28 Ekim 1930 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

YEHLNCI SENE » 2327 Başmuhonirl SALI 28 TEŞRiNIEVVEL 19: YUNUS NADİ 1* İDAREHANESİ: karşısında dairei mahsou Telgraf: İstanbnl Cumhnriyet Posta kutusu: N° 246 • • • • • » » •• » • • • • ••• » •« . Başmuharrir ; 2366 ' • Tahrlr mUdürO : 3238 Idare müdürü 236S, Kltap kısmı; 4 7 a mmuınmınnı . Venizelos Gazi Hz.nin Huzurlarınd Ankaradaki tarihî temaslann ilk günü Izmir'in geçirdiği felâket " Koteç: 24 fesrifOevfcl 930 m h u riyet ABONE ŞERAtTt )"MOD'DET: JTÜRKİYE İÇİNJ HARİÇ j Ç l l f { Seneligi : 1400 Kr. : 2700 Kıvj : 6 Aybğı | 750 Kr. { 1450 Kr, 3 Ayhğı • 400 Kr. 800 Kr.ı Nttshası her yerde = 5 Kuruştur m = Prensipsizlik Prensipi!.. Viyarictda bulunan başmuharriHmizden: tstanbol'da bulunan küçük oğlumun ımnHinnıınıııuınuım mektubundan: e... Evvelki gün Tahrir Heyetl müdürümüz Kemal Salih Beyin odasına gitmlştim. Ağaoğlu Ahmet Bey orada idi. İstemiyerek muhaverelerinl işitmiş bulundum. Ahmet B. malum olan azerî Slvesile kartkatörlerinin şeklinden şifcâyet ederefc: Meni çoh fena sarakaya alırsez. üstüne Yunan arması Ankara 27 (Tele Men öyle ml yapirem, men öyle mi söyresmedilmişti. Takm fonla ) Yunan leylrem. Özüm Nadi Beyln yahşi dostuorta sütunu kırmızı, Başvekili M. cVeniyem... beyaz renklerle bo zelos» ile refikası ve Gibi şeyler söylüyordu. Elinde bir desyanmış ve Türk bayHariciye Nazırı M . te kâgıt vardı. Size cevaben yazdığı bir rağı ile süslenmişti. makale imiş. Onu Kemal Salih Beye oku Mihalokopulos ve reBu sütunların üzeri yacaktı. Bu makaleyi neşreden akşam fikası bu sabah Anne de Yunan harf muvasalet gazetesi nüshasmı gönderiyorum. Ahmet kara'ya lerile « Kalos iltate » Bey orada prensipsizliğini prensip ola etmişlerdir. yani «sefa geldiniz» Ankara istasyonu rak iân ettiğine göre sizin için verilecek cümlesi yazılmıştı. daha sabahtan kecevap kalmamıştır sanırım...» İstasyonun dahil ve Ahmet Beyin bn makalesini okodum. sif bir kalabahkla haricine rekzedUmlş Muharrir orada işi alaya ve şakaya boza dolmuştu. Saat dokuolan üç dört direğin rak yeni blr fırka namına içinde bulun za çeyrek kale Başuzerinde Türk ve Yudnkları ve memleketi de İçine soktukları vekil İsmet Paşa ile nan bayrakları te anarşiyi müdafaaya yeltenmekte ve bu Hariciye Tekili Tevfik mevvüç ediyordu. gün teneffüs ettikleri hürriyet havası Rüştü Bey ve refi fki Başvekîlin hesabına hasta ve şaşkın neşideler oko kalan hanımlar is tasyona gıeldiler. maktadır. Ahmet Bey biraz daha sıkışIstasyonda ve M. « Venizelos » n tınlırsa: hâmil olan husnsî Fvrtma İstanbuTda nisbeten sakin geçiyor, resımde dun İstanbul'u doğen çü Ağam bizim elimizâen bn kadan şehirde tezyinat tren biraz teahhnrla geliyor. Daha iyisinl vann siz yapın! dalgalar görtilTnektedir. Ankara istasyonu Ankara lttasyonanda samimi bir surette karştlaşan TSrk ve saat ona on kala IMyeoek galiba. Nitekim bu ucnbe fır ve şehir misafirler Dün yağmur biraz dinJnce günle tzmir'deki tufan felâketinin henüz Yunan Bafvekillerî: ttmet Paşa ve M. Venizeloı kayı her hangi bir emir