26 Eylül 1930 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 5

26 Ey'ul 1930 Fethi Bey, Büyük Millet Meclisinde Seıbest Firka Reisi, malî kanun lâyihasımn müzakeresi Kadiköyünde cinayet münasebetile malî siyaseiimizi ienkide başladı ? Bfrfnei sahîfeden mabait ) nn, başka bir istikamette kullanacağımızı zannedenler aldanırlar. Bunn huzurunuzda ehemmiyetle işaret ederim.» Camharlyef Fethi B. in beyanatı Bundan sonra yeni fırka reisi GümüDün sabah Kadıköy'ünde feci bir cina yıkılıp kalmıştır. şane meb'usu Fethi Bey, kürsüye çıkarak Karnının müteaddit yerlerinde ajır yet olmuş ve bir bahçıvan bir kadını taatidekl beyanatta bulundu: Ankara 25 (Telefonla) C. H. niihim mukarrerat ittihaz edecek| banca ile öldünnüş, kendini de ağır su yaralar açan Mehmet Ali Ef. kanlar için « Epey zamandanberi kaybubet ettide ve ifadeye gayrimuktedlr bir halde ğim bo kürsüye bn defa bir mukabil fır Fırkası grubu, bu sabah ta toplan tir. Bu meyanda mutemetlikler rette yaralamıştır. Tıp fakültesine kaldırümıstır. kanm reisi sıfatile geldiğim zaman hü dı. Dün akşam, grup içtimaından müfettişliklerin lâğvı. umumî idaı Yapılan tahkikata göre, hâdise şu suMehmet Ali fif. nin yaraları ağır oldukutnetin fırkamızın prensiplerile tea çıkan meb'uslar, bütün fırkanın, re hey'etinin 9 azadan kırk azaya* retle cereyan etmiştir: ğu cihetle hayatından ümit kalmamıstır. rüz eden siyasetini tenkit için söz hükumetin etrafında mütesanit bir iblâğı, bu hey'etin Meclis fırkaf Kadıköy'ünde Çankçı mahallesinde, söyletnek isterdim. Fakat işidiyorum ki, Hâdiseden sonra Nedime H. ın aUa* |kütle manzarası arzetmekle bera grubu tarafından intihabı, vilâyetf hükumet bu kanunu Meclisten geçirdikPiri Çavuş sokagında (37) numaralı ev tarafından Ankara'da bulunan zevd mttten sonra istifa niyetindedir. Bugün ya |ber murakabeyi ifa eylediğini ve lerde hey'eti idarelerin, mahallî' de oturan mütekait miralay Ziya Beyin tekait miralay Ziya B. e telgrafla maiOrın istifa edeceği anlaşılan bir hüku |bu müzakeratın memleket için hateşkilât tarafından intihap edilmeJ zevcesl Nedime H. dün sbah evin ait ka mat verilmiştir. metin siyasetini tenkit etmekten ise, |yırh olduğunu söylemekte mütteÜsküdar mUddeiumumi muavlni ö» s' ve yalnız mühim yerlere merkez* tında ve sokak üstündeki odada otur yeni hükumetin programını dinlemek ffiktiler. tahkikata vaz'ıyet etmiştir. ve şimdiye kadar takip ettiği siyasette makta iken pencereden birbiri arkasına Bugünkü içtimada Ismet Pş., ya den fırka kâtipleri gönderilmesif Mehmet Ali'nin kurşunlarile ne gibi tasbihi meslek ettiğini anlamak suretile fırka teşkilâtının tagal f bir kaç el silâh atılmış Nedime H. vücudü ölen Nedime H. (35) yaşlannda oılan tenkitlerden çıkan neticeleri ve bilhassa ne gibi tesirat altında istifa maddelerü nün muhtellf mahallerine isabet eden bir kadındı. mecburiyetinde kaldığım tetkik için in hulâsa ederek beyanatta bulun liipten kurtarılması mevcuttur. Grup mukarreratınınl tizar lâzımdır. Bugünkü sözlerim ka muştur. kurşunlarla derhal vefat etmiştir. nunun mütaleasına taalluk edecektir. Grup, yarın (bugün) saat üçte karar şeklinde hükumete