11 Kasım 1930 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

YEDINCI SFNE H* ?340 Baçmuharrlri NAD! İDAREHANESİ : Dttyunoanumiye karşısında dairei mahsnsa Telgraf: tstanbul Cumhuriyet Posta k u t u s u : N° 2 4 6 Baçmuharrir ı 2366 Tahrlr mUdürü : 3236 • «nüdürü 2365. Kltan kısmı 472 «"...•.".111.1."............ C Hangi Vergilerden Şikâyetiniz Var? """""" »'"'•"»»"« ıniHiııiMiııııın H ıııııımıııııııu Cumhu riyef ıslahat hazırlıkları Y 1 1 •1 A SALI 11 TEŞRİNiS'NI ABONE ŞERAfTİ | MÜDDET: |TÜRKİYE İÇİNf HARİÇ İÇİN"[ ! Seneliği 1400 Kr. : 2700 K r T İ 6 Ayhğı |3Aylığı 750 Kr. İ 1450 Kr. 400 Kr. ! 800 Kr. Nfishası her 5 Kuruştur = = yerde Sporu Anarşfden kurtarmak lâzım! , 1• , , tt ^ i f r r '„..,..„.„,..,...„•„„„.., , , , , '"""•""""""""»''I.IIHIIIIIIIIIHIHmillHIIHHIHIHIIIHIIHIIH „„ , ,.„„„„,„„,„„„„„„, Bir müddettenberi gazetelere akseden münakaşalarınm şekline bakılarak hükmolunabilir ki bizde spor çok fena bir anarşiye düşmüştür. Federasyon ve mıntaka kelimeleri altında inkısam eden ve zaten işe yakından vâkıf olmıyan her bir adamın kolayca kavrıyamıyacağı kadar karışık olan teşkilât birbirine girmiç, içinden kolay kolay çıkılamıyacak bir arap saçma dönmüştür. Eğer bu asırda spor gençliğin bütün cemiyetçe ehemmiyet verilmek lâzım gelen bir meşgalesi ise bu anarşinin bu suretle devam edip gitmesine tabii müsaade olunamamak lâzımdır. Biz bu anarşinin esasını bökumetin spora lâyık olduğu ehemiyeti atfetmemesinde buluyoruz. Spor teşkilâtı bizde dahi nihayet hukumetin bir kontrolo ile en muntazam şeklini almak ve en doğru yolunu bulmak ihtiyacmdadır. Başta bizzat Başvekil olmak üzere İsmet Paşa hükumetlerinin spora ve sporcularımıza karşı bütün bütün alâkasız katdıklarını söylemek insafsızlık olur. Sportmen bir zat olan Başvekilimiz bizde spor ve sporcuları daima alâka ile telâkki ve takip etmiştir. Sporcularımızın muvaffakiyetlerle mütebariz güzel hareketleri zamanlarında Başvekilin alâkası büyük şevk ve heyecanlar içinde tebarüz etmiş olduğunu bep hatırlarız. Bu temiz ve yüksek takdirlerin eğer varsa spor sicillerimizde itina ve iftihar ile kaydoIunan hürmet mevkileri hâlâ ve ilânihaye mahfuz olmak lâzımdır. Hukumetin bu takdirlerinin turlü şekillerde maddi muavenetlerle de takip olunduğunu biliyoruz. Bunlar birer hakikattir, fakat bu hakikatler sporun bizde muntazaman yürüyüp gitmesini temine maatteessüf kifayet edememiştir. İçinde bulunduğumuz son anarşi devresi vaziyetin böyle olduğunun en söz götürmez delilini teşkil eder. Acaba bu neden böyle olduştur, ve böyle ohıyor? Biz bunu bir teşJtjlâtnoksanlığına atfediyoruz. Sporcularımızın iyi hareketlerini alkışlarla karşılıyan hükumet, spor hayatımızda her hangi bir noksan gördüğü zaman fazla sıkılıyor, adeta inkisarı hayale uğramışçasına üzülüyor ve küsüyor. Evvelki sene GalatasarayFenerbahçe kulüpleri rekabetinin bazı müessif tezahürlerinde böyle olmuştu. Sportmeni centilmen telâkki eden hükumet bu telâkkisini tekzip eder gibi görünen bazı hâdiseler muvacehesinde çehresini karartmaktan ve hatta bir an için yüzünü çevirmekten kendini alamamıştır. Ama bu dargınlık ne kadar sürebilir? Hatta buna dargınlık değil de muvakakt ve haklı bir cansıkıntısı demek belki daha muvafıktır, hatta en doğrudur. Dargınlık veya cansıkıntısı, işte bizce işin muvafık olmıyan şekillerinden biri budur. Spor teşkilâk şu veya bu suretle hukumetin velevki uzaktan fakat ledeliktiza müdahaleyi miim