14 Mayıs 1930 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

YEDİKCİ SEKE Bnşnıuharrlrl YUNUS • *+*••*•« ••••••• « • • • • ! İDAREHANESİ: : l Dfiynnnnrounm» karşısında dairei mahsnsı ! I ! Telgraf: tstanbul Cumhuriyet • Posta kutusu: N° 2 4 6 \ tdare müdiirfl 9765. KitaD kısmı t < l * « « I H M t H t t t t t t * • • • • • • • • • • • ••»•*••*»»*•»*»**••***" ' * * I e i G T O n . Tahrir müdürtl : 3236 I x ~ « , . Başmuharrlr : 2366 472 Cu m h u riyet Yarın Ity ÇAR3A BA 14 t^AYIS 193> ŞERAİTİ ABONE \ MÜDDET: İTÜRKİYE IÇİNJ HÂRİÇ İÇİN \ Seneliği 1400 Kr. : 2700 Kr. 750 KP. İ 1450 Kr. 6 Aylığı •3 Aylığı • 400 Kr. \ 800 Kr. \ Nfishası her yerde BUtçe Paramızın ıslahı Milli paramn kıymeti üzerinde milli iktisadiyat kadar, beynelmilel muamelâtın dahi daha ziyade hayırkâr tesrileri vardır. MUzakeresine Mecliste Başlanıyor = 5 Kuruştur = Eütçe müzakeresine başlanıyor Atina sefirimizin ani seyahatı Telgraflardaki intizamsızlık aldı yürüdü. Feryadını dinletecek makam bulamamaktan muzParamızn kıymetini ıslah etmek tarip bir ticaretane müdürü, yal9 için gidilecek müsbet yolların dernız son 15 gün zarfında telgraf sini şimdi tatbik edilmekte olan tnuhaberatında başına gelenleri*? menfi tedbirlerden pekâlâ öğrenemadde halinde tesbit ederek, bif biliriz. Belli başh yaptıklarımız ze bildiriyor: " » Ankara 13 (Telefonla) MecYeni mübadele itilâf projesine şunlardır: «7 Mersin'den 23 nisan 930^, ait vaziyette müsbet bir inkişaf göHs yarın 1930 bütçesinin müzake1: Harice para göndermekliğitarihinde saat (16,30) da verJ rülmemektedir. Yunanistan, müresine başlıyacaktır. Bütçe müzamizi icap eden vaziyetleri elimizdiğim ve (2732) numaralı mah1 badil emlâkinin mütekabilen takas keresinin itmamına kadar Meclisin den geldiği kadar tahdit ettik. fuz makbuzu ile sabit telgrafımj ve mahsup edilmesi cihetine yaher gün toplanması muhtemeldir. 2 : Spekülâsyonu menettik. tam (11) gün sonra, yani (3 nrn7,naşmamakla beraber itilâf proje3 : Zarurî ihtiyaçları kontrol Bu münasebetle Maliye Vekili ikyıs 930) sabahı, benim avdetim sinin 5 inci maddesini teşkil eden altında tetnin ettik, ve her halü ih tisadî işlerimiz, Devlet Bankası, den dört gün sonra Galata'daki^ ve bu mes'ele için bitaraf mübadetimale karşı bankalar konsorsiyo Dayinler Vekillerile temas ve müfabrikamızda bana teslim e le azasının istisarî surette reylerimu ile ortaya bir milyon fngiliz li zakerata dair mühim bir nutuk di. Telgrafın aslını bir istidayal ne müracaat edileceğine dair olan söyliyecektir. Vekil Bey nutkunu ralık bir manevra kütlesi koyduk. raptan (3) mayısta Posta Baş1 şekli de sarahaten ne ret, ne de ka4 : Memleket dahilinde ecnebi hazırlamıstır. Diğer vekiller de bir müdürlüğüne (81) mersule nuA bul etmemektedir. parası üzerine banka muamelesini sene zarfında yapacakları işlere maralı ve taahhütlü mektupla\ dair izahat vereceklerdir. Bu maddenin tarafımızdan demenettik. şikîyet ettim. Henüz bir cevapA recei şümulünün tasrihi teklif eBütçe Encümeni, bütçe kamıniBu tedbirlerden cıkan ilk fald? verilmedi. 