bildiril f Nedime H. bundan bir müddet evvel Muhterem Başvekil, Meclisi fevkalâ Bir amele fist kattan ddşerak [tcplanacak, fırka teşkilâtına ait mesi muhtemeldir. Kızıltoprak'ta Zühtü Paşa mahallesin8e içtimaa davet eden esbabı izah ederyaralandı ken bnyuruyorlar ki «millî paranın sude oturan bahçıvan Mehmet Ali Ef. ile Beykos'da Umuryerbıde Yaçuva Bebar •kutu endişesinden azade bulunuyoruz, İstikrar fırkamızın prensiplerinden en asabileştirmiş. Anlaşüıyor ki şimdiye evlenmiş ve bilâhara aynlmıştır. Fakat fendfnin evinl tamlr etmekte olan Mustafk bugün yükselmek ibtimali karşısında mühim bir noktadır. Bu itibarla bu ka kadar muhalefet fikrile o kadar itiraz Mehmet Ali Ef. Nedime H. ı sevdiğinden muvazenesüıl kaybederek üst kattan M*£ı yız.» Bu sözler paramızın bugünkü va nuna rey vereceğiz. Fakat hükumetin dinlememiş. Temin ederim ki maksadıdüşmüş ve ağır surette yaralanmiftu. kendisinden ayrılmağa gönlü bir türlü ziyetini ifade eden sözler midir, yoksa siyasetine itimat ettiğimizi ifade et mıza, siyasetimize muvafık görmediğiOtomobil kazası milll paramızın bugün yann alacağı vasamimiyetle, razı olamamış ve sık sık Nedime H. ın miş olmıyonız. Bu kanunda fırkamız, miz bilcümle teklifatını 3824 numaralı bir kamyon Topane'den ziyeti ifade eden sözler mi? Anlamıyo ciddiyetle tenkit edeceğiz. Takdirlerimievi civarmda dolaşmağa başlamıştır. fırkanızla birleşmeği memleketin men geçerken 6 yaşında Robeka'ya çarparak yarum. zi esirgediğimizden bizi tekdir ettiler. faatine muvafık görmüştür. Muhalefe Kabahat bizde değil, maliye siyasetini Nedime H. m yeni zevci mütekait mi ralamıştır. Bugünkü vaziyete münhasır ise doğ bir çoklarımızın fik ralay Ziya B. Ankara'da bulunmakta ve KartaPda posta otomobili bir kızı rudur, istikbaldeki para vaziyetini ifade timiz şuursuz bir muhalefet değildir. takdir etmek Memleketin menfaatine muvafık işlerde rine muvafık değildir. çiğnedi için ise doğru değildir. Çünkü bu kanun Nedime H. da Piri Çavuş sokagında (37) paramızın yükselmesine karşı bir ted fırkamız muhalefet fikrinden azade olaKartal'da şoför Osman'ın idaresin Zaaf saklamıyalım. Gümrük istatis numaralı evde büyük oğlu İle beraber birdir. Esasen paramızın sukutu için it rak hareket eder. Bunn efkân umumiye tiklerindeki rakama ait itirazuna uzun deki posta otomobili Hayriye isminde bir oturmaktadır. tihaz edilen tedbirler vardır. Şimdi yük ye göstermek için rey vereceğiz. kıza çiğnemiştir. Kız aldığı yaradan mticevap verdiler. Evvelce bu izahatm yaselmesine karşı bu tedbir ile paramızın nsını verse idiler bu itiraza sebep kalSöylenildigine göre Mehmet Ali Ef. teessiren vefat etmiş, şoför Osman tevFethi Beye ilk cevap bundan böyle sabit bir kıymeti haiz olkif edilmiştir. Fethi Beye ilfccevabı, Maliye Vekili Sa mazdı. müteaddit defalar, Nedime H. a müraılmaz, dedi. ması lâzım gelir. Halbuki paramız müsKüçük bir hâdise racoğlu Şükrü B., evvelâ istifa bahsine cFethi Beyi kanştırma» diyen Ali Sa caatla, kendisini sevdigini ve kendisintakar değildir. Müstakar olabilmesi deBu arada Mazhar Müfit Beyle küçük temas ederek verdi: mek altın esası üzerine tesbit edilmesi