kün kılan bir kontroluna tabi olursa bizce ne dargmlığa mahal olur, ne de cansıkıntısına. Hükumet mademki spor için bütçeye tahsisat koymaktadır, sporu uzaktan yakından takip etmeğe meeburdur. Avrupa memleketlerinde sporun en mühim millî teşkilâtlar meyanında mevki alması beyhude bir iş degildir. Bugünün cemiyeti böyle. hayatî bir faaliyetle tebarüz etmeğe mecburdur, onun içindir ki her millet spora azami kıymet ve ehemmiyet vermektedir. Tarihî an'anesinde sporun her çeşidini kaydeden Türk bu faaliyetin asrî şekillerine intibak etmemezlik edemez. Hükumet kontrolu spor teşkilâtının kendi âlemindeki serbestisini ihlâl edecek bir kayıt derecesine varmaz. Bu ahengin bu suretle teessüs edebilmesi için spor teşkilâtının evvelâ kendi kendini kontrol etmesi lâzımdır. Eğer bu birinci kontrol iyi tatbik olunur, yani spor teşkilâtı kendi âleminde sağlam ve ciddî yürürse hukumetin ledeliktiza işe müdahalesine hiç bir zaman lüzum ve mahal kalmamış olduğu görülür. H. Fırkası encümenîeri f asılasız çahşıyor Bu sabah Fırka grupu toplanacak ve İsmet Pş. bir nutuk irat edecektir Bir anket açıyoruz! llllIllIımıl IIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll.lllllllllll.. IIIIIIIH Mukaveleyi neden feshetmiyoruz? Haber aldık ki İstanbul Belediyesii sokak isimlerile ev numaralarının ta| Uki için bir müteahhit ile aktettiğij mukavelenameyi yeniden bir ay dahal temdit etmiştir. Esasen bu mukaveleJ namenin müddeti bundan bir buçuk] ay evvel bitmiş iken müteahhidin taf ebi üzerine o zaman bir defa dahaj temdit edilmişti. Fakat müteahhit bufl gmüddet zarfında da işini bitirememiş, ^Istanbul'da böyle levhalar imal eden valnız bir fabrika olduğunu, onun için yetiştinnek imkânı olmadığını ileri sürerek mukavelenin bir kaç ay daha temdidini istemiş, İstanbul Belediyesi de bol kiseden mukavelenin tekrar bir ay daha temdidine muvafakat etmiştir. Müteahhit bu müddetin de kâfi gelmiyeceğini söyliyerek daha ziyade temdidini istemektedir. Halbuki müteahhidin iddiaları doğru degildir. Istanbul'da emaye levha imal eden bir değil, müteaddit fabrikalar vardır. Diğer taraftan müteahhidin mukaveleyi yaparken bunlan düşünmesi lâzım gelmez miydi? Yapılan mukaveleler böyle çocuk oyuncağı gibi mütemadiyen temdit edilir mi? Her hangi bir müteahhit, muayyen müddet zarfında taahhütlerini ifa etmesi mukavele icabatından olup bunun aksi mukavelenamenin feshini istilzam eder. Bundan başka mukavelenin temdidine kolayca muvaffak olmakta bulunan müteahhit, levhaları sağlam ve kırıksız olarak asmağı taahhüt ettiği halde bir çok sokak levhalarının yazıları okunmıyacak kadar kırık ve dökük olduğu görülüyor. Bunlann bir kısmı fena imal edildiğinden bir iki gönde dökülmektedir. Aradan bir iki «enc geçerse hiç bir levhayı okumak mümkiin oimıyacaktır. İstanbul Belediyesi bütün bunları gördüğü ve müteahhidin taahhütlerine riayet etmediğini de bildlği halde mukavelenameyi feshetmeyip te niçin temdit ediyor, diye, Vasıf B. Klıcah B. Uzmır) (Gazıayıntap) Mahmut Celâl B. Uzmir) Ali B. (Afyon) Hakkı Tank B. (Giresun) Herkes cevap verebilir! Hılmi B. (Kayseri) Kâzım Hüsnu B. (Konya) Cemil B. (Tekirdağ) Hacim B. (Giresun) Şemsi B (Sıvas) H. F. teşkilât ve intihabat encümeni erkânt Ankara 10 (Telefonla) H. F. teşkilât encümenîeri bugün de toplanarak tetkiklerine devam etmişlerdir. Yarın sabah gene içtima edeceklerdir. .. Yarın sabah saat 10 da H. F. grupu da içtima ederek umumî