26 Mayıs 1930 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 3

26 Mayıs 1930 Aile maaşları Tekaüt kanunu '•' Cumhuriyet Operatör Cemil Paşa Bütçe encümeırnde son def a gözden geçirildi Bugürt Mecliste müteaddit miilhak bütçeler müzakere olunacaktır Ankara 25 (Telefonla) Bütçe encümeni Maliye ve Millî Mudafaa Vekillerinin huzurlarile mülkî ve askerî tekaüt kanununn son defa olarak gözden geçirmlştir. Meclis yann Yuksek Mühendis Mektebi, Ankara tmar Müdiriyeti, şehir, köy yatı mektepleri, tahlisiye idareleri mulhak bütçelerini, bazı meb'usların teşriî masuniyetlerinin rerine dair tezkere ile teşkilitı esasiye ve adliye encümenlerinden mürekkep muhtelit encümenin mazbatasmı, Türk Bulgar iadei mücrimin mnkavelesinin tasdikini müzakere edecektir. Emanetin verem hastaKibrit InhisLrı İ Alâkadarın sefaletine mey nesi için arsası var, diyor Ecnebi grupla J dan verilmemek için tedbirmüzakerat iyi * bir safhadadır Ankara 25 (Telefonla) Kibrit inhisarını almak istiyen ecnebi grubu mümessillerile Maliye Vekâleti arasında mü zakerata devam edilmektedir. f Müzakerat müsait bir *afhada$ ilerlemektedir. Ancak müzake 4 ratın biterek bir itilâf elde edildiğine dair maliyede ademi malumat beyan edilmektedir. Alman ordu ve donanması Bir kruvazörün inşası kabul diğerinin tahsisatı reddedildi Berlin 24 (A.A.) Reichtag meclisi ordu ve bahriye bütçelerinin müzakeresini bitirmiştir. Komiinistler taraf ından verilen ademi itimat takriri reddedilmiştir. A işaretli kruvazörün inşasına ait tahsisatın ikinci kısmı 184 muhalif reye karşı 207 reyle kabul edilmiştir. B işaretli kruvazörün yaptırılması için hükumet tarafından istenen tahsisat 129 muhalif reye karşı 207 reyle reddedilmiştir. Dr. Şaht Romanya mali müşaviri oluyor Berlin 24 (A.A.) Boersen Kurier gazetesinin Bükreş'te salâhi yettar bir menbadan aldığı bir habere göre Romanya hükumeti M. Schasht'tan Romanya'nın malî müşavirliği vazifesini kabul etmesini istemiştir. Sina'da kolera Kahire 24 (A.A.) Mekke'den avdet eden bir kaç Mısır'lı hacının koleraya tutulmuş olduğu zannediliyor. Sina yarım adasında çıkan bu hastalığın Mısır'a da sirayet etmesinin önünü almak için lâzım gelen tedbirler ittihaz edilmiştir. Amerika'da içki aleyhatn azaltyor NewTork 25 (A.A) Amerika'da içki memnuiyeti hakkında büyük bir Amerikan mecmuası tarafından arayı âmmeye vuku bulan müracaat neticesi olarak çok büyük bir ekseriyet içki memnuiyetinin kaldırılması lehinde bulunmuştur. TScarî rabıtalar Türk Alman muahedesi parafa edildi, Türk Bulgar muahedesi imzan da yakın ...Ankara 25 (A.A.) Türkiye ile Almanya arasında şehrimizde müzakere edilmekte olan ticaret ve seyrisefain muahedesi parafe edilmiştir. Yann imza edilecektir. tstihbaratımıza nazaran Türk Bulgar ticaret muahedesinin de müzakeresi hitam bulmuştur. Muahedenin sah günü imzasına intizar olunmaktadır. Paris'teki annam lıların nümayişleri Paris 24 (A.A.) Müstemlikat nazırı geçen gün Annamh'lar tarafından yapılan nümayişler hakkında polis ve emniyeti umumiye müdürlerile görüşmüştür. Nümayişçilerden perşembe günü tevkif edilen 11 kişi zabıta memurlarına karşı geldiklerine dair polis müdiriyetinde tutulan zabıt