p Bey «Urfa» ya, «sen kim oluyorsun?» den aynlmamasını söylemlş İse de, genç « Fethi B., sonra tenkit edeceğim, bir münakaşa oldu. Fethi Bey, Denizli Bir kadın bir adamı yaraladı demektir. Bu kıymetin dahil ve hariçte diyor. Zannederim ki bundan maksadı meb'usunu ima ederek şu cümleleri ilâ diye çıkışan ateşli muarız, bu defa da kadın, bu teklifleri şiddetle reddetmişBtiyükdere'de Ali aga bağı müsteciri Ziya tanınması demektir. Rasih B. cAntalya» dan «senden ahlâk tir. Nihayet dün sabah Mehmet Ali Ef. B. Şefika isminde bir kadın tarafından ta$la hükumetin bütün kusurlan bundan iba e etü: Her yerde mukabilinde altın alına rettir demiş olmaktır. Biz, kanaatlerimic Anlaşüıyor ki Mazhar Müfit Bey dersi ml alacağı» mukabeleslni gördü. başmdan ağır surette yaral&nmıgtır. Nedime H. m evinln önünden geçerken bilmesi demektir. Bankanın depoların zi son güne kadar müdafaa ederiz. başka vadilerde. Ve cevabını verdi t da paraya mukabil bir miktar altın buHalbuki Mazhar Müfit Beyin bir şey Sen benden alacaksın, ben senden pencere önünde oturan Nedime H. ı görFethi B. her akli selim sahibinin söylunması lâzımdır. Halbuki vaziyet bu muş ve tabancaaını çıkararak Nedime liyebileceği sözlerle kanunumuzu tak söylediği yoktu, hatibi dikkatle takip c alacağım» dedi. Bir polis yaralandı merkezde değildir. viye etti. Teşekkür ederim. Kanunumuz diyordu. Yalnız gerilerde bir meb'us, ToRasih Bey Ben senden almam dedi. H. m üzerine ateş etmiş. Seyrisefain amelesinden Ziya ve Raşit, dün Bu tedbir paramızı daiml istikrara gö dahilde ve hariçte, hatta ecnebi banka kat meb'usu Hüseyin Hüsnü Beyin Fethi Ağaoğlu gene Müller raporuna dön türecek bir tedbir değildir. Her sene üç larında ayni zaviyeden görülüyor. Tabanca seslerinin tevlit ettiği gece Sirkeci'de bir meyhanedc rakı içerek Bu B. söyledikçe tutamadığı mukabelemsi ü. Raporda maliyeden kendisine birblgürültü çıkarmı&lardır. Kendilerini dışarı dört aydan ibaret bulunan ihracat mev kanuna hükumet lüzumundan fazla kıy keümeleri Mazhar Müfit Beyden geliyor verildlğinden velvele ttzerine komsular evlerinden dı çağıran sabıta memurlanna da silâh İle musiminden hariçten fazla miktarda İngi met atfetmiyor. Çetin bir mücadelenin annetmiş, sinirlemniştL Bu son cümle rini tutmıyan rakamlar kabele etmlşler, polis memuru Sıtkı Bfendlyi bahsedildiğinl söyiedi. «Bütün dünyaya şarı fırlamışlar ve bunu gören Mehmet yaralanıışlardır ve yakalanmışlardır lirası gelir. Bu sene millî parayı ko i k i n c i s a f h a s m d a b u ı u n u y o r u z . İktisadî ına taalluk ediyordu. Beklemediği bir ruma kanunu mucibince ecnebi dövizi m e s > e l e l e r i b ir sözle, bir kalemle tebdile tabı gören Mazhar Müfit B. de bu defa yapılan bu kabil vesikalar tekzip edilmiş Ali Ef. de Bahariye caddesine doğru kaçBir ceset bulundu mubayaa etmek serbest değildir. Yalnız midir?» Diye sordu. mağa başlamıştır. O sırada yetişen polls imkân yoktur. Mücadele safha safha inirlendi: Dün sabah Yemia tekelesi civarmda Wr ticaret erbabına münhasırdır. Bu kayıt Saraçoğlu Şükrü Bey, Müller'e veri • memurları da katili takibe başlamışlar erkek cesedi bulunmuş, üzeri