vaziyet müzakere edilecek, Fırka reisi umumî vekili İsmet Paşa bir nutuk irat edecektir. Çarşamba günü 40 kişilik teşkilât heyeti kâmilen toplanarak o güne kadar encümenlerin hazırhyacağı esasları tetkik edecektir. Çarşamba içtimaında: İzmir'den avdet etmekte olan Dahiliye Vekili Şukru Kaya Beyin İzmir felâketzedelerinin vaziyeti ve alınan tedabir hakkında izahat vermesi muhtemeldir. Ankara 10 (Telefonla) Çalışmağa başlıyan H. Fırkası teşkilât encümenlerinden en ziyade iş çıkaracak olanlar; teşkilât, intibabat, nizamname ve program encumenleridir. Encümenler ilk iş olarak fırkanın büyük bir programını hazırlıyacaklardır. Fırka nizamnamesi de tejkik edilmektedir. İcabı takdirinde fırka kongresi içtimaa davet edilecektir. Teşkilât heyeti içtimalarında fırkaların vaziyeti, memleket ve intihabat mesaili, umumi ihtiyaçlar, hukumetin başlıca icraatı tetkik edilmiş ve reisi umumî vekili İsmet Paşa her madde üzerinde uzun izahat vermiştir. H. Fırkasının taşra teşkilâtı vaziyeti taayyün edinciye kadar müfettişler fırka emrinde tutulacaktır. 1 Vergilerin hangileri size ağır geliyor? 2 Tahsilâtm şikâyet ettiğiniz noktaları hangileridir Umumî harpten sonra bütün piş olunuyor. dünya memleketlerinde ağır vergi Bizde dahi vergilerin ağırlığınler konuldu. Gene bütün dünyada dan ve tahsilâtın munatzam ve iktisadî şerait nazari dikkate ali yumuşak olmamasından şikâyet( Lutfen sahifeyi çeviriniz ) narak bunlann hafifletilmesi der/ Mr. Klâyn Ankara'dan dün sabah avdet etti Soruyoroz! Amerîka müsteşarının iktisadî buhran Taymis'in verdiği ve ihracata dair mühim beyanatı haber mevsimsiz telâkki ediliyor Düyunu umumiye mes'elesi hâmil vekilleri geldiğinde tenevvür edecektir. Taymis gazetesi İstanbul muhabrinin , 6 teşrinisani tarihile gönderdiği telgrafı neşretmiştir. c Osmanlı borçları ve iki sene evvel hükumet tarafından satın alınan Anadolu Demiryollarının bedeli hakkındaki müstakbel tediyata dair geçen bir kaç gün içinde Türk ve ecnebi matbuatında yekdiğerini nakzeden ve esassız bir çok haberler neşrolunmuştur. Bu akşam öğrendiğime göre hükumet Osmanlı borçları ve Anadolu demiryolu bedelini bir esasa raptetmek için harîçte büyük bir istikraz aktetmek imkânını ciddî surette mülâhaza etmektedir. Hükumete henüz bir istikraz için kat'î bir teklif vaki olmadığı anlaşılmıştır.» Istikraz! Bütün Türkiye güzelleri, müsabakaya iştirakte istical ediniz! 931 Kraliçeliği hangi ~ güzele nasıp olacak?. Foto S. Sureyya 3 Meri İhsan H. Bu haber üzerine tekrar Maliye Vekâletinde tahsisat için Ankara muhaMister Klâyn Ankara'da Amerika birimizi memur ettik. Muhabirimze veMeselâ şimdi bir spor kongresi aktosefaretinde verilen ziyafette; soU rlen resmî malumat şöyledr: lunacağından bahsolunuyor. Zaten bu dan sağa doğru Amerika sefiri M. Ankara 10 (Telefonla) Düyunu umumikongrenin bir an evvel aktine hem ni Grov, İktisat Vekili Zekâi B., Mis ye borçlannın sureti tediyesi etrafında tazaml bir lüzum vardır, hem de vaziyet ter Klâyn Adliye Vekili Yusuf karrür etmiş yeni hiç bir şey yoktur. onun bir an evvel aktini zarurî gösterKemal B. ve Hamdullah Suphi, Ali Büyuk bir istikraz aktile bütün borçların mektedir. Her iki senede bir kere kongre Fethi, Reşit Saffet, Falih Rıfkı peşinen odenmesi hakkında Taymis'in neşakti nizam iktizasıdır. Ondan başka rettiği haber Maliye mehafilinde nabimevşimdiki anarşiyi halledebilmenin en Beyler, sağda Mister Klâyn sim telâkki edilmiştir ve