üzerine müd • deiumumiliğe sevkolunacaktır. Bun dan başka komünist fırkası mer kezi hey'eti azasından Guyenvandao hakkında da devletin emniyet ve selâmetine karşı tahrikâtta bulunduğundan dolayı takibat yapı lacaktır. Diğer taraftan müddeiu mumilik makamı Annam'al) talebe Cemiyetinin feshi mes'elesi hak kmda tahkikata devam etmekte dir. Arada sırada gürültü ve patırdı çıkaran bazı anasır hakkında da lâzım gelen tedbirler alınacaktır. Milyarderlere mahsus bir hastane Nevyork 25 (A.A.) Dünyanın en süslü ve müketief hastahane sinin açılış resmi dün yapılmıştır. Bu hastahane yalnız milyarderlere mahsus olacaktır. Kadın tayyareci seyahatini bitirdi portDarwİn 25 (A.A.) Mis Johnson İngiltereAvusturalya hava seyahatini dün bitirmiştir. Bir fen kurbant Paris 25 (A.A.) Rontken mütahassısı Dr. Haret'in bir parmağı kesilmiştir. tngiltere'de bir vapurda istial Londra 24 (A.A.) GlazgovA dan Liverpool'a gitmekte olan City Of Sydney vapurunda bir iştial olmuştur. Bir makinist ölmüs, üç kişi de ağır surette yaralanmıştır. debî roman tefrik40 M. Ştrezman'm zevcesi Darülfü nuna muallim muavini oldu Berlin 25 (A.A.) M. Stresemann'ın dul zevcesi Kolombiya darülfünunu muallim muavinli ğine tayin edilmiştir. Hindistan'da Bir tuz deposuna yapılan hiicumda bazı kimseler yaralandı Karaşi 24 (A.A.) Zabıta kanuna mugayir olarak açılmış olan bir tuz deposunda taharriyat yapmış ve külliyetli miktarda tuz raüsadere etmiştir. Bu esnada çıkan arbedede bir çok kimseler yara lanmıştır. Tehditkâr bir vaziyet alan ahali deponun dışarısında birikip toplanmağa başlamıştır. Bunun üzerine zabıta halka sopa ile hü cum etmiştir. Nihayet toplanan halkın bir kısmı bir alay teşkil ederek mecusilerle meskun olan mahallelerde dolaşmıştır. Bu nümayiş es nasında ihtilâlkârane sözler de sarfedilmiştir. Bir müddet sonra sü kun ve huzur iade edilmiştir. îngiliz'ce Daily Telgraph gaze • tesinin Bükreş muhabirinden aldığı bir telgrafta deniliyormuş ki «Boğazlar komisyonundaki Ro • manya azası yeni Rus gemilerinin ler ittihaz edildi Boğazdan geçip Karadeniz'e gir melerini meneden bir karar istihVefat eden askerî ve mülkî devsal etmiştir.» let memurlarının ailelerine pek geç Boğazlar komisyonu ahten böymaaş bağlanarak sefalet ve mağle bir karar verecek salâhiyeti ha duriyetlerine meydan verildiğinden iz olmadığı gibi, olsa bile, Rus gemaaşların sür'atle tahsis olunabil • milerinin Boğazdan girmelerini Senelerdenberi dillere destan o fvafık görmekte, fakat Emanetin mesi için bazı tedbirler ittihaz e • menedecek kuvvet ve vasıta nerebu hususta sütçü esnafına muavelan fakat Şehremaneti tarafından dilmiştir. Bundan sonra hey'eti ihde? tiyariyelere tevdi edilecek maaş bir türlü yaptırılamıyan verem has net etmesini tavsiye etmektedir. ilmühaberleri yazıldıktan sonra tanesi hakkında Dr. Cemil Paşa Cemil Paşa bugünkü fırınların şek lstihkâmlanmızı yıktıklarını ve Boğazlan serbest bir geçit haline bütün aile efradının nüfus tezke şayanı dikkat bir teklifte bulun line de itiraz etmektedir: koyduklarını unuttular galiba! « Biz de henüz fırınlar berbat maktadır. Bu teklife nazaran E releri ile beraber alâkadarlardan bir haldedîr, en iptidaî