arandıgı zaman hedefine gider. Fransa bile on sene mü Senin sözlerin bir taraftan hüku dolayısile millî piyasamıza dahil olan j c a d e l e etti. Istikrarı ancak o zaman ya metin lehinde, diğer taraftan aleyhinde. lea rakamiarın birinde bir tek tenakus drr. çıkan nfinu kâğıdında Riae'll Cemalettin olduğu anlaçılmıçtır. Ceeet morga nakledilİngiliz lirasına mukabil kâfi talep olma ' pabildi. Böyle sözleri dinlemeğe tahammülöm sayılacak bir fark olduğunu, bunun da Mehmet AH Ef. Bahariye caddesinde mlştlr. dığı için Türk parası yükseldi. Eğer İnÇok fakir topraklarda çalışan arka ok. Dedi. ayri hea«b<n bir kere monasrb*den, bir giliz lirasını serbest bırakırsak alıcı zu daşlarının mavaffakiyetini Fethi Beyin Kolumbiya fabrikatında yangın kere de muvazeneden ahnmış. olmasın Sureyya Paşa sineması önüne gelince Fethi Bey devamla: hur eder, ona mukabil Türk parası kesbi akdir edeceklerini ümit ediyorum. Façıktı durmuş ve kendini de evvelâ bıçak, sonBen Fisering'in raporunda ısrar et dan bir hesabın bir tarihte muvazenekıymet eder. Müstahsil buna mukabil da kat bunu bizden esrigediler. Fethi B. taPerlköy'de Kolumbiya plâk fabrikaomda de başka muhasebede başka olmasının ra tabanca ile karnından ağır ve tehllha az Türk parası elde edecektir, muta ife dolayısile fazla ithalât yapılması medim. Müller'in raporundan bahsettim. dün gece yangın çıkmıg ise de teveaâfiM tarnr olacaktır. Bu itibarla hükumetin nın geçen seneki buhramn bir âmil ol Vaktile Meclise neden verilmedi diye sor tabil bir netice olduğunu anlattı. Arada \ keli surette yaralıyarak olduğu yerde meydan verilmeden söndürülmüstür. bir zaman mesafesi vardı. Bununla be 2 düşflndüğü tedbir müstahsillerin men uğunu söylerken zikrettiğim rakamı dum. Dedi. faatine ve paramızın istikrarına hâdim anlış anlamışlardL Ben yüz milyon 11 tş Bankası Umumî Müdürünün raber bu işte Müller'in bu kaydına karşı olduğu için fırkamız tarafından tasvip alık fazla ithalât oldu demedim. Dört gene bir mütehassıs Rist zararsız şeyler verdiği izahat edilmiştir. Reyimizi vereceğiz. demektedir. ay içinde yüz milyon liralık kadar akFethi Beyden sonra İş Bankası umuml Kanunun makanizması gösteriyor ki sam getirildl dedim. Müstakil meb'us kürsüde müdürü İzmir meb'usu Celâl Bey kürsüCem ve telfik eden bu kanun bazılarının zannettiği gibi Bize Fisering'in raporu neşredilmedi lzmir'de mühim bir iflâs Muhalefet ,cevaplarını almış vaziyet geldi. Büyük inkılâplar yapan Cuminfilâsyon demek değildir. Bunu karşı diye tariz ediyorlar. Maliye Vekâleti kenM. Agâh İzmir gazetelerinde okunduğuna göre fırkanın re'si s'fatile efkârı umumiyeyi disine merbut olmıyan bir müessesenin huriyet devrinin maliye safhalarmı bi iyice tenevvür etmişti. Esasen suallerin «Oumhurlyet» gazetesi mea'ul müdürü tüccardan Abidinzade Suphi Bey kon tatmin etmek için ifade ediyorum, ve aporunu neşretmeğe salâhiyettar mı rer birer açarak takip edilen malî siya bir kısmı bu kanun lâyihasına taalluk kurdato istemiştir. Suphi Beyin 22 keBüyük Gazi'nin mazbut sözlebu kürsüden efkârı umumiyeye söyli dır? Fethi B. isterse İş Bankasma bir eti ve onun muvaffakiyetlerini