kaydi ihtiyatla tekestirme tarîki de bütün şikâyetleri bir portresi lâkki edümesi lâzımdır. dinliyerek icabına göre hareket edecek tiği mamul eşya bilhassa makine ve olan kongrenin bir an evvel in'ikadını Hâmüler geçenlerde Maliye Vekâletine bir aksamı, hakkında tetkikatta bulunacatemin etmektir. telgraf çekerek vaziyeti sormuşlar. Hakiğım. Fakat gene tekrar etmek isterim Burada hükumete düşen iş sporcuları vaki ki bu tetkikatım da şahsî bilgimin in kî vaziyet ancak dayin vekillerinin bir kongre aktine sevketmekten ibaretolacak temaslardan anlaşüacaktır. Maama( Mabadi 2 inci sahifede ) tir. Görülüyor ki hukumetin meselâ bu IIIIIIIIIIIIIIMHIIIIIIIlllHIMIIUIIIIIIIIinilllHMnilinillllllllIIIIIIIMIUIIIIIIHIUIIHIIIIMIIIIIIIIIIlllllllllHlllllllinilllllllllllllllllllllllllinilllllilllMIIIIII fih Maliye Vekili iyileşince hâmillerin versafhadaki müdahalesi, adına müdahale Hülâsa şimdiki anarşinin için diği telgraf ile Vek&letin kendilerine verdiği bile denilemiyecek bir işaretten ibaret kalarına gidip te bütün Türk'lüğü olacaktır. dünyaya karşı hacil düşürecek ha den çıkmak için ilk iş olarak An cevabın neşri muhtemeldir. Bu telgraflar vaziyei tamamen tenvir edecektir. EskidenHer halde bu kongre için ihtiyar fiflikler uğurunda ihtiyar olunan kara'da kongreyi aktetmek lâzım, beri belli olan tarafeyn noktai nazarınm ekvenin ve bir an evvel! edilecek pek ehemmiyetsiz mas •fedakâriıklara nisbetle bu sefer daha iyi anlaşüacağı îüphesizdir. Bir kaç gün evvel İstanbul'dan geçerek Ankara'ya giden Amerika ticaret nezareti müsteşarı Mr. Klâyn dün sabah ekipresle Ankara'dan tekrar şehrimize gelmiştir. M. Klâyn Haydarpaşa'da ayni trenle İstanbul'a gelen Fransa'nm Türkiye sefiri Kont dö Şambron cenaplarile bir müdedt konuştuktan sonra Amerika sefaretinin muşile Tophane'ye çıkmış vedoğruca Perapalas oteline gitmiştir. M. Klâyn öğleye kadar istirahatten sonra saat 12,25 te gazetecileri kabul ederek şu beyanatta bulunmuştur: « Türkiye'yi gayriresmî olarak ve sadece şahsî tetkikat ve tetebbüatımın inkişafı için ziyaret ettim. Ve muhterem Türk hükumet ricalile gene gayriresmî temaslarda bulundum. Maamafih resmî bir mahiyeti hanz olmıyan bu seyahatim esnasında Amerika'nın Türkiye'den aldığı iptidaî mevat ve meyveye mukabil Türkiye'ye ihraç et Maliye Vekâletinden verilen izahat Bugün güzellik müsabakamıza edeceği güzeller, bütün masrafiarı iştirak edenlerden Meri İhsan H. gazetemiz tarafından verilerek İstanbul'a davet ve asıl müsabakaya m resmini dercediyoruz. Müsabakamıza iştirak etmek iştirak ettirileceklerdir. istiyen güzeller, kartpostal cesa Geçen müsabakalara girenler, metinde büst bir resimlerini gön 1931 müsabakasına da girebilir dermelidirler. Resimler siyah kâ ler. Güzeller! 1931 Türkiye güzellik ğıda basılmış olmalıdır. Arzu eden güzeller, Beyoğlun'da kraliçesi olmak, Paris'e ve Cenubî Avrupa ve Foto Süreyya ile foto Feminaya Amerika'ya gitmek müracaat ederek bizim hesabımı dünya güzeli intihap edilmek bir za resimlerini çektirebilirler. İs çok hediye ve büyük mükâfatlar tanbul haricindeki güzeller de mü almak gibi maddî ve manevî mensabakaya iştirak edebilirler. Bun faatler temin eden müsabakamı lardan hakem heyetinin ilk intihap za giriniz. Onlann Romanı "Akagündüz,, ün üzerinde aylarca uğraştığı ve: "Işte en iyi eserim!..,, dediği hariku âde bir kalp macerası Pek yakında neşredeceğiz raf, hiç hazırlıksız Atina müsaba ehvenidir. YUNUS NADİ