bir şekil • * birini en yakın nüfus idarelerine m^net arsa almak için bütçesine miiracaatları muhtarlar tarafından koyduğu 50 bin lira ile hemen in dedir. Emanet asrî ahır inşasından Mahrumiyet! icap edenlere tebliğ olunacaktır. şaata başhyabilecektir. Cemil Pa evvel halka temiz ekmek yedirse Cumartesi günü Bursa mahke Nüfus idareleri muamelesini ik şa bir muharririmize demiştir ki: daha iyi olurdu. Şehremaneti Is mesinde gazetecilerin davası de mal ettikleri tahsisi maaş ilmüha « On beş sene evvel Sultan Re tanbul, Beyoğlu, Kadıköy ve Üs vam ederken, tstanbul Belediyesiberlerini zabıtaya verecekler, polis şat zamanında Emanet verem has küdar'da asrî üç ekmek fabrikası nin malum ve meşhur avukatı bermerkezleri de en kısa bir müddet tanesi yapılmak üzere Şişli tram açmahdır. Bu fabrikalar için lâ mutat mes'ul müdürümüz M. Agâh zarfında bunları tasdik edecekler vay garajı ittisalinde 3040 bin dö zım gelen para da kolayca tedarik Beyin mahkemeye zorla getiril dir. Bu tasdik muamelesinden son nümlük cesim bir arazi almıştı. Bu edilebilir, şöyle ki: Bugün ekmeğin mesini rica etmiş ve üstelik bir de ra asker aileleri askerlik şubeleri arsa geniş, mürtefi ve verem hasta okkası 12 kuruştur. Bu fiata Ema koskoca kuyruklu bir yalan uydu ne, asker olmıyanlar da zat işleri nesi inşası için bihakkın elverişli net 40 para zammetse halk ne şi rarak «Agâh Beyin Yalova âlem muhasebeciliğine müracaat ede bir yerdir.Emanetin böyle güzel bir kâyet eder ne de bu zamdan müte lerine, safalanna iştirak eylediğiessir olur. tstanbul'da günde 400 ceklerdir. arsası varken bütçesine 50 bin lira bin okka ekmek sarfedilmketedir. ni» iddia etmiştir. Halbuki Agâh, koyarak arsa almak hevesine düş Emanet beher okkaya 40 para henüz nekahet devresindedir, Yamesini anlıyamıyorum. Mademki zammetse günde (4) bin liraya lova'ya değil, Adalar'a biîe gitmeEmanetin bütçesinde 50 bin lira baliğ olur. Bu narh bir iki ay de miş ve gidememektedir. thtimal avardır, hem hastanenin inşasına vam edecek olursa Emanet bu dört vukat bey, gazetemizde Yalova başlamah ve pavyon pavyon bir fabrikamn dördünü de yaptırmış yollarının fenalığı, bozukluğu, baKomİ8yoncular bazı kimsele kaç senede inşaatı ikmal etmeli olur. Bu suretle Edirnekapı'daki kımsızlığından bihakkın şikâyet edilmesini görür görmez, hemen rin gümrüklerde muamele dir.» ekmekle Beyoğlu'ndaki e kmekte Müdürü mes'ulümüzün Yalova'ya . bir olacak, halk temiz ekmek gittiğine hükmetmiş olacak!.. yapmalarından şikâyet Ekmek fabrikan 'yemiş olacaktır.» ediyorlar Cemil Paşa asrî ahır inşasını mu Bir gazeteciye: «Bu davaların hiç birisinin çıkar yolu olmadığını Gümrük kumisyoncuları dün Dirlikleve gazetecilerin bu gibi yazılardan rinde fevkalâde bir içtima aktetmislerdolayı mes'ul edilemiyeceğini bilidir. yorum. Yalnız Agâh'ın hoş sohbet, tçtimada tüccar ve tüccar kumisyoncusu namı altında Ticaret odasından ehlidil bir zat olduğunu duydum, rarı mes'elesile meşgul değilim, kendisinin mahkemeye zorla ge tüccar imzası getirerek ticaretle hıç I ir alâkaları olmadığı halde giiiırüklerden akşam Lozan'a gitmiştir. M. Morf maamafih ecnebi sermayesi celbet tirilmesini, Bursa'da