çok kuv ettiği için değil, ortada mall bir mes'ele fill varmış. Bu zevat kefaletten borç öyorum. Tahminata göre bu kanun 67 ikte gider, rica eder, görürüz. Fakat bu vetli bir mantık, çok ilzamkâr bir eda ile mevzuubahis edildiği için soruluyordu. rinden iktibas olunan vecizeler, bir ay kadar paramızı müstakar tutmağa apor Fethi Beyin mütalealarını takviye müdafaa etti, kürsüden alkışlarla indi. Yegâne müstakil meb'us Reşit Galip Bey demek vaziyeti sebebile çok fena kitap şeklinde re mazrufa lâyık mevkie düşmüşler. İçlerinde on beg bin arkadaşlarının lâtifeci tezahürleri arakifayet edecektir. Bu filî istikrar za etmez, zayıf düştür, zannındayım. BaşMaliye Vekilinin mütemmim bir zarf dahilinde pek nefis ve sında kürsüye geldi. Yeni başlıyan bir lira ödemeğe mecbur kalanlar varmış. manmda hükumetin en mühim vezaifi kalarının fikirlerini kat'î telâkki et memleketimizde tabı san'atınm izahatı iflâslar devir işaretile bu devrin bu hayırlı te Bu hâdisenin mühim bir çok paramızı altın esasına göre istikrar için mek boş kafalı insanların kârıdır. Biz Sıvas meb'usu Remzi Bey, istikrarın cellileri için azayı şimdiden tebrik etti doğuracağına muhakkak nazarile" ba bedi bir eseri olarak tabolun ciddî tedbir almaktır. her hangi bir raporu tetkik edip tartmavvelâ filen olması lâzım geldiğini an ve sorulan suallere cevap almak için da kümakta imiş. mus ve kitapçılara tevzi edil Hükumet bu tedbiri almakta çok geç dan kabul ve tatbik edemeyiz. kalmıştır. Bir iki sene evvel alabilirdi. miştir. Meclisin bu kanun için fevkalâde iç atan sözlerden sonra gene söz sırası ha çok fırsatlar olduğunu hatırlatark Urfa'nın ihracatı Halbuki hükumet sadece bazı ufak tefek imaını musip görmiyorlar. Mevsim hâ Maliye Vekiline geldi. Fethi Beyin ten müzkereyi kâfi gördüğünü söyiedi. Ve ürfa'dan bildirildiğine göre, 929 seneGAZİ'NİN VECİZELERti tedbirler aldı. Başlıca mütehassısların disesidir, tatilden evvel düşünülüp ka kitlerden kendisinin asabileştiği zan • kifayet takririni reise döndü uzattı. sinde Ürfa'dan 1,200,000 liralık ihracat fikirlerini, reylerini sordu. İş Bankasının nun yapılırdı, diyorlar. Piyasadan piya nında bulunduğunu tashih ederek, eğer Türk vatamnın halâs ve ihyaHakikaten müzakere kâfi idi ve mu yapılmıştır. Bunun mühim bir kısmını getirdiği mütehassısm raporunun ne ne saya mütemadiyen İngiliz lirası arzede bu izahatı evvelce vermiş olsaydı bir kısını istihdaf, Gazi'nin baySk tice verdiğini bilmiyorum. Efkârı umu rek geçirdiğimiz günlerde bugünkü va sım sözleri söylemeğe sebep kalmıyacağı halefetin daha çok iyi taraflarma mlsal Suriye"ye koyun, yün, deri, ham kendehasile idare olunarak İahakbulunabilecek bu celsede artık söz isti dir ihracatı teşkil etmiştir. Bu sene ihmiye bundan bihaberdir. M. Müller'in ziyeti tahmin edememek kusur ise lut hakkındaki cevabına karşı «ben buraya yen de kalmamıştı. kuk eden büyuk inkılâbın bütün racat geçen senelerden azdır. Kovun ihraporu ne oldu? Gayet mahrem suret en mazur görsünler. malî bir kanun lâyihasımn müdafaası iReis Söz istiyen yok, maddelere ge racatına bugünlerde başlanmıştır. Yağ safahatım göz önünde