7 ayrı ilişki Commodore 64 dış dünyaya açı- labilmek için 7 ayrı ilişki noktasına sa- hiptir.Aşağıdaki şema da bunları gös- termekte. At Bi .O0 DE'Dİ — E ı mama ——— İA S Pa e L ERRLN Z A) “User Port”: Bu konnektör dışarı- ya içeride üretilen sinyalleri gönder- mektedir. Böylece Commodore'dan bir terminal olarak yararlanmak müm- kün olabilmekte. Bu port'a bağlanan RS 232 interface (ara birim) ile çeşitli yardımcı parçalarla çalışmınak müm- kün olabilmektedir. B) Kaset Konnektörü. C) IEEE İnterface'i: Yazıcı ya da dis- ket ünitesini bağlamak için. D ve D") televizyon ve monitör bağ- lantısı için kullanılır. E) “Memory Expansion”: Hafıza kar- tı. kartuş ve CPM kartı için kullanılır. F) Elektrik girişi, G ve G”) Joysitek, lightpen, paddle ve trackball girişi için. Commodore 64 bütün bu noktalar kanalıyla dış dünya ile alışverişe gir- mektedir. En sık rastlanan alışveriş tür- leri bilgisayarla, monitör (ya da tele- vizyon) datasette (ya da disket sürü- cüsü) arasında kurulan ilişkilerdir. Biz bu yazıda biraz daha farklı bir ilişki ör- neğini anlatıyoruz. Amacımız bir lambayı kontrol et- mek. Biliyoruz ki Commodore 64'ün içinde bir zaman sayacı vardır. İşte bu zaman sayacını programlayıp Com- modore 64'ün dış ilişkilerini yürüttüğü bir port'la (E) bir lambayı kontrol ede- ceğiz. Amacımız lambayı istediğimiz zaman açmak ya da kapatmak. Bu işlem PlA (Periphal İnterface Adaptör)'ya dayallı bir işlemdir. PlA bir entegre devredir ve 2 porttan oluş- muştur. İlk port mikroişlemci tarafın- dan hafızanın bir bölümü olarak kont- rol edilir. Bunedenle de peek ve po- ke komutlarıyla programlanabilir. Programlama adresi ise 56577'dir. Bu port'un 8 “bit”i entegrenin dış ayak- ları kanalıyla konnektöre bağlıdır. Bu konnektör aracılığıyla elektrik kullanı: larak bilgi alışverişi sağlanmaktadır 56579 56577 KE B 4 J0 gl — A L Z 0 ——— " L o 0 ÇIKIŞ 4 5V OV GİRİŞ 4 V (P.LLA. Interface Adaptör) Şimdi "56577” adresini inceleyelim. Makineniz sekiz bitlik olduğundan bu adresi de 8 bit içermektedir. Bu bitler- de yer alan O ya da 1 değeri bitte akı- mın var olup olmadığını belirtir. Yani biz bir bite 4 yazarsak o bitte 5 voltluk bir akım var demektir. 0 yazarsak © bitte akım yoktur yani O volt akım var- dır. Bu akımların var olup olmaması ise entegre devrenin öbür portu, ya- ni 56579 adresli ayakları etkilemekte. Eğer bu adresin herhangi bir biti 1 de- ğerini alırsa o zaman voltaj dışaırı ve- rilmekte. Böylece bir entegreyi prog- ramlayarak konnektör çıkışına akım vermek ya da akımı kesmek mümkün olmakta. Belirli bir saatte bir ampülü yakmak ya da söndürmek için gerekli hardwa- re devresi ise şöyle: Devrede kullanılacak “röle” elektrik- çilerde kolayca bulabileceğiniz kü- çük bir alettir. İçinden elektrik geçme- si halinde bir düğme işlevi görür ve devremizdeki görevi de bir elektrik düğmesininkiyle aynıdır. Şimdi rölenin bir ayağına port'un yani 56577'nin 7. bitini, öbür ayağına da port'un ikinci bitini bağlayın. Lam- bayı da hazırladıysak sıra geldi dışa- ni akım vermeye yani röleyi elekirik devresi olarak kullanmaya. Bunun için bir pbrogram yazmamız gerekli. Bu program 56579'un 7. bitine 4 yazmak amacını taşıyacak. Bunun için 27 ya- ni 428 değerini kullanacağız. Ama 56577'nin 7. bitine de 1 yazılırsa dev- re kapanmayacağı için yani her iki uçta da 5 volt akım olacağı İçin ça- bamız boşa gidecektir. Bu nedenle de 56577'nin 7. bitine yazmamız gerekli- dir. 1%3450780401442 od İnEekleiminkdekde Dti pi mzloL at . Z ea | p B UF KŞ U__——I Röle İşte program: 40 Ren MSM 20 İNPUT “SAAT KAÇTA IŞİĞİ YAKMAK GEREKLİ”; TAS 30 İNPUT SAAT KAÇTA IŞIĞI SÖNDÜRMEK GEREKLİ”; TES 40 INPUT “ŞİMDİ SAAT KAÇ”; TIS 50 POKE 56579,128: POKE 56577,128 60 1F TIS<TAS GOTO 60 70 |F TIS <TES: GOTO 70 80 POKE 56577,128 commodore 65