birlikte âlemmal çıkarmajp iş edinen eşhastan şikâLozan Darülfünunundaki işlerini meği istikraz aktetmeğe tercih e ler yapmak için istiyorum!» Diyen yet edilmiştir. derim. Emanet vekiline haber vereyim ki Kanun hilâfına muamele yapan eşha bitirince tekrar Türkiye'ye avdet Hayat pahalıhğı ve fazlai istihsal doktorlar bizim Mes'ul müdürü her <nn men'i hakkmdaki bu şikâyet, Ticaret edecektir. buhranı odasına tevdi edilmek üzere Ticaret M. Morf kendisini Haydarpaşa' Bu sene dünyanın her tara türlü âlemlerden, bilhassa âlemi müdüriyetine verilecektir. da karşılıyan bir muharririmize fmda olduğu gibi Türkiye'de de ablardan men ve kendisini sıkı bir Bundan başka karnesi olmadıği halde pehrize mahkum etmişlerdir.Bu itimuamele yapan kimseler hakkında son Devlet Bankası ve iktisadî vaziye ziraî istihsalde bolluk vardır. Bu günlerde yapılan kontrolun tesdidi ve timiz hakkında mühim beyanatta bolluk Türkiye dahilinde hayat pa barla arkadaşımız Emanet vekilinin (!) âlemlerine iştirak etmek gümrük âmirlerinin muavenetlerinln te bulunarak demiştir ki: hahlığını ortadan kaldıracak ve şeref ve saadetinden maalesef mahmini muvafık görülmüştür. Bundan son« Proje üzerinde yaptığım ta ucuzluk temin edecektir. Fakat bu ra müdüriyeti umumiyenin emir ve tasdilâtı ihtiva eden raporu hükumete sene bütün dünyada istihsalâtın rum kalacaktır. vip ettiği madenî ve numaralı rozetlerin bütün kumisyoncular tarafından mec verdim. Devlet Bankası altı yedi çokluğu bir a ziraî fazlai istihsal buh buren takılması ve bunların erkânı ru ay sonra faaliyete başlıyacaktır. ranı» tevlit edecektir. Bu buhran sumiye tarafından görülmeden muame Tesisat bu vakte kadar ikmal edi çok fenadır. Dünya piyasasına çok le yapılması, bir de Posta idaresinin lecektir. Devlet Bankası tamamile çümrük idaresine tevdi ettiği manifes Türk sermayesini ihtiva etmekte mal arzedilecek, buna mukabil alıcı pek az olacaktır. Türkiye'nin tolara raptedilen ve her paket için verilen beyannamelere ilsak edilen 15 kurnş dir. Şimdilik «25» milyon lira va bu buhrandan az müteessir olması [Blrinci Sahifeden Mabalt] pulların ilgası için hükumet nezdinde zedilmiştir. Bu para kâfidir, lüzum için bazı tedabir alması lâzımdır. teşebbüsata karar verilmiştir. görüldüğü takdirde tezyit edile • Evvelâ ziraatte ihraç emteası ye ve Maliye Vekili Saraçoğlu Şükrü cektir. Devlet Bankasının ihraç e tiştirmesi lâzımdır. Sonra yetişti Bey de iştirak etmiş bulunuyorlardeceği hisse senetlerini bütün hal rilen emteanın iyi cinsten ve dün dı. Bu, tayyarecilik zevkinin bizde kın almasını tavsiye ederim. Çünkü ya piyasasındaki emsaline faik olde aşılanmak ve kuvvetlenmek ü Bir kaç gündenberi Ankara'da bu hisse senetleri on sene sonra ması icap eder. Bütün bunlardan bulunan bankalar konsorsiyomu büyük bir kıymet kesbedecektir. başka büyük satış teşkilâtı vücu zere olduğunu tebşir eden bir vak'reisi ve Âli tktisat Meclisi kâtibi Beher hisse senedi yüz lira olacak de getirmek lâzımdır. Millî Iktisat adır. Hava yolculuğunun otomobil umumisi Nurullah Esat B. dün şeh ve ilk sene aksiyon sahiplerine yüz Cemiyeti bir satış teşkilâtı vücude gezintileri kadar endişesiz yapıldığı gün