1 Ağustos 1930 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

YEDİNCI SENE N* 2 2 3 9 Bnşmuhorrlrl YUNU8 ,m ıııırll " «« İDAREHANESİ: Dihıumaraumiye karşısında dairei mahsnsa Telgraf: İstanbul Cumhuriyet Posta *kutusu: N° 2 4 6 .**«« ••• *** ••••••• Başmuharrir ; 23S6 I • Tahrlr mUdürü : 3236 fdare mUdürU 2365, Kltap kısmı: 4 7 2 Cu m hu riy et ıııııııııımııııı CUMA 1 AGUSTOS ABONE ŞERAİTİ M«.M«O • •••••••••• „ , m I MÜDDET: fTÜRKİYE İÇİNJ HARİÇ IÇİN : Seneliği : 1400 Kr. : 2700 Kr, | 6 Avhğı l 750 Kr. | 1450 Kr. ! 3 Ayhğı : 400 Kr. • 800 Kr. * M utHiııiHiıııııuıııuıııiHiııııııuutMiıııııtıiıııııııımıııııtKiııııtMiııııııiııı iran'a son nota Gazi Hz Yalova'dan Geldiler Şark'ta vaziyet ıııııııııııııııııu ıııııııııııııııııııımıııııımmııııııımııııımmııımıiH ıı ııııııııııııınn • .TimımTiıııınımınınnlll IIIIMIIMIIMIMIIII lllllllllllllltlllllllllllllllllllllllllll = 5 Kuruştur = Nüshası her yerde Başvekil Hazretleri Hukuk Mektebi mıtknnda çok sarih idi: Komşu memleket, kendi arazisi içinde istinatgâh veya geçit bnlan şakaveön mes'uliyetinden bilküUiye tecerrüt etmek imkanı yoktur. Bn turlü ahval muvacehesinde hatıra gelecek ihtimaller şunlar olabilir: Reisicumhur Hz. evvelki akf 1 : Komşu memleket şakaveti ihzar, V ?am memlekete ait muhtelif işleritf Sevk ve idare ediyor. hakkmda Başvekil Ismet Pş. Hz.ty; 2 : Komşu memleket şakavete karşı tnüsamahakârdır. ile görüştükten sonra geç vakit * 3: Komşu memleket bizi rahatsız jYalova iskelesinden Ertuğrul yaf! eden şakavet harekâtmın onüne geç? tile hareket ederek sabaha karşı *' tnekten âcizdir. f Dolmabahçe sarayını teşrif bu ^ Bu ihtimallerin birincisi üzerinde tej* yurmuşlardır. ^ vakkuf etmeğe imkân yoktur. Çunku ju Gazi Hz. dün akşama kadar^ buna kanaat getirdiğimiz anda yapüatsarayda istirahat buyurmuşlar ^ cak is şakaveti tedipten ziyade husumek dır. ™ te mukabele olacaktır. O zaman mes'ug Reisicumhur Hz. 23 gün DolV llyet aramağa lüzum ve ihtiyaç kalmanuş olur. O zaman nota yerine usul ve ^mabahçe'de ikametten sonra a kaidesi dahilinde silâha müracaat oluErcaş,e taarruz eden eşkiyaya ka rşı halkın kendini ve Cumhuriyeti 2 tekrar Yalova'ya avdet buyura^ nur. Acaklardır. A şecaatle müdafaa ettiğini yazmıştı k. Bilhassa Erciş milislerinin feda'Ancak Başvekilimiz miısamahayı dahi 0 Kâzım Pş. Hz. ve Fethi B. # kârhğı ve kahramanlığı çok emsal siz olmuştur. Bu halk fedayilerinin şiddetle tenkit ederek bunu iddia olunan A Reisicumhur Hz. ile birlikte A yukarıya dercettiğimiz resminde o rtada Milis Süvari Kumandanı Müdostlukla telif olunamaz bir hareket #B. M. M. Reisi Kâzım Pş. Hz. , | lâzim Vedat, solda Belediye Reisi ve Milis Piyade Kumandanı Sügörmekte ve ondan dahi çok ciddî netiieyman Beyler arkadaşları arasın da görünmektedir. 