pek ma' Fethi B., paranın istikrarı demek, kâ çin gelmiştim. Herkesin neleri bilmedite kasalarda saklandı. Bir gazete bunu jıt parayı bankalara, başkalarına ve • ğini evvelden keşfetmek kudretine ma çiyorum dedi. ele geçirdikten sonra neşretti. Mec nidar levhalarla tecessüm etti ve yün ihracatı pek azdır. Ruşen Eşref Beyin ahenktar sesi bu lis azasmdan bile gizlenmesi neye hamlo rince altın almak demektir, diyorlar. Bu ik değilim.» Dedi. recek çok kıymetli bir eseridir. Urfa'nın Suriye ile ticareti azalmaktavaziyet parası istikrar bulmuş olan para kanununa tatlı bir ahenk verdi. Iunabilir? dır. Tüccar, İstanbul ve Mersin'le muaMuhalif meb'usların sualleri GAZİ'NİN VECİZELERİ] Gene Fethi Beyin sesi yükseldi, MaliSıvas'ta söylendiği gibi bu rapor yal Fransa'da bile yoktur. Fransa'da para Müteakıben sualler başladı. Nuri Bey ye Vekili bir noktada kendisile bir fikir meleyi tercih etmektedir. sını bankaya verip altın alan biliyorum. nız şimendifer masrafmı ve masarifi Yüksek bir deha ve irf anın bi ' Ağaoçlu Ahmet Bey, arasıra Maliye (Kütahya), Müller raporunun Devlet de değilse, burada bir tadil teklif edeceUrfa ticaret odasında üçü birinci, yirharbiyeyi tetkik etmiş değildir. Bütün rer seraresidir. Eser her meslek( mall ve iktisadî hastalıklarımızı ve te Vekilinin sözlerini «anlamadım, anlama Bankası kanun lâyihasını Meclise gel ğini söyliyordu. mi biri ikinci ve 370 üçüncü ve 131 i dörerbabı için basları daraldığı, «ı' Maliye Vekili tekrar kürsüde göründü. düncü sınıftan büyük ve 368 küçük tamezden evvel tetkik eden hususî komisdavi çarelerini göstermiştir. Meclis azası dım» diye kesiyordu. Merkez Bankası hakkında çıkarılan kaBu sırada Şükrü Beyin nutkuna : yona verilip verilmediğini sordu. kıldığı zaman müracaat edile tarafından mütaleası pek istifadeli olur. nunun ayni maksadı mutazammın oldu cir mukayyettir. Türkçe öğren diye bir cümle sıkış(Okuduk, okuduk sesleri). Maliye Vekili, « o komisyondaki, aza ğunu söyiedi. cek bellibaşlı rehberdir. Deni İzmir limanında bir kaza Millî parayı koruma kanunu, paramı tırdığı işitildi. Bu cümle Ağaoğlu Ahmet dan bunu okuyanlar vardır, benim bulebilir ki eser asker, sivil, ku ' Beye cevap veriyordu. Fransız bandıralı Suıaya vapuru İzmir'Kanun ittifakla kabul edildi zın panik halinde sukutuna mâni oldu. lunmadığım bir içtimada okunmuştur» mandan, zabit, âmir, memur, Bu maddeler birbiri ardınca reye kon den İstanbul'a hareket ettiği sırada yanlış Fakat bazı ahkâmı krediyi kesti. Ban Maliye Vekili bu nutku ile muhalefet Dedi. du. Bütün eller kalktı. Sonra tayini e bir manevra neticesinde mendirek içinde tüccar ve çiftçi, san'atkâr ve işçi, kalarda faiz miktarı yüzde yirmiye çık reisinin iddialanna müskit cevaplar verNuri Bey, hâ!