1 dilmiş, Yunanistan buna da vazih le çıkması lâzım bazı kanun lâyimillî paramn kıymetini tutmak ol2 (7) mayısta Akhisar'a gitu bir mukabelede bulunmamış veya du. Buna mukabil memleketin ikti halarını da intaç etmek üzeredir. tim ve ticaretaneme Manisa'ya bulunduğuna dair müsbet malusadiyatı da bittabi büyücek bir Lâyihalar tstanbul'da 5, Bursa'da gitmekte bulunduğumu (8) ma mat tereşşuh etmemiştir. durgunluk devrine dahil olmuş bu İzmit'te yeni kaza ile Dahiliye Veytsta saat )13,35) te telçraflaBu vaziyet karşısında, Atina'da lundu. Paramn kıymetini tutmak kâletinin tensip edeceği yerlerde dım, bu telgrafı benim IstanYunan Hariciye Nazırile cereyan büyük bir f aide ve hatta başka tür 80 tam teşekküllü nahiye teşkiline bul'a avdetimden sonra, yani Atina sefirimiz Enis Bey \Mabadi 4 uncu sahifede'i lüsü tasavvur olunamıyacak kadar dair lâyiha, Dahiliye merkez teş(10) mayısta getirdiler; bu telzarurî bir keyfiyettir. Bu zaruret kilât kanunu, yeni mektepler açılgraf ta elimde mahfuzdur. altında memleket iktisadiyatının ması dolayısile muallim kadrosu Maliye Vekili Saracoğlu Şükra B. 3 Manisa'dan Istanbul'daki maruz kaldığı zorluklar da zarar lâyihalarıdır. Dahiliye merkez teş darei Umumiyei Vilâyat müdürvaldeme (8) mayıa 930 aaat hesabına kaydolunmak lâzım gelen kilâti lâyihasına göre Iskân, nüfus lüğüne raptedilerek birer şube ( 17,30 ) da bir tebrik yavaziyetlerdir. müdiriyetine; evrak müdiriyeti İ halinde idare edileceklerdir. zarak cumartesi tstanbui { Ecnebi parası üzerine banka mudayım dedim. İki gün sonra amelesinin kat'ı piyasamızda çalıben tstanbul'a geldim, maalesef şan ecnebi kredisinin çekilmesi debu telgrafım henüz haneme gelmektir. Bunun miktarı hiç te az memişti. Samatya posta merkeolmadığım temin ediyorlar. Eğer zine gittim ve nazarı dikkati bu miktar, dedikleri gibi, altı yedi celbettim. Nihayet (10) mayıs milyou İngiliz lirası raddesindö blr 93ü saat O3'30)"3}Tbenııif & şey ise bu yüzden aleyhimize olan Mülhak ve hususî bütçelerle idanisa'dan çektiğim telgraf ım kenneticenin piyasamızda çok büyük re edilen devairle inhisar idareledi elime verildi. Makbuzuna bir boşluk teşkil etmiş olacağını rinde müstahdem mütekaitlerin bunu sarahaten yazdım ve o kolay anlarız. şekilde imzaladım. Fakat bu tekaüt maaşları hakkında Maliye Normal hayatta spekülâsyo*»un meşruhatın nazarı dikkate çarp Vekâletinden tstanbul zat maaşlamen'i düşünülemez. Avrupa'da rı mes'ul muhasipliğine şu yeni tebmtyacağına eminim.» spekülâsyon ticaret hayatının zaPosta ve telgraf U. müdürlüğüj liğ yapıldı: loması ile icrayı san'at eden dokruriyatından sayılmaktadır. Onun «Devlet memurları kanununun tor ve mütehassıs mevcut değildir. Istanbul başmüdürlüğü, kariimi] 14 üncü maddesinde mevzu bahis da kaideleri, kanunları var. ı$u zin tesbit ettiği bu intizamsızlık] Gizli olarak icrayı tababet ettiği kaideler ve kanunlarla o da başlı (umumî bütçe) tabiri mülhak ve lara acaba ne buyururlar?... anlaşılan doktorlar da yoktur. Vebşına bir âlem. Eğer bu halile spehususî bütçelere şamil olmadığın fat eden doktorların diplomaları külâsyon iktisadî hayatın faaliyeti dan mülhak ve hususî bütçelerle imüdiriyetçe alınıp Sıhhat Vekâlemüş'iresi demekse biz paramızın dare olunan devair ve müessesatkıymetini tutmak gibi zarurî bir entine gönderilir. Bu diplomaları Vetan ücret ve tahsisat alan mütekadişe ile bu