4 Paris Büyük Elçimiz Fethi B. ve fy celer çıkmasını içtinabı gayrikabil bir «diğer zevat ta şehrimize avdet k zaruret telâkki etmektedir. ^etmişlerdir. jı üçiincü ihtimalden bahse hacet bile Tahran'a gitmek fcere bugiin Değişeceği şayialarınm aslı yoktur. Çunkü bu takdirde komşu devİstanbul'a gelmekte olan olmıyan Umumî Müfettiş letin kendi arazisi üzerinde hâkimiyet Hüsrev B. tbrahim Tali B. kudretini mevzuu bahsetmeğe mahal Ankara 31 (Telefonla) Dahiliye Ve / Ui itibarile artık tahammul haddini geçvardır, ki bunu yapmak bize düşmez. kâleti, Şark'taki aşiretleri iskân için bir miş bulunan kaçamaklı siyasetine bir Komşu devlet samimiyetle bu ciheti ka proje hazırlamaktadır. Bu proje hakkın nihayet verilmesini son ve kat'i olarak bnl ve ilân ederse o zaman eşkiyanın da Ibrshim Tali B. mutaleasını bildire ihtar eden notamız dun Tahran'da İran nerede olursa olsun takip ve tedibi yal cektir. Proje, yakında Hey'eti Veküeye Hariciye Nezaretine tevdi edilmiş bulunız bize terettup eden bir vazife şeklini arzedilecektir. nuyor. Hükumet, husnu niyetini gene elden bırakmıyarak samimî bir lisan kulalır kahr.. Devletim diyen hiç bir memibrahim Tali Bey geliyor lanmakla beraber kudsî haklarımızm teleket aczini alenen ifade ve beyan ettniAnkara 31 (Telefonla) Bugun bu cavuzden siyaneti için müracaata mec yeceğine göre vaziyetin mütaleası bizraya gelen malumata gore Şark'ta suku bur kalacağımız cezrî harekât onunde zarure ve en hafif bir şekil olarak net vardır. Yeni bir hâdise yoktur. Evvelki gun Yalova'yı teşrif eden Başkomşu devleti kendine gelmeğe davet etikinci madde dairesine maksur kalacakmiştir. Hukumet merkezinde iran'ın son vekil Ismet Paşa Hz. Yalo\a'da kalmısHariciyede tır. Hiç olmazsa sıyasî nezaketin mukcevabı merakla bekleniyor. lardır. Muşarunilcyh hir kaç gun sonra iran maslâhatgüzarı Sait Han Haritezası budur. Fakat bu nezaket istiklâl İstanbul'a donecekleri anlaşılmıstır. tsv« hâkimiyete taaliuk etmesi itibarile ciye Vekilini ziyaret etti ve bir saat ka Ağrı'da ve cenupta vaziyet m e t e v v e l k i dar görüştü. YaloKarakose 31 (Hu. Mu.) Ağrı mmadeta kuvvetli bir zaruret halindedir. Yeni Tahran sefirimiz Hüsrev B. bu takasında hiç bir hareket yoktur. Tay va'yı teşrif ederken Ertuğrul \atile GolBaşvekil Hazretleri, sebebi ne olursa akşamki trenle İstanbul'a hareket etti. yare ateşine karşı muhafazalı zannet cuğ'e gitmisler, fakat atış taUmleri yaolsun, müsamahayi dahi affetmemek Oradan Tahran'a gidecektir. tikleri taş aralarına sokulan şakiler yernoktasında pek haklı olarak musurdur. Ankara 31 (Telefonla) Birinci U. lerinden kıpırdanmağa bile cesaret ede pan Yavuz'u orada bulamamışlardır. Pş. Bugi.n Buiçaiıs:an'a gıdecek matbuat lıey'etı erkanı Türkiye birincisi komşu memleketten Müfettiş ibrahim Tali B. bugün de Da memektedirler. Hz. yatla Yavuz'un bulunduğu istikamete geçen şakavetin oradaki serbest cevelâ hiliye Vekilile uzun müddet göruşmuş Hakkı Tarik, Necmettin Sadık, Falih Rıfkı, Ahmet Şükrü, gitmişlerdir. Yatın sur'ati kâfi gelmemiş, Şemdinan'a tecavuz eden eşkiya çe nmı dostluk lâflan ile telif etmiyor ve tür. İbrahim Tali B. in başka vazifeye ta tesi tenkil edilmiş gibidir. Bu mıntaka nihayet verilen işaretm gorulmesi uzeKemal Sa lih Beyler rivayelteri bunu açık olduğu kadar kat'i söyliyor. yin edileceğine dair olan da iran ve Musul hudutları tamamile rine Yavuz durmııştur. Başvekilimiz bir Bulgaristan Matbuat Federasyo hazırlıklar yapılmıştır. Bulgar Zi • Başvekilimize göre hudutların emniye Dahili\e Vekâleti erkânı tekzip etmekte sarıldıktan ve kıtaat kuvvetlendirildikfilika ile Yavuz'a giderek gezmisler; ge nunun vaki olan daveti üzerine raat Nazırı heyetimizi Sofya hükuve mumaileyhin