veya müsaade üe şerefine Türk ve Yunan bayraklarfle yapîlmıştı. Üç sütundan ibaret olan bu istasyona gtrâi. Tren, tevakkuf edince tamamile tahribatı derecesini öğren bu fecaat baskısı altmda kapanıp yapmm oldnklarını dahi gene Ağaoglu donatümıstı. Meclis binasının alt tara takın kenarındaki iki sütunu mavi ve muzika Yunan marşını çalmağa başla mek kabil olamamıştır. Telgraf hatlan huliyetin korkosile büsbütün huzu nın bozuk ohnası ve muhtelif maluma hale gelen halk sokaklara fnlayıp Ahmet Bey bu makalesinde Itirafa ben fında ve dörtyol agzında zarif bir tak beyaz renklere boyanmıştı. Bu sütunun ( Mdbadi 3 üncu sahifede tm birbirine zıt bulunması endişeleri duvarlar ve huruşan seller arasında ser bir lisan ile ihsas eylemektedir. tklniplerini aramağa, zarar ve ziyanını bfisbütün arttırmaktadır. ei fırkanm anl müessiseleri ne derler İzmir'den dün aldığımız telgraflar şu kike çalışıyordn. tzmir'in bu hali bilmem, fakat birim bildiHmlze g«re bn ( Mabadi 2 inci sahifede ) malumatı vermektedir: memlekette bu kadar mantıksız işler yapıfanasmı arzu edecek bir âmir bulunamas. Şimdiki şeklüe bn tç, onu ibda ve idame edenlerin öz işidir. Ağaoğlu An met Bey, son makalesinde bunun blr '• Tunan BaşveMR. M. Veniselos dün prensipsizlik te olsa biraz serbest hava gdbahtariberi Ankara'da, Türklye almak hesabına hiç te fena bir şey olmaCumhuriyetivin jBiao/iridir. / Hiç s&phe yobki'btt hucttse, sigadığını, hlç olmazsa bir ihtiyaca cevap set (Oeminde ton senelerde görülen verdiğini söylüyor. Serbest hava almağı vekayiin en müftknlerinden biridir. kabul ederiz, fakat müsaadeleri ile prenYalna Ttmanistan'da değtt, bütün sipsizliği kabul edemeyiz, onu olduğn glBalkcmnarda en Myük Türk düş* bl Ahmet Beye ve arkadaşlarına bırakımanı addedüen bfr styaset rOcüU^ ' ' rız. nün, bir zavumlar harben ve dö? / Son fırka teşebbüsünün hlç faidesiz olman olarak çirmek Utediği Ankaduğunu iddia edecek kadar insafsız ve ra'ya §imdi sulhan ve dost olarak gitmesi, elbette gapet müMm tnr, J. izansız değiliz. Ancak bu faideye munr siyasî hâdisedir bir faide demeliyiz. Bu teşebbüs ile ceBu vak'a Türkiye ile Yunanistan miyet hayatmda akidesiz, kaidesiz ve arasmda Lozan'da başltyan $ulhu prensipsiz işler görmeğe kaHnşmamn müsalemet hayattnm arük mudhebütfin zarar ve hasar dolu akibetleri ile denin safıijeleri arasından ve resrrA • hakikaten meş'um olduğu ve olacağı devlet münasebatt seklinden çtkagergi gibi anlaşılmıştır. Bn neticeyi berak ruhlara nüfuza başladığım gös ' dahaten görmemek için insanın kör olteriyor. ması lâımdır. Osmanlı saltanatı ile Yunarmtan, Bereket versin müderris İsmail Hakkı Yunan istıklâünin üâmndanberi, mütemadı bir cidal içinde yaşadılar. Beye, ki yeni fırkayı 1789 dan tevarus Açıkça harp etmedikleri zaman olunmuş bazı eski prensiplerle bir şeye müstakbel bir harp için hazırlik yabenzetmeğe çalışmaktadır: Hürriyet, apar ve fırsat kollarlardı. Bu duşdalet ve müsavpt. manlık devrinin son çarptşmast, Prensipsizlikler içinde büyük Fransız Anadolu harbi oldu. Milli mücahede ihtilâline