â sualine cevap almamış sami ile reye kondu. İttifakla kabul o demirli bulunan İtalyan bandıralı Piyero velhasıl herkes için elmaslar tı. Hakimiyeti Milliye gazetesinde çı dikçe mütemadiyen alkıslanıyordu. Foskari vapuruna bindirmiştir. Borda borbir vaziyette görüşüyordu. Afyon meb'u lunmuş, saat te beş buçuk olmuştu. dan işlenmiş kurtarıcı, sihirli kan bir makalede faizin pahalı olması Bundan sonra sözü, Konya meb'usu su İzzet Bey o komisyonda aza idi. Oturİçtima cumartesiye kaldı ve salonun daya şiddetlice çarpışan bu iki gemiden Sibir muskadır. bize münhasır değildir. Romanya'da da Naim Hazım Bey aldı. Naim Hazım Bey duğu yerden seslendi: münakaşaları koridorlara dağıldı. Her naya'nm merdiveni parçalanmıştır. ha fazladır, deniliyor. maarifçi bir meb'ustur. Mall bahis ükes geçen ilk günden memnun görünüIlgın'da bir cinayet € Bizzat içtimada ben okudum» DeGAZVNİN VECİZELERİ \ yordu. zerinde ilk sözü alması Meclisin bütün di. Bu kanuna ge<irmek icin Ilgın'da hatip Ahmet ve Yağcı oğlu AhEseri Büyük Gazi'nin ayakta ' Meclisi fevkalâde içtimaa davet etmesi dikkatini kürsüye toplamıştı. Ajansın tebliği met Efendiler cuma namazını kıldıktan ve tkinci suali Ağaoğlu Ahmet Bey sorüç renkli bir tasvirleri, muhtelif' Ankara 25 (A.A.) B. M. Meclisi bu camiden çıktıktan sonra feci bir şekilde ölbasiretkârlık değildir, çünkü bu kanunu Naim Hazım Bey. M. Müller'in raporu du: günkü içtimaında Maliye Vekili Sara dürülmüşlerdir. mucip olan hâdise hariçten fazla İngiliz na iman eden Serbest Fırka Reisine, uzamanlarda muhtelif vazife basAğaoğlu Ahmet B. de M. Müller'in Cinayetin failleri olan on iki kişi derhal baz lirası gelmesidir. mıtmaması lâzım gelen zarif bir ikazda raporuna saplanmış kalmıştı. Sorduğu coğlu Şükrü Beyin izahatından, lartnda, at üstünde, istirahat münakaşalardan sonra mevcut 269 re tevkif ve kazaya nakledilerek hapsedllmişBn her sene bH mevsimde tekrar eder. bulundu. halinde, Baskumandan kıyafetişu idi: M. Müller raporunda «Türk bütkıymtini lerdlr. Raporda Konya'da elektrik fabrikası cesi mütevazin değildir, tevazün büt yin ittifakile Türk parasının Bunu 34 ay evvel kolayca tahmin edebiBu kanlı vak'anın, köy halkının bir mes'korumak için teklif edilen kanunu kale, Büyük Millet Meclisi Reisi > lirdi. Maliye Vekilinin bunu pekâlâ bil yapıldığı halde işlemediği yazılıyor, bey çenin yalnız rakamlarında» diyordu. bul etmiştir. Muhalif ve müstakil meb' eleden dolayı ikiye ayrılmasından ve bir ve Reisicumhur halinde ahnmış mesi lâzımdı. Son seneye nisbeten 6 ay hude sermaye israf edildijn bir delil o Saraçoğlu Şükrü B. bu suale cevap uslar bu kanun lehine rey vermişlerdir. birlerine kin ve husumet beslemelerinden diğer altı kıt'a resimlerile de zarfında 57 milyon liralık noksan ithalât larak gösteriliyordu. Naim Hazım Bey vermeden evvel bir şey anlamak istedi Kanuna nazaran karşılığı altın veya fi ileri geldiği soylenmektedir. tezyin edilmiştir. Bu cinayetten iki gün sonra gene ayni yapılmıştır. Bu noksana, gümrük tarife dedi ki: «Ağaoğlu Ahmet Beyin kanaati M len başabaş altın a tahvili kabil ecnebi « Raporda bunu okuyunca hayrette Müller ile beraber midir, değil midir?» dövizi mubayaa etmek üzere ihtiyat ev köyde Mustafa isminde bir genç daha kat«inin tatbikı ve halkm iştira kabiliyetiKarilerimize ve okuma yazma kaldım. Çünkü Konya elektrik fabri Ahmet B., «dahiliî nizamnamenin bir rakı nakdiyesinden ihtiyaç ve lüzumu ledilmiştir. nin azalması sebep olmuştur. bilen herkese bu eseri, bu hakiKanunu Meclise içtimaından