bir kaç gün sonra İs ti devlet hayatının ilk şartı olduğu gibi ten sonra her hangi bir hâdiseden endirek rukuplarında ve gerek avdetlerinde Türkiye matbuatı namına Hakkı met i namına Varna'da istikbale komşular arasındaki münasebatın dahi tanbul'a giderek Gazi Hz. ne arzı tazi şe edilebilecek vaziyet yoktur. mat ettikten sonra oradan Diyanbekir'e Tarık, Falih Rıfkı, Necmettin Sa memur edilmiştir. ilk miyarıdır. Hudutlara emniyetsizlik avdet edeceğini söylemektedirler. Gerçi Barzan aşiret reisi olan lâin selâmlanmışlardır. ' mHIIHIIMIIUUimiimıuımi'ıı , • dık, Ahmet Şükrü ve Kemal Salih Bu ziyaretin tarafeyn dostluğu geldiği zaman bütün mülâhazlar durur, bütun hudut uzerindeki aşiretleri kıya İran'ın cevabı bekleniyor B. lerden mürekkep heyet bugün nun takviyesine ve Türk Bulgar yalnız devlet hayatının her düşünceye Ankara 31 (Telefonla) Hükumeti ma teşvik etmiş, beyannameler dağıtmış faik ve hâkim olan kendi varhğı, varlı mizin Sark hâdiselerindeki müşevvik rosaat 15 te Giyanikola vapurile Var matbuatı arasında daha sıkı teşriki IMabadi 2 inci sahifedei ğının selâmeti icabı ortaya çıkmış buluna'ya hareket edecektir. mesaiye hadim ve müfit olacağı nur. Tdrkiye Cumhuriyetinin lcra VekilDavet tarihi 2 ağustos ise de va şüphesizdir. leri Reisi devletin hayatına ait olan emBulgar matbuatımn dostane pur vardığı limanlara uğrıyarak 3 niyet bahsinde ne kadar hassas olduğuneşriyatı ağustosta Varna'ya vasıl olacağınnu en ufak şüphe ve tereddüde meydan dan heyet te bizzarure bir gün taSofya 31 (A.A.) Nim resmî vermiyecek vüzuh ve sarahatin bütün ahhurla davete icabet edecektir. Hemokratiçeski Zgovor gazetesi ıı«l ! • . T kat'iyeti ile ifade etmiştir. Bu bahiste Sabık Kral dün BüyükHeyetimizi istikbal için Bulgar Türkiye Reisicumhuru Gazi Mustakarşımıza yalnız İran değil, bütün dun1/,1'T ' ' snhir^n ceımvız) ya çıkacak olsa mevcudiyeti vataniyematbuatı Federasyonu tarafından dere'yi dolaştı nillMIMnilllllllllUMIIIIIIIIIMIMIIIIMIIIIIIIIIIIHIIHIIIIIIIIIIMIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIiniMirilllllllllllllilMllllllllllllllllllllllllUIIIIIIIHIMII' mizin emrettiği mukaddes vazifeleri ifa Tarabya'da ohususunda gözümüzü kırpacak biz Yenıbir izd'ıvac münasebetile i turmakta olar değiliz. Şimdiki Cumhuriyeti teşkil eden 14 milyonluk Türk nüfusunun butun sabık Ef gan Krabir tarihte oynamış olduğu rol dünyanın h Amanullah malumudur. Şimdi millet ayni millet olHan dün sabah duğu halde yapacağı vazife millî hudut11 e doğru Bü Iarının hıfz ve harasetinden ibaret basit bir şekle rücu etmiştir. Bunu kudret ve yükdere'ye gi fchliyetle ifa ideceğimizde kimsenin süpderek o civarda hesi olamaz ve olmamalıdır. Nitekim bir tenezzüh işte önümüzdeki hâdiseyi bu noktai nayapmıştır. A zardan takip ederek en son hal derecesine kadar isal eylemeğe mecbur ve âzim manllah Hz. ne bulunuyoruz. Eğer İran eşkiyaya ve şahususî doktor kavete karşı müsamahakâr davranıyorları Vicdani B. sa nazanmızda bu müsamahayı nihave refakat etmek bir nevi husumet gibi almaktan başka çaremiz yoktur, ve olmıyacaktır. teydi. Sabık Kral bir müddet Amanullah Han Zannediyoruz ki İran'a verdiğimiz son Tevziat komisyo nu içtima halinde gezdikten sonra Büyükdere'de notanın muhteviyatı