mtiracaat lüzum veya mecbuve Lozan muahedesi Osmanlı salriyeti tahattür olunmuş olduğuna göre tanatım tasfiye ettiği gibi TürkYunan husumetini de tasfiye etti. nhuvvetin niye unutulmuş olduğunu İki devlet arasında esaslt ihtüâf bir türlü anlıyamadık. Yoksa o pek esnoktalan kalmamış olmakla berakiyerek kadro harici mi kalmış, ve yaber bir asvr suren mucadelenin bir hot zemine, zemana nu uydurulamagünde dostluğa inküâbı imkânı mış? Ne olmuş ta büyük Fransız ihtilâyoktu. Harp devri geçmiş, fakat linin bu zavallı dördüncü umdesi ihharbin pürüzlü işleri temizlenmemal edilmiş? mişti. Lozan muahedenamesinin imzastndanberi geçen yedi sene zarNe Ise, gene bereket versin İsmail fında bu purüzlerin de ortadan kalHakkı Beye. Ahmet Beylere kalsa onlar Macar Başvekili Kont Bethlen Cenapdırümasına çahsüdt. Arada hiç bir bu kadanna da lüzum görmiyecekler. ları refakatlerinde Macar matbuat mes'ele ve hiç bir ihtilâf kalmıyınNe hacet, işte Ahmet Bey son makale reisi Kont Çeki olduğu halde ca strf mazi ve tarih hesabına du§sinde aynen bizim küçüğün gördüğü dün saat on birde trenle Peşte'manlık etmek, artık bugünkti sulhü gibi düpedüz: den şehrimize gelmiştir. Sureti mah Macar Başvekili Kont Bethlen musalemete teşne insanların yapa Prensipimiz prensipsizlibtir! susada Ankara'dan şehrimize gelen Sirkeci'de kendini selâmlıyan müfcağt aküsızlık değildir. üzun harp Diyor, ve Ahmet Beyle aramızdaki Teşrifat umum müdür muavini Basri, rezemiz önünden geçerken, misafisenelerinde dokülen kanlar ve bu kanlann arkastnda hâlâ dinmıyen dava da bu suretle filhakika kendi ken Hariciye kalemi mahsus müdür muavini rimiz Vali Muhittin Beyle beraber Kadri Beyler ve Macar Sefiri M. Tahi Macar bayraklarile süslenmişti. Kont göz yaşları, insanların harpçuluğudine bitmiş oluyor. nu çok azaltmış ve akulannı başAhmet Beyin yeni fırkaya dahil ol Macar Başvekilini Edirne'de istikbal e Bethlen Cenapları Sirkeci'de İstanbul Va derek şehrimize kadar kendilerine refalarına gettrmiştir. duktan sonra Reisicumhur bitaraf ol( Mabadi 2 inci sahifede ) kat etmişlerdir. Sirkeci istasyonu Tiirkmak lâzımdır diye bir iddia tutturmuş IIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII Her iki memleket miUî hudutlart 11 1 1 IIIINIIIIIIIIIIIIII MIMIMIIIIIIIMHIIIIJIIII tn. Biz kendisinin bizde Reisicumhur dahüinde yaşadıkça ve komşusunun umumiyenin bunu git mahalle kahvelerinde anlat. hakkına ve yurduna göz dikmedikbitaraf olamaz davasım teşrih ve isbat rine saf ve selim efkârı nazari dikkatini celbetmek benim pek Fakat bn asırda ilme hakaret etmeksiçe mevcut sulhün dostlukla tak•den üç sütunluk kendisinin tamamen basit, fakat pek zaruri milli vazifeleri zin bize ben vazifesi kontrol olacak bir viyesinden tabn bir hal tasavvur unutmuş olduğn daha eski bir makamin ilk merhalesini teşkil eder. Bunda fırka yaptım veya yapıyorum diyemezolunamaz. İşte, M. Venizelos'un Anlesini kısmen dercederek evvelki dava taaccüp olunacak hiç bir cihet yoktur. sin. Aalelâde ve pek tabiî bir şey olan kara seyahati, bu tabiî halin bir sı ile şimdiki