evve kası işlemektedir ve su aktıkça işliyecek maddesini siper almakla karşıladı. hi kadarını tedavüle çıkarmak suretile iski inkılâp tarihini ehemmiyetle evrakı nakdiye bugün tedavülde bulu vermek kabil değil mi idi? Meclisi fev tir. İşlemiyen bir şey varsa M. Müller'in bir kanunda, nizamda olmıyan bir şej timal için hükumete mezuniyet verilnanların kanunî evsafını haiz olup bu tavsiye ederiz. mektedir. Satın almacak dövizler evrabir meb'usa sual soruyorlar» dedi. kalâde içtimaa davet etmek halkı endi kafasıdır.» Halbuki dahilî nizamnamenin sual: kı nakdiyenin depoziteri olan bankada suretle tedavüle konmna bulunan Türk Eser kitapçılardan ve cCmnFethi B. tekrar kürsüde şeye düşürür. lirası miktarı ile karşılığı olan dövis mlkNaim Hazım Beyden sonra Fethi Bey bir vekile cevap vermek mecburiyetini < muhafaza edilerek münhasıran tedavül tan her hafta sonunda hem Maliye Ve huriyet» matbaasından tedarik Ali Bey Rize Bu vesile ile zatıâlinizi tahmil eden bir kanunî vaziyetti. Bu 1 de bulunan evrakı nakdiyenin piyasa tekrar kürsüye çıktı ve dedi ki: dinlemek şerefine nail olduk. ve talep olunabilir. kâleti, hem de depoziter banka tarafın„ Malivemize bir »MV noktadan „„ , radaki sual ise cevaba girizgâh arayan dan çekilmesinde ve imhasında kulla . „.. do« „,„,„ v....«.^ kaç Fethi Bey devamla Bu kanundan dan neşir ve ilân olunacaktır. kundum. Bu, Maliye Vekilini ziyadece bir ifade yolu idi. Ağaoğlu ister cevap | nüacaktır. Tedavüle çıkarüacak olan maksat para istikraruu temin etmektir Dün sabahki fırkada neler görüşüidü verir, ister cevap vermezdi. Nitekim vermedi. Kürsüde bu trazı mukabele ile cevap için sabırsızlanan Maliye Vekilinden evvel meb'uslar söze kanştılar. < Bu sual, o sual değil» sesleri ya yılmağa başladı. Muhalefet fırkasının vücut bulduğu yerde bu telâkki tarzının teamül olma sından ürker gibi atıldı. Bu noktayı izaha çalışırken Maliye Vekili, Ağaoğlunun bahsi mütemadiyen dağıtmağa doğru gittiğini görünce: Pekâlâ, siz cevap vermemiş olun, Ben cevap vereyim dedi ve ilâve etti: Bütçenin mütevazin olup olmadığını daha iyi anlamak için hesabı kat'ilere bakmalıdır, bütün bunlardan anlaşılır ki Türkiye maliyesi varidatı kadar masraf yapmaktadır. Mubayaa bonolarının ma hiyeti büsbütün başkadır. Bizim bütcemiz bütün devlet memurları kadrosu senenin 360 gününde işliyecekmiş gibi fe sap masraf rakamı buna göre kaydolu nur. Sene sonunda çıkacak farkı varidat tarafını da bir fasıl, yabut varidat tahminlerine münasip zam suretinde tesbit etmek ve tevazünü bu şekllde mütalea tmek te bir yoldur» dedi. Ağaoğlu Ahmet B. yerinde olduğu halde cevap vermeğe çahşıyordu. Kürsüye, kürsüye!... Sesleri içinde kürsüye çıktı. Maliye Vekiline sitem etmeğe başladı t Müllr'ln kanaati slsin de kanaatiniz midir? Gayet taoıî olan Müller'in kanaatini mi, yoksa Serbest Fırka azası nın kanatini mi tashih etmek lftzımdır? Bunu anlamak istiyen bir hatibin bu basit hltal'nı n ? t " malı imaıardan «5rüyor. Müller'in adı Ağaoğlu ile, Fethi Bey ile birlikte söylenemez. Bu ahlâkl bir şey Birbahçivan eski zevcesini öldürdükten sonra kendisini yaraladı 4 Bazi'nin vecizeleri