lecektir. Ezcümle bu sene MeçHse yeniden ahnacak meb'uslar arasmda filen ziraatle ,meşspıl çiftçiler' görebileceğ*z. Bünun pek hayırlı bir başlanpç teşkil edeceğine şüphe yoktur. YUNUS NADt ltfaiyeye de beş sene zarfında Vali Muhittin Bey dün bir mubir buçuk milyon lira tahsis ediharririmize proğramın bitmek ülecektir. Bu para ile Beîediye İtzere olduğunu ve Şehir Meclisi(Mabadi 4 üncu sahifede) nin nisan içtimaında 5 senelik ıııııııııııııııııiHiıııııınııııııııııııııııııııııııııııııııııuıııııııııııııııııııınııı proğramın azaya tevzi olunacağını söylemiştir. Proğramın ikmal edilen kı • sımları yollar, Sıhhiye, ttfaiye, Köstence'de hırsızhktan harita ve mecralarla ecnebi grupları tarafından yapılacak o bir seneye mahkum oldu Köstence 26 In tiyatro, konservatuvar, hâller ( Hususî ) halâlar kısmıdır. Firarî mahut Proğrama göre beş sene zar Vehip Pş. evfında tstanbul'un bütün yolları tamir ve ıslah edilecektir. Mev velce Kösten ce'de bulun cut Arnavut kaldırımlı yollar da duğu sırada parkeye tahvil edilecek ve bir şekerci Of'lu kaç yeni yol yapılacaktır. Bu meyanda Yenikapı'dan Unkapa Talip Nuri'nin Yunanistan'a Vehip Pş. nı'na kadar inen Gazi Mnstafa Kemal caddesi de ikmal edile • firarı üzerine dükkânından 20 kutu şekerleme aşırdığından dolayı cektir. alâkadarlar tarafından Kösten Bu caddenin bir mütemmimi ce mahkemesinde aleyhine gasp olan Gazi köprüsünün inşası da ve sirkat davası açılmıştı. Şahitbeş senede bitirilecekHr."Esasen lerin ifadeleri üzerine Köstence bu müddet zarfmda ' köprünün bidayet mahkemesi Vehip Ps. nin parası tamamen ve p^şinen te bir sene müddetle hapsine karar min edilmiş olacakiır."', Bo köp vermiştir. Hüküm derecat mu rii iki sene sonra ihale edilmiş hakimden geçerek kesbi kat'iyet olsa bile üç sene zarfında biti ettiğinden Paşa Romanya hudıı rilecektir. duna geçerse tevkif olunacaktır. Vehip Pş.