müş'ireyi muvakk'ten kâlet iptal ettikten sonra ailelerine itlerin tekaüt maaşlanmn tahsisatı ihmal eden bir vaziyeti ihtiyar eyverilir. fevkalâderile beraber verilmesi lâlemişiz demek olur. Bu yoldaki Her tabibin diploması müdiriyetzım gelir.» tahdidatm bir kısmını kaldırmağa çe tetkik ve kaydedilir. Diplomasız CUMHURİYET Şimdiye ka miisareatimiz yerinde bir hareketicrayı tababet eden bir doktor budar mülhak ve hususî bütçelerle iDüyunu Muntazama Müdürü tir. lunsa, bunu diğer bir doktor da idare edilen devair ve inhisarlardaHilmi Bey daremize ihbar ederdi ve her halDevletçe haricten iştirası İSbüt ki mütekaitlerin tekaüt maaşları olması şayanı teşekkürdür. Kibrit de bu gizli tababet erizli kalmazdı. şeyleri tehir ettik, harice fazla pames'eJ^inin bu emirle halledilmiş [Mabadi 4 iıncü sahifeâel Doktorlar tarafından müdiriyera vermiş olmıyalım diye. Zarurî <ıınnıııııi|ıll|i||ll!IIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIHII!IIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIII!llllllllllllllllllllll!l!l|{llllllı'IIMIIIIIIIIIII!llllllltlllllllllll!IIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIII olduğu kadar makul olan bu haretimize tevdi edilen vesikalar doğketimizin menfi tedbirler meya rudan doğruya Sıhhat Vekâletine nında bulunduğunu söylemeğe hasfönderilmektedir. Bu vesikalar Vetstanbul Sıhhiye Müdürü cet bile yoktur. kâletin teskil edeceği jüri hey'etince tetkik edilecek ve bu tetkikat Belki bütün bu tedbirler yetmez Ali Rıza Bey de gene ecnebi parası talebi üstün Sıhhat Vekâletince doktor dip neticesine göre, her müracaatta olabilir mülâhazasile de ortaya bir lomalan ile ihtisas vesikaları işin bulunan doktorun mütehassıs olup olmadığı, imtihana tabi bulunup milyon İngiliz liralık bir manevra de bir sahtekârlık meydana çıkakütlesi koyduk. Bunun manası mabulunmadığı tesbit edilecektir. Mürılmıştır. Vekâletçe yapılan tetkilumdur: Esasen ecnebi parası ihracaat eden doktorlar meyanında kat neticesinde Ankara ile memletiyacını yerli parası ihtiyacı karşıvesikası mevcut olmıyanlar da varlamak lâzımdır. Yani esasen tedi ketin bazı mıntakalarında bir çok dır. Maamafih bunların ihtisası ye muvazenesi kendi kendine Va kimselerin vefat etmiş olan doktor, ınes'elesi de imtihan neticesinde sıl olmak icap eder diye düşünülür. dişçi ve eczacı diplomalarile icrayi anlaşılacaktır. Eğer bizde bütün tahdidî tedbirle san'at ettikleri anlaşılmıştır. BunJüri kararma göre vesikası olmıre rağmen ecnebi parası ihtiyacı dan maada tanınmış bir çok dokyanlar gene doktor olarak icrayı gene çok olmakta devam ederse o torların da. elleıinde ihtisas vesi san'at edebilecek, ancak mütehasŞükrü Kaya Beyin seyahat esnazaman bu fazla taleple piyasanın kaları bulunmadığı anlaşılmakta sıs addolunmıyacaklardır. sında alınmış bir resmi karışmasına meydan vermemek ü dır. İhtisası haricinde iş gören bir Ankara 13 (Telefonla) Dahizere ihtiyaç fazlasmı elimizdeki Istanbul Sıhhat müdürü Ali Rıdoktor netice itibarile bittabi hazır para ile karşılıyacaktık. Şim za Bey, dün bu hususta kendisile mes'ul da olacaktır. Esasen bu ih liye Vekili Şükrü Kaya B. bayram diye kadar bu hazır paramn velev görüşen bir muharririmize demiş tisastan