iddiası arasındaki açık tePrensipsiz olan yeni fırka bu vaziye tenkit ve münakaşa muayyen bir fırkaemri tabiî olmastnı temin ediyor. nakuzn tebarüz ettirdik. Bellibaşlı eş tinin tabil bir neticesi olarak avamfi nm varhk prensibi olamaz. Fırkana eTürk ve Yunan mületleri asvlarca hası böyle prensipsizlikler içinde yüzen riptir. Ağaoğlu Ahmet Bey gibi âlim sas olacak prensip veya prensipler ne ise beraber yaşadiktan ve senelerce yeni fırkanın ise bütün bütün prensip geçinen biri bile son makalesinde: boğustuktan sonra, şimdi birbirle' Yukarıda faciamn vuku bulduğu yer aşağıda enkaz altından sen bize onu söyle.. rini daha iyi tantmıs bir haleti ru~ siz bir toplantıdan ibaret bulunduğu Bakın Nadi Bey kontrol istemiyor! Biz de amma tuhafız ha. İşte adam lan bir yaral!ı nakledilirken hiye üe dost oluyorlar. çok meydanda bir hakikatti. Israr ediDiye aklınca beni efkârı amumiyeye son makalesinde istinat ettikleri prenİbrahim çavuşun kahvehant Dün sabah saat 9 da Galata'da Mumhane Bu dostluk, Balkan'larda ve Adayorum: Muzır ve meş'um bir hakikat. jurnal etmeğe çalışıyor. Buna nazaran Mumhane caddesinde ibrahim çavı sibi açıkça söylemiş a: caddesinde Panaiya kilisesine nazır iki bilar denizinde daimî bir sulhu müBazı kimselerin guya yeni bir fırka Ahmet Beyin yeni fırkası bir kontrol na, pek âni bir surette yıkümış. müteaddit kahvehanesi, dun sabah ta erkenden Prensipsizlik! salemet kuvveti ve müeyyedesi ve yapmak ve bu fırkayı hal ve mevkiye fırkası imiş. Zaten prensipsizlik içinde kimseler enkaz altuıda kalarak kısmen müşterileri olan elli kadar liman am iki mületi birbirine yaklaştıran Daha ne istiyoruz? Prenslpsizlere hâklm kümak için ortahktaki gizli ve ne diyeceklerini bilmediklerl için bunu yaralannuş ve kısmen vefat etmiştir. Bu dolmuştu. Ameleler çayını içip kah ricali siyasiye de sulhün ve insanirmı yaptıktan sonra ikişer üçer so aşikâr blr çok memnuniyetsizlik sebep dahi adeta bir prensip olarak ileri sür prensip buluvermek te vazifemiz defeci inhidam etrafında tahkikat yapan muyeün oirer hadimi olacaklardır. < Mabadi 4 üncü sahif lerinin bilâistisna kâffesinl istismara mekten hali kalmadılar ve kalmıyorlar. ğil a! harririmizin noilannı aynen yaııyorus: kalkıştıklannı gördüğüm zaman bu haAğaoğlu Ahmet Beye deriz kl: Sen YUNUS NADİ reketteki şeamet ve hatta şenaat üze Ankara istasyonunda samimî istikbal merasimîni müte Harebeler altından hâlâ cesetler çıl kabii ziyaretler, mükellef ziyafetler ve bir suvare takip etti yor. Zarar iki milyona yakmdır tsmet Paşanuı ziyafeli ve mütekabil nutuklar Gazi Hz. Yunan Başvekilile bir saat Ölenler 60 tan fazladı üç çeyrek müddetle gürüştü er binlerce ev yıkıldı ; Başvekil Sirkeci'de merasimle karşılandı Kont Bethlen dun geldi TürkYunan husumeti artık tarihe karıştı Misafırimiz Perapalas'a îndi ve Vali B. tarafından şerefine bir ziyafet verildi Dün sabah 2 bina birde yıkıldı, 2 kişi öldii Geç vakte kadar 5 yaralı çıkanlmışt Taharriyat devam ediyor Galata'da feci bir inhidam Kont Behtlen dun akşpm hususî trenle Ankara'ya gitti