yukarıdaki mülâMalul gazilere tevzi edilecek pa Maliye Vekâletine tasdik ettirdik Bosfor Palâs oteline giderek isti • hazalaruı çeki düzen verilmiş bir şeklinden ibarettir. ra mes'elesini tetkike memur ko leri ve bu musaddak defterlerin rahat etmiş ve otelde oturmakta oBize göre Başvekilin nutkunun misyon dün Mektupçu Hüdai B. in Kolorduya iade edildiği anlaşılmıs olan bir şahis tarafından yukarıki hudut hâdisatına taaliuk eden kıs riyasetinde ilk içtimaını aktetmiş tır. Kolordu bu defterleri yekun iti resmin alınmasına müsaade etmişmı da zaten bir nevi şifahî nota tir. Bu ictimada 6 ahzı asker şube barile şubelere ve defterdarlığa bil tir. Amanullah Han kendi kullan demektir. Türk Başvekili nu reisi ile defterdarlık muhasebe mü dirmiştir. Fakat bu müfredatsız dığı otomobille şehirde bir cevelân defterler kâfi görülmemiş, pazar yaptıktan sonra Perapalâ gitmiş tuk söylerken başka türlü, nota ya dürü Şef ik B. iştirak etmişlerdir. İctimada İstanbul'daki malullere günü yapılacak ikinci içtima için tir. zarken başka türlü düşünecek ve ııııllllllllllimiinilllllMIIIMII sb'yliyecek adam değildir. Her ait musaddak defterler üzerinde müfredath defterlerin istenilmesi mes'ele muvacehesinde onun ancak tetkikat îcrası kararlaşmıştır. Ahzı ne ve paranın Ziraat Bankasından bir tek düşüncesi olabilir, ve her asker şubelerinin malulin, maluli alınacağına göre Bankadan da bir yerde şifahî veya tahrirî, hafi ve nin evlâdı ve şüheda yetimleri ol memur istenilmesine karar veril Ağustos maaşı yarın tevzi aleni o yalnız onu sb'yler: Samimî mak üzere 3 defter hazırlıyarak miştir. IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIMIMIMIIIIHIIIIIIIIIIII mııımııııı ve kat'i olarak. edilecektir. best harekâtını bilkülliye men ve ip mek. Notamızın komşu memleketçe mazhar Biz İran'ın o kadar ehemmiyet verdiolacağı telâkki tarzını bilmiyoruz. Fakat tal etmek için ne yapılmak lâzım ğimiz dostluğunun samimî delillerini Posta pullarında 30 ağustos şunu kat'î gorüyoruz ki mes'clenin dip sa yapmak. Buna kendi kudreti tahatırası loması mügalâtalarına tahammülü yok alluk etmiyorsa bunu dahi açık sö'y dahi her türlu şek ve tereddüde mâni bir vüzuh ve sarahatle gormek ihtiyacındaAnkara 31 (Telefonla) Sivas'a tur. liyerek yalntz bu maksada mün • yız. Mes'ele sür'atli bir inkişaf ile işte trenlerin varması dolayısile posta pul Rüya değil bu, aynıle vakil» İran için bir tek çtkar yol vardır: hasır bir teşriki mesaiyi kabul, bu hadde kadar yürümüş bulunuyor. ları sürsaj yapılarak üzerlerine «30 a Abduliıak Hamıt eşkiyanın kendi arazisindeki ser hatta onu bize o teklif ve rica et • YUNUS NADİ ğustos ^Sivas hatırası» yazılacaktır. İran Maslâhatgüzarı T. Rüştü B. i ziyaret etti Gazi Hz. "Ercis,, milislerü. INIIIIlnillllllllllllUIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIllllll Dün şehrimize teşrif ettiler § İbrahim Tali B. tekrar şarka gidecektir, Hüsrev B. Tahrana çidiyor Başvekil Yavuz'u Bulgar gazetelerinin Gazi Hz.nin beziyaret etli yanatı münasebetile neşriyatı İsmet Pş. Bugün Varna'ya gidiyor Matbuat hey'eti Amanullah Han Malullere tevziat ne suretle yapılacak? Yeni bir köşk almak istiyor Dün toplanan komisyon müfredath def ler hazırlanmasına karar verdi Ağustos maası