mes'ele halledilmiş olacakde sekiz faiz verilecektir. Bir kaç getirecektir. rimize avdet etmiştir. tır. Bu yeni yola da aziz Başvekilisene sonra faiz miktarı da çoğalaAnkara bir otorite ve imar Nurullah Esat B. kendisile gö mizin rehberliğile girmiş oluyoruz. merkezidir rüşen bir muharririmize şu beya caktır. Devlet Bankalan hisse se netlerinin efradı ahali elinde bu * ** Ankara'da çok büyük bir natta bulunmuştur: Ankara'ya gitmiş olan Amerikan lunması memleket için çok faidefaaliyet gördüm. Bir otorite ve imar « Ankara'ya hususî işlerim i tayyarecileri dün sabah saat 10 da lidir. merkezi olan Ankara'da, iş başınçin gitmiştim. Mütehassıs M. MorPYeşilköy'e avdet etmişlerdir. la Devlet Bankasınm esasını ha Tvtrkiye'nin iktisadî vaziyeti nasd da olanlar hakikaten çok ciddî çaMisafirler Amerika sefaret er lışıyorlar. Bilhassa inşaat ve imar düzelir? zırladığım doğru değildir. kânı ile Tayyare Cemiyeti İstanbul M. Morf'la arkadaşlığım yalnız İktisadî vaziyetin düzeltil f aaliyeti pek büyük. şubesi reisi Hasan Fehmi Bey taraIsviçre'de talebelerim beni bekAnkara'da konuşmaktan ibarettir. mesi için evvelâ bazı mes'eleleri fından istikbal edilmiştir. Tayya 1 haziranda toplanacak Ali tkti halletmek lâzımdır. Bu mes'elele liyorla, onun için bu akşam (dün) recilerden üçü bu sabah saat yedisat Meclisine ait ihzarat ikmal e rin en mühimmi ve en esaslısı pa hareket edeceğim. Ankara'dan ay de tayyarelerile Belgrad'a gidecekdilmiştir. Kur'a ile çıkan azanın ranın istikrarını temin etmektir. nlırken bana orövar dediler, adi lerdir. Yalnız hey'et reisi binbaşı yerine hükumet tarafından intihap Bu temin edilirse her şey kökün yo demediler, bundan da anlaşıla Hol bir kaç gün daha şehrimizde edilecek aza taayyün etmiştir. Uç den halledilmiş olacaktır. tşte pa cağı veçhile Türkiye'ye tekrar ge kalacaktır. güne kadar da diğer altı aza mües ranın istikrarını da Devlet Banka leceğim.» tspanya'da tevkifat sesatı iktisadiye ve maliye tarafın si temin edecektir. Buhranı telâfi Lâyiha Heyeti Vekilede Valence 25 (A.A.) Bir kahdan intihap olunacaktır. Mecliste edecek çarelerden biri de ecnebi Ankara 25 (Telefonla) Devtezekkür edilecek mevat arasında sermayesinin celbini temin ve teshil let Bankası lâyihası tamamen ha veye toplanarak fesatkârane bazı evvelki seneler muvazenesile ziraî etmektir. Bu işi de dolayısile Dev zırlanmıştır. Yann toplanacak Hey* risaleler okumakta olan bir çok let Bankası yapacaktır. Para istik eti Vekilede müzakere edilecektir. kimseler tevkif olunmustur. kredi mes'elesi vardır.» Badema sür'atle tahsis edilecek [HEM NAL1NA' MIHIJSIA Unuttualr galiba! Cemil Paşaya göre burada hemen irşaata başlanmalı ve şehirde dört ekmek fabrikası yapılmalıdır Gümrük kumisyoncularının içtimaı M. Morf geldi Tayyareci ler Iktfsat Meclisi KALBIMIN SUÇU Yazan: MAHMUT YESÂRİ Fahir Bülent, yumruğunu salladı: Ah, Zahit Efendi, ettin bir hayır, şunu sonuna kadar yapay dın bari? Bir eve, kova lâzım de ğil mi? Bunu, sen düşünmezsen, kim düşünecek? Necil mi? Şampanya kovası var. Senin olsun... Kulpsuz, bir işe yaramaz kî... Somurta somurta rakısını içiyordu. Necil Sabit, arkadaşının titizlenmesine hak