maksat mütehassıs olmı tatili münasebetile Yozgat havaliki kısmen bile istimaline ihtiyaç tir ki: yanlann ihtisasa muhtaç işleri de sine tetkik seyahatine çıkmıştır. hasıl olmamıştır. Şükrü Kaya B. yarın Kayseri tari« Şehrimizde başkasımn dip ruhte etmemelerini temindir.» kile Ankara'ya avdet edecektir. Işte şimdiki vaziyetin hulâsası IIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIMIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIMIIIIIIIIIIIIIIItlMIIMIIMIIIIMIMIIIIIIIIMIIIIIIMIIIIIIIIII budur, ki daha ziyade menfi ted fi ve zatî kıymeti haiz bir vaziyete ğı tesiri söylemeğe hacet yoktur. Şükrü Kaya B. ay sonunda şehrimize gelecek birlerden müteşekkildir. Paramı ifrağ etmek. Fakat millî paramn kıymeti üze zın hakikî ıslahı ise ancak müsbet Bir teftiş seyahatine çıkmış olan 2 : Tediye muvazenesini te rinde millî iktisadiyat kadar beytedbirlerle mümkün olabilecektir. min eylemek. nelmilel muamelâtın dahi daha zi Dahiliye Vekili Şükrü Kaya B. aMadem ki menfi tedbirler paramı3 : Manevra kütlesi yerine bir yade hayırkâr tesirleri var oldu yın son haftasmda şehrimize gelezın kıymetini tutabildi, ayni emin devlet bankası ikame eylemek. ğunu bilmekliğimiz lâbüttür. Hiç cektir. Vekil B. in hükumet namıneticeyi müsbet tedbirlerle bütün 4 : Tahdit yerine işlere müm bir milletin münferit yaşaması im na 31 mayısta küşat edeceği beybütün temin edebilmek üzere o kün olan küşayişin azamisini ve kânı bulunmadığına göre beynel nelmilel Turizm kongresine ait son menfi tedbirlerden ehemmiyetli su ren bir serveti ikame eylemek. milel tesiratın millî tesirat kadar hazırlıkları gözden çeçirmesi için rette işe yarıyacak bir ders olarak 5 : Nihayet millî paramn kıy ehemmiyeti vardır, ve işte bilhassa istihzaratla meşgul komite hafistifade edebiliriz diyoruz. Bu metini sağlam esasların yambaşın bu beynelmilel tesiratın müsbet o ta içinde toplanacaktır. maksatla yukariki tedbirler üzerin da bilhassa serbes ahşverişin umu larak cereyanı bu mes'elede belki Hokkabaz Efendi, açınız şimdi elinizi... Çakınızı altın saat Yozgat 12 (A.A.) Dahiliye de düşünerek şu nericelere vasıl mî emniyetine istinat ettirmek. birinci derecede nazarı itibara a Vekili Şükrü Kaya Beyefendi ile yaptım. Şimdi onu tekrar çakı yapacağım!.. olabiliriz: Yoo... Çakının altın saat olmasına ses çıkarmadım ama, bunun Millî paramn kıymeti üzerin lınacak bir safha teşkil etmektedir. refakatlerindeki zevat Çorum'a 1 : Türk parasnı ihtiyaca kâ de millî iktisadiyatın haiz olacaYUNUS NADİ müteveccihen hareket etmişlerdir. tekrar çakı yapılmasına müsaade edemem!.. Maliye Vekili mühim bir nutuk söyliyecek Posta ve telgraf U. Müdürlüğünün nazarı dikkatine.. Enis B. Atina'dan gelerek dün Ankara'ya gitti Eütçenin itmpmına kadar mecüsin her gün içtimaı muhtemeldir Sefirimiz, mübadele hakkında Ankara da izahat verecek ve talimat alacakhr İstanbul'da sahte diplo• malı doktor varmı? Mütekaitler maaşı mes'ele sinde yeni safha! Memuriyet maaşları ücrete kalbedildi diye 9 aylük tekaüdiyeleri istirdat ^ jîdilmek isteniyor... Sıhhiye Müdürü ihtisas îşinin murakabe edildiğinf, Vekâletin bir de jüri hejeti teşki) edeceğini söyliyor Dahiliye Vekili bu gün Ankara'ya avdet ediyor A