veriyordu, boynunu büktü: öyle... Sokak kapısının zilı çalınıyordu, ikisi birden sıçradılar. Fahir Bü lent, taaccüple baktı: Kim olabilir? Bilmem!.. Ister misin, Zahit Efendi, beni apartımanda arasın, bulamayınca, buraya damlasın?.. Hani, pek te yabana atılacak fikir değil... Zil, daha şiddetle çalınmağa başlamıştı, Necil Sabit, büsbütün duraladı: Bu, gelen zorlu... Bak, nasıl çalıyor? Kapıyı açmıyacak mıyız? Belki komşulardan biri dir. Ne münasebet? Meraklı insanlar, çoktur da... Fahir Bülent, kapıyı açtığı va kit, bekçinin, şapkası elinde, başını iğerek selâm verdiğini gördü: Merhaba bekçi baba... Ne var? Bekçi, Fahir Bülend'i tanıyamamıştı, fakat, Necil Sabit'i görünce, gülümsedi: Hoş geldiniz, beyim... Pen cerelerde ışık gördüm, bugün ge leceğinizi bilmiyordum, şüphelen dim. Affedersiniz, rahatsız ettim, kusura bakmayın. Fahir Bülent, bekçiden imdat umuyordu: Uğradığına çok iyi ettin. Bizim suyumuz yok... Bu gecelik biraz buluver. Komşulardan alınz beyim, siz surahiyi verin. Burada buz bulunmaz mı? Bekçi, ümitsiz ümitsiz bakındı: Bu saatte bulunmaz ki, be yim. Fahir Bülent, arkadaşına yan yan bakarak diş gıcırdattı: Gelir gelmez, sana haber verseydik... Ne ise, oldu bir kere... Bir de kova bulabilirsen, çok hayra geçer. Olur beyîm, olur. Bekçi, boş surahiyi yandaki komşudan doldurup getirdiği zaman, Fahir Bülent, sıkı sıkı tenbih etti: Yann sabah, uğramağı unutma... Peki beyim... Şimdi size ko vada bulurum. Fahir Bülend'in yüzü gülmüştü: Allah razı olsun! Necil Sabit'le, tekrar sofraya oturmuşlardı, Fahir Bülent, keyifle bir sigara yaktı: ömrüme dua et, sayemde yaşıyorsun, bu gece... Ne yaşamak! Tam çilingir sofrası. Hoş görüver. Fahir Bülent, arkadaşının kara kara düsünmeğe basladığını görü yordu: Güzel kadındı da... Necil, bu gece düşünme... Si Meziyeti, bir iki değil ki... nirlisin... Yann, salim kafa ile dü Gözü tok, tutumlu, sessiz kadındı. şünürüz. Hem senin, neler diişün Üstelik namuslu idi de... düğünü de biliyorum. Sabahleyin Fahir Bülent, tasdik etti: yatağında kahveni içerek gazeteni Cidden namuslu idi. okuyamıyacaksın. Mihriban gibi, büyüklük, gos| Necil Sabit, iki yumruğunu ma teriş meraklısı, Reyhan gibi cır sanın kenanna dayamış, gözleri lak, sırnaşık değildi. Küçücük bir| yan kapalı, uzun uzun göğüs ge • şeyle, hiçten bir hediye ile mem çiriyordu: nun olur, sevinirdi. Kahve aldın, cezve yok!.. Ah, neredesin Mihriban? Neredesin Bunda bir parça yanıhyor Zoiçe? ötekiler de, benim sabah sun, Necil... Zoiçe, dehşetli kurkeyfimi bozmazlardı ya, doğruyu nazdı. Beraber yaşadığı, yaşıyacasöylemeli? Hele Zoiçe! O, ne te ğı erkeğin ruhunu öğrenir, tabiatimiz, hamarat, işküzar kadındı! Hiç ni anlar, kullanmasını bilirdi. Küacele etmez, iş yapmaz görümir. çük şeyle memnun olsun, siyaset. Fakat evin bütün işlerini yapar, Çünkü, sen de onun sevincine lâbitiriverirdi. Ayaklannın sesi du kayt kalamıyorsun, minnettar oluyulmazdı. Arasıra, yatak odasımn yorsun. Haydi bir ikinci hediye kapısından bakar, uyandığımı an cik... Hem de incitmeden, göze batlayınca, hemen kahvemi getirirdi. madan... Mütekabil bir memnuniSabah kahvesini, tam Utediğim fi yet... • Mabadi var • bi pişirirdi.